Collegebesluit Collegevergadering: 22 mei 2012 ONDERWERP Concept Nota Wmo/lokaal gezondheidsbeleid 2012-2016: “Oog voor elkaar” SAMENVATTING De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) verplicht gemeenten om elke vier jaar een beleidsplan op te stellen. Het eerste beleidsplan voor de Wmo in combinatie met het lokale gezondheidsbeleid verscheen in 2008. Voorgelegd wordt het concept van het tweede, eveneens gecombineerde, beleidsplan: “Oog voor Elkaar”. BESLUIT B&W 1. In te stemmen met de concept Nota Wmo/lokaal gezondheidsbeleid 2012-2016: “Oog voor elkaar”; 2. Dit besluit voor te leggen aan de Commissie Samenleving om deze in de gelegenheid te stellen haar zienswijze te geven (B-stuk). INLEIDING De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) verplicht gemeenten om elke vier jaar een beleidsplan op te stellen. Het eerste beleidsplan voor de Wmo in combinatie met het lokale gezondheidsbeleid verscheen in 2008. Voor u ligt het concept van het tweede, eveneens gecombineerde, beleidsplan: “Oog voor Elkaar” De concept nota “Oog voor elkaar” geeft het kader voor het te voeren beleid maatschappelijke ondersteuning en gezondheid in de jaren 2012 - 2016. In de nota wordt het huidige gemeentelijke beleid geactualiseerd. In het beleid voor de komende periode wordt vanuit de levensloopbenadering de eigen kracht en de eigen verantwoordelijkheid van de burger centraal gesteld. Van hieruit willen we de zelfredzaamheid van burgers versterken en hun participatie vergroten. We gaan, nog meer dan al gebeurt, werken volgens de principes van ‘De Kanteling’. Daarbij ligt de nadruk meer op wat mensen wel kunnen in plaats van wat mensen niet kunnen. Inhoud nota De nota start met een korte terugblik op het gevoerde beleid in de afgelopen vier jaar. Daarna wordt ingegaan op de uitgangspunten op grond waarvan het Wmo- en lokaal gezondheidsbeleid de komende periode wordt geactualiseerd (o.a. eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid). Deze uitgangspunten vormen ook de basis voor het beleid ten aanzien van de nieuwe taken die op ons afkomen: de overgang van de Begeleiding uit de AWBZ (1 januari 2013) en de decentralisatie van de Jeugdzorg (1 januari 2015). In de hoofdstukken 5, 6 en 7 wordt nader ingegaan op het Wmo-beleid voor de komende vier jaar. Hierbij worden concrete voorstellen gepresenteerd met betrekking tot de algemeen preventieve voorzieningen, de algemeen curatieve voorzieningen en de individuele voorzieningen. Met betrekking tot de individuele voorzieningen treft u onder andere voorstellen aan over de eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen en over de inzet van persoonsgebonden budgetten. Hoofdstuk 8 richt zich op het volksgezondheidsbeleid voor de komende 4 jaar. Onderdelen van dit hoofdstuk zullen in de definitieve nota nader uitgewerkt worden. In de afsluitende hoofdstukken 9 en 10 wordt ingegaan de communicatie en financiën. Kanttekening Bij het schrijven van het beleidsplan zijn we uitgegaan van de afspraken zoals deze tussen het Rijk en de Vereniging Nederlandse Gemeenten gemaakt zijn in het Bestuursakkoord 2011-2015. Het gaat o.a. om afspraken over de decentralisatie van de begeleiding en de transitie van de Jeugdzorg. Door het demissionair worden van het kabinet Rutte is het mogelijk dat de afspraken wijzigen, later ingaan of niet doorgaan. 576913 1/3 Collegebesluit Collegevergadering: 22 mei 2012 FINANCIËN Per 2012 is sprake van een teruglopend Wmo-budget. Dit is een gevolg van een wijziging in de verdeling van de middelen over de gemeenten: van een historisch naar een objectief verdeelmodel. Tegelijkertijd is sprake van een aanzienlijke stijging van de uitgaven voor Wmo-voorzieningen per 2012. Voor de beleidsperiode van deze nota zal hierdoor de in de afgelopen jaren opgebouwde reserve-Wmo afnemen van € 1.767.000 eind 2011 tot circa € 294.000 eind 2015. In de voorliggende nota worden voorstellen gedaan die eraan bijdragen dat de uitgaven en inkomsten voor Wmo-voorzieningen en activiteiten structureel met elkaar in balans kunnen worden gebracht. De uitgaven voor de voormalige Wvg-voorzieningen, de leefvoorzieningen (vervoersvoorzieningen en rolstoelen) en de woonvoorzieningen, zijn afzonderlijk in de begroting opgenomen. Deze uitgaven betreffen wel Wmo-voorzieningen, maar komen niet ten laste van het Wmo-budget. Voor deze uitgaven zijn de al vóór de invoering van de Wmo bestaande geldstromen - via de Algemene uitkering - in stand gebleven. Het Wmo-budget wordt hiermee ingezet voor de (nieuwe) taken die de gemeente per 2007 heeft gekregen. Ook voor wat betreft deze voormalige Wvg-voorzieningen worden we geconfronteerd met een aanzienlijke stijging van de uitgaven. In de voorliggende nota worden voorstellen gedaan om deze kosten te verminderen. Met betrekking tot de voormalige Wvg-voorzieningen is een reserve aanwezig van € 782.000. Dit bedrag is in het verleden verkregen uit de verkoop van rolstoelen. In de nota wordt voorgesteld deze reserve toe te voegen aan de Algemene Reserve JURIDISCH KADER Wet maatschappelijke ondersteuning; Wet publieke gezondheid. PLANNING/UITVOERING Naar verwachting kan vaststelling van de definitieve nota Wmo/lokaal gezondheidsbeleid 2012-2016 plaatsvinden in de raadsvergadering van oktober 2012. COMMUNICATIE/BEKENDMAKING Er is voor gekozen om het geformuleerde beleid tot stand te brengen in overleg met partijen die een rol hebben bij het gezondheidsbeleid en het beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. Hiervoor zijn onder andere de verschillende reguliere overleggen benut. Daarnaast is in september 2011 een enquête uitgezet onder verenigingen, (zorg) instellingen, welzijnsen belangenorganisaties en huisartsen. In deze enquête is gevraagd hoe het huidige beleid wordt beoordeeld en welke aandachtspunten en kansen partijen zien voor de komende periode. In oktober 2011 is vervolgens een werkconferentie georganiseerd, die bezocht is door ruim 80 vertegenwoordigers van diverse instellingen en organisaties. Hierbij is voor de inhoudelijke invulling onder andere gebruik gemaakt van de resultaten van de genoemde enquête. Aan het eind van de conferentie zijn de bezoekers uitgenodigd om zich aan te melden voor deelname aan een Begeleidingsgroep voor de opstelling van de nota. Ruim 20 professionals hebben van deze uitnodiging gebruik gemaakt. De Begeleidingsgroep is driemaal bijeen geweest en heeft op constructieve wijze meegedacht over de wijze waarop de gemeente de komende vier jaar haar beleid kan actualiseren en vernieuwen. Aandachtspunt dat vanuit de Begeleidingsgroep naar voren is gebracht, is het belang van het nog meer dan tot nu toe het geval is leggen van verbindingen. Onder andere door aansluiting tot stand te brengen tussen formele zorg en informele steunsystemen. 576913 2/3 Collegebesluit Collegevergadering: 22 mei 2012 Bij de totstandkoming van het in deze nota neergelegde beleid is tevens een belangrijke rol vervuld door de al bestaande klankbordgroep Wmo. Hierin hebben vertegenwoordigers van de ouderenbonden en de belangenorganisatie voor gehandicapten Stichting ’t Web zitting. De leden van de klankbordgroep, in totaliteit 4 personen, hebben eveneens deel uitgemaakt van de Begeleidingsgroep. De klankbordgroep Wmo is tweemaal bijeen geweest. Ook de resultaten van een uitgebreide enquête over het wonen in Heemstede hebben we betrokken bij de opstelling van deze nota. De enquête, opgesteld door de Stichting Welzijn Ouderen Heemstede in nauwe samenwerking met de ouderenbonden, is ingevuld geretourneerd door 92% van de doelgroep (6070 jarigen). In het vervolg van het traject om te komen een definitieve nota zal zowel de Begeleidingsgroep als de klankbordgroep Wmo als de Begeleidingsgroep betrokken blijven. Voor de volledigheid wordt nog opgemerkt dat een eerste concept van het nu voorliggende beleidsplan (waarin hoofdstuk 8 en 10 nog niet waren opgenomen) op 14 mei jl. is besproken met de Begeleidingsgroep. Dit heeft geleid tot een positieve reactie. BIJLAGEN Kenmerk 577313: Concept Nota Wmo/lokaal gezondheidsbeleid 2012-2016: “Oog voor elkaar” Kenmerk 577316: Bijlage 5 van de conceptnota: woonwensenonderzoek 576913 3/3