Survivalkid.nl Aandacht voor sociale steun en vroegdetectie Petra Windmeijer Laura Steenhuis 22-9-2015 Voor wie is Survivalkid? • NU nog: Jongeren van 12-24 jaar KOPP, KVO, brusjes • 2016: Survivalkid voor ALLE jonge mantelzorgers In juni 2016 is Survivalkid 10 jaar actief! “Mag ik hier zijn als ik geen verslaafde of psychische ouders heb?” “Mijn ouders zijn er heel vaak niet en als ze er wel zijn dan pesten of schelden ze mij en heel soms krijg ik klappen. Ik moet veel dingen doen thuis; koken, boodschappen en zo”. Wat is Survivalkid? Survivalkid.nl = website met besloten deel • gemonitord contact jongeren onderling in meetingpoint • begeleide groeps-chats met survivalcoaches • individuele chats met survivalcoaches “..Het is ondertussen half vier ‘s nachts, maar ik moest dit even kwijt…” Hoe werkt Survivalkid Jongeren • hebben regie • vinden herkenning en steun bij elkaar Survivalcoaches • luisteren actief en reageren • gericht op versterken van beschermende factoren Kijkje achter de schermen in het besloten deel “Mijn moeder heeft een angststoornis. Ze wil niet dat ik naar mijn vriend ga…” “Wat kan ik doen?” Van preventief tot curatief Perspectief jongeren: • info op site is voldoende • actief op site en redden zich (nog) wel • zitten klem maar weten niet dat ze hulp kunnen krijgen • zitten klem maar durven/willen niet naar hulpverlening • krijgen al hulpverlening en zoeken ook lotgenotencontact. “Nu heb ik dus een moeder die geen moeder meer is omdat ze veel medicijnen slikt, het huishouden niet doet en ondanks financiële omstandigheden toch liever meer koopt dan minder.” “Ik kan me niet voorstellen dat hier jongeren komen die ongeveer het zelfde hebben meegemaakt maar ik ben wel benieuwd!” Beschermende factoren • Informatie en inzicht • SOCIALE STEUN • Vergroten van competenties jongeren om met de situatie om te gaan Nu eerst meer over Sociale Steun door Laura Steenhuis Het belang van Sociale Steun “De mens is een sociaal dier, hij is niet gemaakt om alleen te leven” Aristoteles. Laura Steenhuis Promovenda, Rijksuniversiteit Groningen. [email protected] Waar doe ik onderzoek naar? • Vroeg detectie van psychose • Sociale factoren als voorspellers: sociale cognitie, sociaal functioneren, sociale steun. Waarom is sociale steun zo belangrijk? Sociale Steun – de ervaring en aanwezigheid van de hulp van anderen, – het besef dat mensen zich om je welzijn bekommeren, – het feit dat men deelneemt aan een ondersteunend sociaal netwerk. – Interacties tussen mensen • Ondersteunende interacties (affectie, goedkeuring, ergens bij horen, en veiligheid Het sociaal netwerk • De bron waaruit interacties voort komen • • • • • • • • • een partner, kinderen, ouders, broers en zussen, overige familie, buren, vrienden, kennissen en collega's. Positieve ondersteuning, jongeren en psychopathologie • Algemeen gedrag - geneigd om gezond te eten, minder te drinken, veilig vrijen, niet roken (Wiefferink et al., 2006). • Psychopathologie - beschermt tegen depressies en angststoornissen (Plaisier et al., 2007). • School - voorspeller van school betrokkenheid (Wang & Eacles, 2012). • Functioneren - belangrijk voor positieve zelf-waarde, sociale bekwaamheid, het algemeen welbevinden Geen steun of negatieve interactie, jongeren en psychopathologie Hogere kans op psychische problemen op volwassenleeftijd: depressies, paniek stoornissen, angststoornissen, verslaving aan alcohol, en in combinatie met een genetische kwetsbaarheid: psychose (Davidson et al., 1999). Sociale steun van ouders is de belangrijkste voorspeller van emotionele problemen tijdens adolescentie (Helsen, Vollebergh & Meeus, 2000). Depressie is een voorspeller van zelfmoord bij jeugd, alleen bij de ervaring van (Brausch & Decker (2014): • • Lage ouderlijke steun Lage zelf-waarde Ouders met psychische problemen • Voor kinderen groter risico voor: ontwikkelingsachterstand, psychische problemen, financiele/sociale benadelingen, verwaarlozing, etc. - Schrank et al (2015) • Ouders met een diagnose: risico voor minder gesynchroniseerde of negatieve interacties met hun kind - Oyserman et al (2000) – onveilige hechting – minder betrokken – Onzeker • Huishouden met ouders die een psychiatrische diagnose hebben: vergroot de kans op verminderd zelf vertrouwen, angst, en dysforie in volwassenheid. Dit risico is verminderd door een groot/gezond sociaal netwerk. - Williams & Corrigan (1992) Sociale steun via survivalkid.nl • Chatten • Interne mail • Meetingpoint • Persoonlijke verhalen delen ANONIEM Steun & hulp vragen is moeilijker dan je denkt! “Ik merk wel echt dat ik het steeds vertrouwder voelt om hier iets te delen en dat het contact hier me echt goed doet. Eigenlijk had ik dat in het begin niet zo verwacht.. het leek me toch wat maf zo anoniem ;p… “ Sociale steun praktijk Eigenschapen van KOPP • doen zich weerbaar voor • verbergen problemen • duurt lang voordat ze zich veilig voelen en iets van hun problemen laten zien • duurt nog langer voordat ze hulp durven accepteren “Door de reacties van anderen ben ik meer gaan begrijpen. Misschien dat het daardoor wel beter met me gaat!” Survivalkid en vroegdetectie Slimme Screener • vroegdetectie psychopathologie bij jongeren • 2015 in ontwikkeling bij RUG • 2016 operationeel • wordt onderdeel Survivalkid Meer weten? www.survivalkid.nl - Petra Windmeijer [email protected] T. 0592 - 33 41 88 | M. 06 22856337 Onderzoek Sociale Steun - Laura Steenhuis [email protected] T. 050 363 6825