Factsheet, 29 mei 2012 Aan: Tweede Kamer der Staten

Factsheet, 29 mei 2012
Aan:
Tweede Kamer der Staten-Generaal, Algemene commissie voor jeugdzorg
Van:
Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten
(NVVP)
Onderwerp: reactie op voortgangsbrief stelselwijziging jeugd dd. 27 april 2012
NVVP vraagt Kamer aandacht voor open einden in brief ‘Geen kind buitenspel’
De Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten (NVVP)
informeert u graag over een aantal onderwerpen die naar de mening van de NVVP nog
onvoldoende uitgewerkt zijn in de brief ‘Geen kind buitenspel’ van de staatssecretarissen
Veldhuijzen van Zanten-Hyllner en Teeven, van 27 april jongstleden.
1. Overheveling van jeugd-GGZ naar de gemeenten betekent dat er niet langer sprake is
van een verzekerd recht op geïndiceerde psychotherapie en diagnostiek naar
psychopathologie
Een kind dat wel degelijk zorg nodig heeft, zal afhankelijk worden van de beschikbare
middelen bij de gemeenten. In de somatische zorg zou iets dergelijks ondenkbaar zijn. De
staatssecretarissen ventileerden meerdere malen in de media dat zij van burgers eigen
verantwoordelijkheid verwachten, ook met betrekking tot hun kinderen. Kinderen en ouders
zouden meer van hun eigen kracht uit moeten gaan. Maar dit is het punt: in sommige
systemen ontbreekt nu juist de kracht. Geestelijke gezondheidszorg is dan geïndiceerd. Een
dergelijke stellingname impliceert de veronderstelling dat GGZ een luxegoed is. Op
Kamervragen van Tweede Kamerlid mevrouw Wiegman, antwoordde de minister dat zij -na
overheveling naar de gemeenten- niet kan garanderen dat jeugd-GGZ daadwerkelijk
geleverd kan worden aan alle kinderen die daarvoor geïndiceerd zijn. De NVVP vindt deze
reactie ongehoord en is van mening dat de Kamer deze reactie van de minister niet zomaar
mag laten passeren. Immers, kinderen hebben recht op GGZ, evenals volwassenen.
2. Borging van kwaliteit
In paragraaf 3 schrijven de staatssecretarissen over het kwaliteitstoezicht op het
toekomstige stelsel van jeugdzorg. De NVVP vreest dat de toegezegde beleidsvrijheid voor
gemeenten ten koste gaat van de kwaliteit van de geleverde specialistische zorg. Het is van
groot belang dat er kwaliteitsgaranties -denk aan toezicht van de IGz- gegarandeerd worden.
Het gaat immers om kwetsbare burgers van ons land. De kwaliteit van hun zorg mag door de
transitie geen enkel gevaar lopen.
Daarnaast vraagt de NVVP uw aandacht voor de beroepsstandaarden die alle NVVP-leden
hanteren ten aanzien van privacybescherming, medisch geheim en de beroepscode. De
NVVP vindt het zeer onwenselijk dat gevoelige informatie met betrekking tot het kind en de
ouders als het ware ‘op straat’ komt te liggen, omdat de beroepsbeoefenaren van de CJG’s
niet gehouden zijn aan de standaarden die terecht wel gelden voor BIG-geregistreerde
zorgaanbieders.
3. Het risico is zeer aannemelijk dat jeugd-GGZ ondersneeuwt bij de jeugdzorg
Bij jeugdzorg is veelal sprake van zeer ernstige situaties waarin kinderen zich bevinden. Het
is te verwachten dat de gemeenten – die bij de overheveling al meteen een financiële
taakstelling meekrijgen – de prioriteit geven aan deze kinderen. Het is echter goed te
bedenken dat een kind dat bijvoorbeeld kampt met hechtings- of angststoornissen, wel
degelijk hulp nodig heeft. Weliswaar geen jeugdzorg, maar wel jeugd-GGZ. Vrijgevestigde
zorgaanbieders behandelen vaker de ‘stille’ problematiek van angsten,
stemmingsstoornissen en autisme: die herkent de huisarts globaal vrij goed en vindt
daardoor nu snel zijn weg naar vrijgevestigde praktijken. Een traject voor toestemming langs
de gemeente/CJG is toch een ‘schot’ erbij of daartussen; meer kinderen buitenspel dus. De
NVVP vindt dat de huisarts de mogelijkheid van rechtstreeks doorverwijzen moet behouden.
Bij de beantwoording van vraag 101 wordt genoemd dat de huisarts 50% van de
aanmeldingen mag doorverwijzen. De NVVP ziet dit percentage graag verruimd naar 100%.
De NVVP vraagt de Kamer om duidelijkheid over de garantie van gemeenten ten aanzien van
de rol van de huisarts. Daarnaast verneemt de NVVP graag op welke manier de gemeente
bepaalt en beoordeelt hoe jeugd-GGZ ingeroepen en verwezen wordt.
4. De NVVP vindt het ook van groot belang dat kinderen en jeugdigen behandeld kunnen
blijven worden door vrijgevestigden
In de brief van de staatssecretarissen is er onvoldoende aandacht voor het aanbod van ook
de vrijgevestigde zorgaanbieders (ruim 1400) die kinderen en jongeren behandelen. Op dit
moment diagnosticeren en behandelen zij veel kinderen en jongeren. Deze zorg dient
gecontinueerd te worden, zodat de problematiek vroegtijdig wordt aangepakt. Hiermee
wordt de kans op stapeling van problematiek met alle gevolgen van dien voorkomen, zoals
niet meer kunnen deelnemen aan school/studie.
De NVVP is van mening dat de vrijgevestigde psychotherapeut/psycholoog een
onontbeerlijke schakel is in de jeugdzorgketen in het algemeen en de jeugd-GGZ in het
bijzonder. In dit verband zien wij de volgende toegevoegde waarde van onze beroepsgroep
die bestaat uit bijna 1400 leden:
►Bij uitstek deskundig op het gebied van psychodiagnostiek en indicatiestelling.
►Gespecialiseerd in de behandeling van (complexere) problematiek van
kinderen/jeugdigen, ouder- en gezinssystemen.
►(Vrijgevestigde) psychotherapeuten zijn verplicht opgenomen in het overheidsregister van
de Wet Beroepen Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Dit register wordt bijgehouden
door de landelijke zorginspectie.
►Vrijgevestigde psychotherapeuten zijn verplicht te voldoen aan de kwaliteitseisen
(toetsing van indicatiestellingen, intervisie en visitatie) van hun beroepsvereniging, de
Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten & Psychologen (NVVP). Zie
verder de website van de vereniging www.nvvp.nl .
►Vrijgevestigde psychotherapeuten vallen onder het klacht- en tuchtrecht van hun
beroepsvereniging. De NVVP hanteert een beroepscode voor de uitoefening van het vak.
Tevens beschikt de NVVP over een professionele klachtenprocedure.
Kortom: Als jeugd-GGZ geen verzekerde zorg meer is, is er een reëel risico dat kinderen door
wachtlijsten, geldgebrek en andere prioritering bij de gemeenten geen jeugd-GGZ meer
krijgen. Dit is onacceptabel! Kinderen hebben, evenals volwassenen, recht op kwalitatief
goede GGZ, zoals ook verwoord in het Internationaal verdrag voor de Rechten van het Kind.
Garanties voor dit recht zijn, naar de mening van de NVVP, alleen te waarborgen als er
sprake is van een verzekerd recht, verankerd in de Zvw. Want als gemeenten geen jeugdGGZ leveren, spreken de staatssecretarissen de gemeenten daar dan op aan? Gelet op alle
geluiden uit de GGZ-sector die u de afgelopen maanden heeft vernomen, verzoeken wij u
nogmaals serieus te overwegen om jeugd-GGZ NIET over te hevelen naar de gemeenten.
NVVP-feiten op een rijtje:
Bijna 1400 vrijgevestigde BIG-geregistreerde zorgaanbieders zijn verenigd bij de NVVP. Deze leden zijn
gezondheidszorgpsycholoog, psychotherapeut of klinisch (neuro)psycholoog en leveren psychologische zorg in
zowel de eerste als de tweede lijn. In de eerste lijn behandelen zij problematiek van algemene aard en in de
tweede lijn problematiek van complexe aard. Beide vormen van zorg worden gefinancierd via de Zvw. De
NVVP-leden zijn werkzaam in vrijgevestigde solopraktijken of groepspraktijken.
Een aantal van onze leden biedt uitsluitend kind en jongeren (K&J)-psychotherapie aan en andere leden
leveren K&J-psychotherapie in combinatie met zorg aan andere doelgroepen, in zowel de eerste als de tweede
lijn. Deze BIG-geregistreerde therapeuten werken vanuit het bio-psycho-sociale model. Veel voorkomende
problematiek die onze K&J-leden behandelen o.b.v. de DBC-productgroepen zijn: angst, angststoornissen,
aandachtstekort en –gedrag, aandachtstekort en gedragsstoornissen. Er is bij vrijgevestigden dus geen sprake
van zogenaamde ‘lichte ziektelast’. Gemiddeld is een K&J-cliënt zes maanden in behandeling bij een
vrijgevestigde therapeut.
NVVP-leden zijn hoog gekwalificeerd en leveren laagdrempelige zorg in de buurt. Naast de BIG-registratie-eis,
vindt eens per vijf jaar een praktijkvisitatie plaats op basis van de NVVP-kwaliteitscriteria – die door
zorgverzekeraars gewaardeerd worden in een financiële honorering. De visitatie is statutair vastgelegd.
Daarnaast kunnen NVVP-leden vanaf 1 januari 2011 Routine Outcome Monitoring (ROM) toepassen in hun
therapieën via de speciaal daarvoor ontwikkelde NVVP ROM-portal: een portal voor en door de leden. Via de
feedback van ROM kunnen therapeuten tijdig de behandeling bijsturen zodat de cliënt adequate zorg ontvangt.
De NVVP ROM-portal voorziet ook in vragenlijsten specifiek voor kind & jeugd. Sinds januari 2011 is de helft
van de leden actief met ROM.
Voor een toelichting op deze factsheet kunt u contact opnemen met Judith Veenendaal,
directeur NVVP via [email protected] / 06 128 147 69