MIjN hart bloEIt opEN van een glaasje te veel

het winelife van antoine bodar
‘Mijn hart bloeit
open van een
glaasje te veel’
Priester Antoine Bodar (66) is blij dat Jezus zijn eigen bloed met
wijn vergeleek en niet met melk. Want wijn is ‘bijna een kunst’
en geeft hem vreugde, vertelt hij onder het genot van een paar
glazen prosecco in zijn Amsterdamse pied-à-terre.
tekst
+
b e e l d B a s Ma l i e paa r d
‘Moet je als laatste uit de kelk drinken,
dan krijg je soms behoorlijk wat
slokken te verwerken’
Is die miswijn dan zo lekker?
‘Om eerlijk te zijn valt dat vaak tegen.
Vaak is het een mierzoete, stroperige wijn.
De miswijn van Radio Vaticana, waar ik
regelmatig de heilige mis opdraag, is beter te drinken. Dat is een lichte tintelende
wijn, die een beetje lijkt op Pinot Grigio.’
Moet de wijn niet rood als bloed zijn?
‘Nee, dat is puur symboliek. De enige voorwaarde is dat het een
zuivere, onversneden wijn van eerste kwaliteit is, speciaal gemaakt voor de mis. De meeste miswijnen zijn gelig van kleur. De
Toscaanse dessertwijn Vin Santo, ofwel “heilige wijn”, komt het
meest in de buurt.’
Liggen die flessen gewoon klaar in een achterkamertje?
‘In de sacristie, ja. De kunst is om precies genoeg wijn over te
schenken in een kelk, want er mag niets overblijven. In je eentje is
dat niet zo’n probleem, maar als je met meerdere priesters een mis
opdraagt, moet je een beetje gokken. Als je dan als laatste uit de
kelk moet drinken, krijg je soms behoorlijk wat slokken te verwer-
Paus is ere-sommelier
Paus Benedictus XVI is door de Italiaanse Sommelier Sociëteit
in 2006 uitgeroepen tot ere-sommelier. De kerkvorst kreeg een
zilveren tastevin (wijnproefschaaltje). Of de paus echt veel van
wijn weet, is niet bekend. Ook wat er bij hem op tafel staat,
blijft achter gesloten deuren. Italiaanse media beweren dat hij
de beste Italiaanse merken prefereert. Maar dat kan natuurlijk
ook een typisch gevalletje van preken voor eigen parochie zijn.
september | oktober 2011 | WINElife
75
wine+ art
Wat betekent wijn in de katholieke Kerk?
‘In de hoogste symboliek is wijn het bloed
van Christus. In de Bijbel noemt Jezus tijdens het laatste avondmaal het brood zijn
lichaam en de wijn zijn bloed. In de eucharistieviering nemen we dat letterlijk: Jezus
krijgt aan het altaar gestalte door de hostie en de miswijn. Wat dat betreft ben ik
blij dat Jezus niet in Nederland leefde; anders had ik misschien elke mis wel een slok
melk moeten nemen.’
het winelife van antoine bodar
‘Katholieken zijn vaak bourgondiërs.
Vandaar het woord smulpaap’
WI J N PASP OORT 1 Hoeveel glazen wijn drinkt u per week?
2 Wit of rood?
3 Wat is uw favoriete wijnstek?
4 Wat is uw favoriete wijn?
5 Krijgt u het liefst een bloemetje of een fles wijn?
6 Gaat u voor de huiswijn of vraagt u de wijnkaart?
ken. Omdat je als priester nuchter aan de mis hoort te beginnen,
voel je dat soms wel even.’
Mag je de miswijn ook buiten de dienst drinken?
‘Nee, maar het is goed als gelovigen na de mis thuis nagenieten
met een glas goede wijn. Er is wel enige analogie tussen het altaar
in de kerk en de eettafel thuis. Op beide tafels staan brood, wijn en
water. In de kerk gaat het om de verkwikking van de geest, thuis
om de verkwikking van het lichaam. Wijn brengt mensen bovendien samen. Wie samen een glas drinkt, kan niet onverschillig tegenover elkaar blijven.’
U bent als kind misdienaar geweest. Hebt u wel eens stiekem
een slokje miswijn genomen?
‘Daar was ik veel te braaf voor. Maar van veel andere misdienaars
hoorde ik dat ze het wel deden. Als puber dronk ik voor het eerst
een glaasje sherry, dat ik helemaal niet lekker vond. Mijn ouders
dronken wel wijn, maar met mate. Pas veel later ben ik wijn gaan
waarderen.’
Wat betekent wijn nu voor u?
‘Wijn is bijna een kunst, nietwaar? Het geeft mij vreugde. Eten
76
WINElife | september | oktober 2011
W ij n r e g e l vo o r m o n n i k e n
wijn
Er zijn heel wat kloosters die wijn
Stille
ltj e s
b u bb e
nder
o
z
produceren. Bodar vertelt dat er een
n
W ij
oude wijnregel voor monniken bestaat.
De heilige Benedictus van Norcia
(480-547) schreef in zijn Regels voor
monniken: het volgende: ‘Laten we het
ten minste hierover eens zijn dat wij niet drinken tot verzadigens
toe, maar soberder, aangezien wijn zelfs verstandige mannen
van het rechte pad brengt.’
zonder een goede wijn erbij vind ik armoedig. Ik ben wel een beetje Italiaans geworden sinds ik in het priesterhuis in Rome woon.
De 22 bewoners worden vreselijk verwend. Er wordt elke dag heerlijk Romeins gekookt en we drinken bij de lunch en ’s avonds een
goede wijn uit Latium. In onze eetzaal hangt overigens een schilderij van de bruiloft in Kana, waar Jezus water in wijn veranderde.
Een van de mooiste bijbelverhalen over wijn.’
Wat eet u het liefst bij de wijn?
‘Ik ben geen grote eter, meer een hapjesmens. Rode wijn met een
stukje kaas, witte wijn met garnalen of gerookte zalm. Dat soort
dingen vind ik lekker.’
Koopt u zelf wel eens wijn?
‘Jawel, voor een glas ter ontspanning op mijn kamer koop ik wel
eens van die flesjes prosecco of Siciliaanse wijn. Maar het is er veel
te warm om een voorraad aan te leggen. Als ik mijn collega in
Den Bosch soms vervang, zie ik met spijt dat hij zijn koele kelder
onbenut laat!’
Bent u wel eens aangeschoten of dronken?
‘Als priester kun je je dat niet permitteren, je hebt een voorbeeldfunctie. Van vroeger weet ik wel dat ik alles behalve een chagrijnige dronk heb. Mijn hart bloeit open van een glaasje te veel, ik
spreek makkelijker en word aanhankelijk. Maar ik kan van nature goed mate houden.’
Waar komt het cliché vandaan dat heer pastoor wel van een
glas wijn houdt?
‘Katholieken zijn vaak bourgondiërs en het woord “smulpaap” is
niet voor niets ontstaan. Ik ken nauwelijks prelaten of priesters die
niet van wijn houden. Het is voor ons een van de geneugten des
levens en het kan natuurlijk ook triestheid en eenzaamheid verjagen, waar je als celibatair soms last van kunt hebben.’
De paus noemt zichzelf ‘een eenvoudige en nederige werker in
de wijngaard van de Heer’.
‘De Bijbel staat vol met verwijzingen naar wijn. Jezus zegt zelf: “Ik
ben de wijnstok, mijn Vader de Wijngaardenier en gij zijt de ranken.” Het geeft aan hoe onlosmakelijk alles met elkaar verbonden
is. Een van de pauselijke titels is Servus Servorum Dei, de dienaar
der dienaren Gods. Een werker in de wijngaard zegt eigenlijk hetzelfde, op een aansprekende manier. Vooral daar in Rome natuurlijk!’ ❙❚
A n to i n e B o da r p r e s e n t e e r t e l k e z o n dag va n 9 : 0 0 tot 1 0 : 0 0 u u r b i j
d e RKK o p R a d i o 4 h e t p r o g r a m m a E c h o v a n de Ee u w i g hei d .