aan onderwerp de leden van de gemeenteraad Actieplan tegengaan egengaan discriminatie en verbetering maatschappelijke verhoudingen van college ollege van B en W datum 20 december 2016 Wat vooraf ging Eind 2014 heeft een ruime meerderheid meerderhei van de gemeenteraad een motie aangenomen waarin het college gevraagd wordt met een actieplan tegen discriminatie te komen. Op 13 januari 2016 heeft de gemeenteraad aan de hand van een memo uitgebreid gesproken over de aanpak van discriminatie en de verbetering tering van de maatschappelijke verhoudingen in de stad. stad In de memo werden tal van suggesties en voorstellen gedaan voor mogelijke acties en maatregelen. Tijdens de raadsbespreking werden de accenten gelegd op ‘onderwijs en werk’ alsook ‘omgangsvormen en verbinding’. ve Voorts werd het college opgeroepen nader te bekijken welke concrete activiteiten vanuit de gemeente gewenst zijn, een en ander in overleg met betrokkenen in de stad, waaronder de Stichting 21 maart, het Bureau Discriminatiezaken en de initiatiefnemers nemers van Roze Zaterdag. Op 21 juni 2016 is de gemeenteraad op de hoogte gebracht van de stand van zaken. zaken In het nu voor u liggend actieplan worden orden deze zaken nader uitgewerkt. 1. Inleiding Het heeft er alle schijn van dat het ongemak, de onrust en spanningen tussen en binnen bevolkingsgroepen in Nederland toenemen. Dit uit zich onder meer in toenemende onverdraagzaamheid en polarisatie, discriminatie, racisme, antisemitisme, anti-moslimgevoelens en -uitingen, homohaat, e.d. Meer en meer mensen benaderen elkaar niet zozeer als individu en gaan in eerste instantie af op afkomst, etnische groep, religie, e.d. Hoofdoorzaak ligt natuurlijk bovenal bij allerhande internationale ontwikkelingen, polarisatie, radicalisering en (dreiging van) terroristische aanslagen. 2. Uitgangspunten actieplan: Wij zijn allemaal Gouwenaars Wij allemaal Goudse burgers. Wij spannen ons in om de democratische verworvenheden van Nederland te verdedigen en een, rechtvaardige en open maatschappij verder op te bouwen. Dat is in ieders belang. De overheid kan dat in haar beleid bevorderen binnen het kader van de democratische rechtsstaat, de grondwet en internationale verdragen. De culturele verscheidenheid van de bevolking wordt daarbij erkend en gewaardeerd (zolang die niet strijdig is met de beginselen van de rechtstaat). Alle burgers zijn voor de wet gelijk. Zij hebben dezelfde grondrechten en worden beschermd tegen racisme, discriminatie en extremisme. Wat is discriminatie? Discriminatie wordt doorgaans gedefinieerd als het onderscheid maken tussen mensen zonder dat daarvoor een goede reden is. Anders gezegd: discriminatie is het in een bepaalde situatie ongelijk behandelen en achterstellen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen in een situatie. Mensen die gediscrimineerd worden, kunnen zich aangetast voelen in hun menselijke waardigheid. Discriminatie kan de saamhorigheid in buurt en stad verstoren. Het heeft dus niet alleen schadelijke gevolgen voor individuen, maar ook voor de samenleving als geheel. Discriminatie in de wet. Artikel 1 van de Grondwet is glashelder over discriminatie: "Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan”. 3. Onderwijs en werk: cruciaal Onderwijs: discriminatievrije zone Onderwijs speelt een belangrijke rol in het bestrijden van vooroordelen en het bevorderen van interetnisch contact. Bovendien hebben scholen de zorgplicht om een discriminatievrije omgeving te creëren. • De Stichting 21 maart zal in samenwerking met (de opvolger van) het Bureau Discriminatiezaken, projecten in het basis onderwijs op het terrein van bestrijding van discriminatie en vooroordelen blijven ondersteunen. Denk aan voorlichting, lessen, e.d. waarbij respect, wederzijds begrip en gelijke behandeling centraal staan. • Naast de reeds lopende activiteiten in het basisonderwijs is de Stichting 21 maart voornemens i.s.m. (de opvolger van) Bureau Discriminatiezaken een voorlichtingsproject voor het voortgezet onderwijs te ontwikkelen. Ontwikkelingsperiode en toepassing 2017 en verder. • In onderzoek is een pilot ‘vreedzame wijk’ als verlengstuk en uitbreiding van het project vreedzame scholen. Deze pilot zal dan waarschijnlijk plaatsvinden rond de reeds betrokken scholen en sportclubs in Gouda Noord/Achterwillens. 2 Arbeidsmarkt, sluitende aanpak jeugdwerkloosheid en stages: ‘Discriminatie werkt niet’ De arbeidsmarkt is de plek om volwaardig te participeren en de talenten van de stad zo goed mogelijk te benutten. Het is belangrijk dat hiermee zo vroeg mogelijk wordt begonnen. Het waarborgen van eerlijke kansen en gelijke behandeling voor een ieder blijft voor het college een belangrijk aandachtspunt. Elke vorm van discriminatie is onacceptabel en onaanvaardbaar of te wel: ‘discriminatie werkt niet’. In de regio Midden-Holland wordt al jaren ingezet op de preventie en bestrijding jeugdwerkloosheid. Dit doet de gemeente samen met lokale en regionale partners, zoals het UWV, RMC (leerplicht), SBB (Samenwerking Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven) en onderwijs- en werkgeversorganisaties. Het doel van de sluitende aanpak jeugdwerkloosheid is om alle jongeren in de regio Midden-Holland alle kansen te bieden om hun talenten te ontwikkelen. Dit geschiedt middels het realiseren van de randvoorwaarden, informatie, scholing, zorg, werk en/of een leerwerktraject. • Op basis van een regionale en landelijke knelpuntenanalyse is voor 2016 een regionaal plan van aanpak ‘Op naar een sluitende aanpak jeugdwerkloosheid in 2016’ opgesteld met een visie, kader, uitgangspunten, activiteiten van de huidige partners, de verbeterpunten, een overzicht van de activiteiten die al georganiseerd zijn en nieuwe activiteiten. Dit plan is in 2016 uitgevoerd. Voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid zijn er activiteiten in het kader van de preventie jeugdwerkloosheid (scholing, begeleiding en nazorg VSO/PRO-leerlingen - Voorgezet Speciaal Onderwijs en Praktijkonderwijs), beroepenthermometer, aanpak ‘Jongeren buiten beeld’ en het project ‘de Broekriem’ (voor mensen zonder uitkering). Voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid is er in Gouda een extra jongerenwerkcoach werkzaam voor de PW-doelgroep en zijn er twee jongerencoaches aangesteld voor de doelgroep zonder uitkering en voor de doelgroep met (multi)problematiek. Verder worden in werkgroepverband gesignaleerde knelpunten opgelost, worden trajecten en een subsidie (voucherregeling) ingezet alsook een reeks communicatieactiviteiten (website, informatiemap). Dit alles is aldus vervat in een plan van aanpak ‘Op naar een sluitende aanpak jeugdwerkloosheid in 2016’ dat als leidraad geldt voor de regionale samenwerking. • Stage en leerbanenoffensief: in samenwerking met het SBB, ROC Leiden en het ID college wordt ingezet op voldoende stage en leerbanen. Het meldpunt Stagetekorten.nl heeft hierbij een belangrijke functie in het verkrijgen van voldoende kwalitatief goede stages en leerbanen. In de aanpak wordt ook geïnvesteerd in het voorkomen van schooluitval door het behalen van deelcertificaten, de herwaardering van diploma’s van statushouders en de ondersteuning van scholen om jongeren de juiste opleiding te laten kiezen met een arbeidsmarktperspectief. 3 4. Omgangsvormen en verbinding: Wat gaan we in 2017 doen Hoe gaan we in de samenleving met elkaar om, hoe verbonden voelen we ons tot de samenleving en tot elkaar: • De gemeente Gouda zal initiatieven als de Gouwe Dialoog, de Stichting 21 maart, e.d. blijven ondersteunen. • De gemeente Gouda zal zich aansluiten bij een initiatief van de Stichting 21 maart, in samenwerking met (de opvolger van) Bureau Discriminatiezaken voor een in maart 2017 te starten campagne ‘Zet een streep door discriminatie’ (maart 2017) en roept een ieder op hieraan mee te doen. • De gemeente Gouda heeft begin november 2016 een zogeheten Lokaal Strategisch Netwerk Radicalisering en Polarisatie ingesteld, waarin verschillende organisaties en (sleutel)personen zo goed en efficiënt mogelijk een rol gaan vervullen in het bestrijden van discriminatie, het tegengaan van polarisatie en radicalisering en de verbetering van de maatschappelijke verhoudingen. Het netwerk telt inmiddels zo’n 15 a 20 personen. De concrete en zichtbare activiteiten van het netwerk zullen in 2017 en verder hun beslag krijgen. • We gaan door met diverse vormen van opvoedondersteuning en/of weerbaarheidstraining, waar nodig gericht op specifieke doelgroepen. • De gemeente juicht initiatieven ter verbetering van het maatschappelijk klimaat en (interetnische) omgangsvormen toe en zal zo nodig zelf daartoe initiatieven nemen. Zo wordt er gewerkt aan een plan dat stadsbreed aandacht schenkt aan normen en waarden, omgangsvormen en spelregels. Suggesties meer dan welkom. • Er zijn in de stad al vele vrijwilligersinitiatieven voor het verbinden van inwoners met verschillende (culturele) achtergronden. Het Vrijwilligersinformatiepunt (VIP) blijft betrokken bij de ondersteuning van initiatieven in de stad gericht op gericht op het bieden van hulp bij het vinden van een nieuw thuis in Gouda door statushouders. De positieve energie die in de stad is ontstaan mede door de voorbereidingen rond het AZC wordt daarmee vastgehouden. Dit draagt bij aan de verbindingen tussen huidige inwoners en deze nieuwe Gouwenaars. • Voor 2017 wordt op dit moment een herziend plan ‘Sluitende aanpak jeugdwerkloosheid’ opgesteld als onderdeel van het Jaarplan Werk&3-O met activiteiten die bijdragen aan een steeds sluitender aanpak. Concreet betekent dit een continuering van de activiteiten in 2016 aangevuld met activiteiten die er toe moeten leiden dat met name de ‘kwetsbare doelgroep’ (arbeidsbeperkten, jongeren met (multi)problematiek en jongeren zonder startkwalificatie) naar werk gaan. Hiertoe worden de volgende activiteiten ingezet: inzet van ESF voor toeleiding naar werk van VSO/PROleerlingen, regionaal werken met ‘Praktijkverklaringen’ waarmee werkgevers gefaciliteerd worden om arbeidsbeperkten aan te stellen, transparantie van Entreebedrijven en praktijkverklaring bedrijven (deze bedrijven zijn al gewend om met de doelgroep te werken), extra werkcoach voor Entreeleerlingen als onderdeel van jeugdwerkloosheidsteam, Werk&Ontwikkelcentrum (Jobcenter), jongeren informatie- en adviespunt. 4 5. Overige acties en maatregelen: • Pilot: verbetering discriminatiemeldingen criminatiemeldingen Zoals bekend zeggen de thans beschikbare discriminatie cijfers weinig over de daadwerkelijke discriminatie in de stad aangezien er sprake is van zogeheten ‘onderrapportage’. Dit D overigens landelijke verschijnsel houdt in dat het aantal meldingen in de verste verte niet overeenkomt met het werkelijk aantal gevallen van werkelijk ervaren discriminatie. (De opvolger van) het Bureau Discriminatiezaken zal in 2017 en verder starten met een pilot voor een voorpost in Gouda met als doel de toegankelijkheid ankelijkheid van het Bureau alsook de kwantiteit en kwaliteit van de meldingen te verhogen. Tevens is met het Bureau afgesproken dat zij de lokale sociale infrastructuur steviger gaan ondersteunen. • Gouda Roze:: de gemeente Gouda ondersteunt van harte de activiteiten iviteiten van Gouda Roze, een onafhankelijke belangenvereniging van LHBT’ers, waaronder Roze Zaterdag in 2018. • Vanzelfsprekend houden we ook nadrukkelijk de vinger aan de pols bij mogelijke discriminatie op andere terreinen, in bijvoorbeeld de sport, de woonruimteverdeling, woonruimteverdeling, het uitgaansleven, e.d. Tot slot Als uitvloeisel van het Actieprogramma Zakencoalitie 2016-2018 2016 en in samenwerking met en geïnspireerd door ‘de stad’, is het college voornemens vóór de gemeenteraadsverkiezingen gemeenteraadsverkiezingen van 2018 een compact com visiedocument te presenteren met een analyse en voorstellen voor een evenwichtig en samenhangend integratiebeleid. Het tegengaan van discriminatie en het werken aan de verbetering van maatschappelijke verhoudingen is per definitie een continu en flexibel exibel proces en vooral een kwestie van samen doen. Wij roepen dan ook de Raad en stad op bestaande initiatieven te ondersteunen dan wel met initiatieven te komen die discriminatie tegen gaan en leiden tot betere omgangsvormen, sociale warmte en stabiliteit. stabilitei 5