economische monitor ede 2015 i

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I
In deze economische monitor vindt u cijfers over de werkgelegenheid en de arbeidsmarkt
van de gemeente Ede. Van de arbeidsmarkt zijn gegevens opgenomen van de tweede helft
van 2014, cijfers over werkloosheid, WW uitkeringen maar ook WWB uitkeringen en
arbeidsongeschiktheid uitkeringen. De structuur van de werkgelegenheid komt aan bod
evenals de ontwikkeling van de werkgelegenheid in voorgaande jaren in Ede. de grote
Gelderse steden en in de regio FoodValley .Daarnaast wordt ingezoomd op de verwachte
ontwikkeling van de economie.
BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN
Economie
• In totaal zijn er 56.090 arbeidsplaatsen in de gemeente Ede in april 2014.
• De meeste werkgelegenheid is te vinden in de gezondheidszorg met 11.290 banen, de zakelijke
dienstverlening met 7.810 banen en de detailhandel met 6100 banen.
• In Ede zijn in 2014 (56.090 banen) net iets minder arbeidsplaatsen dan in 2013 ( 56.380), dit is een
afname van -0,5%, deze afname is minder dan landelijk (-1,1%).
• Deze afname in de werkgelegenheid in Ede is relatief gering, Door de crisis daalt de
werkgelegenheid in veel gebieden al veel langer. Zo is de afname in werkgelegenheid voor de
afgelopen 4 jaar voor Gelderland -1,8%, voor Arnhem –3,1% en voor Nijmegen -1,7% .
• In de afgelopen 4 jaar is de afname van de werkgelegenheid in Ede het grootst geweest bij de
financiële dienstverlening, de bouw en het openbaar bestuur. Er was een groei in de zakelijke
dienstverlening, de gezondheidszorg en de groothandel.
• De cijfers van de Provinciale Werkgelegenheids Enquête laten voor geheel Nederland een afname
van de werkgelegenheid zien. Deze cijfers worden elk jaar verzameld rond april. Meer recente
landelijke cijfers van het CBS laten een geringe toename zien van de werkgelegenheid in het vierde
kwartaal van 2014.
• Arbeidsmarkt
• Het aantal WW uitkeringen is in 2014 hoog gebleven, eind december waren er 2480 lopende WW
uitkeringen. De instroom en uitstroom in de WW lag rond de 800 in 2014.
1
• Het aantal Geregistreerde Niet Werkende Werkzoekenden in de gemeente Ede bleef in 2014 op
het hoge peil van 4000.
• Het aantal bijstandsuikeringen in Ede is in 2014 licht gestegen, van 1580 begin 2014 naar 1650 eind
december 2014.
• De arbeidsmarkt van de gemeente Ede laat in 2014 een minder positief beeld zien. Zowel de WW
uitkeringen, als de bijstandsuitkeringen en geregistreerde niet werkende werkzoekenden zijn op een
hoog peil. Ede staat hierin niet alleen, in geheel Nederland, en de FoodValley is de werkloosheid
hoog.
• Er is sprake van een ruime arbeidsmarkt in Ede en de FoodValley met veel werkloosheid en een
gering vacature aanbod, het aandeel van de langdurig werkzoekenden is toegenomen.
• Er zijn ook positieve signalen: aan de forse stijging van de werkloosheid is een einde gekomen en
het aantal vacatures stijgt landelijk al 6 kwartalen op rij, ook het aantal uitzenduren is in de
afgelopen periode gestegen.
• Economie en Arbeidsmarkt
• Hoewel het aantal werkzoekenden hoog is in 2014, zijn er ook lichtpuntjes. In 2014 is er een einde
gekomen aan de forse stijging van werkzoekenden; het (hoge) niveau van werkzoekenden is
gestabiliseerd. Het aantal vacatures neemt al een aantal kwartalen op rij toe. Ook de economie is in
de laatste kwartalen van 2014 gegroeid. Het CPB verwacht voor 2015 een economische groei van
ruim 1% evenals de economische bureaus van de grote banken en de Nederlandse Bank. Deze
verwachten dan ook een kleine toename van de werkgelegenheid en mogelijke geringe afname van
de werkloosheid.
1
Dit zijn de werkzoekenden die geregisteerd zijn bij het UWV WERK bedrijf, hiervoor Niet Werkende
Werkzoekenden genoemd.
Strategie & Onderzoek, april 2015
1
Arbeidsmarkt WW Uitkeringen
WW uitkeringen Ede
2012 - 2014
3000
2500
2000
1500
1000
500
be
gi
n
20
1
fe 2
b1
ap 2
r12
ju
n1
au 2
g12
ok
t-1
de 2
c12
fe
b13
ap
r13
ju
n1
au 3
g13
ok
t-1
de 3
c1
fe 3
b14
ap
r14
ju
n1
au 4
g14
ok
t-1
de 4
c14
0
Bron: UWV Werkbedrijf
•
Het aantal WW uitkeringen is in 2014 hoog gebleven. Begin januari was dit aantal 2430, eind
december 2480. In het eerste kwartaal was het aantal WW uitkeringen het hoogst met 2600 WW
uitkeringen.
WW uitkeringen, Instroom Uitstroom
Ede 2012 - 2014
1000
900
800
700
600
500
400
14
kw
14
4e
kw
3e
kw
14
14
2e
kw
13
1e
kw
13
4e
kw
13
Instroom
3e
kw
13
2e
kw
12
1e
kw
4e
kw
12
3e
2e
kw
12
kw
1e
12
300
Uitstroom
Bron: UWV Werkbedrijf
• De instroom per kwartaal was hoog met 900 uitkeringen in het eerste kwartaal van 2014, deze
daalde in de loop van 2014. Eind december was de instroom ongeveer gelijk aan de uitstroom in de
WW .
Strategie & Onderzoek, april 2015
2
Arbeidsmarkt Bijstand
Bijstandsuitkeringen 2012 - 2014
Gemeente Ede
1700
1600
1500
1400
1300
1200
1100
11
ju
n11
se
p11
de
c11
m
r t12
ju
n12
se
p12
de
c12
m
r t13
ju
n13
se
p13
de
c13
m
r t14
ju
n14
se
p14
de
c14
m
r t-
be
gi
n
11
1000
Bron: gemeente Ede
• Het aantal bijstandsuitkeringen is in 2014 op een hoog niveau. Begin 2014 waren er 1580
bijstandsuitkeringen, in de eerste helft van 2014 liep dit op tot 1670 in juni 2014 om te dalen naar
1650 in december 2014.
WWB uitkeringen naar leeftijd Ede 2012-2014
nov-14
sep-14
jul-14
mei-14
mrt-14
jan-14
nov-13
sep-13
jul-13
mei-13
mrt-13
jan-13
nov-12
sep-12
jul-12
mei-12
mrt-12
jan-12
-400
100
600
< 27 jaar
1100
1600
> 27 jaar
Bron: gemeente Ede
•
Het aantal bijstandsuitkeringen voor jongeren (<27 jaar) nam in de eerste helft van 2014 toe, van
130 begin 2014 naar 170 eind juni 2014 om daarna weer te dalen naar 120 uitkeringen voor
jongeren. Begin 2015.
Strategie & Onderzoek, april 2015
3
Arbeidsmarkt Geregistreerde Niet Werkende Werkzoekenden
Geregistreerde Werkzoekenden
Ede 2012 - 2014
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
be
gi
n
12
02
-1
2
04
-1
2
06
-1
2
08
-1
2
10
-1
2
11
-1
3
02
-1
3
04
-1
3
06
-1
3
08
-1
3
10
-1
3
12
-1
3
02
-1
4
04
-1
4
06
-1
4
08
-1
4
10
-1
4
12
-1
4
0
Bron: UWV WERK bedrijf
•
Het aantal Geregistreerde Niet werkende Werkzoekenden is in de gemeente Ede in 2014 op
hetzelfde hoge aantal gebleven. Begin 2014 waren er 3860 geregistreerde werkzoekenden, eind
december 4010.
Duur werkloosheid 2013 2014
30,0%
25,0%
20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
0-3 mnd
3-6 mnd
6mnd 12 mnd
Ede 2013
12mnd 24 mnd
Ede 2014
24 mnd 36mnd
>= 3 jaar
Nederland 14
Bron: UWV WERK bedrijf
Meer geregistreerde werkzoekenden zijn langer werkzoekend. In december 2013 was 43% van de
geregistreerde werkzoekenden in Ede langer dan 1 jaar werkzoekend, in 2014 is dit 58%.
•
Ook in geheel Nederland is het aandeel van de langdurig werkzoekenden hoog. In Ede is in dec.
2014 20 procent van de werkzoekenden langer dan 3 jaar werkzoekend, in Nederland is dit
aandeel 21 procent.
Strategie & Onderzoek, april 2015
4
•
Opleidingsniveau geregistreerde
Niet Werkende Werkzoekenden dec 2013 2014
2500
2000
1500
1000
500
0
Geen start
kw alificatie
HAVO/VWO
MBO
2013
HBO
WO
2014
Bron: UWV WERK bedrijf
•
Ongeveer de helft van de geregistreerde Niet Werkende Werkzoekenden heeft geen
2
startkwalificatie . Eind december 2013 was dit 52 procent, eind december 2014 was dit 50
procent. Het aandeel geregistreerde werkzoekenden met een hogere opleiding nam iets toe, dit
was met name het geval bij werkzoekenden met een MBO of HBO opleiding.
Ontwikkeling arbeidsmarkt 2014
In 2014 is de arbeidsmarkt zeer ruim, het aantal werkzoekenden is hoog en het aandeel van de
langdurig werkzoekenden is toegenomen. Er zijn ook lichtpuntjes voor de arbeidsmarkt: er is een
einde gekomen aan de voortdurende stijging van de werkloosheid; het aantal uitzenduren
groeit landelijk al meerdere kwartalen en ook het aantal vacatures stijgt al zes kwartalen.
2
Geen startkwalificatie: alleen basisonderwijs, VMBO, MBO1 en MBO algemeen
Strategie & Onderzoek, april 2015
5
ECONOMIE
Werkgelegenheid Ede en Gelderse steden
In 2014 zijn er in totaal 56.090 banen in de gemeente Ede.
In de gezondheidszorg zijn de meeste banen: gevolgd door de zakelijke dienstverlening en
de detailhandel en de industrie.
Food is een belangrijke sector voor de gemeente Ede. Naast 800 bedrijven in de primaire
sector en Naast 800 bedrijven in de primaire food: landbouw en veeteelt zijn er ook 400
bedrijven in de toelevering, verwerking, diensten en groothandel.
•
•
•
Structuur werkgelegenheid
Gemeente Ede 2014
Overige diens tverlening
Gezondheidszorg
Onderwijs
Openbaar bes tuur
Zakelijke diens tverlening
Financiële instellingen
Horeca
Vervoer, ops lag en comm
Detailhandel/autohandel
Groothandel
Bouwnijverheid
Indus trie/nuts bedrwinning
Landbouw
200
2200
4200
6200
8200
10200
Bron: PWE 2014
Ontwikkeling arbeidsplaatsen gemeente Ede 2005 - 2014
57000
56000
55000
54000
53000
52000
51000
50000
49000
48000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: PWE 2014
Er is een geringe afname in de werkgelegenheid tov 2013, het aantal banen is afgenomen
met - 0,5 %, van 56.380 banen in 2013 naar 56.090 in 2014. Landelijk was deze afname meer
met -1,1%.
•
Van 2005 tot 2007 groeide het aantal arbeidsplaatsen fors van 51.000 naar 55.000, vanaf
2008 is er een geringe toename geweest, van 55.650 in 2008 naar 56.090 in 2014.
Strategie & Onderzoek, april 2015
6
•
Ontwikkeling werkgelegenheid, Gemeente Ede
2013-2014 2009-2014
Overige dienstverlening
Gezondheidszorg
Onderwijs
Openbaar bestuur
Zakelijke dienstverlening
Financiële instellingen
Horeca
Vervoer, opslag en
communicatie
Detailhandel/autohandel
Groothandel
Bouwnijverheid
Industrie/Delfstoffenwinning
Landbouw/Visserij
-800
-600
-400
-200
2013-2014
0
200
400
600
800
1000
2009-2014
Bron: PWE 2014
•
•
•
•
Van 2013 naar 2014 was er een verlies van 290 arbeidsplaatsen in de gemeente Ede, dit is
-0,5%.
In de landbouw, het openbaar bestuur, vervoer, opslag en communicatie en de bouw was er
een verlies van 100 of meer arbeidsplaatsen. In de groothandel, de detailhandel en de
gezondheidszorg kwamen er meer dan 70 banen bij.
Voor geheel Nederland was er een verlies van banen in de bouw (-3,5%), de landbouw )2,6%) en de zakelijke diensten.
De zakelijke dienstverlening was de sector met de grootste groei in Ede in de afgelopen 5
jaar, in totaal zijn er 860 banen bijgekomen en in de gezondheidszorg nam het aantal banen
fors toe van 2009 tot 2014: 780. Ook in de groothandel was er een forse toename van 640. Bij
de bouw, bij het openbaar bestuur en de financiële instellingen was er een grote afname van
de werkgelegenheid in de afgelopen 5 jaar.
Strategie & Onderzoek, april 2015
7
Ontwikkeling Werkgelegenheid 2010 - 2014
Gelderland, G4, Gelderse gemeenten FoodValley
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
Sc Nij k
er
he
k
rp
en
ze
W
ag
e
en l
in
ge
n
Ed
e
Ba
rn
ev
el
d
el
de
rs
G
Fo
od
Va
lle
y
el
de
rl a
nd
-1,0%
G
Ed
e
-0,5%
Ap
el
do
or
n
Ar
nh
em
N
ij m
ge
n
0,0%
Bron: PWE 2014
•
•
•
In de afgelopen 4 jaar is de werkgelegenheid in de meeste gebieden gedaald.
Van 2010 tot 2014 nam de werkgelegenheid in Gelderland af van 986.500
arbeidsplaatsen in 2010 naar 969.000 in 2014, Ook in de andere grote Gelderse
steden was er een afname.
In Ede en de andere Gelderse gemeenten van de Regio FoodValley is er nog een
toename van de arbeidsplaatsen van 2010 tot 2014. Voor Nijkerk is die toename het
minst, voor Scherpenzeel procentueel het meest.
Ontwikkeling werkgelegenheid Nederland
In Nederland wordt de werkgelegenheid door 2 organisaties geregistreerd. Het Lisa bestand
is het werkgelegenheidsbestand van meerdere (veelal provinciale) registerhouders. De data,
worden een keer per jaar verzameld, en geven een goed en gedetailleerd beeld van de
werkgelegenheid op regionaal niveau.
Het CBS verzamelt ook werkgelegenheids data, dit doen zij elk kwartaal m.b.v. een grote
landelijke steekproef onder ondernemers en koppeling met (loon) administraties. Deze data
geven een goed en actueel beeld van de werkgelegenheid op landelijk niveau maar de
steekproef is te klein om per kwartaal een goed beeld te geven op regionaal niveau.
In april 2014 werden door de registerhouders van het Lisa werkgelegenheidsbestand door
heel Nederland werkgelegenheidsdata verzameld. In totaal werd er een afname van het
aantal banen met -1,1% geconstateerd t.o.v. de peiling in april 2013 voor geheel Nederland.
De landelijke data van het CBS geven een iets gunstiger beeld van de werkgelegenheid,
waarbij sprake is van een lichte toename van de werkgelegenheid, in het derde en vierde
kwartaal van 2014.
Verwachting ontwikkeling economie en arbeidsmarkt in 2015
De economie groeide in 2014 weer, de omvang van de Nederlandse economie was in het
vierde kwartaal van 2014 1% meer dan in het vierde kwartaal in 2013. Voor 2015 wordt een
hogere economische groei verwacht door de economische bureaus van de grote banken en
de Nederlandse Bank, waardoor een (weliswaar geringe) toename van de werkgelegenheid
kan ontstaan. Ook volgens het CPB zet het economische herstel door. In de nieuwste
ramingen gaat zij uit van een groei van de economie in 2015 en 2016 met ruim 1%. Voor
2015 wordt een zeer geringe afname verwacht van de werkloosheid.
Strategie & Onderzoek, april 2015
8
Ontwikkeling werkgelegenheid Gemeente Ede 2005 - 2014
Ede
2005
2009
2010
2011
Landbouw/Visserij
Industrie
Nutsbedrijven
Bouwnijverheid
Groothandel
Detailhandel/autohandel
Vervoer, opslag en
communicatie
Horeca
Financiële instellingen
Zakelijke dienstverlening
Openbaar bestuur
Onderwijs
Gezondheidszorg
Overige dienstverlening
Alle sectoren
2012
2013
2014
2330
5290
180
3310
3410
5730
2000
5860
250
4000
3590
6170
2050
5840
330
3890
3550
6170
2070
5920
320
3960
3660
6300
2060
5930
300
3800
4080
6310
2070
5820
300
3490
4110
6100
1950
5770
320
3360
4230
6180
2710
1940
2780
5590
3030
3440
9510
1980
3560
2110
2320
6970
2090
3820
10510
2220
3670
2200
2180
7050
1700
3720
10990
2260
4080
2190
1630
7170
1530
3720
11050
2410
3780
2200
1310
7480
1520
3750
11100
2400
3780
2160
1590
7850
1690
3810
11220
2400
3670
2170
1630
7830
1580
3760
11290
2360
51220
55480
55610
56020
56030
56380
56090
Bron: PWE 2014
Verantwoording
In deze monitor worden relevante cijfers over economie en arbeidsmarkt per kwartaal weergegeven
om ontwikkelingen op deze terreinen te signaleren en te volgen.
Er zijn veel indicatoren voor economie en arbeidsmarkt, niet allen zijn geschikt om opgenomen te
worden. In deze monitor zijn die indicatoren opgenomen die relevant zijn voor het thema, van belang
voor de economie van Ede, valide en voldoende actueel zijn.
Voor de onderwerpen zijn de volgende indicatoren gebruikt:
Economie
Arbeidsmarkt
Indicator
Aantal Arbeidsplaatsen
Schaal
Gemeente Ede
Bron
PWE, Gelderland
WW uitkeringen per kwartaal,
deeltijd WW uitkeringen
Instroom en uitstroom WW
uitkeringen
Bijstands uitkeringen
Geregistreerde Werkzoekenden
Gemeente Ede
UWV Werkbedrijf
Gemeente Ede
UWV Werkbedrijf
Gemeente Ede
Gemeente Ede
WI
UWV Werkbedrijf
Gebruikte gebiedsindelingen:
Regio FoodValley bestaat uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen,
Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen. De Arbeidsmarktregio FoodValley bestond in 2014 uit
Barneveld, Ede, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen.
Het Gelderse deel van de regio FoodValley bestaat uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk,
Scherpenzeel en Wageningen.
Bronnen:
PWE 2014: Provinciale Werkgelegenheidsenquete.
Lisa: Banenverlies in 2014, Persbericht 19-2-2015.
UWV: Duiding arbeidsmarkt ontwikkelingen Q1/2015.
CBS: Werkgelegenheid trekt aan, Webmagazine 13-2-2015.
CPB: Gestaag herstel zet door, Persbericht 05-03-2015.
Tabellen WW en NWW: UWV
Samenstelling:
Gemeente Ede: Karin Vermeij, .
Strategie & Onderzoek, april 2015
9