Pathogenen

advertisement
Pathogenen
De aard van de aandoening geven we aan met Full of Empty, dit geeft de verhouding weer tussen de
Zheng Qi (Upward Qi) en de Xie Qi (de pathogeen).
De XieQi bepaalt Full of Empty:
Full: ernstig en intens, de ZhengQi is relatief intact. Extern of intern; hoge koorts (Shi)
Empty: deficiëntie van ZhengQi: milde zeurende pijn, langdurige zich langzaam ontwikkelend. Li-Xu
Xie Qi
ZhengQi
Geen
Geen
Sterk
Sterk
Normaal
Deficiënt
Sterk
Deficiënt
Zwak
Sterk
Zwak
Deficiënt
Condition
Gezond
Empty
Full
Full-Empty
Gematigde koorts (extern)
Full-Empty
Milde gematigde koorts
(extern)
Full-Empty
Zeer milde gematigde
symptomen, langdurig,
chronisch (extern=geen koorts)
Externe Pathogene Factoren komen uit de omgeving.
Externe Pathogene Factoren kunnen intern worden.
Externe Pathogene Factoren worden door ZhengQi bestreden.
Externe Pathogene Factoren: Wind, Damp, Zomer-Hitte en Koude.
Pathogene Factoren veranderen van aard.
Pathogene Factoren beschadigen ZhengQi.
Interne Pathogene Factoren worden bewerkt en gepoogd te elimineren door ZhengQi.
Koude kan direct een orgaan binnendringen: ST, Uterus en Intestines
Interne Pathogenen
Interne Pathogenen ontstaan door interne disharmonieën zoals daar zijn:
-
Qi Stagnatie
Bloed stasis
Interne Wind, Damp, Koude
Flem
Hitte
Vuur
BVO 10.0 Pathogenen
pag: 1
Qi Stagnatie
Hoofdsymptoom: opgeblazen gevoel (meestal Lever-Gan gerelateerd)
S&S: de pijn van het opgeblazen gevoel verplaatst zich; mentale depressie; snel geirriteerd;
neerslachtig; mood wings; veelvuldig zuchten.
Oorzaken: emotionele spanning; onregelmatig eten; te veel of te weinig bewegen.
Blood Stasis
Geeft erge pijn (meestal Lever-Gan) gerelateerd, is de oorzaak van vele ziekten.
S&S: stekende, plaatselijke, borende pijn; donkere gelaatskleur; paarse lippen, nagels en tong;
bloeden met donker bloed en klonters (ook menstrueel bloed)
Oorzaken: Qi stagnatie; Koude; Hitte; Qi deficiëntie; Bloed deficiëntie en Flegm
Gevolg: kan Hitte; Droogte; Bloed deficiëntie, Qi deficiëntie en bloedingen veroorzaken.
Patroon: Feng – Wind – lente – Lever
Snelle start
Snelle veranderingen van S&S
Geeft doof gevoel en tintelingen
Duizeligheid in bovenste deel vh lichaam
Naar huid en geeft jeuk
S&S verplaatsen zich
Geeft trillingen en toevallen
Stijfheid en verlamming
Tast eerst de Long-Fei aan (externe Feng)
Tast Lever-Gan aan (interne Feng)
Interne Wind
Geeft ongewilde bewegingen. Altijd gerelateerd aan Lever-Gan disharmonie.
S&S: tremoren; tics; zware duizeligheid; evenwichtsstoornissen; doof gevoel; toevallen;
bewusteloosheid; mondverlamming; totale lichaamsverkramping; eenzijdige verlamming
Patronen:




Extreme hitte (koorts)
Lever-Yang rising
Lever-Vuur
Lever Bloed / Lever-Yin deficiëntie
Externe Wind
S&S: afkeer van koude of wind; niesen; hoest; loopneus; ‘koorts’; stijve nek en pijn; kriebel in de keel;
zweten (of niet).
Patronen:




Invasie van Wind in Long en WeiQi: verkoudheid
Invasie van Wind in gezichtskanalen: gezichtsverlamming
Invasie van Wind in de mai en gewrichten: Bi-syndroom
Aantasting van Lever meridiaan door externe Wind
BVO 10.0 Pathogenen
pag: 2

Wind in de huid
Damp
S&S: zwaar gevoel in lijf en hoofd; slechte eetlust; vol gevoel in maagstreek of borst; plakkerige
smaak; moeite met plassen; witte plakkerige vaginale uitscheiding; plakkerig tongbeslag.
Damp is zwaar-plakkerig-vuil
Externe Damp
 Interne organen: (BL; ST; Intestines; Uterus; GB; Sp )
 Channels (Jingluo) geeft Bi-syndroom
 Op WeiQi niveau:
o External Damp-Heat > Koorts
o Damp met Zomer-Hitte > Koorts
Interne Damp
Oorzaak: Spleen-Qi deficiëntie of externe Damp
S&S: vol gevoel in de buik; gevoel van zwaarte; lethargisch; troebele urine; overvloedige vaginale
uitscheiding; spierpijn; sinus problemen; plakkerige tong en smaak.
Chronisch (Empty)



Organen (ST; Sp; BL; GB; LV; KI; Uterus; Intestines)
Jingluo
Huid
Acuut (Full)


Damp-Hitte op Qi niveau
Perioden met chronische interne Damp [Tegenstelling met classificatie als acuut]
Interne Koude
Koude: Han Winter-Nieren
1. Tast Yang aan
2. Stolt (bloed stasis)
3. Treft de nieren
4. Trekt samen
5. Heldere afscheidingen
Oorzaak is Yang deficiëntie (Empty-Cold) of als transformatie van externe Koude (Full-Cold)
S&S: samentrekkende pijn verlicht door warme dranken of warmte; koud gevoel; geen dorst; dunne
heldere uitscheidingen; koude ledematen; helder witte gelaatskleur; wit tong beslag.
Full-Cold: acuut, erge pijn, dik wit beslag, volle pols
Empty-Cold: minder intense pijn, bleke tong met dun beslag, langzame diepe zwakke pols, chronisch,
zeurend
BVO 10.0 Pathogenen
pag: 3
Patronen: Externe Koude




Invasie in de Long WeiQi
Invasie mai en gewrichten: Bi-syndroom (vaak 1 gewricht)
Invasie van spieren en pezen (nek en schouders)
Invasie in ST-Wei: vomeren; Uterus-ZiGong: bloeding; Intestines: diaree
Flem
Oorzaak van vele ziekten. Wordt veroorzaakt door
-
Milt-deficiëntie> falend in het transformeren en transporteren van Body Fluids.
Lung faalt in verspreiden en dalen van vloeistoffen
Kidneys-Nier-Shèn faalt in uitscheiden en transformeren van vloeistoffen
S&S: gezwollen tong met plakkerig beslag; benauwd gevoel in de borst; misselijk; gevoel van zwaarte;
duizeligheid en wattig gevoel
Eigenschappen Flem:
-
Yinne pathogene factor: schaadt Yang
Is plakkerig en belemmert Qi stroom
Veroorzaakt knobbeltjes
Verandert altijd, verplaatst zich
Kan stasis veroorzaken (donkere nagels, gelaat, lippen, gezwollen tong, donkere ringen onder
de ogen)
Beschadigt ST en SP (wei en pi)
Hitte
Oorzaken zijn emotionele spanning en dieet
S&S: hitte gevoel; rood gezicht; dorst; mentale onrust; rode tong; overflowing-snelle pols.
Vuur
Interne oorzaken: heet voedsel; alcohol; stress en roken
S&S: rode ogen; rood gelaat; gezwollen en pijnlijke ogen; tong zweertjes; mond zweren; weinig
donkere ontlasting; droge ontlasting; bloedingen; slapeloosheid; mentale onrust; uitgesproken snel
geïrriteerd; neiging tot woede uitbarstingen; opgewonden; rode tong met droog donker beslag.
Hoofdkenmerken van Vuur:
Brandt omhoog – erg drogend – beschadigt Bloed en Yin – kan bloedingen veroorzaken – kan Wind
genereren – tast de Mind aan – veroorzaakt gezwollen zweren
Hitte gevoel
Full
Altijd
BVO 10.0 Pathogenen
Empty
Middag/avond
pag: 4
Dorst
Droge mond
Bittere smaak
Geest
Tong
Pols
Erg, altijd
Hele tijd
Ja
Intense opwinding
Rood, droog, donker geel
beslag
Vol-diep-snel
Avond/nacht (nippen)
’s-Nachts
Nee
Vaag onbehagen ‘s-avonds
Rood, geen beslag
Drijvend-leeg-snel
Patronen: Zomer-Hitte
S&S: koorts; afkeer van koude; zweten; hoofdpijn; gevoel van zwaarte; onaangenaam gevoel in de
maagstreek; kort lontje; dorst; rode tong aan voorzijde of randen.
Zomer-Hitte:






Schaadt Yin
Alleen in de zomer (externe PF)
Treft bovenste deel van het lichaam
Interne hitte is aanwezig (kort lontje, dorst)
Verspreidend (zweten)
Heeft Damp in zich (zwaarte en last in de maagstreek)
Patronen: Droogte
Externe Droogte
Invasie van Wind-droogte; erg droog klimaat of kunstmatige omgeving
S&S: afkeer van koude; koorts; droge hoest, mond, tong, neus, keel en drijvende pols
Interne Droogte
Oorzaak: gefrituurd voedsel; onregelmatig eten; overdadige seks (mannen); chronische bloedingen
(vrouwen); roken.
Patronen: Toxic Heat
- Zwellingen
- Hitte
- Roodheid
- Pus
- Pijn
-
BVO 10.0 Pathogenen
pag: 5
Download