Informatie over opgetreden meningokokkenziekte (nekkramp) Enkele dagen geleden werd bij een kind van onze school meningokokkenziekte vastgesteld (in de volksmond ook wel “nekkramp” genoemd). Naar aanleiding hiervan willen wij u nader berichten en adviseren. Wat is meningokokkenziekte? Meningokokkenziekte is een verzamelnaam voor ziekteverschijnselen die veroorzaakt worden door de meningokokbacterie. Deze bacterie bevindt zich bij een groot aantal mensen als een onschuldige gast in de neus- en keelholte. Zolang de bacterie in de neus en keel zit, is er niets aan de hand, iemand die de bacterie bij zich draagt bouwt hierdoor geleidelijk afweer op. Zij kunnen wel anderen besmetten Iemand kan ziek worden wanneer de bacterie kans ziet om door de beschermende slijmvlieslaag in de neus- en keelholte heen te dringen. Dan kan een hersenvliesontsteking (meningitis) of een bloedvergiftiging (sepsis) ontstaan. De reden waarom dit gebeurt, is nog niet duidelijk. De ziekte kan dus altijd ontstaan, ook wanneer er geen contact geweest is met een patiënt in uw omgeving. In Nederland krijgen per jaar ongeveer zevenhonderd mensen verschijnselen van meningokokken-ziekte. Meestal zijn dit jonge kinderen en jongeren. Het is belangrijk dat meningokokkenziekte, vooral bij een bloedvergiftiging, snel wordt ontdekt. Hoe worden bacteriën overgebracht? Bij spreken, hoesten en niezen komen piepkleine druppeltjes met meningokokken bacteriën vrij. Mensen die nauw contact hebben met zieken en andere personen die de bacterie in de neus- en keelholte hebben, kunnen deze druppeltjes inademen en besmet worden. De bacteriën kunnen ook worden overgedragen door zoenen. De kans om na besmetting ziek te worden, is zeer klein! Wat zijn de verschijnselen? Meningokokkenziekte kan min of meer sluipend maar ook heel plotseling beginnen. De ziekte begint meestal met koorts. Daarnaast kunnen de volgende verschijnselen optreden: spierpijn; koude rillingen; misselijkheid en braken;gevolgd door hoofdpijn, vooral bij het buigen van de nek (nekstijfheid). Wanneer er sprake is van een sepsis (bloedvergiftiging) komen daar nog enkele verschijnselen bij: rode vlekjes op de huid, zogenaamde ‘huidbloedinkjes’; sufheid. Wanneer er sprake is van een sepsis, kunnen de overige verschijnselen afwezig zijn of veel later optreden. Met name de huidbloedinkjes (petechiën) zijn zeer karakteristiek voor een sepsis! Deze kunnen voorkomen op de romp en op de ledematen en zijn in het begin één tot twee millimeter groot. In tegenstelling tot de meeste andere vormen van huiduitslag, verdwijnen deze rode vlekjes niet wanneer u ze probeert weg te drukken. U kunt dit controleren met behulp van bijv. een doorzichtig glas. Het is een misverstand te denken dat er bij meningokokkenziekte altijd sprake moet zijn van hoofdpijn en nekstijfheid (“nekkramp”). Zoals u in bovenstaande rijtje kunt zien, zijn er diverse andere klachten die kunnen voorkomen zonder dat daarbij altijd klachten van een stijve nek hoeven te bestaan. Tinnegieterstraat 6 5801 RK Venray T: (0478) 58 47 96 E: [email protected] I: www.dekeg.nl Wanneer moet u de huisarts waarschuwen Wanneer iemand ziekteverschijnselen heeft zoals die in deze brief beschreven zijn en u de situatie niet vertrouwt, moet u contact opnemen met de huisarts. Doe dit altijd onmiddellijk wanneer u rode vlekjes op de huid ziet die u niet weg kunt drukken! Kunnen er maatregelen worden genomen om meningokokkenziekte te helpen voorkomen Wanneer er in uw omgeving meningokokkenziekte is geconstateerd, behoeven er meestal geen specifieke maatregelen genomen te worden. U kunt wel een aantal maatregelen nemen, die eigenlijk altijd genomen dienen te worden om ziekten in het algemeen te helpen voorkomen: niet niezen of hoesten in de gezichten van anderen, altijd de hand goed voor de mond houden of een (papieren) zakdoek gebruiken; voorkom extreme oververmoeidheid en zorg voor een goede voeding; ventileer woonruimten en klaslokalen goed door regelmatig ramen open te zetten. gezinsleden en intensieve contacten krijgen antibiotica voorgeschreven van de behandelend arts. Dagverblijf, school, werk. Kinderen en volwassenen die contact hebben gehad met een patiënt met de meningokokkenziekte kunnen gewoon naar het dagverblijf, school of werk. Thuisblijven of kinderen thuishouden helpt niet om de ziekte te voorkomen. Er zijn immers overal, het hele jaar door mensen, jong en oud, die de bacterie bij zich dragen. Het komt maar zeer zelden voor dat twee kinderen uit één gezin of groep meningokokkenziekte krijgen Vaccinatie? Er zijn diverse typen meningokokken. In de westerse wereld komen met name de typen B en C voor. In Nederland worden alle kinderen ingeënt met een vaccin dat uitsluitend beschermt tegen meningokokken C. Dit vaccin is vanaf september 2002 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Er bestaat nog geen werkzaam vaccin tegen type B meningokok, de meest voorkomende vorm van meningokokkenziekte in Europa. Vragen? Voor informatie over de meningokokkenziekte kunt u terecht bij de GGD Limburg-Noord, bereikbaar van maandag t/m donderdag van 8.30 tot 17.00 uur en vrijdag van 08.30 tot 14.00 uur. Telefoon 077-8504848, menukeuze 5, vragen naar de verpleegkundige infectieziektenbestrijding. Tinnegieterstraat 6 5801 RK Venray T: (0478) 58 47 96 E: [email protected] I: www.dekeg.nl