Mogelijke punten voor een discussie rond de opera Polen in Plan Zuid 1Wat is de zin en onzin van een opera, die een herinnering aan een pijnlijk verleden uit het verleden tot onderwerp heeft? Is opera hier voor wel geschikt? Waarom niet liever een toneelstuk of een serieuze lezing? 2Er is een cynische uitspraak: ‘het verleden leert ons dat we niets van het verleden leren…’ Als die uitspraak waar is, wat is dan het nut van een (kunst)werk dat ons de gevolgen van een humanitaire ramp toont, die 70 jaar geleden eindigde? Kunnen we niet beter de zorgelijke ontwikkelingen van de huidige tijd proberen te analyseren? 3Stel je voor dat je in de zelfde situatie als Daniel: je ineens merkt dat je ergens anders thuishoort dan dat je dacht. Hoe zou je reageren en wat zouden de volwassenen in je leven moeten en kunnen doen om je te helpen? 4 Stel je de gevaren voor waar een gezin zich aan blootstelde bij het opvangen van Joodse onderduiker en hun kinderen. Kan dat niet botsen met de verantwoordelijkheid voor je eigen kinderen? 5Hoe zouden onderduikouders moeten omgaan met de joodse identiteit van hun onderduikkinderen? Hoe zouden de eigen ouders, als die de Holocaust overleefden, met hun kinderen omgaan, die jarenlang een andere identiteit hadden gehad? 6Wat zijn de overeenkomsten en verschillen met de situatie van AMA’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) en AMV’s (alleenstaande minderjarige vreemdelingen) waar wij nu mee te maken hebben. Zou je willen dat zo iemand in jouw eigen gezin zou worden opgevangen? 7Wat dreef de Nazi’s om met zo veel duivelse ijver de Joodse medeburgers te vervolgen en zelfs hun kinderen niet te ontzien? 8Hoe hebben mensen zo massaal gehoor kunnen geven aan een ideologie die duidelijk misdadige kanten had? En wat zijn de mechanismen hierachter? Angst? Behoefte aan saamhorigheid? Hoe zouden wij toen hebben gehandeld? Volgens dezelfde mechanismen? 9Waardoor lopen totalitaire regimes, zelfs diegene die aanvankelijk humanitaire idealen koesterden, altijd zo rampzalig af? Zou dat anders kunnen? 10Wat kan één individu uitrichten tegen de stroom van een heersende politieke macht? Gewelddadig verzet tegen de bezetter in de tweede wereldoorlog leverde vaak meer represailles op dan strategische winst. Hoe zou een Duits staatsburger in de dertiger jaren nuttig verzet hebben kunnen plegen, of wij in de veertiger jaren in bezet Nederland?