Leerlijn zon - Veilig leren lezen

Leerlijn zon
Wanneer kan een leerling de zon-aanpak volgen?
In de methode Veilig leren lezen worden twee leerlijnen gehanteerd:
Rosemarie Irausquin
&
Susan van der Linden
de leerlijn maan en de leerlijn zon. De leerlijn maan is bedoeld voor de
gemiddelde lezers (maan-aanpak) en de risico-lezers (ster-aanpak met
extra begeleiding). De leerlijn zon is bedoeld voor kinderen die al met een
behoorlijke leesvaardigheid starten en deze redelijk zelfstandig door kunnen
ontwikkelen (zon-aanpak).
Leerlingen van de zon-aanpak volgen een eigen leerlijn
Er zijn leerlingen die wel het niveau van zon behalen in de
en moeten ook vaak zelfstandig werken. Zij moeten aan
startkern(en), maar het tempo van de leerlijn toch op den
een aantal eisen voldoen om geplaatst te worden in de
duur niet kunnen bijbenen. Zij moeten dan tussentijds de
zon-aanpak. Dit is ook belangrijk om hiaten in de lees-
overstap maken naar de maan-aanpak.
ontwikkeling te voorkomen.
Ook zijn er leerlingen die in de loop van het schooljaar
Ten eerste moet een leerling beschikken over (bijna)
juist een enorme groei doormaken en wat later dan de be-
complete letterkennis. Daarnaast moet de leerling deze
ginkernen alsnog kunnen overstappen op de zon-aanpak.
letterkennis ook kunnen toepassen bij het lezen van
Deze kinderen moeten dan voldoende scoren op de toets
klankzuivere woorden van het type medeklinker-klinker-
Veilig & vlot zon van de afgesloten kern en de kern ervóór.
medeklinker (mkm). Dit moet correct en voldoende vlot
En zij moeten natuurlijk voldoende leesbegrip en zelfstan-
gebeuren. Verder moet de leerling beschikken over een
digheid hebben laten zien.
goede werkhouding en een goede leesmotivatie, zodat het
zelfstandig werken geen probleem zal vormen. Leerlingen
van de zon-aanpak zullen immers vaker zelfstandig moeten werken dan leerlingen van de maan- of de ster-aanpak. Ten slotte moet de leerling voldoende in staat zijn
om de teksten begripsmatig te volgen. De teksten in de
materialen voor de zon-aanpak zijn niet moeilijk wat betreft leesbegrip, maar minder taalvaardige kinderen die
leestechnisch ver zijn, kunnen alsnog moeite hebben met
de opdrachten.
Om de letterkennis en het woordlezen van potentiële leerlingen voor de zon-aanpak te testen, zijn in de methode
toetsen beschikbaar. Ook is een korte observatielijst opgesteld voor de werkhouding. U voert de toetsresultaten
Zittenblijvers vereisen een aparte aanpak. Het is niet wen-
en observaties in Digiregie in en kunt vervolgens in het
selijk om hen in de zon-aanpak te plaatsen, omdat hun
kernplan voor kern 1 aangeven of een leerling geschikt is
leerproces anders verloopt. Suggesties voor een passende
om de zon-aanpak te gaan volgen.
aanpak van zittenblijvers vindt u in het artikel
Zittenblijvers - Suggesties voor een passende aanpak.
Volgen van de leesontwikkeling
Na elke kern hebt u de mogelijkheid om de voortgang van
Uitdaging voor alle kinderen
de leerlingen van de zon-aanpak te toetsen via de Veilig &
Binnen de methode worden aan alle kinderen uitdagingen
vlot zon-toetsen, naast de basistoetsen Veilig & vlot maan.
geboden die verder gaan dan de basislesstof. De materi-
Veilig leren lezen æ Digiregie Artikelen æ © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg æ blad 1 van 2
alen Veilig & vlot en Veilig gespeld bevatten zogenoemde
‘snuffelpagina’s’ waarin meer uitdaging wordt geboden,
zoals het lezen en spellen van woordtypen van een hoger
niveau. In de oefensoftware technisch lezen en spelling
wordt met de extra letterkennis van elke individuele leerling rekening gehouden, door naast de basisoefeningen
ook keuze-oefeningen aan te bieden waarin leerlingen hun
extra letterkennis kunnen toepassen en onderhouden bij
het lezen van letters en woorden.
Ook met het klikklakboekje en de letterdoos kunnen
kinderen woorden en/of zinnen maken met letters die ze
kennen, naast het aanbod in de methode.
Foto: Renate Reitler
Geen ‘zonnetjes’ of ‘zonkinderen’
Tot slot: het is om pedagogische redenen belangrijk om
leerlingen die de zon-aanpak volgen, niet te benoemen als
‘zonnetjes’ of ‘zonkinderen’ omdat de aanpak niet slaat
op de leerling zelf. Vertel dat het kind mag werken met materialen waarop een zonnetje staat. Hetzelfde principe geldt
uiteraard ook voor leerlingen van de maan- of ster-aanpak.
Veilig leren lezen æ Digiregie Artikelen æ © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg æ blad 2 van 2