Enkele nieuwe aspecten van de ziekte van Parkinson Pieter Laboyrie, neuroloog Neurologen Tergooi Ziekte van Parkinson leeft ! Inhoud 1 Symptomen 2 Symptoombehandeling 3 Oorzakelijke behandeling ? 1 Symptomen Symptomen Motorische symptomen Niet motorische symptomen Symptomen Motorische symptomen: • Trillen • Stijfheid • Traagheid • Balansproblemen Motorische symptomen Symptomen Niet motorische symptomen: • Slaap • Maagdarmkanaal • Gevoel • Neuropsychiatrisch • Overig Niet motorische symptomen • Komen veel voor • Nemen toe met de ziekteduur • Zorgen voor een flinke ziektelast • Worden niet altijd herkent als symptoom (door patient en arts) Niet motorische symptomen NMS Voorkomen bij Identificatie door Nauwkeurigheid patient neuroloog Depressie 44% 21% 35% Angst 39% 19% 42% Vermoeidheid 42% 14% 25% Slaapstoornissen 43% 39% 60% Niet motorische verschijnselen Parkinson Monitor 2 Symptoombehandeling Reguliere medicatie Nicotine en de Ziekte van Parkinson Nicotine en de ziekte van Parkinson ­ ­ Minder Parkinson bij rokers (2x) Invloed van tijdsduur, niet vanhoeveelheid Effecten van nicotine (in diermodellen) ­ ­ ­ ­ Verbetering effect L­DOPA Vermindering van dyskinesieen Neuroprotectie Geen effect van nicotine zonder L­DOPA Nicotine en de ziekte van Parkinson ­ ­ Verlies van nicotine receptoren, vooral in bepaalde hersengebieden (striatum (­30­50%) Verminderde binding met SPECT en PET (gering) Nicotine Studies bij de ziekte van Parkinson (1) ­ Verschillende studieontwerpen: Toedieningswijze Duur van behandeling (< 29 weken) Dosering (> 45mg/dag ?) Verschillende aandoeningen ­ Controversiele resultaten Bijwerkingen Effect ¼ Nicotine Studies bij de ziekte van Parkinson (2) ­ Onzekerheden: – – – – – Duur Dosering Toedieningswijze Individuele verschillen in gevoeligheid voor nicotine Ziektefase Nicotine behandeling bij nieuw gediagnostiseerde Parkinson patienten ­ Nic­PD – – – – – – Michael J Fox Foundation Start september 2013 160 net gediagnostiseerde Parkinson patienten (USA en Duitsland) Nicotinepleister (Novartis; Nicotinel;l dosering ?) Gedurende 12 maanden Dubbel blind Bijwerkingen Nicotinell • Zeer vaak (1 op de 10): roodheid en jeuk op de plaats waar de pleister aangebracht is • Vaak (komen voor bij 1 tot 10 personen op 100): opzwellen van de huid en een branderig gevoel. • Soms (komen voor bij 1 tot 10 personen op 1.000): hartkloppingen, braken en abnormale dromen; • Zelden (1 tot 10 personen op 10.000) kunnen hartritmestoornissen en allergische reacties voorkomen. In zeer zeldzame gevallen kunnen deze reacties ernstig zijn, zoals opzwellen van de huid, opzwellen van het gezicht en de mond, lage bloeddruk en moeilijkheden bij het ademen. Resultaten van Nic­PD • Nog niet bekend Toekomst behandeling met nicotine • Andere medicatie • Andere toediening • Vroeg starten (presymptomatisch ?) • Bij dyskinesieen ? 3. Oorzakelijke behandeling Oorzaken van ziekte van Parkinson ­ ­ ­ ­ ­ Genetisch Omgevingsfactoren Leefstijl Infectie en diverse anderen Lewy lichaampjes Alpha synucleine Alpha Synucleine Verspreiding alpha synucleine Vaccinatie tegen a­synucleine ­ ­ ­ ­ Vaccine ontwikkeld tegen alpha­synucleine (PD01A) Oostenrijk AFFiRiS Met subsidie van Michael J Fox Foundation Vaccinatie Studieopzet (PD01A) ­ ­ ­ ­ 32 mannen met beginfase ziekte van Parkinson 4, maandelijkse injecties met vaccin of placebo Studieduur 52 weken Testen van UPDRS (motorische en niet motorische scores) Resultaten (PD01A) ­ ­ ­ ­ ­ Geen uitvallers Geen ernstige bijwerkingen Immunologische reactie Immunologische reactie in hersenvocht Verbetering van motorscores Bespreking (PD01A) ­ ­ ­ ­ ­ ­ + Veilig Immunologiche reactie Klinische verbetering ? ­ ­ ­ Fase 1 studie (pril) Studieduur nog 5­10 jaar Concludies 1 2 Let op niet motorische verschijnselen Gebruik de Parkinson Monitor e.d. 3 4 Nicotinebehandeling (pleister) kan helpen Onderzoek loopt nog 5 6 7 Vaccine tegen alpha­synucleine lijkt veilig Mogelijk hiermee een oorzakelijke behandeling Nog een lange studieperiode voor de boeg.