Normale Ontwikkeling

23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
Wat is een normale ontwikkeling?
Van een normale ontwikkeling is sprake
als een kind alle fasen doorloopt naar de
volwassenheid op het gebied van fijne en
grove motoriek, groei, sociale emotionele
vaardigheden en spraak en taal. Bij een
normale ontwikkeling worden alle
zogeheten mijlpalen behaald en
ondervindt een kind geen (grote)
problemen in de (psycho)motorische
ontwikkeling.
Al deze ontwikkelingsvelden zijn wel te onderscheiden maar niet te scheiden. Het is als
een gebreide trui.
1 tot 4 maanden
In de eerste maanden na de geboorte ontwikkelt een baby zich snel. Een baby groeit in
lengte en gewicht, leert controle te krijgen over de oogspieren en zijn hoofd in balans te
houden om te kunnen grijpen. Ook maakt hij contact.
Controle oogspieren
Geleidelijk leert een baby controle te krijgen over de oogspieren. Dat begint met het
kijken naar de verzorger tijdens het voeden en in het rond te staren. Vervolgens worden
voorwerpen met de ogen gevolgd en later ook met het hoofd. De oog-handcoördinatie
wordt geoefend als voorstadia voor het grijpen naar voorwerpen.
Motoriek
Voordat een baby kan grijpen, is de ontwikkeling van de fijne
motoriek, net als de oog-handcoördinatie, van belang. Een baby
leert om de vingers te bewegen, een vuist te maken en de handen te
openen. Ook de ontwikkeling van de grove motoriek, de
hoofdbalans, is belangrijk. Zonder hoofdbalans kan een baby zichzelf niet ontwikkelen
tot een zelfstandig persoon. De ontwikkeling van de hoofdbalans heeft betrekking op het
optillen, stabiliseren en draaien van het hoofd.
Sociaal-emotioneel
In de eerste weken na de geboorte praat en lacht een baby nog niet, maar maakt hij wel
degelijk contact. Een baby reageert op stem en geur. Door lichaamstaal laat een baby
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 1
23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
merken hoe hij zich voelt: blij, verdrietig of ontspannen. Vanaf ongeveer zes weken lacht
een baby terug en een tijdje later komen de keelgeluidjes.
Spraak en Taal
Met huilen, oefent een baby zijn stembanden en ademhaling. Een pasgeboren baby
reageert al op de stem van zijn verzorger(s), een tijdje later draait hij ook zijn hoofd naar
het geluid toe en een volgende stap is dat een baby zelf geluiden begint te maken.
Groei
Een baby groeit de eerst vier maanden met ongeveer 100 tot 250 gram per week in
gewicht. De gewichtsgroei en lengtegroei worden bij het consultatiebureau met een
groeicurve bijgehouden. Bij de lengtegroei is vooral de eigen groeilijn van de baby
belangrijk. Als er een knik in de groeilijn zit, dan kan er sprake zijn van een groeistoornis.
4 tot 8 maanden
Een baby van vier tot acht maanden beweegt steeds meer en speelt met zijn voeten en
interessante voorwerpen. Hij kijkt om zich heen, probeert dingen uit, stopt dingen in zijn
mond en ontdekt zijn lichaam en de omgeving.
Motoriek
Het grijpen wordt steeds verfijnder en een baby kan op
deze leeftijd voorwerpen vastpakken, als is dat vaak nog
niet op een stevige manier. Een baby leert zitten, vaak
wat onstabiel, kan al staan op de beentjes met steun en
rolt om van de rug naar de buik.
Sociaal-emotioneel
Een baby kijkt naar zijn spiegelbeeld en raakt het aan als het in de spiegel kijkt.
Daarnaast ontstaat er een specifieke band tussen het kind en zijn verzorger(s). Hij draait
zich om als hij de stem van zijn verzorger(s) hoort en begint te lachen en trappelen. Ook
lacht hij naar andere mensen die hij herkent.
Spraak en Taal
Kraaien en allerlei geluidjes, combinaties van klinkers en medeklinkers, maken vindt een
baby leuk. Hij herhaalt zijn eigen geluidjes, doet andere geluiden na en brabbelt tegen
het speelgoed.
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 2
23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
8 tot 12 maanden
Een baby tussen de acht en twaalf maanden ziet en
ontdekt steeds meer. Hij leert kruipen en zich optrekken tot
staan. Hij bekijkt zijn omgeving op een andere manier. De
eerste woordjes worden uitgesproken, hij kan zwaaien en
de oog-handcoördinatie wordt steeds beter.
Motoriek
Een baby kan voorwerpen al goed vastpakken. In
het begin laat hij ze nog los zonder controle, maar
na een tijdje kan hij het voorwerp van de ene hand
naar de andere overgeven. Zitten gaat steeds
stabieler en langer en hij probeert zich op te trekken
om te kunnen staan. Met de eerste pasjes aan de
hand of door langs meubels te lopen, wordt de
wereld een beetje groter.
Sociaal-emotioneel
Een baby kan eenkennig worden, last krijgen van scheidingsangst en een beetje bang
worden voor vreemden. Hij begint eenvoudige kinderspelletjes en aanraakspelletjes te
spelen.
Spraak en taal
Wijzen, knikken en reageren op muziek zijn voorbeelden van communicatie van een
baby op deze leeftijd. Hij begint eenvoudige opdrachten te begrijpen, schudt met zijn
hoofd en maakt gebaren. Een baby kan al een woordje zeggen, maar doet nog
voornamelijk geluiden na.
1 tot 2 jaar
Een kind tussen de één en twee jaar wordt steeds beweeglijker. De eerste losse stapjes
worden gemaakt, gevolgd door helemaal los lopen, rennen en klimmen. Hij helpt mee
met aankleden en begint zelf te willen eten. De woordenschat wordt uitgebreid en het
kind kan plaatjes herkennen.
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 3
23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
Motoriek
De fijne motoriek is nu zo verfijnd dat een baby met de
pincetgreep een voorwerp kan vastpakken, een toren kan
bouwen van een paar blokjes en bladzijden kan omslaan. Het los
lopen, gemiddeld bij 14/15 maanden, gaat steeds soepeler en hij
kan zelf gaan zitten. Later volgen rennen, springen, dansen en
klimmen.
Sociaal-emotioneel
Zelfstandigheid speelt een belangrijke rol in deze leeftijdsfase. Het kind wil steeds meer
dingen zelf doen, zoals helpen met aankleden en zelf eten met lepel of vork, en laat dat
steeds duidelijker merken. Hij probeert contact te maken door te praten en met gebaren
en hij vindt het leuk om kleine klusjes te doen.
Spraak en taal
Een kind kan bij de leeftijd van één jaar een paar woordjes zeggen en dat worden er
steeds meer. Hij reageert op zijn naam en hij brabbelt gevarieerd. Het klinkt als een
eigen taal en begint steeds meer te lijken op je eigen taal. Voorwerpen kan hij herkennen
aan hun naam en ook plaatjes worden herkend.
Groei
Tussen de één en twee jaar groeit een kind gemiddeld 12 centimeter in lengte.
2 tot 3 jaar
Een kind van twee tot drie jaar kan goed lopen en klimmen. Hij leert steeds beter zijn
lichaam onder controle te houden. Ook op sociaal-emotioneel gebied maakt hij stappen.
Hij wordt zelfstandiger en maakt contact met anderen. Het kind begrijpt steeds meer en
praat ook steeds meer.
Motoriek
Het kind wordt steeds beter in de oog-handcoördinatie en kan
een beetje scheuren en plakken. Ook tekenen kan hij al een
beetje, zoals een cirkel na tekenen. De controle over de grove
motoriek gaat eveneens beter. Het kind kan steeds harder
rennen en kan huppelen. Ook het leren traplopen, eerst
opkruipen en later rechtop lopen, en beginnend fietsen bijv. met
een loopfiets behoren tot de motorische ontwikkeling van een
kind van twee tot drie jaar.
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 4
23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
Sociaal-emotioneel
Als het kind twee jaar is, speelt het nog niet echt met andere kinderen, maar is hij nog
erg op zichzelf gericht. Hij wil niet dat andere kinderen aan zijn speelgoed zitten.
Naarmate het kind ouder wordt, verandert dit en gaat het kind met andere kinderen
spelen. Daardoor leert het kind sociale vaardigheden. Hij wordt zelfstandiger en leert om
te gaan met andere kinderen en mensen, andere omgevingen en emoties.
Spraak en taal
Een kind van tussen de twee en drie jaar kan gemiddeld zinnen van drie woorden
maken. Hij gaat verkleinwoordjes, voorzetsels en meervoudsvormen gebruiken. Het kind
begrijpt eenvoudige aanwijzingen en leert begrippen, zoals groot en klein, te gebruiken.
Groei
Tussen de twee en drie jaar groeit een kind gemiddeld 10 centimeter in lengte.
3 tot 4 jaar
Een kind tussen de drie en vier jaar leert beter zijn evenwicht te bewaren en kan op één
been staan en hoger springen. Hij leert regels, maakt vriendjes en krijgt zelfkennis en
zelfvertrouwen. Het kind maakt langere zinnen en praat duidelijker.
Motoriek
Een kind in deze leeftijdsfase leert knippen en hogere torens te bouwen. Op volwassen
wijze kan hij een pen of potlood vasthouden. Het kind kan zichzelf
al een beetje aankleden en de veters van de schoenen lostrekken.
Hij leert fietsen met zijwieltjes of beginnend fietsen zonder
zijwielen. Ook leert het kind op zijn tenen te staan en te lopen.
Zwemmen begint, de motorisch vaardige kan het op deze leeftijd
al een beetje.
Sociaal-emotioneel
Contact met andere kinderen wordt belangrijker. Het kind gaat
samen spelen met andere kinderen en wacht bij het spelen op zijn
beurt. Soms maakt hij al vriendjes. Het kind begint zich in te leven
in anderen en hij leert zijn eigen gevoelens steeds beter te uiten. Hij wordt zich ook meer
bewust van emoties en gevoelens van andere kinderen en mensen. Het kind ontwikkelt
een eigen identiteit.
Spraak en taal
Het kind spreekt in korte zinnen en vertelt kleine verhaaltjes. Hij kan eenvoudige vragen
beantwoorden en kleine tweevoudige opdrachtjes uitvoeren. Voor vreemden is het kind
steeds beter te verstaan. Hij verbetert de zinsopbouw en leert veel nieuwe woordjes. Het
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 5
23 februari 2015
[NORMALE ONTWIKKELING]
kind wil alles weten en stelt daarom veel vragen. Hij leert ook letters herkennen en
begrijpen.
Groei
Tussen de drie en vier jaar groeit een kind gemiddeld 8 centimeter in de lengte.
Vragen over ontwikkeling
Heb je specifieke vragen over de ontwikkeling, gaat het niet helemaal zoals u denkt dat
het zou moeten.
Dit kan zijn over:

Overstrekking,

Veel huilen

motoriek,

spraak-taal,

gedrag,

spel,
U kunt u vragen stellen aan de huisarts, het CB, jeugdarts, maar ook bij
Kinderfysiotherapie Balans, [email protected] of
[email protected]
Website www.balans.mobi
Andere ontwikkelingsvragen bij BOOOM
[email protected]
(voor informatie website http://balans-gezondheidscentra.nl/wordpress/booom/)
Normale motoriek van kinderen tussen 0-4 jaar
Pagina 6