Pilot Open Source Dit interview met Tjeerd van der Laan, Windows naadloos zijn geïntegreerd. Deze hoofd ICT bij Octrooicentrum Nederland, aanpak biedt ons de beoogde leveranciersis in september 2008 afgenomen door onafhankelijkheid. Ruud Vriens (ATComputing/RedNose). Wat is daarbij jullie grootste uitdaging ? Tjeerd, in jouw loopbaan heb je al vele projecten “De grootste uitdaging bij zo'n gemengde meegemaakt. Wat maakt dit project anders? omgeving blijkt de transparantie aan de “Weliswaar lopen we vaker mee voorop voor- en de achterkant. De gebruiker moet met nieuwe ontwikkelingen, maar dit keer het als één desktop beleven en niet om de staan we met het project ‘Open Source haverklap opnieuw hoeven inloggen. Onze Desktop’ ook nog eens behoorlijk in de oplossing biedt die naadloze integratie.” schijnwerpers. Dat maakt de druk groter. Ook zijn we nu door dit project met heel Ik kan me voorstellen dat mensen opgeleid zijn andere dingen bezig dan we gewend zijn. om met bepaalde software om te gaan. Moeten Als je een nieuwe versie van een bestaand alle mensen nu opnieuw training volgen en is pakket implementeert is gebruikersaccep- alle oude kennis dan niet meer te gebruiken? tatie niet zo'n issue. Zodra je pakketten “We hebben voor de medewerkers een vervangt door heel andere desktop- en nieuw opleidingsplan opgesteld. Een kantoortoepassingen moet je juist daar goede tip die we kregen was dat we beter extra aandacht aan schenken.” een paar dagen een trainer als vraagbaak op een afdeling kunnen laten rondlopen Over het algemeen schuwen mensen dan weer klassikaal trainingen te orgaverandering. Hoe gaan jullie daar mee om? niseren. Bij de IT afdeling speelt dit “We hebben een aanpak gekozen waarbij trouwens ook. Externe specialisten van we applicaties één voor één overzetten. Dat ATComputing (hoofdaannemer) en maakt het allemaal veel beter te con- RedNose helpen ons bij het uitwerken van troleren. Zo kunnen we ons tempo aan- de oplossing, de eigen beheerders doen passen aan de veranderingen die de meteen veel praktische kennis op. Dit organisatie aan kan. Deze aanpak hebben vullen ze aan door zich te laten certificeren, we niet gezien bij vergelijkbare trajecten in daarmee worden ze in feite steeds meer Nederland en het buitenland. Aan de basis allround.” staat een gemengde Linux/Microsoft omgeving waarbij we applicaties volgens het Voor sommige applicaties/toepassingen zijn 'thin client' principe aanbieden: stap voor meerdere open source oplossingen. Hoe maken stap totdat we de PC's kunnen vervangen.” jullie hieruit een keuze? “We hebben een aanpak voor het selecteren Je hoort wel eens dat open source voorstanders van applicaties uitgewerkt waarin we eerst tegen gesloten source zijn. Is dat zo en moet bepalen we of we daadwerkelijk moeten alles bij Octrooicentrum Nederland om naar overstappen op een open source alternatief. open source? Soms is er gewoon geen goed alternatief. “Al in een vroeg stadium wisten we dat dit Voor content management bijvoorbeeld is niet haalbaar was. We zijn voor ons primair er juist een groot aanbod van goede proces nu eenmaal afhankelijk van een alternatieven. In zo'n geval proberen we de aantal commerciële producten. De vraag of eindgebruikers een objectieve keuze te het open source is of niet is dan niet aan de laten doen, maar het is aan de IT afdeling orde. Het moest dus wel een gemengde om de volwassenheid van het product te omgeving worden waarin Linux en toetsen.” Eén van de voordelen van open source is flexibiliteit. Hebben jullie hier al iets van gemerkt? “De recente ontwikkeling van de website is zo'n voorbeeld. Waar we vroeger drie maanden bezig waren met alleen al de aanbesteding van een website, nu hebben we hem in zijn geheel binnen een maand klaar. Open Source verlaagt de drempel om eens iets uit te proberen. Verder is een extra module vaak snel geïnstalleerd. We zijn een behoorlijk technisch georiënteerde IT-afdeling en kunnen zo veel vlotter nieuwe functionaliteit aanbieden.” Een ander voordeel van open source is dat je geen geld aan licenties uit hoeft te geven. Wat zijn jouw ervaringen binnen dit project? “Licenties zijn bij ons niet de grootste kostenpost. Dat heeft de business case al aangetoond. Bij een volgende migratie speelt dit waarschijnlijk minder, maar de eventuele besparing aan licenties zijn we nu grotendeels kwijt aan migratiekosten. Daarnaast zal ook op Open Source producten waar nodig support worden afgenomen. Zodra je de software in gaat zetten moet je overigens altijd goed op de licenties letten. Er zijn veel verschillende vormen van licenties en daarin verschilt open source niet van closed source.” Er wordt wel eens gezegd dat IT-projecten altijd uitlopen en meer geld kosten dan gepland. Wat zijn jouw ervaringen met dit project? “Het loopt altijd anders dan vooraf bedacht, maar dat hoeft niet automatisch te betekenen dat het meer gaat kosten of langer gaat duren. Van de vijf deelproducten loopt de voorbereidingsfase van één wat uit. Twee waren op tijd en twee zelfs twee maanden te vroeg. Als we dat tot de eindstreep weten vol te houden ziet het totaalplaatje er mooi uit. De belangrijkste succesfactor daarbij is uiteindelijk het enthousiasme van de betrokken medewerkers. Deze mensen geven de doorslag. Wat dat betreft hebben we een geweldig team.”