De Waerden 2020

De Waerden.
opweg 20
naar 20
een nieuwe
stip op de
horizon P18
Over ons
De Waerden biedt ondersteuning
aan mensen met een beperking. De
Waerden draagt bij aan een gelukkig
leven voor deze mensen en werkt aan
een samenleving waaraan iedereen
een bijdrage mag leveren. Hier hebben
wij afspraken over gemaakt met
zorgkantoren en gemeenten.
Wij begeleiden kinderen, volwassenen, ouderen
en gezinnen waarvan één of beide ouders een
verstandelijke beperking heeft. Ook bieden
wij ondersteuning aan mensen met andere
beperkingen, zoals kinderen met een stoornis in
het autistisch spectrum en mensen bij wie een
dubbele diagnose is vastgesteld.
Inhoud
• De Waerden 2020
5
• De Wereld en om ons heen
6
• De kracht van De Waerden
8
• De Waerden op weg naar 2020
13
• Onze stip op de horizon voor 2020 18
• Colofon
2
19
Onze missie
De Waerden ondersteunt
mensen met een beperking
bij een gelukkig leven.
De Waerden 3
4
De Waerden
2020
De Waerden is een organisatie die
vol in de samenleving staat. Er is de
afgelopen drie jaar veel veranderd in
de samenleving. Nu alle turbulentie,
veroorzaakt door de grote veranderingen in de zorg (nieuwe wetgeving
en decentralisaties), een beetje
tot rust is gekomen, wordt het tijd
voor een nieuwe bezinning op onze
toekomst. Hoe gaat onze organisatie
verder onder deze gewijzigde omstandigheden. Wat is ons perspectief
voor 2020?
Op meerdere plekken in de samenleving zien we dat mensen zich steeds
minder herkennen in de wijze waarop
de samenleving is georganiseerd.
Dit leidt al een aantal jaren tot
minder vertrouwen in de overheid
en instituties. Echter, een positieve
ommekeer hangt in de lucht. Steeds
meer mensen nemen, in positieve
zin, het heft in eigen hand: vanuit de
burgers ontstaan initiatieven om tot
een andere samenleving te komen.
De machtsverhoudingen kantelen.
Een van de grootste veranderingen
is de decentralisatie van de zorg. Het
perspectief van de decentralisaties om
de zorg weer dichter bij de mensen
te organiseren en de verantwoordelijkheid ook zo veel mogelijk bij hen
te houden, is een beweging die past
bij de kanteling. Wanneer we het
hebben over de kanteling in de zorg
hebben we het ook over het anders
werken in de zorg.
In zorgorganisaties heeft dit niet
alleen gevolgen voor de wijze waarop
de zorg en ondersteuning aan de
cliënten wordt gegeven, maar ook op
de wijze waarop de organisatie zelf
wordt georganiseerd. Ook daar willen
professionals weer zelf hun keuzes
kunnen maken, zelf het eigen team
aansturen, minder bureaucratie,
minder hiërarchie. De menselijke
maat wordt leidend, verantwoording
op basis van vertrouwen en op het
behaalde resultaat i.p.v. op basis van
minuten en afvinklijstjes.
Een andere trend is onmiskenbaar
de steeds groter wordende mogelijkheden om technologie een plek
te geven in het zorgproces en in de
ondersteunende processen. Dit biedt
veel kansen en mogelijkheden voor
cliënten en medewerkers
Wij hebben ons, geïnspireerd door de
ontwikkelingen in de samenleving,
met inbreng van velen binnen en
buiten onze organisatie, opnieuw
georiënteerd op onze toekomst. Deze
publicatie is het resultaat hiervan.
Hetty Janssen,
Raad van Bestuur
De Waerden
5
de
wereld
n
e
e
h
s
n
o
m
en o
Onze organisatie is onderdeel
van de samenleving. De
samenleving is aan het
veranderen. Voor ons als De
Waerden betekent dit dat we
mee willen veranderen en
ons willen ontwikkelen. Wij
zien in de veranderingen in de
samenleving nieuwe kansen
voor onze cliënten. En uiteraard zien we daarmee nieuwe
kansen voor onze organisatie.
Onderdeel van een netwerk en
samenwerken
Mensen met een beperking krijgen
steeds meer de kans om midden in de
samenleving te staan. Ze hebben te
maken met een netwerk van familie,
vrienden, vrijwilligers, maatjes, buren,
6
sportclubs. Onze cliënten zijn voor
hun ondersteuning steeds minder
afhankelijk van, en dus verbonden
aan, één professional.
In de nieuwe definitie van gezondheid
gaat het veel meer om het vermogen
zichzelf aan te passen en zichzelf
te redden. Daarvoor is contact met
anderen natuurlijk onmisbaar.
Het gaat minder om ziekte en beperkingen en meer om de kwaliteit
van bestaan en veerkracht. De
ondersteuning en zorg aan cliënten
is vooral gericht op het bevorderen
en vergroten van zelfstandigheid,
zelfredzaamheid en participatie. Wij
werken daarin samen met cliënt en
het netwerk van de cliënt.
Voor medewerkers betekent dit dat
het werken in netwerken en het op-
bouwen van netwerken tot hun
dagelijkse werk behoort. Medewerkers
werken daarbij samen in teams waarbij ieder zijn rol pakt. Leiderschap is
meer verbonden aan wijsheid en het
vermogen tot inspireren dan aan
beslissingsbevoegdheden. Het gaat
om minder hiërarchie, minder regels,
minder bureaucratie. Medewerkers
willen ruimte en hebben deze ook
nodig om eigen keuzes te maken, om
zelf verantwoordelijkheid te nemen.
Technologie
De technologie ontwikkelt zich
snel en heeft invloed op de nieuwe
generatie cliënten én medewerkers.
Door de technologie komen meer en
andere hulpmiddelen ter beschikking
en deze worden een vanzelfsprekend
onderdeel van het leven. Hierdoor
wordt de samenleving echter ook
ingewikkelder, hetgeen kan betekenen
dat meer mensen aangewezen zijn op
hulp van anderen.
Voor de cliënt en medewerker wordt
het steeds normaler om technologie
in te zetten. Het is een laagdrempelige
manier om zo zelfstandig mogelijk te
leven: apps, beeldschermhulp, sociale
media, domotica en robots. De wereld
van technologie biedt ook meer prikkels. De inzet van technologie biedt
veel kansen om zo zelfstandig mogelijk te leven, maar vraagt zeker ook een
andere wijze van ondersteunen van de
cliënt.
Altijd in beweging
Het wordt nooit meer hetzelfde! De
opdracht uit de samenleving is gericht
op participatie en duurzaamheid.
We zien een blijvende behoefte bij, en
noodzaak voor, de medewerker om
vanuit vakbekwaamheid en passie te
experimenteren, te zoeken en vooral
(samen) te leren van wat eerder
goed heeft gewerkt. Dus vooral gaan
“doen”. Iedereen is hierbij zelf aan
zet. De medewerker zet eigen regie
en leiderschap in om hieraan vorm te
geven, en betrekt de cliënten erbij. De
organisatie biedt hierin ruimte. Leren
in de organisatie is vanzelfsprekend.
Toegankelijk en betaalbaar
De financiële middelen blijven schaars
en verbonden aan regelgeving. Mensen
met een beperking ontwikkelen zich
niet volgens de regels van de financiering. De cliënt moet geen last hebben
van schotten tussen de financiering,
verschillende wetgeving en loketten.
De cliënt zal ervaren dat er wel zorg
en ondersteuning is, maar dat de
middelen uiterst efficiënt moeten
worden ingezet. De intensieve zorg
voor hen die dat nodig hebben blijft,
maar er zal sprake zijn van maatwerk
passend bij de behoefte van de cliënt.
Voor de professional betekent het
steeds minder ‘ zorgen voor’ en meer
‘zorgen dat’.
Dit vraagt een eerlijke houding van
de medewerker over wat wel en wat
niet mogelijk is met de beperktere
middelen, maar ook lef en creativiteit
om ruimte te vinden en schotten weg
te halen.
7
De
kracht
n
e
d
r
e
a
W
e
van D
We geven cliënten de kans
zich te ontwikkelen vanuit
hun sterke kanten, de eigen
kracht die zij in zich hebben.
We geven onszelf diezelfde
kans. Wij werken aan onze
missie en doen dat vanuit
een eigen visie op ons werk.
De organisatie wil zich hierin
verder ontwikkelen vanuit de
eigen kracht, de eigen sterke
kanten. Wat zijn die sterke
punten van onze organisatie?
Ondernemerschap is onze kracht
Met deze kwaliteit onderscheiden
we ons positief van andere zorgorganisaties. Met name het innovatieve aspect spreekt onze stakeholders aan. We worden door hen
gezien als voorloper. Medewerkers
zien meerdere mogelijkheden voor
focus in de dienstverlening van De
8
Waerden. Zij noemen het ondersteunen van jongeren tussen 18 en
23 jaar bij wonen en dagbesteding,
het versterken van de ondersteuning aan de ouder wordende cliënt
en het beter aansluiten bij de allochtone cliënt en diens netwerk.
Regionale partner
De Waerden wordt gezien als logische partner om mee zaken te doen
en mee samen te werken. De regionale verbondenheid van De Waerden maakt ons sterk. Medewerkers
spelen een belangrijke rol in het
laten zien dat hetgeen we beloven
ook echt uit de verf komt. Zij maken
waar wat onze unieke bijdrage is in
onze regio.
We worden gezien als meedenkend,
proactief, professioneel, prettig
om mee samen te werken
Vanuit de spontane associaties,
aangereikt door stakeholders,
springen deze vier eruit. Een goede
basis om op door te gaan. Vooral de
waardering voor de samenwerking
biedt kansen om uit te bouwen. Juist
door met anderen samen te werken
ontstaat de mogelijkheid om in
principe op iedere vraag vanuit onze
cliënten een antwoord te geven.
Kleinschalige woonvormen in de
buurt
De Waerden heeft al vele jaren
geleden de keuze gemaakt om de
dienstverlening in kleinschalige
woonvormen te organiseren in de
buurt, veelal samen met woningbouwcorporaties. Voor ons heel
gewoon, maar voor onze cliënten en
onze samenwerkingspartners een
unieke toegevoegde waarde.
Dagbesteding in verbinding met de
eigen omgeving
Ook hier is de aanpak van “gewoon
en kleinschalig in de buurt” een
sterk punt van ons. Cliënten vertellen
ons dat zij dit heel belangrijk vinden.
Cliënten zouden daarin wel verder willen gaan, door bijvoorbeeld een grotere
bijdrage te leveren in onze eigen organisatie. Medewerkers zien mogelijkheden om meer verbinding te zoeken met
werkgevers in de eigen leefomgeving
van cliënten en daarmee voor hen extra
kansen te creëren.
Beeldzorg
De vooruitstrevende positie van De
Waerden uit zich in de investeringen in
IT en Domotica. Hét voorbeeld daarvan
is Beeldzorg. Dit wordt binnen en buiten
de organisatie herkend en gewaardeerd. Cliënten verwachten steeds
meer online te gaan doen. Zij vertellen
inmiddels gewend te zijn aan beeldzorg
en te verwachten dat alle cliënten daar
gebruik van gaan maken.
9
10
De Visie op ons werk:
• Alle medewerkers van De Waerden accepteren onvoor waardelijk de mens met zijn beperking.
• Wij werken aan een samenleving waaraan ieder mens zijn
bijdrage mag leveren. Cliënten participeren ook in onze
eigen organisatie, immers onze organisatie is ook een
onderdeel van de samenleving.
• Wij ondersteunen onze cliënten bij het hebben en houden
van een veilige en gezonde leefomgeving. Wij doen dat
gewoon, kleinschalig, regionaal en zetten technologie
gericht in.
• Onze werkwijze kenmerkt zich door optimale samenwerking
met cliënten, verwanten, vrijwilligers en collega’s.
Medewerkers spelen een actieve rol in de buurt en hebben
een focus op de samenwerking in het sociaal domein.
• De medewerkers van De Waerden nemen verantwoor delijkheid, passend bij hun kwaliteiten en hun functie.
• Binnen De Waerden wordt het gewaardeerd als mede werkers experimenteren en creatieve oplossingen
bedenken. Medewerkers geven vertrouwen aan elkaar.
• Ook als er hobbels genomen moeten worden houden we
onze samenwerking vast en blijven we op koers. We
zeggen wat we doen en doen wat we zeggen.
11
12
opweg 20
naar 20
De
Waerden
De trends in de samenleving, onze missie
en visie en onze sterke punten bepalen
hoe de toekomst van ons werk eruit zal
zien. Dan gaat het om de zorg en ondersteuning die wij aan onze cliënten willen
en kunnen bieden én om de wijze waarop
wij onze organisatie daartoe inrichten, op
weg naar 2020
Ondersteuning, begeleiding en zorg
De kwaliteit van de zorg wordt geheel bepaald door
de kwaliteit van het werken van onze medewerkers
in de driehoek cliënt-verwant-professional. De borging van die kwaliteit is van groot belang. Juist ook
omdat de inzet van informele zorg door verwanten,
maar ook vrijwilligers en maatjes, een integraal
steeds belangrijker onderdeel hiervan vormt. Daar
waar de informele zorg vooral de brug naar de samenleving is, voegt de professional het methodisch
werken toe. Onze methodiek, gebaseerd op Triple-C
als uitwerking van de supportgedachte en de ervaringsordening waarmee de zorg wordt afgestemd
op de individuele behoefte van de cliënt, past heel
goed bij de uitgangspunten: zo gewoon mogelijk,
kleinschalig en in contact met de buurt. Maatwerk
voor elke cliënt, altijd vanuit het perspectief “je
mag er zijn en je mag meedoen”.
We bieden goede professionele basiszorg die
aangevuld wordt met specialistische kennis van
andere organisaties. Daarmee bedient De Waerden
een brede doelgroep uit de regio. Door andere organisaties in te schakelen, bijvoorbeeld de ouderenzorg bij de oudere cliënt of jeugdhulp bij opvoedingsvraagstukken, kan door samenwerking meer
kwaliteit geboden worden. Deze lijn wordt versterkt
doorgezet in de komende periode.
“De Waerden is er voor iedereen met
een beperking én zijn verwanten. Als het
nodig is schakelen we expertise in van
andere organisaties.”
13
De Waerden biedt doorgaande routes en arrangementen voor kinderen die jongeren worden, jongeren
die volwassenen worden en voor de ouder wordende
cliënt. Centraal staat het opgroeien, ontwikkelen en
ouder worden in eigen leefomgeving. De Waerden is
pro-actief aanwezig in wijken en dorpen. Daar staan
onze levensbestendige woningen met toepassing van
IT en domotica, die bijdragen aan zo veel mogelijk
regie op het eigen leven. Beeldzorg is in 2020 voor
iedereen beschikbaar. De ontmoeting, ontplooiing,
ontspanning en ontwikkeling vindt plaats in en met
de wijk, buurt en werkgemeenschap. Wij helpen
daarbij iedereen die ondersteuning wil hebben bij het
omgaan met onze cliënten.
“Onze zorg: zo gewoon mogelijk, in de
eigen buurt en levenslang. Intensieve
samenwerking met welzijnsorganisaties,
sportclubs, bedrijven, vrijwilligers etc...”
Het ondersteuningsplan, vormgegeven in dialoog
tussen cliënt, verwant en professional, is leidend voor
de begeleiding die aan de individuele cliënt wordt
gegeven. Rond de cliënt bouwen we, met hem, aan
een netwerk. Een sociale omgeving waarin hij gelukkig
kan zijn. Technologie biedt hierbij grote mogelijkheden
en we kiezen ervoor om hierin de komende drie jaren
stevig te investeren.
“De Waerden investeert in technologische
ondersteuning, als beeldcommunicatie en
een nieuw elektronisch cliëntendossier die
de betrokkenheid van familie en vrienden
kan vergroten.”
Onze organisatie
De Waerden is een regionale organisatie met een
goede positie in de regio. De schaalgrootte past bij
onze regionale verbondenheid en ons positieve imago
van “gewoon en kleinschalig in de buurt”. De expertise, beschikbaar vanuit de Carante groep, maakt dat
we meer kwaliteit kunnen bieden. We profiteren van
de schaalgrootte van alle Carantegroep-partners bij
14
elkaar. De goede regionale positie wordt in de jaren tot 2020
versterkt door het vergroten van onze activiteiten in meer
dorpen en gemeenten in onze regio. Gemeenten tonen zich
geïnteresseerd in onze wijze van het maken van resultaatafspraken, minder ‘uurtje factuurtje’. Het samenwerken op
wijkniveau met buurtwerk en welzijnswerk intensiveren we
“De Waerden versterkt haar positie als zelfstandige, regionale zorgaanbieder door haar
diensten bij de gemeenten in de regio goed
voor het voetlicht te brengen en optimaal deel
te nemen aan de Carante groep.”
en bouwen we verder uit. Binnen de
teams wordt de samenwerking in de
regio geïnitieerd en ontwikkeld. Alle
professionals dragen daar binnen de
eigen verantwoordelijkheden van hun
functie aan bij. Als we ervoor zorgen
dat breed in Noord-Holland Noord en
Kennemerland onze activiteiten bekend
worden, liggen er zeker kansen.
Medewerkers en cliënten zijn daarin
belangrijke “boodschappers” maar
ook de afdeling communicatie zetten
we breed in.
Levensloopbestendige zorg vraagt
samenwerking met andere organisaties als GGZ en ouderenzorg. We
richten ons daarbij in de komende
periode met name op de regionale
partners. Het vraagt ook dat we de
zorg flexibel en op maat kunnen
inrichten. Dat kan als we resultaatgerichte zorgarrangementen kunnen
afspreken met onze financiers.
De Waerden probeert met zoveel
mogelijk gemeenten te komen tot
resultaatfinanciering en streeft naar
maatwerkafspraken met de zorgkantoren. Resultaatfinanciering leidt ook
tot minder administratieve lasten op
de werkvloer.
in de driehoek werken. De teams
zijn gekoppeld aan de natuurlijke
leefomgeving van de cliënt: dorp,
wijk of gemeente, afhankelijk van
de schaalgrootte. De professionals
werken pro-actief, zelfstandig en
zelf-organiserend in teams, binnen
de gestelde kaders voor veiligheid,
kwaliteit en budget. Protocollen en
regels zijn voor ons daarin slechts
een hulpmiddel. Meer dan nu leren
medewerkers in 2020 in de praktijk
en durven zij te experimenteren.
Coaching is hierbij belangrijker dan
hiërarchische aansturing. Medewerkers zien zich uitgedaagd en
aangesproken op hun talenten en
zetten die graag, ook tijdelijk, in voor
collega’s en de organisatie. Inzet
van externe expertise wordt soms
toegevoegd. Medewerkers maken de
visie zichtbaar in hun handelen en
‘Doen wat ze zeggen te doen’.
“De positie van het team
wordt in het primair proces
versterkt door teams te koppelen aan de wijk, buurt, dorp
of gemeente. Teams werken
zelfstandig en krijgen de kans
zich de komende drie jaren te
ontwikkelen tot een zelforganiserend team.”
“De Waerden wil de zorg
flexibel en op maat inrichten
en streeft naar een resultaatgerichte bekostiging
met zo min mogelijk
administratieve lasten en
zo veel mogelijk ruimte
voor maatwerk voor de
cliënt.”
Als onderdeel en met steun van een
team kan de professional optimaal
15
In de nabije toekomst zal er binnen
de Wet Langdurige Zorg sprake zijn
van persoonsvolgende budgetten.
Dat betekent dat wij potentiële
cliënten die bij ons willen wonen in
onze (geclusterde) woonvoorzieningen
zullen kunnen aannemen. Het
productieplafond in de afspraken
met het zorgkantoor zal daar dan
geen beperkende factor meer in zijn.
“Samen met de woningbouwcorporaties zullen we
proberen de mogelijkheden
voor geclusterd wonen
binnen De Waerden in
2020 te vergroten, daar
waar er vragen liggen van
potentiële cliënten.”
De kwaliteit van de organisatie
wordt bepaald door de kwaliteit van
het werk op de werkvloer. Door een
goede PDCA cyclus te hanteren kan
continue geleerd worden in de
organisatie en dus gewerkt worden
aan kwaliteitsverbetering. De Waerden
is HKZ gecertificeerd. Dit kwaliteitsinstrument richt zich vooral op de
wijze waarop processen zijn vastgelegd. Om echt als lerende organisatie
steeds te werken aan kwaliteit is meer
nodig. Het vernieuwde kwaliteitskader
gehandicaptenzorg van de VGN biedt
daartoe de mogelijkheid. Minder
afvinklijstjes en veel meer aandacht
voor het verhaal achter de feiten,
gebaseerd op systematische reflectie
binnen de teams. De Waerden kiest
voor dit nieuwe kwaliteitsinstrument.
Reeds in 2016 is binnen De Waerden
een nieuw, zeer cliëntvriendelijk,
instrument geïntroduceerd waarmee
de tevredenheid van cliënten wordt
gemeten. Hetzelfde instrument
biedt de mogelijkheid om periodiek
onderzoek te doen naar de mate
waarin onze plannen uiteindelijk
bijdragen aan het bereiken van onze
doelstellingen.
“Het vernieuwde kwaliteitskader voor de
gehandicaptenzorg in samenhang met een programma
waarin we periodiek onderzoek doen naar de effecten
van ons beleid op cliëntniveau komen nog vóór 2020
in de plaats van de HKZ-certificering.”
16
17
Onze
stip
de
hor
izo
n
opvoor 2020
Deze publicatie geeft een beeld van de strategische keuzes
van De Waerden, op weg naar 2020. Door middel van de jaarlijkse jaarplannen wordt hier verder invulling aan gegeven.
Wij willen onze cliënten een zo groot mogelijk perspectief
bieden op een gelukkig leven. Hoe we dat doen moeten
we vooral ook laten zien aan de buitenwereld. Financiers,
opdrachtgevers, samenwerkingspartners, en niet in de
laatste plaats ouders van een kind met een verstandelijke beperking, vragen om een helder beeld van waar De
Waerden voor staat. Hier ligt een belangrijke taak voor
iedereen die bij De Waerden werkt. Samen consequent
werken naar dezelfde stip op de horizon en dat vooral ook
laten horen aan ieder die het horen wil.
Onze stip voor 2020
De mensen die wij begeleiden zijn gelukkig
en leveren, ieder op zijn eigen manier, een
bijdrage aan de samenleving.
Iedereen in de samenleving die een bijdrage
wil leveren aan het geluk van onze cliënten,
wordt door ons daarbij geholpen.
18
Colofon
De Waerden heeft in het voorjaar van
2016 tot het najaar van dat jaar een
interactief, zowel intern als extern gericht
en gezamenlijk traject doorlopen. De
organisatie heeft zichzelf daarbij de
volgende vijf vragen gesteld;
• Wat betekenen de ontwikkelingen in
de samenleving voor ons
bestaansrecht, onze missie en visie?
• Hoe kunnen we onze visie op goede
zorg en ondersteuning het beste
waarmaken?
• Welke eigenschappen van de organi satie zijn daarvoor cruciaal?
• Wat betekent dat voor de inrichting
van onze organisatie?
• Met wie moeten we, op welke manier,
samenwerken?
Door middel van studiedagen en
bijeenkomsten, digitale platforms,
informatie van stakeholders en inbreng
van YouTube filmpjes als spiegel van
de samenleving, hebben velen van de
gelegenheid gebruik gemaakt om een
bijdrage te leveren.
De inbreng kwam van cliënten,
verwanten, medewerkers, managers,
raad van bestuur, leden van de raad van
toezicht en externe stakeholders.
Het stakeholdersonderzoek werd
begeleid door Christina Bierma.
Het traject als geheel werd begeleid
door Nanja Willemsen (BMC)
Vormgeving: Stichting MEO
19
www.dewaerden.nl