Management komplexer Netzwerke – am Beispiel der Niederlande

De kracht van samenwerking
TOEKOMSTFORUM Sociale Economie
19 mei 2015
Prof. Dr. Patrick Kenis
Academic Dean Antwerp Management School
Overzicht
 Samenwerken/netwerken als een
specifieke manier om dingen voor
mekaar te krijgen.
 Vernieuwing van de sociale economie
door organisatienetwerken?
 Voorwaarden voor goed werkende
organisatienetwerken.
Verschillende manieren om dingen
voor mekaar te krijgen …
Markt/
Competitie
“buy”
Hiërarchie
“make”
Samenwerken
“ally”
Organisatienetwerk
“join”
Regelgeving en
bureaucratie
Samenwerken met
anderen om de
toegang tot
middelen te
verzekeren of
onzekerheden te
reduceren, etc.
Netwerk als
productiesysteem.
Er wordt waarde
gecreëerd op het niveau
van het netwerk.
Welke uitdagingen zijn er voor de toekomst?
Francis Devisch, algemeen directeur VLAB vzw: "We gaan de
toekomst in met het maatwerkdecreet. Dat betekent dat we
iedereen een rugzak willen meegeven in functie van zijn of haar
mogelijkheden. We moeten blijven werken aan duurzaamheid en
aan structurele samenwerking met bedrijven want we leven nog
te veel van kortetermijncontracten. De verschuiving van
eenvoudige handenarbeid naar de lagelonenlanden is nefast voor
de sociale economie in ons land. Het is van cruciaal belang dat we
onze troeven op het vlak van service, kwaliteit en flexibiliteit
uitspelen. Nu meer dan ooit. We zien al een stijging van het
enclavewerk, dat is een bemoedigende evolutie. En we
blijven de voordelen van de sector in de kijker zetten en nog
meer gekwalificeerd omkaderingspersoneel aantrekken met
expertise en een groot sociaal engagement. Zo hopen we dat
werken in deze bijzondere sector populairder wordt. Want het
staat buiten kijf: in onze Vlaamse beschutte werkplaatsen werken
19 000 gemotiveerde mensen die tot heel veel in staat zijn."
De kracht van
organisatienetwerken …
…. verbinden en delen van
informatie, middelen,
activiteiten en competenties van soevereine1
en unieke organisaties om samen
een outcome te bewerkstelligen
die geen van de organisaties afzonderlijk
tot stand kan brengen.
1
geen eenheid van eigendom en leiding (authority, chain of command)
Vernieuwing van de sociale economie
door organisatienetwerken?
1. door focus op de persoon en
zijn/haar complexe situatie
Verbeterde integratie in de
maatschappij door tewerkstelling voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt
De vernieuwing van de sociale
economie door organisatienetwerken
1. door focus op de persoon en
zijn/haar complexe situatie
Verbeterde integratie in de
maatschappij door tewerkstelling voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt
2. door het leveren van maatwerk
Iedere persoon met een afstand tot de
arbeidsmarkt heeft een eigen afstand
(in een multi-dimensionele ruimte ruimte)
Maatwerk …
Gebasseerd op:
C.K. Prahalad & M.S. Krishan (2008)
The New Age of Innovation.
McGraw Hill.
De vernieuwing van de sociale
economie door organisatienetwerken
1. door focus op de persoon en
zijn/haar complexe situatie
Verbeterde integratie in de
maatschappij door tewerkstelling voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt
2. door het leveren van maatwerk
Iedere persoon met een afstand tot de
arbeidsmarkt heeft een eigen afstand (in een
multi-dimensionele ruimte ruimte)
3. door minder afhankelijk te zijn van
subsidies
Organisatienetwerken voor …
 Creëren van werkgelegenheid
in achtergestelde regio’s
 Verminderen van het spijbelen en
schoolverzuim
 Verhogen van de levenskwaliteit van mensen
met een handicap
 Integratie van nieuwe burgers
 Re-integratie van (ex)geditineerden
 Mogelijkheden creëren voor werknemers met een
cumulatie van beperkende factoren
 Voorkomen en stoppen van kindermishandeling
 Betere zorg voor mensen met een ernstige
psychiatrische aandoening
Bestrijding van extreme armoede
Ontwikkelen van
Organisatienetwerken als
een keuze van …





Overheden
Reguliere bedrijven
Individuen
Maatschappelijke initiatieven
Intermediaire organisaties
En wat kan de rol van sociaal
economie organisaties zijn?
Initiatief overheid:
vermiste personen
Initiatief bedrijf:
local sourcing
Het nemen van verantwoordelijkheid
voor mens en milieu en het realiseren van
Social Return on Investment (SROI)
worden steeds vanzelfsprekender
Initiatief: individu
Maatschappelijk initiatief:
Stadsvernieuwing
in Molenbeek
Initiatief:
Intermediaire organisaties
East Africa Dairy Development
(EADD) project
Profitabele productie
en marketing van
melk
(voor 175.000 boeren
met 0,5 á 2 hectare)
Wat kan nu de rol van sociaal
economie organisaties zijn in
organisatienetwerken?
 Initiatiefnemer/ontwikkelaar
Verbeterde integratie in de
maatschappij door tewerkstelling voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt
 Partner in een organisatienetwerk dat ook
bijdraagt aan kans op arbeid voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt
Bijvoorbeeld Stadsvernieuwing in Molenbeek
En wat kan de rol van sociaal
economie organisaties zijn in
organisatienetwerken?
 Partner in matchen, begeleiden, functies
creëren, werk organiseren in initiatieven die
wegens maatschappelijke druk, wettelijke
eisen, taakvereisten, … mensen tewerkstellen
met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Voorbeeld voor organisaties die in Nederland aan de
participatiewet moeten voldoen. Voor 2026 moeten er
in totaal 100.000 banen gerealiseerd zijn voor
mensen met een ziekte of handicap.
Voorwaarden voor goed werkende
organisatienetwerken
 Een als belangrijk ervaren doelstelling
 Het erkennen van de productie op het
niveau van de netwerkorganisatie
(locus van productie)
 De juiste actoren/partners
toevoegen/mobiliseren
 De juiste manieren van coördinatie vinden
zonder dat iemand zijn/haar eigenheid
moet opgeven, elkaars baas of eigendom
moet zijn.
De kern van goed werkende
organisatienetwerken?
Complexe
vraag
Maatwerk
DIFFERENTIATIE
VERSCHEIDENHEID
De kern van goed werkende
organisatienetwerken?
Complexe
vraag
Maatwerk
DIFFERENTIATIE
VERSCHEIDENHEID
INTEGRATIE
COÖRDINATIE
De kern van goed werkende
organisatienetwerken?
Complexe
vraag
Maatwerk
DIFFERENTIATIE
VERSCHEIDENHEID
INTEGRATIE
COÖRDINATIE
Integratie door netwerkontwerp …
Integratie door netwerkontwerp …
Intergratie door netwerkmanagement
“Wat zijn de vaardigheden van de
succesvolle netwerkmanager?”
Intergratie door netwerkmanagement
Individuele
eigenschappen (skills)
Intergratie door netwerkmanagement
Interpersoonlijke
eigenschappen
Intergratie door netwerkmanagement
Groepsprocess eigenschappen
Intergratie door netwerkmanagement
Strategisch leiderschap
Intergratie door netwerkmanagement
Inhoudelijke/technische kennis
Samenvattend
 Organisatienetwerken zijn één manier om
dingen voor mekaar te krijgen
 Als de taak/service complex is en maatwerk
vereist is het de meest effectieve vorm van
organiseren
 In een organisatienetwerk werkt een sociale
economie bedrijf samen met een reeks van
zeer verschillende partners
 In de context van organisatienetwerken voor
mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
komen sociale economie bedrijven in een heel
andere rol dan die die ze kennen.
Dit is geen risico maar mogelijk een geweldige
vruchtbare uitdaging!
OPENING MINDS
TO IMPACT
THE WORLD