Brief - Gemeente Leiden
advertisement
B en W-nummer 15.0392; Onderwerp besluit d.d. 28-4-2015 Inspraak Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015- 2018 Besluiten: 1. het concept Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015 – 2018 voor de inspraak vast te stellen. Perssamenvatting: Het college van burgemeester en wethouders heeft besloten het concept Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015 – 2018 voor de inspraak vrij te geven. Het huidige Integraal Veiligheidsplan Leiden 2012 - 2015 loopt dit jaar af. Het Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015 - 2018 bevat voor de komende jaren de thema’s van het Leidse veiligheidsbeleid, de doelen die hierop behaald moeten worden en de afspraken over de inspanningen die de gemeente en andere partijen, waaronder de politie, zullen leveren om de doelen te bereiken. - 1 - Het Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015-2018 Samenwerken aan een veilige en leefbare stad April 2015 - 2 - Inhoud Inhoud ............................................................................................................................................................................... 2 1 Inleiding................................................................................................................................................................... 3 1.1 Kader en Context .................................................................................................................................................... 5 1.1.1 Uitgangspunten IVP ....................................................................................................................................... 5 1.1.2 Wettelijke grondslag ..................................................................................................................................... 5 1.1.3 Veiligheidsanalyse ......................................................................................................................................... 5 1.2 Gemeentelijke regierol ........................................................................................................................................... 9 1.3 Rol Burgemeester ................................................................................................................................................. 11 1.4 Partners en samenwerkingsverbanden ................................................................................................................ 12 1.4.1 Inwoners van de stad .................................................................................................................................. 12 1.4.2 Politie .......................................................................................................................................................... 12 1.4.3 Regionaal Informatie en Expertise Centrum Den Haag ............................................................................... 12 1.4.4 Veiligheidshuis Hollands Midden ................................................................................................................ 13 1.4.5 Veiligheidsregio Hollands Midden ............................................................................................................... 13 1.4.6 Overige samenwerkingsverbanden ............................................................................................................. 14 2 Veiligheidsthema’s keuzes 2015-2018 .................................................................................................................... 16 3 Nadere uitwerking veiligheidsthema’s ................................................................................................................... 17 3.1 Geweld .................................................................................................................................................................. 17 3.1.1 Huiselijk geweld .......................................................................................................................................... 17 3.1.2 Veilige publieke taak ................................................................................................................................... 20 3.2 Vermogenscriminaliteit......................................................................................................................................... 22 3.2.1 3.3 Woninginbraken .......................................................................................................................................... 22 Overlast ................................................................................................................................................................. 25 3.3.1 Jeugd- en jongerenoverlast ......................................................................................................................... 25 3.3.3 Overlast op het water- NIEUW .................................................................................................................... 28 3.3.4 Fietsenoverlast – NIEUW ............................................................................................................................. 29 3.3.5 Woonoverlast –Nieuw- ............................................................................................................................... 30 3.3.6 Overlast horeca ........................................................................................................................................... 32 3.4 Ondermijning ........................................................................................................................................................ 34 3.4.1 Criminele samenwerkingsverbanden .......................................................................................................... 34 3.4.2 Radicalisering – NIEUW- .............................................................................................................................. 36 3.5 Rampenbestrijding en crisisbeheersing ................................................................................................................ 37 3.5.1 3.6 Rampenbestrijding en crisisbeheersing....................................................................................................... 37 Leefbaarheid in de wijken – NIEUW...................................................................................................................... 41 Bijlagen............................................................................................................................................................................ 43 Bijlage 1 Veiligheidsanalyse Leiden ....................................................................................................................... 43 Bijlage 2 Overzicht samenwerkingspartners IVP ................................................................................................... 47 Bronnen .............................................................................................................................................................................. 50 - 3 - 1 Inleiding Leiden is een veilige stad. En dat willen we graag zo houden. De hoofddoelstellingen van het Leidse veiligheidsbeleid zijn het vergroten van de veiligheid en het vergroten van het veiligheidsgevoel. Het Integraal Veiligheidsplan 2015–2018 (IVP) sluit merendeels aan bij de college- en raadsperiode en beschrijft concreet en praktisch de doelstellingen en de aanpak op de actuele veiligheidsthema’s voor de komende jaren. Met integraal veiligheidsbeleid wordt bedoeld: ‘het systematisch en samenhangend werken aan behoud of verbetering van de lokale veiligheid in al haar facetten onder regie van het bestuur’ (Ministerie BZK, 1998). De term ‘integraal’ heeft hierbij verschillende betekenissen. Ten eerste beschrijft het Integraal Veiligheidsplan een aanpak die verder gaat dan de gemeente. Partijen als de politie, het Openbaar Ministerie (OM), woningcorporaties en de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) hebben bijgedragen aan de totstandkoming van dit plan. Ten tweede gaat het Integraal Veiligheidsplan uit van een volwaardige integrale aanpak per geprioriteerd thema op alle aspecten van de veiligheidsketen: proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Het Integraal Veiligheidsplan Leiden 2015-2018 schetst geen compleet beeld van alle activiteiten die in Leiden plaatsvinden om de veiligheid en leefbaarheid te vergroten. Er is bewust gekozen voor het uitwerken van een aantal concrete thema’s. Dit betekent niet dat op andere veiligheidsthema’s geen activiteiten meer ondernomen (kunnen) worden. De missie van het Leidse veiligheidsbeleid is: “De gemeente Leiden staat voor een stad die veilig is en voelt op het gebied van wonen, werken en leven in samenwerking met bewoners en partners.” Deze missie geeft aan dat wordt geïnvesteerd in zowel de objectieve veiligheid (het aantal gepleegde delicten) als de subjectieve veiligheid (het veiligheidsgevoel). Ook geeft de missie aan dat veiligheid niet een zaak is van één partij, bijvoorbeeld de gemeente of de politie. Samenwerking is cruciaal. Het Integraal Veiligheidsplan is een hulpmiddel om het proces van integrale samenwerking op lokaal niveau onder de regie van de gemeente verder vorm te geven en focus aan te brengen in het veiligheidsbeleid. De prioritering van veiligheidsthema’s is een cruciaal onderdeel van het Integraal Veiligheidsplan. De prioritering heeft plaatsgevonden op basis van de veiligheidsanalyse 2014 van Leiden (zie bijlage 1), de informatie van de politie en andere partners, de impact van veiligheidsproblemen op de burger en de mate waarin er behoefte is aan een vernieuwing of bestendiging van de aanpak. De keuze voor deze thema’s brengt niet per definitie met zich mee dat voor andere veiligheidsthema’s geen aandacht meer is. Andere veiligheidsthema’s vallen onder de “going concern” van de gemeente en partners. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de reguliere taken van de Brandweer Hollands Midden. Tevens is het van belang om flexibel in te kunnen springen op actuele ontwikkelingen. Hier blijft ruimte voor. De benoeming van de thema’s betekent wel dat als er keuzes gemaakt moeten worden over de inzet van geld en capaciteit de geprioriteerde thema’s voorrang krijgen. Een nadere concretisering met resultaten en indicatoren van het IVP zal jaarlijks plaatsvinden in de gemeentelijke begroting, de team- en/of clusterplannen en indien wenselijk in jaaruitvoeringsplannen (JUP’s). - 4 - Hoofddoelstellingen: - Objectieve veiligheid: het vergroten van de veiligheid - Subjectieve veiligheid: het vergroten van het veiligheidsgevoel - 5 - 1.1 Kader en Context De landelijke trend van dalende criminaliteitscijfers zien we ook in Leiden en zet zich volgens de politiecijfers van 2013 en 2014 voort. De inzet op thema’s voor de komende jaren moet bijdragen aan het veilig houden van de stad en haar inwoners. In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen ingegaan op de uitgangspunten en ontwikkelingen die de basis hebben gevormd voor het IVP 2015-2018. 1.1.1 Uitgangspunten IVP Voor de actualisatie van het IVP is met de volgende uitgangspunten gewerkt: - Het IVP 2015-2018 is een actualisatie van het IVP 2012-2015. Grote wijzigingen in de aanpak op veiligheid vinden niet plaats. - Het IVP sluit merendeels aan bij de collegeperiode. - Het IVP bevat ook de prioriteiten voor het gemeentelijk toezicht en handhaving op het gebied van leefbaarheid en veiligheid, waarmee het IVP aansluit bij het beleidsakkoord “Samenwerken en Innoveren”. - De nadruk de komende jaren komt meer te liggen op preventie in plaats van op repressie, we zoeken de dialoog op met de partners en inwoners van Leiden in het kader van verbinden. - Het IVP is kaderstellend voor de praktijk en biedt een praktisch handvat voor de partners. 1.1.2 Wettelijke grondslag Zowel de gemeentewet als de politiewet verwijzen naar het integraal veiligheidsplan als instrument om invulling te geven aan de gemeentelijke regierol op veiligheid. 1.1.3 Veiligheidsanalyse De actualisatie van het IVP 2012 – 2015 is mede gebaseerd op een analyse van de veiligheidscijfers uit de Veiligheidsmonitor (VM), de Stadsenquête en de cijfers van de politie. De analyse laat in zijn algemeenheid zien dat het goed gaat met de veiligheid in Leiden. Op bijna alle thema’s uit het IVP 20122015 zijn de cijfers gedaald. Zie voor de uitgebreide Veiligheidsanalyse 2014 bijlage 1. Mede aan de hand van de veiligheidsanalyse kan bepaald worden op welke thema’s (extra) inzet nodig is en welke thema’s niet meer geprioriteerd opgenomen hoeven te worden in het IVP 2015 – 2018. Voor een aantal thema’s is de impact op de slachtoffers een reden om met alle veiligheidspartners doorlopend extra aandacht te besteden, zoals geweld (waaronder veilige publieke taak) en woninginbraken, terwijl bijvoorbeeld het proces om overlast van evenementen te verminderen inmiddels ‘going concern’ is geworden. Hetzelfde geldt ook voor overlast door zwervers en daklozen. Hieronder worden met het oog op de prioriteiten van het veiligheidsbeleid de belangrijkste conclusies van de veiligheidsanalyse 2014 weergegeven. Geweld Geweld valt samen met woninginbraak, overvallen en straatroof onder de zogenaamde High Impact Crimes (HIC). Het zijn delicten met een grote impact op het slachtoffer, diens directe omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij. De bestrijding daarvan heeft hoge prioriteit. - 6 - De politiecijfers geven weer dat het aantal aangegeven gevallen van geweld in 2014 ten opzichte van 2013 licht is gedaald tot 798. Het aantal geweldsincidenten in het uitgaansgebied van Leiden is met ongeveer een kwart gedaald in de vier jaren dat het IVP van kracht is namelijk van 217 naar 157. Het aantal inwoners van Leiden dat in de Veiligheidsmonitor aangeeft slachtoffer te zijn geweest van geweld (mishandeling, bedreiging en seksuele delicten) is al drie jaar constant (3%). Het aantal incidenten huiselijk geweld dat bij de politie bekend wordt schommelt de afgelopen jaren rond de 650. Voorzichtigheid is altijd een van de geboden bij veiligheidscijfers maar vooral bij huiselijk geweld. De dubbele doelstelling van het beleid, verhogen van de aangiftebereidheid naast het terugdringen van het huiselijk geweld, is hier debet aan. Huiselijk geweld blijft een geprioriteerd thema vanwege de grote impact op het slachtoffer en soms op een heel gezin en vanwege het zogeheten ‘dark number’ (een klein deel van de slachtoffers doet maar aangifte). Een specifieke vorm van geweld is geweld tegen werknemers met een publieke taak. Deze vorm van geweld is de laatste jaren sterk onder de aandacht gekomen, is erg ingrijpend voor het slachtoffer, familie en collega’s en ondermijnt het functioneren van de overheid. “Veilige Publiek Taak’ is om die reden een nieuw thema in het IVP 2015-2018. Overvallen en straatroof Het aantal overvallen in Leiden is gedaald van 19 in 2011 naar 8 in 2014. Het aantal gevallen van straatroof is gehalveerd, van 42 naar 21. De thema’s overvallen en straatroof worden vanwege het geringe aantal incidenten niet meer als prioriteit opgenomen in het IVP. Omdat ze onder de High Impact Crimes vallen blijft het wel zaak om een vinger aan de pols te houden en blijft het verder terugdringen van de aantallen straatroof en overvallen onderdeel van het regulier veiligheidsbeleid maar is het niet langer een beleidsprioriteit. Vermogenscriminaliteit - woninginbraken Het woning-inbraak-risicocijfer (dit wordt berekend door het aantal aangiften van woninginbraken te delen door het aantal woningen x 1000) is de eerste twee jaar van de looptijd van het IVP gedaald van 12 naar 9,2 en de laatste twee jaar stabiel op 9.1. Het absolute aantal woninginbraken in 2014 was 504. Hoewel het aantal woninginbraken in Leiden relatief laag is, blijft het een geprioriteerd thema vanwege de grote impact op de slachtoffers (High Impact Crime). Overlast In het IVP 2012-2015 wordt onderscheid gemaakt in overlast door jongeren, overlast gerelateerd aan zwervers en daklozen en overlast rondom horecagelegenheden. Het aantal incidenten overlast gevende jeugd geregistreerd ziet er als volgt uit: 871 (2011), 1340 (2012) 1130 (2013) en 1366 (2014). Daar tegenover staan de aantallen bij “percentage inwoners dat zegt dat overlast door groepen jongeren vaak voor komt” uit de Veiligheidsmonitor: 15% (2011), 8% (2012). 7% (2013) en 6% (2014). In 2013 had Leiden 5 geregistreerde hinderlijke jeugdgroepen, 3 overlast gevende jeugdgroepen en 1 criminele jeugdgroep. In 2014 waren dat 2 hinderlijke jeugdgroepen en 3 overlast - 7 - gevende jeugdgroepen. Hoewel het beter gaat met de beleving op het gebied van jongerenoverlast is het aantal incidenten de laatste jaren gestegen en zo hoog dat de aanpak prioriteit van beleid blijft. Overlast door zwervers en daklozen wordt niet direct meer gemeten maar het percentage inwoners dat in de Veiligheidsmonitor aangeeft overlast te ervaren van dronken mensen of drugs in de buurt, is gehalveerd (respectievelijk van 13% naar 6% en van 6% naar 3% in 2011 en 2014). Informatie vanuit de politie en betrokken instellingen bevestigt dit beeld waardoor dit soort overlast niet meer als prioriteit wordt aangemerkt in het IVP 2015-2018. De horeca is in Leiden geconcentreerd in het centrum. In de Veiligheidsmonitor wordt bij de cijfers onderscheid gemaakt in de vier Leidse stadsdelen. We kijken daarom specifiek bij dit thema naar Stadsdeel Midden. Het percentage inwoners uit Stadsdeel Midden dat zegt dat horecaoverlast vaak voorkomt is sterkt gedaald van 10 % in 2011 tot 3% in 2014 ( 8% in 2012 en 7% in 2013). Hoewel dit aanleiding geeft om horecaoverlast niet meer als speerpunt te benoemen in het IVP 2015-2018, blijft het thema toch een geprioriteerd thema in het geactualiseerde IVP omdat in het beleid nog een belangrijke ontwikkelopgave zit. Evenementen Het aantal incidenten evenementen geregistreerd door de politie is de laatste jaren gedaald: 34 (2011), 46 (2012), 28 (2013), 22 (2014). Dit beeld wordt bevestigd in de Veiligheidsmonitor waarin het percentage inwoners dat aangeeft vaak overlast te hebben van evenementen evenredig daalt: 3% 2011, 4% (2012), 3% (2013), 2% (2014). Met de vaststelling van de evenementennota, de huidige vergunningenprocedure en eveneens de huidige wijze van inzet op toezicht tijdens de uitvoering van evenementen is het niet nodig dit thema met geprioriteerde inzet uit te voeren. Bestuurlijke aanpak georganiseerde misdaad (ondermijning) Het aantal incidenten georganiseerde criminaliteit (inclusief drugshandel) dat is geregistreerd door de politie is de laatste jaren licht gedaald maar ook redelijk stabiel: 444 (2011), 409 (2012), 420 (2013), 400 (2014). Duidelijk bij deze cijfers is dat dit thema prioriteit van beleid houdt de komende jaren. Rampenbestrijding en crisisbeheersing In de Leidse programmabegroting staan twee indicatoren bij dit thema namelijk het aantal branden (geen brandstichting) en het aantal brandstichtingen. Beide cijfers zijn de laatste vier jaar sterk gedaald. Branden van 536 in 2011 naar 252 in 2014 en brandstichtingen van 75 in 2011 naar 34 in 2014. Dit is een thema dat verder moeilijk te monitoren is. Elke ramp of crises is er één teveel. Het gaat vooral om preventiebeleid en mocht het toch misgaan om snelle en adequate samenwerking in de aanpak. Een goede, geoefende, geoliede rampenorganisatie blijft daarom prioriteit houden. Veiligheidsgevoel In Leiden gaat het over het algemeen goed met de subjectieve veiligheid. Het percentage Leidenaren dat in de VM aangeeft zich wel eens onveilig te voelen, zowel in de eigen buurt (18%) als in het algemeen - 8 - (40%), is in 2014 licht gedaald. De cijfers zijn moeilijk te beïnvloeden, omdat gevoelens van onveiligheid ook met externe gebeurtenissen en factoren te maken hebben. Toch wordt de komende jaren door de gemeente en samenwerkingspartners meer aandacht besteed aan communicatie over behaalde resultaten op veiligheidsgebied, met als doel het veiligheidsgevoel te verbeteren. Nieuwe prioriteiten De nieuwe thema’s waaraan de gemeente Leiden de komende jaren wil werken hebben al in de laatste jaren van het IVP 2012 – 2015 veel capaciteit en tijd van de inzet van de gemeente gevraagd. Het gaat daarbij om Veilige Publieke Taak, radicalisering, overlast van fietsen en overlast op het water en leefbaarheid in de wijken. Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit valt tegenwoordig onder de term ‘Ondermijning’ dat grofweg betekent de vermenging van de onderwereld en de bovenwereld. Veilige Publieke Taak wordt opgenomen vanwege de grote impact op het slachtoffer, de regionale prioriteit en de ontwikkelopgave voor de gemeente. Overlast op het water is de laatste jaren fors toegenomen, blijkt uit meldingen van de politie en bij de gemeente. Dit hangt direct samen met de toegenomen drukte op het water. Met name de meldingen van geluidsoverlast vanaf het water voor de omgeving vormt een toenemend probleem wat de komende jaren vraagt om handelen vanuit de gemeente. Wat voor overlast op het water geldt, geldt ook voor overlast van fietsen. Met name hinderlijk en gevaarlijk gestalde fietsen en de bijkomende verloedering vormen een probleem. Dit thema dient daarom met prioriteit te worden aangepakt. We zijn ons er daarbij van bewust dat de structurele oplossing gelegen ligt in de inrichting van de openbare ruimte. Het aantal meldingen van woonoverlast is de laatste jaren toegenomen. De verwachting is dat dit aantal zal toenemen als gevolg van de decentralisaties, zorg, jeugd en participatie. Op het thema woonoverlast kent de gemeente een ontwikkelopgave daar waar het gaat om het inbedden van een ketengerichte aanpak. Omdat woonoverlast een directe impact heeft op het woongenot van omwonenden heeft dit voor de gemeente de komende jaren prioriteit. Het nieuws staat er vol van, bijna elke dag is er een bericht dat gaat over bijvoorbeeld de strijd in Syrië, uitreizigers, tegenstellingen tussen niet moslims en moslims en angst voor aanslagen van radicale moslims. Hoewel vooralsnog beperkt hebben ook wij in Leiden hiermee te maken. Het thema vraagt nadrukkelijk onze aandacht want de impact van de daad van één persoon kan zeer groot zijn. Wij willen ontwrichting van de samenleving en maatschappelijke onrust voorkomen, samen met de partners en bewoners van de stad, vandaar dat het als prioriteit wordt opgenomen in het IVP. Het thema leefbaarheid in de wijken staat nadrukkelijk opgenomen in het collegeprogramma ‘Samenwerken en Innoveren’. De aandacht richt zich grotendeels op de aanpak van de grootste ergernissen ervaren door Leidenaren. Met als doel voorkomen dat leefbaarheidsproblematiek veiligheidsproblematiek wordt. Hieronder is schematisch weergegeven welke veranderingen in het IVP 2015 – 2018 zijn doorgevoerd ten opzichte van het IVP 2012 – 2015: - 9 - IVP 2012-2015 1. Geweld: - huiselijk geweld - overvallen 2. Vermogenscriminaliteit: - woninginbraken 3. Overlast: - door jongeren - gerelateerd aan zwervers en daklozen - rondom horecagelegenheden 4. Evenementen 5. Bestuurlijke aanpak georganiseerde misdaad 6. Rampenbestrijding en crisisbeheersing 1.2 IVP 2015-2018 1. Geweld - huiselijk geweld - veilige publieke taak 2. Vermogenscriminaliteit - woninginbraken 3. Overlast - door jongeren - overlast op het water - fietsenoverlast - woonoverlast - rondom horecagelegenheden 4. Ondermijning - criminele samenwerkingsverbanden - radicalisering 5. Rampenbestrijding en crisisbeheersing 6. Leefbaarheid in de wijken Gemeentelijke regierol De gemeente is regisseur op het gebied van veiligheid. Het Kernbeleid Veiligheid van de VNG beschrijft de regierol van gemeenten als volgt: het zodanig sturen, interveniëren en in stand houden van allerlei randvoorwaarden dat de diverse betrokken partijen op het terrein van veiligheid op een effectieve manier blijven samenwerken en met elkaar een aanvaardbaar niveau van veiligheid en leefbaarheid weten te consolideren. Gemeenten nemen een strategische positie in ten opzichte van andere betrokken partijen in het veiligheidsveld. Gemeenten weten water er speelt op het brede gebied van veiligheid, terwijl andere partners zich vaak met een (klein) onderdeel van het veiligheidsbeleid bezighouden. Hoewel de regierol van een gemeente niet wettelijk is vastgelegd, biedt de Gemeentewet wel aanknopingspunten voor een burgemeester om regie te voeren. Artikel 172.1 Gemeentewet geeft aan dat de burgemeester belast is met de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Gemeenten zijn dus de spin in het veiligheidsweb en daarmee bij uitstek de geschikte partij om de regie te voeren op veiligheid. Daarnaast hebben gemeenten op verschillende terreinen eigen taken die relevant zijn voor de veiligheid. Zo is de gemeente verantwoordelijk voor het onderhoud van de openbare ruimte, het verlenen van vergunningen voor evenementen en kan de gemeente via een Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en andere (nood)verordeningen regels stellen over bijvoorbeeld de sluitingstijden van cafés en het plaatsen van camera’s in de openbare ruimte. De gemeentelijke regierol heeft in die zin niet alleen betrekking op de samenwerking en afstemming tussen allerlei organisaties, maar ook op de afstemming bínnen de gemeente tussen verschillende afdelingen. - 10 - De gemeente beschikt over een aantal sturingsinstrumenten ten opzichte van haar partners: - verticale sturing: sommige van de partners vallen direct onder de gemeente. Deze kunnen een opdracht krijgen van het gemeentebestuur om de verplichting aan te gaan. - Financiële sturing: sommige van de partners zijn (deels) financieel afhankelijk van gemeentelijke geldstromen (onder andere subsidies). Hieraan kan de gemeente vooraf voorwaarden verbinden. dit instrument is zeer bruikbaar als er een afhankelijkheidsrelatie bestaat. Gemeenten kunnen bij vernieuwen van subsidies en of bij het toekennen van nieuwe subsidies de voorwaarden mede toespitsen op een effectieve samenwerking met alle partners inzake integrale veiligheid. - Vergunningen: in sommige gevallen verstrekt de gemeente vergunningen aan haar partners. In de voorwaarden van deze vergunningen kunnen vooraf verplichtingen worden opgenomen. - Wettelijke bevoegdheid: de gemeente heeft in sommige gevallen een wettelijke bevoegdheid om verplichtingen dwingend op te leggen aan één van de partners. In dit IVP wordt anders dan in het IVP 2012 – 2015 ook aandacht gegeven aan de rol van de gemeentelijke Buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA). De BOA’s zijn gastheer van de stad en staan ten dienste van de leefbaarheid van de stad. Zij zien toe op de naleving van de gemeentelijke regelgeving en dragen daarmee bij aan het behoud van leefbare wijken. In tegenstelling tot politieagenten, die een algemene opsporingsbevoegdheid hebben, hebben de BOA’s een bijzondere opsporingsbevoegdheid die zich beperkt tot bepaalde (lokale) wetgeving in het kader van leefbaarheid. Daarnaast zijn zij ook toezichthouder. In relatie tot veiligheid zijn de BOA’s een bijzondere hulp voor de politie, door uitwisseling van informatie en door toezicht op straat. De BOA’s worden op strategisch en tactisch niveau aangestuurd door de gemeente. Het is de wens om op termijn de operationele regie op de BOA’s onder te brengen bij de politie, waarbij de nadruk zal komen te liggen op het intensivering van de samenwerking en het versterken van de informatieuitwisseling, conform het landelijk kader hieromtrent. - 11 - 1.3 Rol Burgemeester In het veiligheidsveld is een bijzondere rol weggelegd voor de burgemeester. De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente en voert het gezag over de politie en de brandweer. Dit gezag houdt in dat de burgemeester bestuurlijk verantwoordelijk is voor de inzet van de politie en brandweer in zijn gemeente. Het gezag over de politie deelt de burgemeester met de Officier van Justitie. De burgemeester is verantwoordelijk voor de aansturing van de politie bij het handhaven van de openbare orde en hulpverlening; de Officier van Justitie is verantwoordelijk voor de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde. Daarnaast heeft de burgemeester een aantal bevoegdheden op veiligheidsgebied die specifiek door de wetgever en in sommige gevallen door de gemeenteraad aan hem zijn toebedeeld. Voorbeelden zijn: het sluiten van drugspanden (Gemeentewet art. 174a); het instellen van cameratoezicht (Gemeentewet art. 151c); het uit huis plaatsen van daders van huiselijk geweld (Wet tijdelijk huisverbod); noodverordening of noodbevel afkondigen (Gemeentewet art. 175, 176, 154 a); het aanwijzen van risicogebieden voor preventief fouilleren (Gemeentewet art. 151b); het afgeven aan een inbewaringstelling (IBS) waarmee personen die een gevaar voor zichzelf, anderen of hun omgeving vormen gedwongen opgenomen kunnen worden in een psychiatrische inrichting (Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen); het opleggen van een gebiedsverbod, eventueel gecombineerd met een meldingsplicht, of een groepsverbod (Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast); bij een ramp of crisis voert de burgemeester het opperbevel, wat betekent dat hij organisaties die niet onder zijn gezag staan, maar wel deelnemen aan de bestrijding van de ramp, bevelen kan geven (Wet veiligheidsregio’s); Op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) kan de burgemeester onder andere (onder voorwaarden) vergunningen verstrekken voor evenementen en terrassen, vroegere sluitingstijden bepalen en de algehele sluiting van horecagelegenheden bevelen. Regelmatig wordt de APV aangepast aan gewijzigde omstandigheden. In 2015 zal dit wederom gedaan worden. - 12 - 1.4 Partners en samenwerkingsverbanden De gemeente is de regisseur op het gebied van lokale veiligheid en draagt zorg voor de aanpak van lokale veiligheidsproblematiek. Het aanpakken van veiligheidsproblematiek is meestal echter een zaak van meer partners. Een integrale aanpak is dan gewenst. Ook gaat veiligheidsproblematiek vaak over gemeentegrenzen heen, waardoor regionale samenwerking gewenst kan zijn. De paragraaf gaat in op een aantal samenwerkingsverbanden die ondersteunen in de aanpak van veiligheidsproblemen. 1.4.1 Inwoners van de stad Voor alle thema’s geldt dat actieve betrokkenheid van burgers (en ondernemers) zoveel mogelijk wordt gestimuleerd. Ook wordt zoveel mogelijk getracht het beleid in samenspraak met inwoners uit te voeren. Burgerparticipatie is één van de uitgangspunten van het veiligheidsbeleid. Inwoners nemen zelf hun verantwoordelijkheid om de veiligheid voor henzelf en in hun buurt te verbeteren. Inwoners denken ook mee aan het formuleren van concrete oplossingen voor leefbaarheids- en veiligheidsvraagstukken. 1.4.2 Politie Met de inwerkingtreding van de Politiewet 2012 op 1 januari 2013 bestaat de politie uit één korps met één korpsleiding, met tien regionale eenheden. Leiden valt binnen de Eenheid Den Haag (voormalige politiekorpsen Haaglanden en Hollands Midden) onder het district Leiden – Bollenstreek (district F). Veiligheidsbestrijding overschrijdt de gemeentegrens. Om een waterbedeffect van criminaliteit te voorkomen en om de politie de juiste informatiepositie te geven wordt binnen de Eenheid Den Haag samengewerkt in het Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO), waarin 28 burgemeesters, de Hoofdofficier van Justitie en politie met elkaar samenwerken op het gebied van sociale veiligheid. Voorzitter van het RBO is de burgemeester van Den Haag. Het RBO heeft eind 2014 het Regionaal Beleidsplan Eenheid Den Haag 2015-2018 (RBP) vastgesteld. Voorafgaand aan vaststelling is het RBP ter consultatie voorgelegd aan de gemeenteraden van de regiogemeenten. Het RBP bevat de gezamenlijke doelstellingen van politie, de 28 gemeenten binnen de Eenheid Den Haag en het Openbaar Ministerie op het gebied van de sociale veiligheid. De volgende gezamenlijke prioriteiten op regionaal niveau zijn vastgesteld: Geweld Woninginbraken Jeugdoverlast en –criminaliteit Ondermijning Overlast en maatschappelijke onrust De vijf prioriteiten betreffen veiligheidsvraagstukken die het merendeel van de gemeenten spelen en waarop een gezamenlijke integrale aanpak gewenst is. 1.4.3 Regionaal Informatie en Expertise Centrum Den Haag In het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) Den Haag werken 28 gemeenten, de provincie Zuid- Holland, politie, Openbaar Ministerie (OM), belastingdienst, Koninklijke Marechaussee, Douane en - 13 - de opsporingsdiensten FIOD en SIOD samen aan een bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit. Met de samenwerking binnen het RIEC wordt beoogd criminele organisatiestructuren bloot te leggen en aan te pakken die vroeger verborgen bleven. Doel is te voorkomen dat criminelen of criminele organisaties bewust of onbewust door de overheid worden gefaciliteerd. Het RIEC ondersteunt de gemeenten en de andere convenantpartners: als informatieknooppunt; als expertisecentrum voor de bestuurlijke aanpak; bij de analyse van georganiseerde misdaad en met instrumenten om barrières op te werpen en handhavend op te treden. Het RIEC Den Haag houdt zich in het bijzonder bezit met de bestrijding van mensenhandel, georganiseerde hennepteelt, vastgoedfraude, witwassen en met handhavingsknelpunten. Het RIECconvenant maakt informatie-uitwisseling mogelijk tussen de gemeenten (waaronder sociale recherche) en de overige convenantpartners. 1.4.4 Veiligheidshuis Hollands Midden Het Veiligheidshuis is een samenwerkingsverband waarin partners uit de strafrechtketen, veiligheidsketen en de zorgketen samenwerken op basis van een persoonsgerichte of groepsgerichte aanpak, met als doel het terugdringen van ernstige overlast en criminaliteit. Samen zorgen de partners voor een sluitende keten. Niemand verdwijnt uit beeld. Het beleid is erop gericht dat voor iedereen die tot de doelgroep behoort, een aanpak ontwikkeld en uitgevoerd wordt. Op deze manier ondersteunt het Veiligheidshuis in het aanpakken van overlast, onveiligheid en criminaliteit om zo een veiliger en leefbaarder Leiden te realiseren. De individuen en groepen waar het Veiligheidshuis zich primair op richt zijn de jeugdige en volwassen overlastgevenden en criminelen, ex- gedetineerden en veelplegers. Het Veiligheidshuis Hollands Midden werkt sinds 1 januari 2015 voor alle gemeenten in de regio Hollands Midden. Extra capaciteit is nodig om de hele regio te bedienen. De gemeenten Gouda en Leiden vragen echter wel de meeste capaciteit. 1.4.5 Veiligheidsregio Hollands Midden De Veiligheidsregio Hollands Midden (VRHM) bestaat uit 19 gemeenten. De gemeenten werken in de gemeenschappelijke regeling VRHM samen om zich voor te bereiden op grote ongevallen, rampen en crisissituaties. De regeling voorziet in een nauwe samenwerking met de politie. De VRHM behartigt de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op de volgende terreinen: brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, samenwerking bij de gemeentelijke crisisbeheersing en rampenbestrijding, multidisciplinaire rampenbestrijding en crisisbeheersing en het inrichten en in stand houden van de gemeenschappelijke meldkamer. Het beleidsplan van de VRHM heeft betrekking op de multidisciplinaire aanpak van incidenten, rampen en crises. De burgemeester van Leiden is de voorzitter van het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Hollands Midden. - 14 - Bevolkingszorg Regio Leiden Naast samenwerking in regionaal verband in de Veiligheidsregio werken de gemeenten in het district Leiden e.o. (gemeenten Leiden, Voorschoten, Leiderdorp, Oegstgeest, Zoeterwoude) samen op het onderwerp gemeentelijke crisisbeheersing, onder de naam Bevolkingszorg Regio Leiden (BRL). Deze samenwerking heeft concreet gestalte gekregen door een gemeenschappelijke piketdient voor Medewerkers Openbare Orde en Veiligheid en ook op het gebied van communicatie wordt intensief samengewerkt. Het streven is om op termijn één gezamenlijke crisisorganisatie te realiseren. 1.4.6 Overige samenwerkingsverbanden Naast bovenstaande samenwerkingsverbanden die een directe relatie met veiligheid hebben, participeert Leiden in vele andere regionale verbanden die raakvlakken hebben met veiligheid. Het Rijk heeft inmiddels kerntaken op het gebied van jeugd, zorg en participatie overgeheveld naar gemeenten. Centraal staat het uitgangspunt dat inwoners meer eigen verantwoordelijkheid krijgen en meer hun 'eigen kracht' en sociale netwerk moeten benutten. Het gaat om de volgende decentralisaties: Van AWBZ naar Wmo: overheveling van onderdelen uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Jeugdwet: decentralisatie van de jeugdzorg. Het gaat hier om de jeugdzorg, de jeugdbescherming en -reclassering, de jeugd-ggz en de zorg voor jeugdigen met een beperking. Participatiewet: invoering van de Wet werken naar vermogen. Deze veranderingen in het sociale domein hebben ook gevolgen voor de veiligheid in de buurt en het werk van ambtenaren Openbare Orde en Veiligheid (OOV).Omdat het sociale domein bijna geheel bij gemeente ligt, en hierdoor professionals meer in de buurten aanwezig zijn, biedt dit kansen voor bijvoorbeeld vroegsignalering en de afstemming van zorg en straf. De decentralisatie Jeugdzorg is in het document “Hart voor de jeugd” – regionaal beleidsplan transitie jeugdzorg door het samenwerkingsverband Holland Rijnland uitgewerkt voor de regio. Het samenwerkingsverband Holland Rijnland heeft een Sociale Agenda, waarbij wordt samengewerkt op thema’s rondom jeugd, leerplicht en maatschappelijke ondersteuning. Bovendien is het Regionaal Bureau Leerplicht ondergebracht bij Holland Rijnland. Onder de Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden (RDOG HM) vallen de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Hollands Midden, de Regionale Ambulance Dienst Hollands Midden (RAD HM) en de GHOR (Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen). De GGD houdt zich onder andere bezig met preventie van en voorlichting over alcoholen drugsgebruik. In opdracht van gemeenten is Veilig Thuis, het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling per 1 januari 2015 bij de GGD ondergebracht. De GGD is verder verantwoordelijk voor het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang. Tot slot ontvangt Leiden als centrumgemeente nog twee andere decentralisatie- uitkeringen van het Rijk die raakvlakken hebben met veiligheid. Zo is Leiden centrumgemeente en voert de regie op het regionale beleid voor de maatschappelijke opvang, de ambulante verslavingszorg en de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ). Leiden is ook centrumgemeente voor - 15 - vrouwenopvang. Samen met centrumgemeente Gouda geeft Leiden richting aan Veilig Thuis en heeft Leiden een coördinerende rol bij de regionale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling en bij de uitwerking van de regiovisie. Daarnaast neem Leiden deel aan het Bestuurlijk Overleg Alcoholmatiging Hollands Midden. - 16 - 2 Veiligheidsthema’s keuzes 2015-2018 Voor de periode 2015–2018 heeft het college op basis van de uitgangspunten en de ontwikkelingen zoals beschreven in hoofdstuk 1 de volgende veiligheidsthema’s bepaald. 1. Geweld - huiselijk geweld - veilige publieke taak 2. Vermogenscriminaliteit - woninginbraken 3. Overlast - door jongeren - overlast op het water - fietsenoverlast - woonoverlast - rondom horecagelegenheden 4. Ondermijning - criminele samenwerkingsverbanden - radicalisering 5. Rampenbestrijding en crisisbeheersing 6. Leefbaarheid in de wijken De thema’s met doelen, aanpak en acties worden in hoofdstuk 3 verder uitgewerkt aan de hand van de fasen van de veiligheidsketen proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Onder de fasen uit de veiligheidsketen wordt verstaan: - Proactie: het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid. Denk hierbij aan inrichting van de openbare ruimte. - Preventie: het nemen van maatregelen om bepaalde vormen van onveiligheid die zich voordoen te voorkomen of vroegtijdig te stoppen en daarmee de ongewenste gevolgen te beperken; - Preparatie: dit houdt in dat men zich voorbereidt om effectief op te treden wanneer er ondanks proactie en preventie toch iets mis gaat. Dat wil zeggen dat bijvoorbeeld planvorming op orde moet zijn en taken en verantwoordelijkheden helder moeten zijn. - Repressie: dit is het daadwerkelijk optreden om een einde te maken aan een onveilige situatie. - Nazorg: hieronder worden verstaan de activiteiten die dienen om terug te keren naar een normale situatie. - 17 - 3 Nadere uitwerking veiligheidsthema’s 3.1 Geweld Geweld is de zwaarste vorm van criminaliteit. Geweld heeft een enorme impact op de slachtoffers ervan. De komende jaren wordt gewerkt aan het terugdringen van geweld: mishandeling, bedreiging en openlijke geweldpleging, huiselijk geweld en geweld tegen werknemers met een publieke taak. 3.1.1 Huiselijk geweld Huiselijk geweld is geweld dat zich afspeelt in het privé- domein door iemand uit de huiselijke of familiekring van het slachtoffer. Hieronder vallen lichamelijk geweld, psychisch geweld, seksueel geweld, schending van rechten en financiële uitbuiting. Het betreft tevens eergerelateerd geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling. Een kenmerk van huiselijk geweld is de omstandigheid dat dader en slachtoffer vaak desondanks – en soms noodgedwongen- deel blijven uitmaken van elkaars leefomgeving. Hiermee hangt samen dat huiselijk geweld vaak een stelselmatig karakter en een hoog recidiverisico heeft. Vaak speelt er andere problematiek, zoals werkloosheid of verslaving. Slechts 1/5e van de slachtoffers van huiselijk geweld maakt een melding of doet aangifte bij de politie. Het werkelijke aantal slachtoffers is dus onbekend, het zogeheten Dark Number. De ambitie is om enerzijds het aantal incidenten te laten afnemen, anderzijds het aantal bekende incidenten te laten toenemen. Daardoor blijven de streefwaarden per jaar stabiel. Doel Afname van het aantal geweldsdelicten en toename van het aantal bekende geweldsdelicten. Ambitie Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal 250 250 250 250 incidenten bij de politie bekend Aanpak Door middel van vroegsignalering en invoering van meldrecht bij hulporganisaties, daarnaast door bewustwording van burgers. Acties Actie door Proactie Voorlichting aan jongeren op scholen. GGD (Veilig Thuis) Voorlichting aan professionals, vrijwilligers en scholieren over huiselijk geweld. Weerbaarheidstrainingen voor vrouwen. GGD (Veilig Thuis) Voorlichting aan professionals rondom kindermishandeling middels de Kenniskring Kindermishandeling en trainingen Aanpak Kindermishandeling voor professionals die te maken (kunnen) hebben met kindermishandeling. Vrouwenopvang, Kwadraad, GGZ GGD (Veilig Thuis), JSO - 18 - Preventief Inzet van het Aware- systeem, waarbij (bedreigde) slachtoffers van huiselijk geweld met één druk op de knop de politie kunnen alarmeren. 24- uurs telefonische bereikbaarheid voor mensen die informatie, advies of hulp zoeken met betrekking tot huiselijk geweld. Informeren van Centra voor Jeugd en Gezin over de rol die zij kunnen spelen in het signaleren en de aanpak van kindermishandeling. Onderzoeken van trends op het gebied van huiselijk geweld en het voorbereiden van en adviseren over (nieuw) beleid hierop. Het preventief inzetten van het huisverbod, dus voordat daadwerkelijk geweld heeft plaatsgevonden. Vaker en sneller inzetten van het huisverbod als instrument Wegen van het huisverbod met behulp van het Risicotaxatieinstrument Huiselijk Geweld (RiHG), ten behoeve van advies aan de burgemeester. Besluitvorming over het al dan niet opleggen van het huisverbod. Het verlenen van hulp aan alle leden van het gezin waar huiselijk geweld heeft plaatsgevonden, zowel regulier als in het kader van een huisverbod en zoveel mogelijk vanuit de strategie “1gezin1plan”. Uitvoering van de werkzaamheden van jeugd- en gezinsteams, die hulp bieden aan hulpbehoevende gezinnen. De teams zijn een uitbreiding van het Centrum voor Jeugd en Gezin en zijn dichtbij de gezinnen te vinden, op school of elders in de wijk. Het leveren van een procesregisseur en zorgcoördinator die contact heeft met alle bij het huisverbod betrokken organisaties en het proces aanstuurt. Het leveren van een zorgcoördinator die de hulpverlening aanstuurt als bij een huisverbod kinderen betrokken zijn( als slachtoffer of getuige). Binnen het stelsel van de herziene kinderbeschermingsmaatregelen kan de burgemeester sinds 1 januari 2015 bij de Raad voor de Kinderbescherming een verzoek tot ondertoezichtstelling doen. Als de Raad voor de Kinderbescherming niet tot een verzoek overgaat, kan de burgemeester verzoeken het oordeel van de kinderrechter Vrouwenopvang, Veilig Thuis, politie GGD (Veilig Thuis) GGD (Veilig Thuis) GGD (Veilig Thuis) Politie, burgemeester Gemeente, Politie Politie Burgemeester Hulpverlening, GGD (Veilig Thuis), Gemeente, GGD GGD (Veilig Thuis) GGD (Veilig Thuis) Burgemeester - 19 - te vragen. Preparatie Controle op naleving Meldcode per organisatie (handelingsprotocol) en Regionale Handreiking Meldcode Hollands Midden. Toezicht op Verklaring Omtrent Gedrag medewerkers kinderdagverblijven. GGD (Veilig Thuis) Uitvoering opvang van vrouwen. Vrouwenopvang Uitvoeren van de Wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Hulpverlening, scholen, CJG, jeugd- en jongerenwerk et cetera GGD (Veilig Thuis) Aansturen interventieteams Kindspoor. Repressie Samenhangend beleid Betrokken partijen GGD Strafrechtelijke opsporing en vervolging van verdachten van Politie, OM huiselijk geweld en executie van de straf of maatregel. RBP, Nota Gezondheid, Regionale Handreiking Meldcode Hollands Midden Politie, GGD, Veilig Thuis Hollands Midden, Jeugd- en jongerenwerk, Centra voor Jeugd en Gezin (CJG), Veiligheidshuis, scholen, Reclassering, huisartsen (39 hulpverlenende instanties), Jeugd, Samenleving & Opvoeding (JSO) - 20 - 3.1.2 Veilige publieke taak Publieksagressie schaadt de gezondheid en het welbevinden van de medewerker, de bestuurder en het integer functioneren van de lokale overheid. Helaas komt dit nog steeds vaak voor. Publieksagressie verdient daarom een stevige aanpak. Agressief gedrag in welke vorm dan ook tegen medewerkers in een publieke functie wordt niet geaccepteerd. Agressie wordt hierbij aangemerkt als: een probleem van de organisatie en niet van de medewerker of bestuurder; een mogelijk probleem tussen burger en overheid. Het programma Veilige Publieke Taak (VPT) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) richt zich op het verminderen van het aantal voorvallen van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak. Vanuit het programma VPT zijn regio’s aangewezen om de regionale en lokale samenwerking tussen werkgevers met een publieke taak, de politie en het Openbaar Ministerie (ketenpartners) bij hun aanpak van agressie en geweld verder te verbeteren. De Veiligheidsregio Hollands Midden heeft zich hier in 2014 als VPT-regio bij aangesloten. Naast het versterken van de (keten)aanpak van agressie en geweld is het voorkómen ervan een belangrijke doelstelling van dit programma. In dit verband wordt het belang aangegeven om aan te sluiten bij het veiligheidsbeleid van gemeenten en de (wettelijke) instrumentaria van de burgemeester te benutten in de preventieve sfeer. De focus ligt binnen de Veiligheidsregio Hollands Midden, de Politie, Brandweer, Regionale Ambulance Voorziening, GGD-en, Openbaarvervoer en Woningbouwcorporaties. Doel Het aantal geweldsincidenten tegen medewerkers met een publieke taak neemt af. Aanpak Opstellen en uitdragen eenduidige visie op veilige publieke taak. Ambitie 25% minder voorvallen van agressie en geweld in alle sectoren in 2017, conform de landelijke doelstelling Acties Actie door Proactie De gemeente handelt vanuit een duidelijke organisatienorm Gemeente voor acceptabel gedrag en draagt deze norm zowel intern als extern uit. Beleid op aanpak bepalen en vaststellen voor de eigen Gemeente organisatie en ervoor zorgen dat deze instructies/ protocollen en procedures op een inzichtelijke en eenvoudige manier te raadplegen zijn voor de medewerkers. SP71 gemeenten en SP71 stellen een regionale beleidsnota SP71 op voor de aanpak van agressie en geweld. SP71 gemeenten en SP71 delen ‘best- practices’. SP71 SP71gemeenten en SP71 onderzoeken de mogelijkheden tot SP71 het uitwisselingen van incedentgegevens op basis van de registratie in GIR. Verhogen van de bewustwording en daarmee de Gemeente - 21 - Nazorg Samenhangend beleid Betrokken partijen vroegsignaleringkans bij medewerkers van de gemeente Leiden voor situaties die mogelijk agressief gedrag oproepen, bijvoorbeeld door het organiseren van (opfris-) trainingen ‘Omgaan met Agressie’ voor medewerkers. Er is één aanspreekpunt binnen de gemeente die Gemeente verantwoordelijk is voor Beveiliging. Uitvoeren van een ‘Veiligheidscheck’ per gemeentelijk Gemeente gebouw en aanbevolen maatregelen, waar mogelijk, implementeren. Bijhouden Gemeentelijke Incidenten Registratie (GIR). Gemeente Andere organisaties stimuleren dit ook te doen. Gemeente Opstellen van waarschuwingsbrieven, contact- en Gemeente toegangsverboden (meest geschikte middel ter beoordeling van team Veiligheid) en up to date houden van deze informatie op Intranet. Bij agressief gedrag (fysiek dan wel verbaal, zoals bedreiging, Gemeente belediging, discriminatie etc.) en/of andere strafbare gedragingen, altijd aangifte doen bij de politie. Het serieus nemen van reacties en dreigingen in de sociale Gemeente media. Opvang en nazorg van medewerkers die te maken hebben Gemeente gehad met een geweldsincident. RBP, Handboek Beveiliging Gemeente Leiden (2010), Programma Veilige Publieke Taak (Ministerie van BZK), Plan van Aanpak Veilige Publieke Taak Veiligheidsregio Hollands Midden Politie, CCV, VNG, BOA’s, Servicepunt ’71 (SP71), Veiligheidsregio Hollands Midden, Ministerie van BZK, Landelijk Expertise Centrum VPT (EVPT) - 22 - 3.2 Vermogenscriminaliteit Vermogenscriminaliteit is landelijk de meest voorkomende vorm van criminaliteit. Onder vermogenscriminaliteit vallen diefstal en fraude. Het doel is om vermogenscriminaliteit te verminderen. In Leiden ligt het accent binnen vermogenscriminaliteit de komende jaren op het verminderen van woninginbraken. 3.2.1 Woninginbraken Het aantal woninginbraken in Leiden blijft de laatste jaren redelijk constant. Omdat inbraak in woningen behoort tot de misdrijven met een hoge impact op de slachtoffers, blijft de aanpak op woninginbraken wel noodzakelijk. Het aantal inbraken moet de komende jaren dalen en structureel lager blijven. Hiervoor is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen inspanningen blijven uitvoeren. Doel Het nog verder terugdringen van het aantal woninginbraken. Ambitie Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal woning- 490 480 470 460 inbraken inclusief pogingen tot woninginbraak Aanpak Informatiegestuurd toezicht door BOA’s en politie, verder bevorderen burgerbetrokkenheid, vergroten regionale samenwerking. Acties Actie door Proactie Het project Leiden Buitengewoon Veilig continueren; Gemeente, In de ontwikkelingsfase van nieuwbouw en bij woningcorporaties, renovatieprojecten wordt zoveel mogelijk voldaan projectleider Buitengewoon aan de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Veilig Extra aandacht voor woninginbraken in het Gemeente Regionale Samenwerkingsverband Integrale Veiligheid (RSIV): uitwisselen van opgedane kennis en ervaringen voor het bestrijden van mobiel banditisme (rondtrekkende dadergroepen) en het opstellen van een (regionale) toolkit woninginbraken. Het Operationeel Plan van Aanpak Woninginbraken Gemeente uit 2011 en de Aanpak inbraakpreventiePolitiekeurmerk Veilig wonen (PKVW) voortzetten. Preventie Bevorderen burgerbetrokkenheid door het verder Gemeente ontwikkelen van Buurtpreventie. Inzichtelijk maken van de hotspots, bijvoorbeeld Gemeente, politie, door het organiseren van een wijkschouw, middels projectleider Buitengewoon - 23 - Preparatie een gebiedsgerichte aanpak. Verder stimuleren van de communicatie met bewoners door de inzet van Burgernet. Onderzoeken van de mogelijkheden om extra ogen en oren in de wijk in te zetten (bv. vuilnismannen, krantenbezorgers, postbodes, beveiligers). Particulieren en corporaties schouwen op verzoek van de bewoners en/of projectleider n.a.v. woninginbraken in de buurt, de omgeving. Een advies op verbeterpunten wordt gegeven en mogelijk uitgevoerd. Dit gebeurt minimaal drie keer in het jaar. Jaarlijks wordt een voorlichtingscampagne gericht op studenten georganiseerd. Heling van goederen tegengaan door invoering van het Digitaal Opkoop Register. Controle op heling en onderzoek naar verplaatsing van goederen. Op basis van de APV worden personen die in het bezit zijn van inbrekerswerktuig aangehouden. Promoten 112 bij verdachte situaties . Voorlichting aan bewoners en slachtoffers (bijvoorbeeld informatie plaatsen op de gemeentelijke websites), ‘extra’ voorlichtingscampagnes tijdens specifieke periodes, bijvoorbeeld Donkere Dagen Offensief in de wintermaanden. Bewustzijnsmaatregelen als besmettingsbrieven na inbraak. Particulieren en corporaties schouwen op verzoek van de bewoners en/of projectleider Leiden Buitengewoon Veilig naar aanleiding van woninginbraken in een buurt de omgeving. Verbeterpunten worden waar mogelijk uitgevoerd. Maken van analyses op daders, slachtoffers, locatie en tijd, buit en modus operandi. Toezicht op de hotspots en hottimes door de BOA’s en daarmee bijdragen aan het versterken van de informatiepositie van de politie: aantallen inbraken, tijdstippen, werkwijzen, daders, dadergroepen Veilig Gemeente Gemeente, politie Projectleider Buitengewoon Veilig in samenwerking met gemeente, corporaties, bewonersverenigingen, VVE’s. Politie, gemeente Gemeente Politie Politie Politie Gemeente, politie Gemeente Gemeente Politie Gemeente (BOA’s) - 24 - Repressie Nazorg Samenhangen d beleid Betrokken partijen (hotspots, hotshots, hot victims). Het Districtelijk Coördinatiepunt Woninginbraken Politie en OM combineert alle informatie omtrent woninginbraken ten behoeve van opsporingsonderzoek. Persoonsgerichte aanpak van veelplegende daders Veiligheidshuis van woninginbraken. Inzet van sociale media en internetsurveillance om Gemeente, politie burgers te waarschuwen voor woninginbraken en de kans op een (snelle) aanhouding te vergroten. Inzet van Burgernet bij kans op een heterdaadGemeente aanhouding. Inzet van (super)snelrecht als de omstandigheden OM van de zaak dit toelaten. (lik-op-stuk reactie). Het verhalen van schade op de dader en het OM ontnemen van crimineel verkregen vermogen, waar mogelijk. Terugkoppelen resultaat opsporingsonderzoek aan Politie slachtoffer(s). Informeren van Slachtofferhulp en zo nodig Politie overdragen van nazorg aan Slachtofferhulp. Nabezoek door de wijkagent binnen 6 weken. Politie Successen vieren in de (sociale) media. Gemeente, politie, OM RBP, Jaarplan RBP 2015, Jaarplan Politie District Leiden – Bollenstreek 2015, Leiden Buitengewoon Veilig, Bouwbesluit, Aanpak inbraakpreventie- Politiekeurmerk veilig wonen (2010), Operationeel Plan van Aanpak Woninginbraken Politie, BOA’s, Veiligheidshuis, OM, woningcorporaties, Universiteit van Leiden, burgers - 25 - 3.3 Overlast Leiden heeft een prachtige binnenstad en mooie woonwijken. Veiligheid en leefbaarheid zijn in dit veld nauw met elkaar verbonden. Doelstelling van het huidige college is de zorg voor de leefbaarheid in de wijken te intensiveren door fysieke en sociale acties op schaal van de wijk uit te voeren, en daarmee overlast te voorkomen. Onder de noemer overlast definiëren we de volgende soorten overlast: - overlast van jeugd; - overlast op het water; - fietsenoverlast; - woonoverlast; - overlast horeca. Het aantal meldingen van overlast op het water is in 2013 en 2014 gestegen, evenals het aantal meldingen van woonoverlast en fietsenoverlast. Daarom, en ook omdat overlast grote invloed heeft op privésituaties van Leidenaren, wordt aan dit thema een hogere intensiteit toegekend. De gemeente wil voorkomen dat een overlast- of leefbaarheidsvraagstuk een veiligheidsvraagstuk wordt. Voor de aanpak van overlast zijn de komende jaren de wijkregisseurs en het team BOA’s van de gemeente belangrijke medespelers. 3.3.1 Jeugd- en jongerenoverlast Het gedrag van sommige jongerengroepen in Leiden is niet acceptabel. Daar waar de omgeving last heeft van de aanwezigheid van jongeren door overlastgevende of grensoverschrijdende uitingen, neemt de gemeente maatregelen. De decentralisatie van de Jeugdzorg biedt voor de gemeente meer kansen voor vroegsignalering en het combineren van zorg en straf. Doel Het voorkomen, beperken en terugdringen van (ervaren) overlast door jongeren. Aanpak Versterken signaleringsfunctie, de achterliggende oorzaak van de problemen aanpakken, ketenaanpak. Ambitie Streefwaarden 2015 2016 2016 2017 Percentage 7% 7% 6% 6% inwoners dat zelf veel overlast in de buurt ervaart van rondhangende jongeren Aantal 1100 1050 1000 950 incidenten overlast door jeugd Acties Actie door - 26 - Proactie: Preventie Preparatie Uitvoering van activiteiten van het Jeugd- en Jongerenwerk als bijvoorbeeld Thuis op Straat in de meest kwetsbare wijken. Voortzetten Jeugd Preventie Teams (JPT). Voortzetten Communities that Care (Veilig Opgroeien). Sturing op gedrag en gebruik van jongeren via de inrichtingsplannen openbare ruimte. Begeleiden en zo nodig doorverwijzen van risicojongeren onder de 18 jaar door het JPT. Uitvoering van de werkzaamheden van jeugd- en gezinsteams, die hulp bieden aan hulpbehoevende gezinnen. De teams zijn een uitbreiding van het Centrum voor Jeugd en Gezin en zijn dichtbij de gezinnen te vinden, op school of elders in de wijk. Sociale wijkteams verbinden aan het Veiligheidshuis voor vroegsignalering en goede afstemming zorg- straf. Actief alcoholpreventiebeleid op scholen en andere ‘vindplaatsen’ van jongeren. Bewonersbetrokkenheid en participatie vergroten, gebiedsgerichte aanpak Uitvoering Preventie- en HandhavingsPlan Alcoholgebruik Samenwerkingsverband jongerenwerkloosheid, project JA. Invoering sociale wijkteam voor signalering overlast Ouderbetrokkenheid Wijkparticipatieprojecten. Voortzetten Veiligheidshuis en groepsaanpak om alle jeugdgroepen (criminele, overlastgevende en hinderlijke) in beeld te hebben en te voorzien van een advies aan de lokale driehoek met betrekking tot de prioritering en de aanpak. Van alle jeugdgroepen in Leiden bestaat een actueel en compleet beeld. De jeugdgroepen worden vier keer per jaar in kaart gebracht met behulp van de shortlist- methodiek van Beke. Het Districtscollege prioriteert in de aanpak van jeugdgroepen. Criminele jeugdgroepen hebben altijd prioriteit. Voortzetten identificatie jeugdgroepen door politie en jongerenwerk via de Beke- vragenlijst. Inzet BOA’s op de hotspots in samenwerking met politie. Over alle jeugdige veelplegers is direct actuele informatie beschikbaar voor de partners in het Veiligheidshuis. Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente JPT Gemeente, GGD Gemeente (Veiligheidshuis) Gemeente (regie): GGD, Brijder Gemeente Gemeente, BOA’s Gemeente Gemeente Gemeente, jeugden jongerenwerk Veiligheidshuis Gemeente, politie, jeugd- en jongerenwerk, Veiligheidshuis Districtscollege: politie, OM, gemeente Politie, jeugd- en jongerenwerk BOA’s Veiligheidshuis - 27 - Repressie Nazorg Samenhangend beleid Betrokken partijen Alle in het Jeugd Veiligheidsoverleg (JVO) besproken Veiligheidshuis jeugdigen hebben een persoonsgebonden plan van aanpak en een casemanager. Het Veiligheidshuis voert de regie op de aanpak van Veiligheidshuis jeugdgroepen in Leiden. Sinds 1 april 2014 is het adolescentenstrafrecht ingevoerd. OM De kern van het adolescentenstrafrecht is dat de rechter aan jongeren en jongvolwassenen die een strafbaar feit plegen op het moment dat ze tussen de 16 en 23 jaar oud zijn, meer dan voorheen een passende sanctie (straf of maatregel) kan opleggen. Alle criminele jeugdgroepen worden aangepakt. Het OM OM voert de regie op de aanpak van criminele jeugdgroepen. Bij ernstige overlast kan de burgemeester op basis van de Burgemeester Gemeentewet bestuurlijke maatregelen nemen. Bijvoorbeeld: een gebiedsverbod of groepsverbod op grond van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast of een preventieve dwangsom. Een ander mogelijk instrument is het sturen van brieven aan ouders van overlastgevende jongeren. Persoonsgerichte aanpak nazorg ex- gedetineerden. Veiligheidshuis RBP, Preventie- en handhavingsplan Alcoholmatiging, Gezondheidsnota, “hart voor de jeugd”- regionaal beleidsplan transitie jeugdzorg Hollands Midden Gemeente, OM, politie, BOA’s, Sociaal wijkteam, Veiligheidshuis, Welzijns- en jongerenwerk, verslavingszorg, GGD, Centra voor Jeugd- en Gezin, scholen, Bestuurlijk Overleg Alcoholmatiging Hollands Midden, Jeugdpreventie team (JPT) - 28 - 3.3.3 Overlast op het water- NIEUW De gemeente wil dat watergebruik voor iedereen ontspannen en veilig is. Het water in Leiden wordt intensiever ge goed gebruikt. De spanning tussen wonen aan het water, werken en recreëren op het water is de pen jaren groter laatste jaren groter geworden. Doel Het voorkomen, beperken en terugdringen van (ervaren) overlast op het water. Aanpak Het tegengaan van vervuiling op, het voorkomen van overlast en schade, het tegengaan van illegaal gebruik en het verbeteren van het gebruik van water. Ambitie Een vermindering van de ervaren overlast op het water ten opzichte van de 0meting. Acties Actie door Proactie Verbetering van de veiligheid van vaarroutes, bijvoorbeeld Gemeente het instellen van een vaarcirculatieplan. Preventie Samenhangend beleid Betrokken partijen In 2015 wordt een enquête over overlast op het water onder bewoners uitgevoerd, als 0- meting. Gemeente De APV wordt op aangepast op dusdanige wijze dat de term openbare ruimte ook het water omvat. Dit komt ten goede aan het toezicht op de veiligheid van het water. Stimuleren van beter nautisch gedrag door voorlichting oa via de verhuurders van sloepen, waaronder ook het terugdringen van alcoholgebruik op het water. Toepassen sancties uit het Watersanctiebesluit 2015 Gemeente Inzet van de BOA’s op het water in de zomermaanden. Gemeente (BOA’s) Frequente controle op geluidsoverlast. Registratie bijhouden van incidenten op het water. Gemeente (BOA’s) Politie, gemeente (BOA’s) Politie, gemeente (BOA’s) Politie, belastingdienst, ILT, Gemeente (BOA’s) Gemeente Gemeente, politie Gemeente (BOA’s) Informatiepositie politie en handhaving verbeteren, hotspots overlast water in kaart brengen. Integrale controles op de bedrijfsvaart met politie, belastingdienst, Inspectie Leefbaarheid en Transport, BOA’s. Attentieborden aan de grens van Leiden en waarschuwingsborden met pictogrammen bij het centrum aanbrengen met de drie meest overlastgevende overtredingen en de sancties. Bewonersbetrokkenheid en participatie vergroten, Gemeente gebiedsgerichte aanpak. Kadernota Water, Kadernota toerisme, Evenementennota, Watersanctiebesluit 2015 Politie, BOA’s, Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), Belastingdienst - 29 - 3.3.4 Fietsenoverlast – NIEUW Zowel de gemeente als de politie willen meer aandacht geven aan het bestrijden van fietsenoverlast. De gemeente vindt de fiets een belangrijk vervoersmiddel, en wil dan ook graag dat fietsers hun fiets goed kunnen stallen, zonder overlast van geparkeerde fietsen voor overige weggebruikers. Het afgelopen jaar is de vraag om beter toezicht op hinderlijk gestalde fietsen en voorkomen van verloedering door fietswrakken toegenomen. Met meer aandacht voor toezicht op en beheer van fietsen en fietswrakken verwachten we ook een slag te kunnen slaan in het (blijvend) reduceren van fietsendiefstal. Leiden scoort gemiddeld in vergelijking met andere studentensteden als Groningen, Enschede en Delft, als het gaat om aantal aangiften van fietsendiefstal. Doel Reductie van de overlast van fietsen. Aanpak Hotspotsgerichte aanpak, extra toezicht in de openbare ruimte, beter beheer op wrakken, hinderlijk en onveilig gestalde fietsen. Ambitie Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal 1600 1550 1500 1450 (brom)fietsdief stallen Aantal 300 280 260 240 overlastmeldingen Acties Actie door Preventie Extra toezicht en handhaving op de diefstalhotspots en Gemeente (BOA’s) overlasthotspots, door onder andere de inzet van een gemeentelijk Fiets Toezicht Team. Het organiseren van extra beheer en toezicht op veilig Gemeente, DZB stallen in de openbare ruimte. Bewonersbetrokkenheid en participatie vergroten, Gemeente gebiedsgerichte aanpak Organiseren van voorlichtingscampagnes, bijvoorbeeld Gemeente het uitdelen van flyers bij het CS, het plaatsen van informatie op de gemeentelijke website. Pro-actie Meer bewaakte stallingen en het plaatsen van andere Gemeente stallingsmogelijkheden/ objecten in de openbare ruimte, zoals fietstrommels, rekken, tulpen, nietjes en stangen, daar waar mogelijk. Extra inzet van de lokfiets. Politie Graveeracties door inzet van het Promotie- en Gemeente, politie graveerteam Centrum Fietsdiefstal van de politie. Repressie Het structureel en sneller verwijderen van fietswrakken Gemeente en hinderlijk geparkeerde fietsen. Het matchen van verwijderde fietsen door FF=FW met Gemeente, politie aangiftes van gestolen fietsen. Tegengaan van heling door invoer van het Digitaal Gemeente Opkoop Register voor registratie bij handelaren van gebruikte artikelen. Samenhangend RBP, RBP Jaarplan 2015, Woonbeleid, Masterplan Stationsgebied, Kadernota beleid Bereikbaarheid, Masterplan fietsparkeren, FF=FW- beleid, - 30 - Betrokken partijen 3.3.5 Politie, DZB, OM, Veiligheidshuis, NS, ondernemers, BOA’s, woningcorporaties, studentenhuisvesting, universiteit Woonoverlast –Nieuw- Van woonoverlast is sprake als een bewoner zich regelmatig zodanig gedraagt, dat hij of zij daarmee buren en andere omwonenden in hun woongenot stoort of in hun vrijheid belemmert. Het aantal meldingen van woonoverlast door bijvoorbeeld kamergewijze verhuur of zorgmijders is de laatste jaren gestegen. De aanpak van deze overlast is door de aard van de overlast belegd bij diverse veiligheidspartners. Doel Waar mogelijk woonoverlast voorkomen en waar nodig bestrijden. Aanpak Door het opstellen en uitvoeren van een generieke gebiedsgerichte aanpak, met buurtgericht samenwerken en gebiedsgerichte sturing van toezicht en handhaving. Voor individuele gevallen: het beschrijven van een aanpak woonoverlast met diverse betrokken organisaties. Ambitie Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Overlast 3300 3200 3100 3000 meldingen (drugs, burenruzie, geluid, gestoorde en verwarde personen) Acties Actie door Preventie Vergunningscriteria voor verkamering opnemen voor de Gemeente Onttrekkingsvergunning. Dialoogsessies met bewoners over thema’s die spelen. Vaststellen van gemeentelijk sanctiebeleid voor de openbare ruimte. Gebiedsgerichte preventieve aanpak van gemeentelijk toezicht en handhaving. Analyse van de gesignaleerde problematiek, met afspraken over verbeteren van de situatie voor de omwonenden. Het betrekken van bewoners bij de prioriteitenstelling van gemeente, BOA’s en politie. Preparatie Met de veiligheidspartners een effectieve aanpak ontwikkelen om bij melding van woonoverlast deze via het juiste kanaal snel te kunnen beëindigen. Gemeente (wijkregisseur), woningcorporaties Gemeente Gemeente (BOA’s) Gemeente, wijkpartners, Gemeente (BOA’s), politie Gemeente Gemeente (regie), veiligheidspartners - 31 - Nazorg Samenhangend beleid Betrokken partijen Aanpak BOA’s door analyse (hotspots, hottimes, hotpersons) buurtonderzoek en monitoring. Daar waar mogelijk het Veiligheidshuis inschakelen. Gemeente (BOA’s) Extra toezicht BOA’s voor de openbare ruimte op gemelde overlastgevende woonlocaties. Informatiepositie van de BOA’s versterken door beter benutten van buurtcontacten, bijdragen aan de informatiepositie van de politie en andere veiligheidspartners. Controles door bouwinspectie om woonoverlast en verloedering van panden te voorkomen. Verbeteren van het proces meldingen en klachten/ Verbeter de buurt om leefbaarheidsproblemen sneller aan te pakken. Aanpak ontwikkelen voor hardnekkige overtreders van wetgeving in de openbare ruimte. Instrumenten woonoverlast in kaart brengen: van bestuurlijke maatregelen als een toegangsverbod voor een woning of huisuitzetting tot privaatrechtelijk. Inzet buurtbemiddeling. Gemeente (BOA’s) Gemeente Gemeente (BOA’s) Gemeente Gemeente Gemeente, OM Gemeente, GGD, Politie, OM Gemeente Door het RSIV wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid RSIV ism tot het aansluiten bij de Opvang Verwarde Personen (OVP) gemeenten Den Haag. Ook wordt onderzoek gedaan naar een integrale aanpak voor de overlast van verwarde personen, waarvoor een OVP één van de mogelijke oplossingsrichtingen is. Wijkagent controleert of de overlast blijvend gestopt is. Politie Handreiking woonoverlast en verloedering – Ministerie BZK, WMO plan Leiden, Regionaal Kompas Wijkverenigingen, VVE’s, burgers, wijkregisseur, GGD (Meldpunt Zorg & Overlast), Politie, BOA’s, Veiligheidshuis, Woningcorporaties, Bouwtoezicht, WMO, Sociale wijkteams, - 32 - 3.3.6 Overlast horeca Doel Aanpak Ambitie Acties Proactie Preventie Horecagerelateerde overlast in Leiden verminderen Aanpak gericht op geluid door geschreeuw of muziek, vernielingen, foutparkeerders, rommel op straat, uitgaansgeweld en minder alcoholgebruik samen met de horecabranche. Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal 280 270 260 250 incidenten overlast door horeca Actie door De bestemmingsplannen voor de Leidse binnenstad worden Gemeente, politie, momenteel herzien. Veiligheidspartners denken mee over milieudienst, de (her)inrichting van het uitgaansgebied om overlast zoveel brandweer mogelijk aan de voorkant te voorkomen of te beperken. Toepassing van de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) van Gemeente het CCV. Op grond van de Drank- en Horecawet dienen bezoekers die Gemeente (BOA’s) in kennelijke staat verkeren de toegang ontzegd te worden. Bezoekers in kennelijke staat die al binnen zijn, dient geen alcohol meer geschonken te worden. BOA’s controleren hierop. Binnen de singels geldt een alcoholverbod in de openbare Gemeente (BOA’s), ruimte, hotspots en hottimes worden gecontroleerd door politie BOA’s en politie. Het Preventie- en Handhavingplan Alcohol wordt Gemeente (BOA’s) vastgesteld en geïmplementeerd. De BOA’s voeren toezicht en controle uit. Evaluatie en uitvoering van het horecasanctiebesluit, de Gemeente beleidslijn voor overtredingen van horecaondernemers. Actief alcoholpreventiebeleid op scholen en andere Gemeente (regie); ‘vindplaatsen’ van jongeren is vastgelegd in het Regionale GGD, Brijder Beleidsvisie Verslavingspreventie Zuid-Holland. (uitvoering) De politie houdt preventief toezicht op de openbare orde en Politie veiligheid in het algemeen en specifiek tijdens de uitgaansavonden en in uitgaansgebieden. De gemeenteraad kan de burgemeester de bevoegdheid geven om veiligheidsrisicogebieden in te stellen, waarbinnen de officier van justitie aan de politie de last tot preventief fouilleren kan geven. Het gaat hier om gebieden met een hoog risico op geweldsdelicten, zoals gebieden met veel uitgaansgelegenheden. Periodiek wordt met bewoners gesproken, onder andere over dit thema en de al dan niet bestaande overlast en maatregelen van de gemeente. Gemeente, burgemeester Gemeente (wijkregisseur) - 33 - Preparatie Repressie Nazorg Samenhangend beleid Betrokken partijen Gemeente, politie, BOA’s, ODWH en brandweer overleggen wekelijks over de bij de horecaklachtenlijn gemelde klachten en bepalen gezamenlijk de aanpak in het Klein Horeca Overleg. Daarnaast vindt maandelijks het Groot Horeca Overleg plaats, waarbij ook andere gemeentelijke afdelingen en partners aansluiten. Gemeente, politie, ODWH, brandweer, BOA’s De gemeente overlegt met de besturen van studentenverenigingen en met ondernemers over het voorkomen van overlast. Vergunningverlening aan portiers o.b.v. de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus en het zo nodig voeren van overleg met portiers. Vaststelling regionaal plan om uitgaansgeweld nog verder terug te dringen (waterbedeffect te voorkomen). Inzet ODWH voor geluidsmetingen na klachten. Gemeente Politie RSIV ism gemeenten ODWH Bij ernstige overtredingen of misdrijven gepleegd door de Politie uitbater van een horecagelegenheid wordt de burgemeester door de districtschef in kennis gesteld middels een bestuurlijk dossier. De gemeente waarschuwt ondernemers voor overtredingen Gemeente en neemt bestuurlijke sancties op basis van het horecasantiebesluit. Bij structurele overlast kan de burgemeester een gebied Burgemeester, benoemen tot “aangewezen gebied” (speerpuntgebied). In politie, het aangewezen gebied voert de politie zero tolerance horecaondernemers beleid (strikte handhaving van de openbare orde en veiligheid). De horecaondernemer(s) in het gebied dienen maatregelen te nemen om de overlast te verminderen; Burgers die herhaaldelijk een klacht melden via de Gemeente horecaklachtenlijn worden teruggebeld om hen te vertellen wat er met de klacht gebeurd is. Als horecaondernemers een sanctie hebben gekregen (PV, Politie waarschuwing) wordt contact opgenomen en geadviseerd wat de ondernemer in de bedrijfsvoering kan veranderen om overlast en sancties in de toekomst te voorkomen. Evenementenbeleid VRHM, Evenementennota 2013 – 2018, nota Lokaal Gezondheidsbeleid VRHM, GHOR, Politie, Brandweer, evenementenorganisatoren (3 Oktober Vereeniging), ODWH, KHN- Leiden, BOA’s, ondernemers en studentenverenigingen - 34 - 3.4 Ondermijning Ondermijning is een containerbegrip waar diverse vormen van georganiseerde misdaad onder geschaard worden, zoals drugscriminaliteit, witwassen/vastgoed, mensenhandel- en smokkel, fraude en milieucriminaliteit. De verwevenheid tussen bovenwereld en onderwereld is hierbij aanwezig, hierin schuilt het ondermijnende karakter van de georganiseerde criminaliteit. Achter veel georganiseerde criminaliteit zitten criminele samenwerkingsverbanden, al dan niet als gelegenheidsstructuur, dus vinden we het belangrijk dat de onderste steen bovenkomt. Dit doen we in samenwerking met het RIEC. Onder ondermijning scharen we ook radicalisering en jihadisme. De focus van de gemeente is de komende jaren gericht op radicalisering én het voorkomen van facilitering aan criminele samenwerkingsverbanden als Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s). 3.4.1 Criminele samenwerkingsverbanden Doel Aanpak Ambitie Acties Proactie Preparatie Doel: het voorkomen van facilitering van criminele samenwerkingsverbanden CVS Samenwerking met de veiligheidspartners en het RIEC, door strafrechtelijk, bestuurlijke en fiscale aanpak, het afpakken van illegaal verkregen vermogen, vroegsignalering Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal 410 400 390 380 incidenten illegale handel (drugshandel, mensenhandel, wapenhandel, fraude) Actie door Inzet bouwtoezicht voor bestemmingsplan controles Gemeente Aanpak onrechtmatige bewoning. Gemeente Toezicht uitkeringsfraude door Sociale Recherche op basis van Gemeente risico’s en verwachte resultaten. Informatiepositie versterken door alle ogen en oren van de Gemeente veiligheidspartners in te zetten. Dit betekent awareness creëren (regie) bij zoveel mogelijk spelers in het publieke domein, dus ook wijkagenten, BOA's, bouw- en woningtoezicht, burgers, etc. Deze ‘buitendienstmedewerkers’ trainen om meervoudig te kijken en signalen van ondermijning op te pakken; Door het RSIV worden (regionale) handhavingsarrangementen Gemeente Mensenhandel en Hennep opgesteld, deze zullen door middel van het opstellen van lokale beleidsregels in de gemeente Leiden worden verankerd. In de bestuurlijke aanpak samen te werken met het RIEC. Gemeente - 35 - Repressie Samenhangend beleid Betrokken partijen Regionaal jaarlijkse bestuurlijke criminaliteitbeeldanalyses op te stellen. Ketenaanpak door de uitvoering van integrale controles: politie, bouwinspectie, BOA’s, belastingsdienst et cetera. Uitkeringsfraude- aanpak Sociale Recherche: Doel is om bij vermoedens van uitkeringsfraude nader onderzoek te doen en via dossieropbouw onterecht verstrekte uitkeringen te beëindigen. De verstrekte som geld wordt teruggevorderd. Bestuurlijke aanpak door de inzet van de Wet Bibob. Indien nodig toepassen mix van bestuursrechtelijke, fiscale en strafrechtelijke aanpak. Politie Gemeente (regie) Gemeente Gemeente Gemeente, politie, Belastingdienst RBP, Jaarplan RBP 2015, Jaarplan Sociale Recherche, Politie, CCV, VNG, RIEC, Sociale Recherche, OM, BOA’s, Bouwinspectie, Belastingdienst - 36 - 3.4.2 Radicalisering – NIEUW- Het thema radicalisering en jihadisme is ernstig, maar we moeten ons er ook van bewust zijn dat dat het probleem betrekking heeft op een relatief kleine groep mensen. Echter, de impact van de daad van één persoon kan immens zijn. Incidenten willen wij dan ook, samen met de partners en bewoners van de stad, voorkomen. De gemeente wil bovendien voorkomen dat bevolkingsgroepen tegen elkaar opgezet worden. Belangrijk is om, juist in dit soort tijden, met elkaar in gesprek te blijven. Vrijheid van meningsuiting en godsdienst, wederzijds respect zijn belangrijpe waarden waar wij voor staan en die wij in onze stad willen behouden. Doel Het bestrijden van radicalisering en jihadisme. Aanpak Door vroegsignalering, vergroten van weerbaarheid, vergroten van het gemeentelijk netwerk rondom risicogroepen en casusgerichte aanpak in het Veiligheidshuis. Acties Actie door Proactie/ De instrumenten die in de aanpak ingezet worden zijn Gemeente preparatie conform het ‘Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme’ van het Ministerie van Veiligheid & Justitie en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Trainingen aanbieden aan een breed op te bouwen netwerk Maatschappelijke van eerstelijnswerkers: jongerenwerkers en maatschappelijk instellingen i.s.m. werkers, wijkagenten, zorgcoördinatoren van scholen en gemeenten anderen die een belangrijke vroegsignaleringsfunctie hebben. Weerbaarheidsvergroting van ouders van mogelijke Maatschappelijke kwetsbare jongeren of geradicaliseerde jongeren. instellingen Preparatie Na signalering een verdere aanpak in het Veiligheidshuis Veiligheidshuis Hollands- Midden waar per individu een plan van aanpak wordt opgesteld dat moet leiden tot de versterking van zijn of haar positie op meerdere leefgebieden zodat zij geen gevaar (meer) vormen voor de samenleving of zichzelf. Samenhangend RBP, RBP Jaarplan 2015, Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme van beleid Ministeries van V&J en SZW, Actieplan Polarisatie en Radicalisering 2007 – 2011 van het Ministerie van Buitenlandse Zaken Betrokken Inwoners, maatschappelijke instellingen, RSIV, Openbaar Ministerie, Politie, partijen Jeugdzorg, NCTV, Ministeries van V&J en SZW, andere gemeenten als Den Haag en Delft - 37 - 3.5 Rampenbestrijding en crisisbeheersing Leiden is voorbereid op een ramp of een crisis. Voorbereid zijn en oefenen is essentieel om goed te kunnen handelen als daadwerkelijk een ramp of crisis optreedt. De gemeente is in het kader van crisisbeheersing verantwoordelijk voor de Bevolkingszorg. Bevolkingszorg is één van de vier hoofdprocessen in de hulpverlening naast Brandweerzorg, Politiezorg en Geneeskundige Zorg. Bevolkingszorg Op Orde (BZOO) is een nieuwe visie over de manier waarop bevolkingszorg ingericht wordt. Bevolkingszorg op Orde richt zich op het stimuleren van de zelfredzaamheid van de maatschappij en verleent actieve zorg aan mensen die dat nodig hebben. Deze nieuwe manier van denken zorgt voor een andere manier van voorbereiding op rampen en crisis. Onder rampen en crises scharen we eveneens maatschappelijke onrust. Maatschappelijke onrust is het ontstaan van hevige reacties bij groepen mensen binnen een sociaal systeem als gevolg van een schokkende gebeurtenis, waardoor het functioneren van het sociaal systeem (tijdelijk) wordt bedreigd en waarbij het risico bestaat op verstoring van de openbare orde en/of verstorende effecten op het gemeenschapsleven. Onder maatschappelijke onrust valt bijvoorbeeld de terugkeer van delinquenten en polarisatie. Maatschappelijke onrust werkt ontwrichtend voor sociale systemen in een stad. 3.5.1 Rampenbestrijding en crisisbeheersing Doel Aanpak Ambitie Het voorkomen van en beheersen van crises. Bij een ramp of crisis adequaat op te treden en de bevolking van de noodzakelijke zorg te voorzien door een goed opgeleide, getrainde en geoefende gemeentelijke crisisorganisatie. In gezamenlijkheid met de buurgemeenten zal Leiden de crisisorganisatie inrichten op basis van de nieuwe BZOO- visie. Waarbij het de intentie is om toe te werken naar één gezamenlijke crisisorganisatie. Streefwaarden 2015 2016 2017 2018 Aantal 430 brandmeldingen (geen brandstichting) Aantal 50 brandstichtingen Acties Pro- actie/ Preventie 420 410 400 49 48 47 Het versterken van de generieke crisisorganisatie door de versterking van de gemeentelijke kolom, de samenwerking met partners, het informatiemanagement en de crisiscommunicatie. Door eisen te stellen in vergunningen voor onder andere evenementen en vervoer van gevaarlijke stoffen wordt het Actie door BRL Gemeente - 38 - risico op ongevallen, rampen en crises beperkt. De uitvoering van toezicht en handhaving op milieu, brandveiligheid, en bouw. In 2015 wordt door het team Toezicht en Handhaving Bouw gewerkt aan een Wabo beleidsplan waarin de VTH- keten (Vergunningen, Toezicht en Handhaving) en de handhavingsstrategie voor de komende jaren wordt beschreven. Leiden heeft een volledig en actueel overzicht van de risico’s en objecten in ons verzorgingsgebied. Hiervoor wordt de Provinciale risicokaart aangepast/ geactualiseerd. Op gemeentelijk niveau is een Sociaal Calamiteitenplan uitgewerkt. De komende jaren wordt volgens dit plan gewerkt, als zich een sociale calamiteit aandient. Tijdens bepaalde bouwwerkzaamheden en baggerwerkzaamheden vindt explosievenonderzoek plaats Advisering op grootschalige infrastructurele projecten. Preparatie Uitwerken efficiëntere en effectievere organisatievorm van de gemeentelijke Bevolkingszorg (BZOO 2.0). Wettelijke mogelijkheden worden uitzoeken: wat kan de Wijziging van de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek (Wbmgp) in verband met de selectieve woningtoewijzing op grond van overlastgevend, crimineel, extremistisch of radicaal gedrag voor de gemeente betekenen. Evenals de Wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast. Door het RSIV wordt gewerkt aan een (regionaal) kader met betrekking tot de toepassing van het cameratoezicht. Het bestuur van de veiligheidsregio stelt eens in de vier jaar het Regionaal Risicoprofiel, het Regionaal Beleidsplan en het Regionaal Crisisplan vast. Er wordt jaarlijks een opleidingsplan gemaakt en uitgevoerd voor de gemeentelijke crisisorganisatie. De gemeente stelt op basis van het Regionaal Crisisplan actuele gemeente specifieke uitwerkingen vast. De gemeente beschikt ten alle tijden over actuele rampenbestrijdingsplannen. Voor de gemeentelijke crisisorganisatie wordt minimaal Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente, Hoogheemraadschap van Rijnland Veiligheidsregio Gemeente ism BRL Gemeente, OM Gemeente, OM Gemeente Veiligheidsregio Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente - 39 - één keer per kwartaal alarmeringsoefeningen en minimaal één keer per jaar een opkomstoefening gehouden. Afdelingshoofden en hoofden actiecentra worden aangesproken als de resultaten van deze oefeningen onvoldoende zijn. Medewerkers van de crisisorganisatie volgen training of oefening om de kennis en vaardigheden te onderhouden. De gemeentelijke crisisorganisatie is opgeleid en geoefend om netcentrisch te werken en daarbij het systeem van informatievoorziening zoals gebruikt in Hollands Midden te hanteren (LCMS) De gemeentelijke crisisorganisatie is in staat om tenminste 72 uur continu te kunnen functioneren met de juiste middelen. De gemeente voldoet aan het regionaal normenkader dat zorgt voor een kwaliteitsimpuls ten aanzien van crisisbeheersing bij de gemeenten. Tijdens een ramp of crisis zorgt de gemeente voor een adequate respons op het gebied van de Bevolkingszorg. De gemeente beschikt over een voorbereide crisisruimte voor het Gemeentelijk Beleidsteam en het team Bevolkingszorg, die binnen 55 minuten na alarmering van de leden van het team is ingericht. De faciliteiten in de crisisruimte worden minimaal elk kwartaal getest. De gemeente heeft voor de locatie van het gemeentelijk crisiscentrum binnen 45 minuten de beschikking over een noodstroomvoorziening. De noodstroomvoorziening wordt minimaal halfjaarlijks getest. De gemeente is aangesloten op de Nood Communicatie Voorziening (NCV) en voert minimaal tweemaandelijks een test uit. De gemeentelijke medewerkers in de rampenbestrijding en crisisbeheersing beschikken over een identificatiepas. De gemeente heeft in de voorbereiding één of meer opvanglocaties aangewezen die zijn voorzien van noodstroom. Deze opvanglocaties zijn binnen 45 minuten beschikbaar. De gemeente is als hulpdienst vertegenwoordigd in zowel het Commando Plaats Incident. overleg hulpdiensten en Gemeente Gemeente en Veiligheidsregio Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente - 40 - Repressie Nazorg Samenhangend beleid Betrokken partijen gemeente op operationeel niveau (CoPi) als Regionaal Operationeel Team, overleg hulpdiensten en gemeente op tactisch niveau (ROT). Door het RSIV wordt onderzoek gedaan naar de RSIV ism gemeenten mogelijkheid tot het aansluiten bij de Opvang Verwarde Personen (OVP) Den Haag. Ook wordt onderzoek gedaan naar een integrale aanpak voor de overlast van verwarde personen, waarvoor een OVP één van de mogelijke oplossingsrichtingen is. Tijdens een ramp of crisis zorgt de gemeente voor een Gemeente adequate respons op het gebied van de bevolkingszorg. Tijdens een ramp of crisis zorgen de hulpdiensten, Hulpdiensten en verenigd in de veiligheidsregio, voor een adequate veiligheidsregio respons. Evaluaties van oefeningen en incidenten worden verwerkt Gemeente, in de verschillende planvormen. Veiligheidsregio RBP, Evenementennota, VRHM Beleidsplan, Kader Evenementenveiligheid, Regionaal Normenkader, Sociaal calamiteitenplan gemeente Leiden Hulpdiensten (brandweer, politie, GHOR) binnen Veiligheidsregio Hollands Midden, Omgevingsdienst West- Holland, Provincie, Hoogheemraadschap Rijnland, BOA’s, Samenwerkingsverband Bevolkingszorg regio Leiden en Omstreken (BRL), RSIV, burgers, maatschappelijke instellingen, Slachtofferhulp Nederland, OM - 41 - 3.6 Leefbaarheid in de wijken – NIEUW Leiden heeft een prachtige binnenstad en mooie woonwijken. Veiligheid en leefbaarheid zijn in dit veld nauw met elkaar verbonden. De gemeente wil voorkomen dat een leefbaarheidsvraagstuk een veiligheidsvraagstuk wordt. Dit doet zij door in te zetten op de leefbaarheid in de wijken, onder andere door gericht toezicht en handhaving in de openbare ruimte. Leefbaarheid van de wijken Leefbaarheid is de kwaliteit van de woon- en leefomgeving. De gemeente verstaat onder 'woon- en leefomgeving' onder meer: openbare ruimte (zoals groenvoorziening, woon- en winkelstraten, pleinen en straatmeubilair, water); verkeer (bijvoorbeeld voorzieningen voor voetgangers en fietsers); welzijn (bijvoorbeeld het bevorderen contacten in de buurt; cultuur, sport en jeugd); communicatie en participatie (bijvoorbeeld het betrekken van bewoners en bedrijven bij projecten en beleidsontwikkeling in hun wijk, buurt of straat); veiligheid (bijvoorbeeld sociale veiligheid, buurtpreventie, omgaan met overlast). De toezichthouders en BOA’s van de gemeente dragen bij aan het behouden of vergroten van de leefbaarheid in de wijken. De thema’s voor de komende jaren zijn: - zwerfafval, huishoudelijk restafval, grof- bouw en sloopafval, bedrijfsafval en vuil op het water; - parkeeroverlast in relatie tot de uitbreiding van het parkeerregime en invoering van het digitaal parkeren; - hondenoverlast, loslopende honden en hondenpoep in relatie tot het nieuwe hondenbeleid). Doel De leefbaarheid in de wijken vergroten Aanpak Door het opstellen en uitvoeren van een generieke wijkaanpak, buurtgericht samenwerken en gebiedsgerichte sturing van toezicht en handhaving. Ambitie Gedaalde percentages in de Stadsenquête 2017 en 2019 op de grootste ergernissen in de eigen buurt: zwerfvuil/ rommel op straat (46 % in 2013), hondenpoep (21% in 2013), fout parkeren (12% in 2013). Acties Actie door Proactie/ preventie Relatie inrichting openbare ruimte – veiligheid Gemeente versterken: meer betrokkenheid van de veiligheidspartners bij (her)inrichtingsplannen. Ontwikkelen van een gebiedsgerichte aanpak, die in Gemeente eerste instantie over drie wijken wordt uitgerold. In (wijkregisseur) deze gebiedsgerichte aanpak heeft de wijkregisseur een belangrijk regierol. Overzicht opstellen per wijk op basis van analyse en Gemeente gesignaleerde problematiek, met afspraken over verbeteren van de leefbaarheid in de wijk. Het betrekken van bewoners bij de prioriteitenstelling Gemeente van de gemeentelijke handhaving. Consistente aanpak BOA’s door analyse (hotspots, Gemeente hottimes, hotpersons) en monitoring. - 42 - Preparatie/ Repressie Samenhangend beleid Betrokken partijen Informatiepositie van de BOA’s versterken door Gemeente, buurtcontacten en bijdragen aan de informatiepositie politie van de politie en andere veiligheidspartners. Uitwerken van een probleemgestuurde systematiek van Gemeente planning en monitoring met een duidelijke positie voor de wijkregisseur. Realisatie van de operationele regie vanuit de politie op Politie, de gemeentelijke Buitengewoon Gemeente opsporingsambtenaren. Deze directe aansturing door de (BOA’s) politie versterkt de informatiepositie van de politie bij het bestrijden van criminaliteit en verbetert de probleemgestuurde aanpak en effectiviteit van de BOA’s op het gebied van leefbaarheid. In de zomer van 2015 hebben de BOA’s als speerpunt de Gemeente aanpak van de afvalproblematiek, hiervoor wordt samen (BOA’s) met Stedelijk Beheer een integraal plan opgesteld. Uitgezocht wordt of de bestuurlijke boete kan worden Gemeente geïntroduceerd voor verkeerd aangeboden afval. (BOA’s) BOA’s controleren, in samenwerking met Stedelijk Gemeente Beheer, de naleving van de opruimplicht bij (BOA’s) evenementen door de evenementenorganisatoren. Verbeteren van proces meldingen en klachten/ ARIS/ Gemeente Verbeter de buurt voor leefbaarheidsproblemen. Contact OM aanscherpen voor hardnekkige overtreders Gemeente, OM van wetgeving in de openbare ruimte. Jaarlijks gebundelde integrale handhavingsacties: Gemeente aanpak jeugdoverlast, voorlichting afval aanbieden, inbraakpreventie et cetera. Verschillende beheerplannen gemeente Leiden, wijkvisies (nog op te stellen) Woningcorporaties, wijkverenigingen, BOA’s, VVE’s, burgers, wijkregisseur Politie, Bouwtoezicht, Sociale wijkteams, Jeugd- en jongerenwerk, Thuis op Straat, scholen, overige wijkorganisaties - 43 - Bijlagen Bijlage 1 Veiligheidsanalyse Leiden Voor het in kaart brengen van de veiligheidssituatie in Leiden is gebruik gemaakt van verschillende bronnen. Allereerst worden de politiecijfers gebruikt om de ‘objectieve veiligheid’ (geregistreerde criminaliteit) in kaart te brengen. Nadeel hiervan is dat niet alle criminaliteit en overlast bij de politie bekend is, omdat niet van alle incidenten aangifte of melding gedaan wordt. Zo doet maar een klein deel van de slachtoffers aangifte van fietsendiefstal of huiselijk geweld. Ten tweede is gebruik gemaakt van de gegevens van de Veiligheidsmonitor (VM). De VM is een jaarlijks terugkerend landelijk onderzoek, waarbij door middel van vragenlijsten de gevoelens van (on)veiligheid bij de bevolking in kaart worden gebracht (subjectieve veiligheid). Een derde bron voor de veiligheidsanalyse van Leiden is de Stadsenquête 2013. Hierin worden Leidenaren gevraagd naar hun mening over onderwerpen als de kwaliteit van de woonomgeving, dienstverlening van de gemeente en zorg. Voor de veiligheidsanalyse van Leiden is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van een combinatie van bovengenoemde bronnen. De meest gegevens zijn ontleend aan de Veiligheidsmonitor. Op sommige onderwerpen zijn de veiligheidscijfers vergeleken met de G32- gemeenten en vijf vergelijkbare steden Groningen, Delft, Haarlem, Utrecht en Enschede. Hieronder wordt per thema - de indeling is gebaseerd op het Kernbeleid Veiligheid van de VNG – aangegeven wat de belangrijkste conclusies van de veiligheidsanalyse zijn. 1. Veilige woon- en leefomgeving Onder de categorie veilige woon- en leefomgeving vallen de sociale en de fysieke kwaliteit van de woonomgeving en de objectieve (geregistreerde) en subjectieve (gevoelde) veiligheid. Deze factoren zijn gemeten aan de hand van de thema’s ergernissen in de buurt, drugsoverlast, overlast door zwervers en daklozen, slachtofferschap van verschillende delicten en het (on)veiligheidsgevoel. Ergernissen in de buurt: in de Stadsenquête Leiden 2013 vormen de volgende ergernissen in eigen buurt de top 5: - zwerfvuil/ rommel op straat (46 %) - hondenpoep (21%) - onderhoud straten en wegen (17%) - fout parkeren (12%) - verkeersveiligheid (11%) Drugsoverlast: - 44 - volgens de gegevens van de VM is drugsoverlast in Leiden heel stabiel. Op de stelling “Drugsoverlast komt vaak voor in Leiden” antwoord circa 25% dat het wel voorkomt. 3 tot 5 % heeft zelf veel overlast van drugs. Overlast door zwervers en daklozen: In de doorontwikkeling van de Veiligheidsmonitor van 2012 is dit onderwerp uit de vragenselectie gehaald. Hier zijn dus geen kwantitatieve gegevens over. Vandalisme/ vernieling: De VM laat een daling zien van het aantal vandalismedelicten in Leiden. In 2012 was het aantal slachtoffers van vernielingen 11 %, in 2014 9%. Ook de politiecijfers laten een daling zien van het aantal incidenten van vernieling in Leiden. Slachtofferschap geweld: het aantal inwoners van Leiden dat in de VM aangeeft slachtoffer te zijn geweest van geweld (mishandeling, bedreiging en seksuele delicten) is al drie jaar constant (3%). De politiecijfers geven weer dat het aantal aangegeven gevallen van geweld in 2014 ten opzichte van 2013 licht is gedaald tot 798. Het aantal gevallen van straatroof is in 2014 meer dan gehalveerd van 46 naar 21. Slachtofferschap fietsendiefstal: het aantal inwoners van Leiden dat in de VM aangeeft slachtoffer te zijn geweest van fietsendiefstal is de laatste jaren constant (8%). Dit is vergelijkbaar met andere studentensteden als Delft, Enschede en Utrecht. In 2014 laten de politiecijfers een daling zien van 1477 naar 1356. Slachtofferschap (woning) inbraak: het aantal inwoners van Leiden dat in de VM aangeeft slachtoffer te zijn geweest van woninginbraak is de afgelopen jaren constant gebleven (3%). De politiecijfers geven aan dat het aantal woninginbraken in 2014 ten opzichte van 2012 met bijna 13 % is gedaald. Het aantal inbraken is ten opzichte van 2013 ongeveer gelijk gebleven en staat nu op 504. Onveiligheidsgevoelens: het percentage Leidenaren dat in de VM aangeeft zich wel eens onveilig te voelen, zowel in de eigen buurt (18%) als in het algemeen (40%), is in 2014 licht gedaald. 2. Bedrijvigheid en veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen aantastingen van de veiligheid rond recreatieve en economische voorzieningen zoals winkelcentra, bedrijventerreinen en uitgaansmogelijkheden. De categorie bedrijvigheid en veiligheid is geanalyseerd aan de hand van de delicten bedrijfsinbraak, winkeldiefstal, zakkenrollen, overvallen, uitgaansgeweld, overlast door horecagelegenheden en evenementen. Overvallen: het aantal overvallen in Leiden is in Leiden van 19 in 2011 naar 8 in 2014 (Politiecijfers). Winkeldiefstallen: - 45 - het aantal winkeldiefstallen is gedaald met 8% naar 501 in 2014. Bedrijfsinbraken: het aantal bedrijfsinbraken en diefstal (bedrijven, scholen, sportcomplexen) is gedaald met 16% van 317 naar 266 in 2014. Slachtofferschap zakkenrollerij: het aantal inwoners van Leiden dat in de VM aangeeft slachtoffer te zijn geweest van zakkenrollerij is al drie jaar constant op 3%. Uitgaansgeweld: Het aantal geweldsincidenten was in Leiden in 2014 157 (BlueSpotMonitor Politie). Dit aantal is ten opzichte van 2013 gelijk gebleven. Overlast door horecagelegenheden: Op de stelling “overlast door horecagelegenheden komt wel eens voor in Leiden” beantwoordde in 2014 15% bevestigend. Dit is vergelijkbaar met voorgaande jaren. In Stadsdeel Midden is dit 29%, hier is een lichte daling sinds 2012. In Leiden heeft circa 1% zelf veel overlast van horecagelegenheden. In Stadsdeel Midden is dit 3%. Dit laatste cijfer is eveneens gedaald. Evenementen: in Leiden vinden veel evenementen plaats. Het % Leidenaren dat aangaf vaak overlast te hebben van evenementen is 10% (Stadsdeel Midden 17%). 69% van de Leidenaren staat positief tegenover evenementen. Dit is de afgelopen jaren constant gebleven, net als het aantal Leidenaren dat negatief tegenover evenementen staat (3%). De belangrijkste vorm van overlast is geluidsoverlast van het evenement zelf en van (dronken) mensen. 3 Jeugd en Veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen thema’s als overlastgevende en criminele jeugd, jeugdgroepen en alcohol en drugsgebruik door jongeren. Overlast van rondhangende jongeren: volgens de gegevens van de VM geeft 45% van de inwoners van Leiden aan dat rondhangende jongeren in Leiden voorkomen. Dit percentage is de afgelopen jaren gelijk gebleven Op de stelling “ik heb zelf veel overlast van rondhangende jongeren” antwoordde in 2014 6% ja. Jeugdgroepen: Voor het politiedistrict Leiden - Bollenstreek wordt jaarlijks een inventarisatie gemaakt van problematische jeugdgroepen aan de hand van de Beke- methodiek. Op basis van een door de wijkagent en jongerenwerk ingevulde vragenlijst worden jeugdgroepen ingedeeld binnen één van de drie onderscheiden typen: hinderlijk, overlastgevend of crimineel. Alcohol en drugsgebruik door jongeren: er is een duidelijke afname van alcoholgebruik; over drugsgebruik zijn helaas geen trends beschikbaar. - 46 - 4 Fysieke veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen de fysieke veiligheidsthema’s: Rampenbestrijding en crisisbeheersing, externe veiligheid, en verkeersveiligheid. Geluidsoverlast door verkeer: In de doorontwikkeling van de Veiligheidsmonitor van 2012 is dit onderwerp uit de vragenselectie gehaald. Hier zijn dus geen kwantitatieve gegevens over. Agressief verkeersgedrag: Op de stelling “Agressief verkeersgedrag komt wel voor” antwoordde in 2014 29% ja; En 5% heeft er zelf veel overlast van. Hier is geen significante verschil met voorgaande jaren. Rampen en crises: Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Hollands Midden heeft het huidige Regionaal Risicoprofiel, samen met het Regionaal Beleidsplan en het Regionaal Crisisplan, vastgesteld. Deze planvormen dienen iedere vier jaar opnieuw te worden geactualiseerd en vastgesteld. Het Regionaal Risicoprofiel Veiligheidsregio Hollands Midden wordt in 2015 herzien voor de periode 2016 - 2019. De risico’s die bepalend zijn voor het risicobeeld van de Veiligheidsregio Hollands Midden zijn uitgewerkt in de risicoanalyse: 5 Bedreiging volksgezondheid (dierziekten overdraagbaar op mens) Evenementen Incidenten in tunnels Incidenten met brandbare / explosieve stof in open lucht Incidenten met giftige stof in open lucht Natuurbranden Overstromingen Verkeersincidenten op land Verstoring drinkwatervoorziening Verstoring energievoorziening Verstoring openbare orde Verstoring telecommunicatie en ICT Ziektegolf Integriteit en veiligheid Het thema “Integriteit en veiligheid” is lastig in cijfers uit te drukken. Het gaat hier om thema’s die vallen onder ondermijning, zoals georganiseerde criminaliteit, radicalisering en bestuurlijke integriteit. Hoe groot dit probleem precies is, is moeilijk te achterhalen, maar dát het een probleem is, is helder. Georganiseerde misdaad ondermijnt de Nederlandse rechtsstraat en kan voor maatschappelijke ontwrichting zorgen. - 47 - Bijlage 2 Overzicht samenwerkingspartners IVP Gemeentelijke samenwerkingspartners De taakvelden van het begrotingsprogramma Veiligheid zijn belegd bij de gemeentelijke clusters: - Algemeen directeur/gemeentesecretaris: staat voor integraal bestuur en veiligheid - Concernstaf: team Bestuur en Communicatie: adviseur burgemeester, woordvoerder burgemeester + algemeen - Team Strategie Middelen en Control: account VRHM (incl. brandweer), Leidse veiligheidscijfers - Cluster Participatie en Maatschappelijke Ontwikkeling (PMO): wijkveiligheid (wijkregisseurs), huiselijk geweld (steunpunt Veilig Thuis), dak- en thuislozen, account verslavingszorg, beleid alcohol en jeugd, sociale recherche, account kinderopvang - Cluster Stedelijk Ontwikkeling(SO): veilige bedrijventerreinen, aanpak winkelcriminaliteit kernwinkelgebied, Veilige school, Jeugdoverlast (bureau Halt) - Cluster Publiekszaken, Handhaving en Veiligheid: vergunningverlening rondom horeca en evenementen (incl. coördinatie van evenementen), opleggen bestuurlijke maatregelen horeca, prostitutie (incl. seksinrichtingen), coffeeshops, toezicht en handhaving in openbare ruimte en bebouwde ruimte, toezicht en handhaving op Drank- en Horecawet, toezicht en handhaving evenementen - Cluster Beheer: schone en hele leefomgeving - Servicepunt71: Juridische zaken o.a. wet Bibob, gebieds- en samenscholingsverboden, huisverboden - Servicepunt71: HRM Beleid Veilige Publieke taak - DZB: uitvoeren graffitibeleid Externe samenwerkingspartners (inclusief partners Veiligheidshuis Hollands Midden) Sociale Veiligheid - Bewoners - Openbaar Ministerie Den Haag - Politie (lokaal en regionaal, eenheid Den Haag) - Belastingdienst - 48 - - Regionaal Inlichtingen en Expertise Centrum (RIEC) - Landelijk Inlichtingen en Expertise Centrum - Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) - Bureau Bibob - Veiligheidshuis Hollands Midden - Veiligheidshuis Haaglanden - Gemeente Den Haag - Omgevingsdienst West Holland - Reclassering Nederland - Palier - Bureau Halt Hollands Midden Haaglanden - Dienst Justitiële Inrichtingen (Penitentiaire Inrichtingen Zoetermeer en Alphen a/d Rijn) - Bureau Jeugdzorg Haaglanden, Zuid Holland - Raad voor de Kinderbescherming regio Haaglanden, Zuid-Holland Noord - Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden (GGD) - Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland - Gemeenten in de regio Hollands Midden (o.a. Gouda, Alphen, Katwijk) - Stichting Jeugd & Jongerenwerk Holland Rijnland - Stichting Thuis op Straat - Libertas Leiden - Brijder - Leger des Heils jeugdzorg en reclassering; - Stichting de Binnenvest - Geestelijke Gezondsheids Zorg (GGZ) Rivierduinen - Woningcorporatie(s) (waaronder coördinator project Leiden BuitenGewoon Veilig); - Bureau Slachtofferhulp; Fysieke Veiligheid - Openbaar Ministerie Den Haag; - Politie (lokaal en regionaal, eenheid Den Haag) - Brandweer - GHOR - Gemeenten Veiligheidsregio Hollands Midden - Gemeenten Bevolkingszorg Leidse regio (SP71 + Voorschoten) - 49 - - NCTV - Provincie Zuid- Holland - Hoogheemraadschap van Rijnland - Omgevingsdienst West- Holland - Rijkswaterstaat - Ministerie van Defensie - Liander - Dunea - 50 - Bronnen De bronnen die hebben bijgedragen aan de afwegingen voor dit IVP zijn: - Regionaal BeleidsPlan Eenheid Den Haag 2015–2018 - Veiligheidsanalyse 2014 - Veiligheidsmonitor 2013 en 2014 - IVP 2012-2015 - Handhavingsnota 2011-2014 - Gebiedsscan politie Leiden – Bollenstreek - Begroting Leiden 2015–2018 - Bestuursrapportage najaar 2014 - Politiecijfers 2014
