Nova Juridica - van der Heide

EXCELLEREN KUN JE NIET ALLEEN
MR. K.E.G.H. (KLAAS) VAN DER KOLK
IN SAMENWERKING MET VAN DER HEIDE.
1
INHOUD
EXCELLEREN & INRICHTING ORGANISATIE
Inleiding

Intro

Doel van de workshop
Elektrotechnische Arbeidsmiddelen.

De NEN 3140 NORM

Doel van de elektrotechnische arbeidsmiddelen

Arbeidsmiddelen

Conclusie
De organisatie

De organisatie Casus I, II en III

Beheer en onderhoud

Eigendom

Overeenkomsten

Schade

Resumé
2
DOEL VAN DE WORKSHOP
Het doel: inzicht verkrijgen in de juridische aspecten van de organisatie en het in kaart
brengen welke verschillende samenwerkingsvormen (wie en wat zijn de spelers) waarbij de
vraag wordt gesteld wie onder welke omstandigheden verantwoordelijk en of aansprakelijk
kan worden gehouden voor een wanprestatie.
3
4
ELEKTROTECHNISCHE ARBEIDSMIDDELEN
Toepassingsgebied.
I.
Machines, gereedschappen, persoonlijke beschermingsmiddelen, apparaten,
voorzieningen en hulpmiddelen die bij het gebruik een elektrotechnisch
veiligheidsrisico kunnen opleveren.
II.
Alles op het gebied van elektriciteit zoals elektrische gereedschappen.
Machines die op een vaste plek staan en aan het stroomnetwerk verbonden
zijn dienen ook aan de NEN 3140 te voldoen.
5
NEN 3140
Werkgevers, werknemers, opdrachtgevers, opdrachtnemers, ZZP’ers moeten zorgen dat:
I.
Het gebruik;
II.
De inspectie;
III.
Het beheer;
IV.
Het onderhoud;
van alle genoemde elektrische middelen verloopt volgens de procedure in de NEN 3140 vastgelegd.
De NEN 3140 is geen wet maar het wordt door de;
A.
Arbeidsinspectie;
B.
Verzekeringsmaatschappijen;
C.
Rechtspraak;
wel als BINDEND beschouwd.
De NORM strekt ter bescherming van degene die schade heeft geleden.
6
DOEL ARBEIDSMIDDEL
Draagt op een bepaalde manier bij aan het verlagen van de belasting van het lichaam van
de werknemer die de arbeidsmiddelen gebruiken.
De werkgever moet voor deugdelijke arbeidsmiddelen zorgen die veilig kunnen worden
gebruikt door de werknemers. (Arbeidsomstandighedenbesluit)
In 2013 hebben één op de vijftien werkenden (458.000 mensen) een arbeidsongeval
gehad waarvan 2121 er in het ziekenhuis belanden en 74 dodelijk.
Het arbeidsmiddel moet voordat het in gebruik wordt genomen eerst gekeurd worden.
7
ARBEIDSMIDDELEN
Wat is het doel van het arbeidsmiddel/product.
Een staafmixer. Waarvoor kan die gebruikt worden.
Het gaat om de begrippen o.g.v. artikel 6:185/186 Burgerlijk Wetboek;
 ‘het te verwachten gebruik’ (soms, regelmatig, veelvuldig)
 ‘normaal gebruik’

Als een product wat in het verkeer is gebracht en waarvan normaal gebruik wordt
gemaakt, conform het doel waarvoor het bestemd was, schade veroorzaakt, is dat
onrechtmatig jegens de gebruikers van het product.
 ‘onjuist gebruik’

Een producent is niet aansprakelijk voor gevaren die inherent zijn aan het normale
gebruik van het product, voor zover die gevaren algemeen bekend zijn.
8
CONCLUSIE
Niet al de elektrotechnische middelen die gebruikt worden zijn geschikt voor het
‘bedrijfsmatig’ gebruik.
Indien men gebruik maakt van producten bestemd voor ‘huishoudelijk gebruik’ dan
kan, indien er schade ontstaat, dit gevolgen hebben voor de aansprakelijkheid.
Dient het dus te worden afgekeurd of niet?
9
WIE MAG EN KAN WERK VERRICHTEN
10
ORGANISATIE
4.2.102 Een organisatie die personen inleent moet deze personen schriftelijk aanwijzen.
4.2.101 De volgende personen moeten schriftelijk worden aangewezen door of namens de hoogste
verantwoordelijke in de organisatie voor de naleving van de Arbeidsomstandighedenwet.

De installatieverantwoordelijke;

De werkverantwoordelijke;

De vakbekwame persoon;

De voldoende onderrichte persoon;
4.3 Elke elektrische installatie en elk elektrisch arbeidsmiddel moet onder verantwoordelijkheid van
een installatieverantwoordelijke worden geplaatst.
De installatieverantwoordelijke is een natuurlijk persoon of een rechtspersoon. Als er sprake is van
een rechtspersoon moet altijd vastliggen welke medewerker voor welke installatie, voor welk deel
van een installatie of voor elektrisch arbeidsmiddel verantwoordelijk is.
De vraag is; wie heeft met wie een overeenkomst!
11
EEN ORGANISATIE DIE…CASUS I
Art 4.2.102 NEN 3140 2011.
Een organisatie die personen inleent moet deze personen schriftelijk aanwijzen.
Bedrijf Amber BV heeft een persoon (Bert) ingeleend van Uitzendbureau Tech en laat hem
werkzaamheden verrichten onder leiding van Bedrijf Amber BV, waarmee hij geen
arbeidsovereenkomst heeft. Bert vervangt de TL Verlichting.
Is Bedrijf Amber BV verantwoordelijk voor de veiligheid van Bert?
12
WELKE OVEREENKOMST?
13
ANTWOORD
Casus I.
Wat zegt de NORM:
De organisatie is verantwoordelijk voor de elektrotechnische veiligheid bij werkzaamheden
van de ingeleende personen.
Dus: Bedrijf Amber BV is verantwoordelijk. Indien ze niet haar
verantwoordelijkheid neemt dan ook wettelijk aansprakelijk.
Er is een overeenkomst gesloten voor het verrichten van de werkzaamheden. De
overeenkomst is gericht op een verandering van de rechtsverhouding.
Er ontstaan rechten en plichten over en weer.
Als Bert de werkzaamheden niet goed uitvoert is er sprake van een wanprestatie
(artikel 6:74 Burgerlijk Wetboek): Iedere toerekenbare tekortkoming in de nakoming
van de verbintenis. Dan is de werkgever, dus het Uitzendbureau, aansprakelijk.
14
EEN ORGANISATIE DIE…CASUS II
Art 4.2.102 NEN 3140 2011.
Stel: Er worden voor Bedrijf Amber BV werkzaamheden uitgevoerd door ‘Cees Jansen
Installaties’ op basis van een overeenkomst tot het verrichten van werkzaamheden
(aanneming van werk, of uitbesteding). Dirk de Vos verricht werkzaamheden namens Cees
Jansen Installatie bij Bedrijf Amber BV aan een elektrotechnische installatie, geleverd door
Essent. Het gaat fout, waarbij Dirk immateriële schade oploopt en het bedrijf materiele
schade.
Vraag; wie kan aansprakelijk worden gehouden en op grond waarvan?
15
WAT IS ER BEKEND….
16
ANTWOORD
Casus II.
Wat zegt de NORM:
Worden werkzaamheden uitgevoerd op grond van een overeenkomst tot het verrichten
van werkzaamheden of een uitbesteding dan ligt de verantwoordelijkheid bij de
aannemende partij TENZIJ dit nadrukkelijk schriftelijk wordt uitgesloten.
Dus: De verantwoordelijkheid ligt bij Cees Jansen tenzij dat nadrukkelijk
schriftelijk wordt uitgesloten.
17
EEN ORGANISATIE DIE…CASUS III
Stel:
Bedrijf Amber BV huurt een ZZP’er in voor een klus. ZZP’er Freddy Bos wordt ingehuurd
door Bedrijf Amber BV voor het monteren van TL lampen. ZZP’er is VOL VCA.
Wie is verantwoordelijk voor de ZZP’er en wie kan aansprakelijk worden gesteld
bij schade en onder welke voorwaarden?
18
WAT IS ER BEKEND..
19
ANTWOORDEN.
Wat zegt de NORM;
Worden werkzaamheden uitgevoerd op grond van een overeenkomst tot het verrichten van
werkzaamheden of een uitbesteding dan ligt de verantwoordelijkheid bij de aannemende partij.
TENZIJ dit nadrukkelijk wordt uitgesloten
Casus III. Er worden werkzaamheden uitgevoerd op grond van een overeenkomst tot het
verrichten van werkzaamheden. Maar.
Positie ZZP’er:
1.
vallen de werkzaamheden onder de normale bedrijfsuitvoering van de onderneming.
2.
Is er sprake van een gezagsverhouding (m.a.w. heeft Bedrijf Amber BV zeggenschap over de
wijze waarop Freddy de werkzaamheden uitvoert).
3.
Heeft de ZZP’er niet de rol als onderaannemer en verhuurt hij zich zelf, dan gelden voor
hem dezelfde regels en voorwaarden zoals die voor uitzendkrachten of medewerkers (zie
Casus I).
Dus: De aansprakelijkheid moet per situatie bekeken worden aan de hand van
bovenstaande criteria.
20
BEHEER EN ONDERHOUD
De eigenaar van de elektrotechnische installaties en elektrische arbeidsmiddelen moet
een Installatieverantwoordelijke aanwijzen.
Het beheer en onderhoud kan ook worden uitbesteed aan een externe partij.
Vereisten:
i.
Plan van Toezicht met daarin;
ii.
Heldere afspraken (ook de verzekeraars eisen dat vaak in de polis)
iii.
Is van toepassing op de hele elektrotechnische installatie
i.
iv.
Zowel op de vaste gebouwgebonden installatie als de daarop aangesloten elektrische
arbeidsmiddelen.
Beheerplan.
Conform de NEN 3140 Norm
21
EIGENDOM
Bedrijf Amber BV heeft ‘Cees Jansen Installatietechniek’ ingehuurd voor beheer en onderhoud voor zijn
machines.
Heeft Bedrijf Amber het eigendom nu ook over gedragen?
Overdracht eigendom:
-
Levering
-
Beschikkingsbevoegd
-
Geldige titel
Er is niets overdragen.
Blijft Bedrijf Amber verantwoordelijk voor haar eigen machines?
Indien beheer en onderhoud niet juist is uitgevoerd is er sprake van een Wanprestatie!!
22
OVEREENKOMSTEN,VERBINTENIS
Er zijn verschillende overeenkomsten, verbintenissen, gesloten gericht op een
verandering van de rechtsverhouding (men wil graag wat van elkaar).
Indien een overeenkomst niet goed wordt nagekomen dan kan er sprake zijn van
wanprestatie.
Inhoud van de overeenkomst is: goed werk leveren, conform de NORM
De vereisten van wanprestatie artikel 6:74 Burgerlijk Wetboek:
1. Er moet altijd sprake zijn van schade.
2. Is het degene die de schade heeft veroorzaakt toe te rekenen dat hij de
schade heeft veroorzaakt. Met andere woorden is zijn gedrag verwijtbaar.
23
BOXTEL
24
SCHADE
Schade is materiele schade en immateriële schade.
De werkgever is aansprakelijk voor het gedrag van de werknemer o.g.v. artikel 6:171
BW.
De toerekenbare tekortkoming: kan de werknemer, de opdrachtnemer, de ZZP’er er iets
aan doen? Is het verwijtbaar.
-
Heeft men zich aan de NORM gehouden?
-
Ja, dan niet verwijtbaar, geen schuld. Dan betaalt de verzekering.
-
Nee, dan is de werkgever, opdrachtgever, aansprakelijk voor het handelen van een
derde.
-
Nee, dan moet de ZZP’er het bedrag uit eigen zak betalen.
25
RESUMÉ
Bij het inrichten van een organisatie moet men bij het aanwijzen van een persoon onderzoeken;
-
Welke samenwerkingsovereenkomsten zijn er gesloten?
-
Of er sprake is van leiding?
-
Of er iets schriftelijk wel of niet is uitgesloten?
En uiteraard:
-
Of de NEN 3140 zorgvuldig wordt nageleefd.
Die strekt ter bescherming van een ieder!!
Dan is organisatie goed ingericht!
26
VRAGEN?
Hartelijk dank
Contactgevens:
Nova Juridica
Van Hasseltstraat 34
8266 DK Kampen
[email protected]
27