Doet uw knie pijn? knie Tips voor pijnbestrijding zonder medicijnen www.ossur.nl Gezonde knieën Was is artrose van het kniegewricht? Artrose van het kniegewricht (gonartrose) betekent slijtage van het kraakbeen dat tot een vroegtijdige slijtage van het kniegewricht leidt. Door het ontbrekende kraakbeen ontstaan pijn en ontstekingen. Artrose kan niet worden genezen. De progressieve slijtage kan echter wel door medische hulpmiddelen en een gezonde levenswijze worden afgeremd. Waaraan kunt u artrose van het kniegewricht herkennen? • Pijn in het kniegewricht • Aanlooppijn na stilzitten of `s ochtends • Stijfheid aan het kniegewricht • Problemen bij het hurken • Beperkingen in de kniefuncties • Verhitting of zwelling van het kniegewricht • Kraken van het gewricht Hoe ontstaat artrose van het kniegewricht? De knie is het sterkst belaste gewricht. Hoewel een knie veel kan verdragen, veroorzaken verkeerde belastingen slijtage en letsel. • Sporten waarbij het kniegewricht worden belast door de draai- en stopbewegingen, zoals voetbal, tennis, lopen, wintersport • Sporten zonder opwarmen • Overgewicht • Ongezonde voeding • Te weinig beweging • Hoge hakken Gezonde knieën Gonartrose en sport Sporten is goed! Of het nu gaat om het voorkomen van of leven met artrose regelmatig bewegen met behulp van een orthese is het beste wat u voor uw lichaam kunt doen. Ideale sporten om bij artrose te beoefenen • Wandelen / nordic walking • Fietsen • Yoga • Zwemmen / aqua gym • Langlaufen • Golf Ongeschikt zijn bij artrose: Teamsporten, balsporten en sporten met een hoog tempo en abrupte wendingen, zoals squash, basketbal, handbal, voetbal, lichte vormen van atletiek Wat helpt bij artrose? • Regelmatig bewegen en sporten • Afvallen • Geen overbelasting (duursport, werkbelasting) • Fysiotherapie en specifieke oefeningen voor de beweeglijkheid en spierkracht • Ontlastende en corrigerende hulpmiddelen, zoals orthopedische schoenen en knie-orthesen Tips Wandelen Wandelen is een trend, en niet zonder reden: het is gezond, afwisselend en ontspannend. Daarbij komt, dat het dankzij de frisse lucht zeer ontspannend werkt. U hoeft niet direct bergen te beklimmen - wandelen kan bijna overal, zelfs direct bij u in de buurt. Alles wat u nodig hebt zijn goede wandelschoenen. Bovendien is een zondagse wandeling van 2-3 uur meer aan te bevelen dan een eenmalige beproeving in de bergen. Zoek op internet naar wandelroutes in uw buurt. Of word lid van een plaatselijke wandelvereniging. Wees wel voorzichtig bij het afdalen! Dalen is schadelijker voor het kniegewricht dan bergop lopen. Verder kunt u het beste wandelstokken gebruiken. Hiermee ontlast u uw kniegewrichten en zorgt u voor evenwicht. Tips Nordic Walking Nordic walking is de ideale duursport voor artrosepatiënten. Door gebruik te maken van stokken worden de krachten die van invloed zijn op de gewrichten aanzienlijk verminderd. Hierdoor worden de gewrichten weliswaar belast, maar niet overbelast. Nordic walking ontspant de spieren, verbetert de hart- en bloedomloop en stimuleert de vetverbranding. De juiste techniek Voor een optimaal bewegingsverloop is techniek belangrijk. Bij u in de buurt is vast een vereniging of een nordic walking groep te vinden, waar u de techniek kunt leren en u tips krijgt over routes. Alles wat u nodig heeft: het juiste schoeisel en nordic walking stokken. Tips Fietsen Beter kunt u de knie niet in beweging houden, zonder deze te belasten. Tijdens fietsen worden de gewrichten gelijkmatig bewogen, zonder het lichaamsgewicht te dragen. Regelmatige fietstoeren Een dagelijkse fietstoer is de ideale therapie bij chronische pijn, aangezien hierbij alle spiergroepen rondom de knie worden versterkt. Neem u bijvoorbeeld voor om elke avond een klein rondje te maken. De juiste zithouding Een hightech-fiets is niet nodig. Let echter wel op een zo klein mogelijke versnelling, een relatief hoge trapfrequentie en een optimale zithouding met een recht bovenlichaam en een niet overstrekte knie. Tips Yoga, tai chi of qigong De medische wetenschappen uit het verre oosten zijn gericht op ontlasting en ontspanning. Zo ondersteunen de bewegingsoefeningen van yoga, tai chi of qigong natuurlijk ook gezonde knieën en wordt het lichaam beweeglijker dan ooit ervoor. Yoga Yoga kenmerkt zich door een reeks lichaamsoefeningen (zogenaamde asana’s) met een bewegingsverloop waarbij de gewrichten ontzien worden. Door doelmatige, zachte strekoefeningen worden de pezen, kniebanden en spieren sterker gemaakt en wordt de flexibiliteit verbeterd. Tai Chi Ook tai chi (schaduwboxen) is vanwege de soepele, gelijkmatige bewegingen de ideale sport bij artrose. De duurzame oefeningen versterken het bewegingsapparaat in plaats van het te belasten. Qigong De soepele bewegingen bij qigong (Chinese meditatie-, concentratie- en bewegingsvorm) versterken de spieren en maken deze krachtiger op een verantwoorde wijze. Tips Zwemmen Door de opwaartse kracht van water worden de gewrichten ontlast, zodat zwemmen een ideale sport bij artrose is. Aangeraden worden de crawl en de rugslag. De borstslag is vanwege de beenbeweging nadelig voor de knie. Aqua gym / Aqua-Jogging Bij aqua gym of aqua-jogging wordt het hele lichaam getraind, zonder dat de gewrichten worden belast. Hierdoor is ook bij een gevorderde artrose een regelmatige beweging mogelijk. Gymnastiek heeft een positief effect op hart en bloedomloop en de spieren worden er soepel en sterk van. Tips Langlaufen Door het regelmatige bewegingsverloop en de glijdende beweging is langlaufen een ideale sport waarbij de gewrichten niet worden belast. Alle spieren worden getraind en de frisse lucht maakt het gezondheidseffect compleet. Looptechniek De looptechniek moet in elk geval worden aangeleerd; anders bestaat er het risico van letsel. Door de continue beweging wordt het kraakbeen beter gevoed en worden de gewrichten langzamer stijf. Tips Golf Golf is een geschikte sport bij artrose van het kniegewricht, aangezien er geen hoge schokbelastingen optreden terwijl de sporter vele kilometers aflegt. De beweging op vlak terrein is vergelijkbaar met belasting tijdens sportief wandelen. Zwaaitechniek waarbij het gewricht ontzien wordt Er moet worden gelet op bewegingsverloop waarbij de schokken van invloed zijn op de gewrichten. Hier moet de zwaaitechniek aan de klachten worden aangepast. Knieoefeningen Oefening 1 • Ga op uw rug liggen en strek uw been. • Strek het been met de knieklacht recht omhoog (onder een hoek van 90°). • Wikkel een doek om het kniegewricht en trek hiermee uw bovenbeen naar uw lichaam toe. Beweeg uw hak daarbij omhoog. • Herhaal deze oefening 10 keer. Oefening 2 • Ga rechtop zitten. • Strek uw benen en trek uw voeten omhoog. • Strek vervolgens uw handen tot aan uw tenen. • Blijf 10 seconden in deze houding. • Herhaal deze oefening 10 keer. Oefening 3 • Ga op uw rug liggen en trek uw gezonde been omhoog. • Maak vervolgens met het been met de knieklachten fietsbewegingen in de lucht. 1 2 3 Knieoefeningen Oefening 4 • Ga op een stoel zitten en klem een kussen tussen uw knieën. • Druk uw knie en onderbeen samen en span deze aan. • Tel langzaam tot 5. Ontspan vervolgens 10 seconden. • Herhaal deze oefening 10 keer. Oefening 5 • Trek vanuit zithouding uw been omhoog, zodat de knie gestrekt is. • Til uw bovenbeen iets op. • Trek daarna de binnenkant en de buitenkant van uw voet afwisselend omhoog. • Herhaal deze oefening 10 keer. Oefening 6 • Ga op een stoel zitten en klem een boek tussen uw voeten. • Til het boek met uw voeten op. • Houd uw knie enkele seconden gestrekt. • Herhaal deze oefening 10 keer. De oefeningen mogen inspannend zijn, maar geen pijn veroorzaken. Consulteer van te voren uw arts. 4 5 6 Hulpmiddelen Voordelen van een knie-orthese Een knieorthese kan het kniegewricht stabiliseren, corrigeren, ontlasten of ondersteunen. De ontlastende functie van een orthese gaat verdere slijtage van het kraakbeen, en daarmee het voortschreiden van de aandoening, tegen. • Permanente pijnbestrijding • Verantwoorde, ontlastende behandeling • Beperking in het gebruik van geneesmiddelen • Geen bijwerkingen van geneesmiddelen • Uitstel van operaties • Uitstel van een total knee replacement • Meer bewegingsvrijheid • Verbetering van de levenskwaliteit Hulpmiddelen Pijnbestrijding zonder geneesmiddelen: Unloader One® Er bestaan knieklachten waarvan we ons hele leven last hebben. Maar wie wil er permanent gebruik maken van pijnstillers? Er bestaat een oplossing zonder geneesmiddelen. De knieorthese Unloader One vermindert aantoonbaar pijnklachten, verhoogt de bewegingsvrijheid en verbetert de complete gezondheid. Unloader One® with SmartDosing™ Om het pijnmanagement nog verder te verbeteren is de knie-orthese Unloader One uitgebreid met een nieuwe techniek: op de straps bevindt zich een extra draaiwiel (SmartDosing™ dial). Hiermee kan de orthese nog preciezer aan de patiënt en het individuele therapieverloop worden aangepast. © Copyright Össur, Augustus 2013 adres Össur Europe BV Ekkersrijt 4106-4114 Postbus120 5690 AC Son en Breugel Nederland tel fax e-mail web +31 (0) 499 462 848 +31 (0) 499 462 841 [email protected] www.ossur.nl