Dat beetje zon in Nederland

Te veel zon
is niet gezond
Dat beetje zon in
Nederland...
Als u zorgt voor de nodige bescherming, dan is de
zon beslist ook goed voor u. In deze folder vindt u
10 tips om verstandig te zonnen.
Veel mensen denken nog steeds dat het in Nederland
niet zo'n vaart loopt met de risico's van zonnen. Een
lekker kleurtje: je voelt je er goed bij. En het ontlokt bij
menigeen de opmerking “wat zie jij er goed uit”. We
hebben zonlicht ook echt nodig voor onze gezondheid.
Maar om aan voldoende vitamine D te komen, is
gewoon regelmatig buiten zijn en gezond eten voldoende. Zonnebaden is niet nodig. Voor iedereen geldt:
te veel zon is niet gezond. Een vervelend effect op korte
termijn is een pijnlijke, verbrande huid. Een negatief
effect op langere termijn is het risico op huidkanker.
Vandaar het advies om verstandig te zonnen.
Huidkanker in Nederland
In 2006 werd bij zo’n 36.000 mensen huidkanker ontdekt. Er overlijden ruim 600 mensen
per jaar aan huidkanker. In de meeste gevallen
is huidkanker goed te behandelen, maar wel
vaak met littekens tot gevolg. En er is jarenlange
controle nodig, want in een eenmaal beschadigde
huid kan opnieuw huidkanker ontstaan.
Voorkomen is daarom écht beter dan genezen.
Het aantal mensen met huidkanker is de
afgelopen tientallen jaren in Nederland sterk
gestegen. Dit is grotendeels te verklaren door
de toegenomen populariteit van zonnebaden
tijdens zon- en wintersportvakanties en het
gebruik van zonne-apparatuur.
Bij het ontstaan van huidkanker wordt verband
gelegd met de totale hoeveelheid UV-straling
die iemand in de loop van zijn leven opdoet (UVstraling van de natuurlijke zon en van zonneapparatuur worden bij elkaar opgeteld), overmatige
blootstelling tijdens de kinderjaren en het aantal
keer dat iemand is verbrand.
10 Tips om
verstandig te zonnen
1. Geniet van de zon, maar voorkom verbranding
of beschadiging van uw huid.
De ene huid kan meer zon verdragen dan de andere.
Dat heeft te maken met uw huidtype (zie tabel
Persoonlijke kenmerken).
Als algemene regel geldt dat hoe sneller u verbrandt,
des te belangrijker een goede bescherming is.
2. Laat uw huid voorzichtig wennen aan de zon en
voorkom zonnebrand.
In het voorjaar moet uw huid weer wennen aan de
zon. Als u dan bij mooi weer opeens hele dagen de
zon in gaat, is dat te veel van het goede. Uw huid
raakt als het ware overbelast. Bouw daarom de tijd
dat u tijdens de eerste (vakantie)dagen de zon in gaat,
langzaam op. En neem voldoende beschermende
maatregelen zodat uw huid niet verbrandt. Per
ongeluk verbrand? Gun uw huid dan de tijd om te
herstellen: blijf een paar dagen uit de zon.
3. Zoek de schaduw op in plaats van de volle zon,
zeker tussen 12.00 en 15.00 uur.
Niet alleen in Nederland, maar bijvoorbeeld ook in
Spanje wordt dagelijks gemeten hoeveel UV-straling
op een bepaalde plaats wordt verwacht tussen 12.00
en 15.00 uur. Zonkrachtwaarden zijn internationaal,
maar de waarden in zuidelijke landen liggen nog een
stuk hoger dan in Nederland. De zonkrachtvoorspelling
wordt weergegeven op een schaal van 0 tot 10.
Gedurende een ‘gemiddelde’ zomer komt zonkracht 7
ongeveer 10 keer per jaar voor in Nederland; zonkracht 8
is uitzonderlijk hoog en komt bij ons niet vaak voor.
Het is belangrijk om te weten dat hoe krachtiger de
zon is, hoe beter u zich moet beschermen tegen de zon.
Daarom is het in zuidelijke landen de gewoonte om
tussen de middag siësta te houden. In de schaduw!
Zonkrachtwaarden
0
Geen zonkracht
5-6
Matige zonkracht
1-2
Vrijwel geen zonkracht
7-8
Sterke zonkracht
3-4
Zwakke zonkracht
9 - 10 Zeer sterke zonkracht
Deze tabel geeft een richtlijn om te bepalen welke beschermingsfactor voor u het meest geschikt is. Met deze factor kan iemand in Nederland buiten zijn
als de zon schijnt, zonder te verbranden. Kies als u echt gaat zonnen liever voor een hogere factor en ga niet zonnen tussen 12.00 en 15.00 uur. Gebruik
voor buitenlandse (zon)vakanties en de wintersport een hogere beschermingsfactor.
Persoonlijke kenmerken:
Baby’s tot 1 jaar helemaal uit de directe zon houden
Kinderen (tot circa 16 jaar) ongeacht het huidtype
Huidtype 1
• U verbrandt zeer snel en wordt niet bruin
• U heeft een zeer lichte huid, vaak met sproeten, rossig
of lichtblond haar, lichte ogen
Huidtype 2
• U verbrandt snel en wordt langzaam bruin
• U heeft een lichte huid, blond haar, lichte ogen
Huidtype 3
• U verbrandt zelden en wordt makkelijk bruin
• U heeft een licht getinte huid, donkerblond tot
bruin haar, vrij donkere ogen
Huidtype 4
• U verbrandt bijna nooit en bruint zeer goed
• U heeft een getinte huid, donker haar, donkere ogen
Gebruik dan SPF:
(beschermingsfactor)
Gradatie van
bescherming
20 - 30
20 - 30
gemiddeld/hoog
gemiddeld/hoog
15+
gemiddeld
10 - 15
laag/gemiddeld
6 - 10
laag
Info over zonkrachtwaarden
Verwachte zonkrachtwaarden staan in de weerberichten in de krant, op www.knmi.nl en op
pagina 708 van NOS Teletekst.
Wij bieden u bij een zonkracht van 7 of hoger de
mogelijkheid van een gratis sms-bericht. U kunt
zich hiervoor aanmelden via www.zonverstandig.nl.
Beschermingsfactor
De beschermingsfactor geeft aan hoeveel langer
de huid UVB-straling kan verdragen zonder te
verbranden. Dit staat op de verpakking weergegeven met de afkorting SPF en een getal. SPF staat
voor sun protection factor. De laagste SPF is
6, de hoogste 50+. Steeds vaker staat de SPF op
het etiket, samen met een omschrijving van de
gradatie van bescherming: van laag tot zeer hoog.
Veel anti-zonnebrandmiddelen houden tegenwoordig ook UVA-straling gedeeltelijk tegen. Dit
staat vermeld op de verpakking. Steeds
vaker staat er een speciaal logo op het
etiket: een rondje met daarin de letters
UVA. Het is aan te bevelen een product
te kiezen dat beschermt tegen zowel UVA- als
UVB-straling. Beschermingsfactoren zijn universeel. Twee producten met dezelfde factor (van welk
merk dan ook), bieden dezelfde bescherming.
4. Draag in de volle zon een petje of een zonnehoed,
kleding en een goede zonnebril met UV-werende
glazen.
Om te voorkomen dat uw huid te veel zon krijgt, kunt
u haar het beste beschermen met kleding. Gezicht,
nek en hals zijn moeilijk te bedekken, maar met iets
op uw hoofd krijgt u wel schaduw. Voor uw ogen is
een zonnebril met UV-werende glazen die goed op uw
gezicht aansluit raadzaam.
5. Gaat u de zon in? Smeer onbedekte huid dan
goed in met een anti-zonnebrandmiddel en herhaal
dit elke 2 uur.
Anti-zonnebrandproducten zijn gemaakt om zonnebrand te voorkomen. Ze bevatten UV-filters waardoor
minder UV-straling de huid bereikt. Een middel dat alle
UV-straling wegfiltert bestaat niet.
De beschermingsfactor geeft aan hoeveel langer de
huid UV-straling kan verdragen zonder te verbranden.
Regelmatig smeren is niet alleen nodig als u gaat
zonnen, maar ook als u bijvoorbeeld buiten gaat
sporten, een lange wandeling of een fietstocht maakt.
Regelmatig opnieuw insmeren is verstandig. Doe het
in elk geval elke 2 uur, maar ook na het zwemmen
en bij sterke transpiratie. Ook als het product waterbestendig is.
6. Laat zonnebaden en het gebruik van zonneapparatuur over aan mensen vanaf 18 jaar en
mensen met huidtype 2, 3 of 4.
Elke keer dat uw huid verbrandt, raken huidcellen
beschadigd. Hoe vaker dit gebeurt, des te groter is het
risico op huidkanker later. Nu is bijna iedereen wel
eens verbrand door de zon. Het geeft een rode, of
rood-bruine en soms pijnlijke huid. Een lichte verbranding ontdek je meestal pas te laat (’s avonds).
Verbranding treedt op als de huid op één dag meer UVstraling krijgt, dan ze kan verdragen. Kinderen, mensen
met huidtype 1 en 2 (zie tabel Persoonlijke kenmerken)
en mensen die overmatig zonnebaden, lopen het
meeste risico op huidbeschadigingen.
7. Volg gebruiksinstructies van zonne-apparatuur
nauwkeurig op.
Voor de reactie van de huid is er in principe geen verschil tussen blootstelling aan de natuurlijke zon of
aan zonne-apparatuur. Bij elk zonne-apparaat, zowel
voor thuisgebruik als in de zonnestudio, hoort een
gebruiksaanwijzing. Gebruikt u een zonne-apparaat,
volg dan de veiligheidsvoorschriften nauwkeurig op.
Gebruik altijd de (meegeleverde) beschermbril om uw
ogen te beschermen tegen de UV-straling.
8. Vraag in een zonnestudio altijd om
een persoonlijk advies.
Een goed opgeleide zonneconsulent stemt de kuur
af op de zongevoeligheid van de huid van de klant.
Vraag altijd om een persoonlijk advies.
9. Stop direct met zonnen als uw huid vreemd
reageert.
Om reacties als bijvoorbeeld uitslag, jeuk of snelle
verbranding te voorkomen, is het aan te raden om
voor u de zon in gaat alle make-up te verwijderen,
geen parfum en dergelijke te gebruiken en na te gaan
of de medicijnen die u gebruikt eventueel onder
invloed van UV-straling huidreacties kunnen geven.
Dit geldt ook als u van een zonnebank gebruikmaakt.
Raadpleeg zo nodig een arts.
10. Bij sommige huidaandoeningen helpt
UV-straling, bij andere juist niet.
Mensen met bijvoorbeeld psoriasis of acné kunnen
baat hebben bij zonnen. Andere huidaandoeningen
kunnen door de zon juist verergeren. Heeft u een huidaandoening, raadpleeg dan uw arts voordat u de zon
in gaat.
Ten slotte...
Juist bij kinderen komt zonnebrand hard aan.
Hoe vaker zij verbranden, hoe groter het risico dat
zij in hun latere leven huidkanker ontwikkelen.
Met de juiste bescherming kunt u problemen
voorkomen.
Extra bescherming van kinderen is belangrijk: op
vakantie, maar ook bij mooi weer thuis in de tuin
of op de peuterspeelzaal en op het strand.
Op de speciale actie-site voor kinderen
(www.johnnyshadow.nl) is meer te lezen over
onze zoncampagne ‘Te veel zon is niet gezond’
met Johnny Shadow en Mr. Papadakolossis.
Meer informatie over verstandig zonnen en
zonnetips voor kinderen vindt u op
www.kwfkankerbestrijding.nl/ zonnen
en op www.zonverstandig.nl.
Meer informatie?
Kijk op www.kwfkankerbestrijding.nl voor
algemene informatie over kanker.
Op www.kwfkankerbestrijding.nl/zonnen
leest u meer over verstandig zonnen.
U kunt via onze site ook gratis onze brochures
downloaden of bestellen.
Andere nuttige adressen:
Persoonlijk advies
Heeft u vragen over de zon en uw gezondheid,
bespreek die dan met uw huisarts of een huidarts.
En ook bij huidtherapeuten en schoonheidsspecialisten kunt u terecht voor advies.
Huid-Infolijn
Voor informatie over de functie van de huid, huidaandoeningen, huidreacties, UV-therapie en gevoeligheid voor zonlicht, kunt u bellen met de HuidInfolijn van het Huidfonds: (026) 351 41 60 (ma - vrij:
9.30 - 15.00 uur). Of kijk op www.huidfonds.nl.
Samenwerking Verantwoord Zonnen (SVZ)
Samenwerking Verantwoord Zonnen, de branchevereniging van zonnestudio’s, fabrikanten en leveranciers van zonne-apparatuur geeft informatie
over het gebruik van zonne-apparatuur. Kijk op
www.svzinfo.nl.
© KWF Kankerbestrijding, zomer 2009
Bestelcode F07