Algemeen Tekeningbeheersysteem Afstudeeropdracht Cad Engineering (Autocad) HBO-traject 2006-2009 Autodesk Authorized Training Center (ATC) Twente Engineering Consultancy (TEC) Naam: Begeleider: Thomas Pinas Ir. R. Boeklagen Inhoudsopgave 1. Voorwoord ............................................................................................................... 2 2. Samenvatting............................................................................................................ 3 3. Bedrijfsprofiel .......................................................................................................... 4 4. Organisatiestructuur................................................................................................ 5 5. Organogram Bamtechniek heel Nederland.............................................................. 6 6. Probleembeschrijving .............................................................................................. 8 7. Doelstelling .............................................................................................................. 9 8. Oplossing ............................................................................................................... 10 9. Uitleg over voorbedrukt papier (templates).......................................................... 11 10. Voorbereiding voorbedrukt papier (templates)..................................................... 19 11. Kader en onderhoek toevoegen aan een Template. ............................................... 20 12. Doel van de toepassing ......................................................................................... 23 13. Stroomschema....................................................................................................... 24 14. Uitleg van programmaonderdelen......................................................................... 25 15. Werking van het programma’s............................................................................... 27 16. Uitleg hoe tekening opgezocht kan worden met verschillende programma’s……31 17. Aanpassen van het programma .............................................................................. 42 18. Voor- en nadeel van het kader in de modelspace .................................................. 43 19. Printen/plotten........................................................................................................ 45 20. Nawoord................................................................................................................. 46 21. Literatuurlijst.......................................................................................................... 46 1 1. Voorwoord Sinds 2008 ben ik werkzaam als Cad tekenaar bij BAM Techniek, Amsterdam. In 2006 ben ik de opleiding voor AutoCAD System Manager gaan volgen omdat het een vrij brede studie is waarmee je heel veel richtingen uit kunt. Van jongs af aan ben ik al geïnteresseerd in techniek. Ik wilde met de studie mijn technisch inzicht verbeteren en leren hoe ik producten moest ontwikkelen en hulpmiddelen ontwikkelen die het tekenen makkelijker zouden kunnen maken. Het kunnen werken met AutoCAD is één ding. Het efficiënt kunnen werken met AutoCAD is een ander verhaal. Het snel kunnen werken is niet iets wat komt aanwaaien, er dient wel degelijk op getraind te worden en het kost dus tijd om dit te ontwikkelen. Ik wil zelfvertrouwen krijgen, het gevoel hebben dat ik de opgedane kennis en vaardigheden ook echt beheers. Dit verslag is gemaakt in het kader van de examenopdracht voor de opleiding AutoCad System Manager. Voor de keuze van deze opdracht heb ik samen met het hoofd van de tekenkamer gekeken waar het meest behoefte aan was binnen de organisatie. 2 2. Samenvatting Algemeen tekeningbeheersysteem In het HBO-traject heb ik een programma gemaakt waarmee fouten voorkomen kunnen worden. Aan het begin van een project worden de kadertekeningen met de juiste onderhoeken in de tekening geplaatst. Daarna staan gedurende de loop van het hele project de tekeningen stand-by en kunnen er geen foute onderhoeken meer geplaatst worden. Ook hoeft de tekenaar niet meer op zoek te gaan in het oerwoud van kaders en onderhoeken. Met het invullen van 1 dialoogbox staat er een tekening gereed en kan de tekenaar zich direct bezighouden met de installatie. Ik noem het programma een algemeen tekeningbeheersysteem omdat dit in meerdere bedrijven gebruikt kan worden. Mijn programma vult de onderhoek in en de tekening kan teruggezocht worden. 3 3. Bedrijfsprofiel Wat in 1869 begon als een timmermanswerkplaats in het hart van Holland is anno 2008 een succesvol concern met activiteiten in tal van Europese landen en zelfs ver daarbuiten. Koninklijke BAM Groep NV is actief in de sectoren Bouw en vastgoed, Infra, Publiekprivate samenwerking, Installatietechniek en Consultancy en Engineering. Bovendien heeft BAM een belang in een wereldwijd opererende baggeronderneming. Met zo'n 30.000 medewerkers brengt BAM jaarlijks vele honderden projecten tot stand. Soms spectaculaire projecten (door omvang of technische complexiteit) maar vaker bescheiden bouwopdrachten. Want BAM mag dan groot zijn, we voelen ons voor geen enkele (bouw)opdracht te groot. Daarom ook wordt onze organisatie gekenmerkt door een sterk regionaal netwerk, dicht bij onze opdrachtgevers. Onze bedrijfsfilosofie is de klanten echte waarde te bieden en met hen samen te werken om tot een optimale oplossing te komen. 4 4. Organisatiestructuur 5 5. Organogram BAM Techniek heel Nederland BAM Techniek is met 11 locaties, verspreid over 7 regio's, actief in geheel Nederland. De regio's van BAM Techniek opereren op eigen kracht. Het hoofdkantoor in Bunnik draagt zorg voor de coördinatie en geeft ondersteuning op het gebied van algemeen beleid, kwaliteit, kennisoverdracht en veiligheid. Door deze manier van werken is BAM Techniek in staat flexibel en alert te opereren. Er zijn korte lijnen met degenen die daadwerkelijk verantwoordelijk zijn voor de realisatie van de projecten. Dit garandeert een hoge mate van slagvaardigheid. De onderlinge samenwerking maakt het mogelijk om verschillende vakdisciplines binnen een project soepel te integreren. Hoofdkantoor Bunnik Regio oost Regio Amsterdam Regio Midden Apeldoorn Bunnik Veenendaal Regio Noordoost Regio Zuidoost Emmen Roermond Leeuwarden Groningen 6 Regio West Bam-huis te Denhaag Regio Noordwest Benningbroek Als onderdeel van Koninklijke BAM Groep NV is BAM Techniek de multidisciplinaire dienstverlener als het gaat om het realiseren, onderhouden en beheren van technische installaties, beveiligingsinstallaties, cleanrooms, laboratoria en energiesystemen. De werktuigbouwactiviteiten strekken zich uit van luchtbehandeling tot centrale verwarming, stoominstallaties, (koel)waterinstallaties, aardgasinstallaties, automatisering, energiebesparing, meet- en regeltechniek, sanitaire installaties en brandpreventie / sprinkler etc. BAM Techniek heeft de kennis, ervaring en omvang om de meest uiteenlopende projecten uit te kunnen voeren. Bij het ontwerp houden wij binnen de overeengekomen randvoorwaardenrekening met de investerings- en exploitatiekosten. Onze engineers verrichten hun werkzaamheden onder leiding van een projectleider. Afd. Bamtechniek Amterdam • Electrotechniek(E-Tekenaars) • Werktuigbouwkunde (W-Tekenaars) • Technisch beheer Omschrijving van mijn werkzaamheden als Cad tekenaar W: • • • • • • • • • • Het bewerken en in de juiste directory wegschrijven van nieuw ontvangen en/of bewerkte bestanden; Het inrichten/beheren van een project in Nordined en/of de webviewer, een en ander conform CAD-procedureboek; Het voorbereiden van de tekening en deze opschonen en voorzien van kader en stempel; Het conform offerte (bij fixed price projecten)/opgaaf van de klant verzorgen van het benodigd tekenwerk; Het, indien noodzakelijk, communiceren over de dagelijkse voortgang richting klant; Het reviseren en digitaliseren van tekenwerk; Maken van coördinatietekeningen, ingeval meerdere technische installaties in een project moeten worden aangebracht. Het vervaardigen van installatietechnische tekeningen, op aanwijzing van de projectleider en/of engineer; Onder begeleiding van 1e tekenaar of projectleider uitwerken van projecten van definitief ontwerp tot en met werk- en revisietekeningen; Het maken van sparingstekeningen, archiveren van de tekeningen en het versturen van de tekeningen (onder andere luchtbehandeling-, sanitaire, cv- en GKW-installaties). 7 6. Probleembeschrijving Het is tegenwoordig voor iedere organisatie van belang om zo goed mogelijk gebruik te kunnen maken van informatie, inclusief de vaak aanzienlijke hoeveelheden technische tekeningen en gerelateerde documenten. Het beschikken over de juiste systemen en processen voor het beheren, distribueren, aanpassen, opslaan en terugvinden van tekeningen en informatie is hierbij essentieel (voor bijvoorbeeld ontwerp/engineering, productie en service/onderhoud). De autocad-tekenaar kan alle informatie zelf voor het terugzoeken invullen in het scherm met de tekeningeigenschappen. Dit kost echter veel tijd. Met deze opleiding wil ik daar verandering in brengen. 8 7. Doelstelling Het resultaat van dit onderzoek is een programma waarmee snel een standaardtekening geopend kan worden. Bovendien moet het programma ervoor zorgen dat iedereen op een gestandaardiseerde manier de tekening opslaat. Het programma vult de onderhoek in en kiest de juiste bestandsnaam. Dit gebeurt zodanig dat de tekening teruggevonden kan worden met: • A. De normale Windows zoekfuncties • B. Met AutoCAD • C. Design Center van AutoCAD • D. Vault. 9 8. Oplossingen • • • Templates VBA Lisp- en scriptroutines Voordat er gezocht kan worden moeten de gegevens in de onderhoek ingevuld worden. Dit kost normaal veel tijd. Daarom heb ik een programma gemaakt wat mij hierbij helpt. Het uitgangspunt is dus om op een snelle manier structuur en gelijkheid te creëren en dat het na opslaan weer makkelijk terug te vinden is. Ik heb gekozen voor de oplossing met VBA omdat Visual Basic de standaard programmeertaal is van vrijwel alle Windows programma’s en voor honderden andere programma’s waaronder Word, Excel, Outlook, Access en Inventor te gebruiken is. 10 9. Uitleg over voorbedrukt papier (templates) Een tekening die bedoeld is om te gebruiken als uitgangspunt voor volgende tekeningen, wordt wel een sjabloon of template genoemd. Meestal ziet een template er uit als een leeg vel. In werkelijkheid is deze niet leeg, maar gevuld met alle instellingen die gebruikt worden, zoals de lagen en lijnsoorten, de maatstijlen en de tekststijlen. In sommige gevallen staan zelfs definities van alle symbolen die in het bedrijf gebuikt worden in de tekening. Deze schijnbaar lege tekening zorgt voor standaardisering en neemt veel werk uit handen. Aanmaken template (praktijk) Klik op de knop voor een nieuwe tekening.File>new Omdat door deze keuze de instelling “Measurement” op 1 staat, zijn lijnsoorten en arceringen gebaseerd op mm. Klik op het pijltje naast open. Kies voor de lege metrische instelling, u krijgt een leeg papier van A3 Formaat. 11 Praktijk Instellen eenheden/schalen Activeer de eenheden. Format > Units Er verschijnt een dialoog met alle instellingen omtrent de eenheden en kies voor 1 cijfer achter de komma. Dit is het aantal cijfers dat gebruikt wordt voor systeemvariabelen en andere invoervelden in AutoCAD. Druk op OK 12 Activeer het commando om een lijst met schalen in te stellen. In Nederland gebruiken we. 1:1, 1:2, 1:5 en daarna 1:10, 1:20, 1:50 en daarna 1:100, 1:200, 1:500 etc. Format > Scale List Sluit de dialoogbox met OK Praktijk Instellen bematingsstijl. Format > Dimstyle Activeer de instellingen van de bemating. Praktijk Instellen lagen. Format > layer. Activeer de instellingen voor het maken van een aantal lagen. Praktijk Instellen tekststijl. Format > Text style. Activeer de functie voor de definiering van de tekststijl. 13 Klik op het tabblad Layout1 Klik op New 14 Geef de pagina instelling de naam A3 horizontaal Klik op OK 15 klik op OK 16 Set Current (maak de pagina instelling A3 Horizontaal actief) Close U sluit de page Setup Manager. Op de layout ziet u een gestippelde rechthoek die precies de grootte van het printbare gebied heeft. Het punt links onder is 0,0. 17 Deze Template bestaat uit slechts een klein aantal lijntjes en een groot aantal instellingen uit het Pulldown menu “Formaat”. Standaardinstelling. Een template is een autocad-tekening met een aantal standaardinstellingen. In een instelling worden vastgesteld: • • • • • • Maatlijn stijlen in verschillende grootten Tekststijlen met verschillende lettertypen Lijntypen Afmetingen van het papierformaat De grootte van de tekening Eenheden, lagen enzovoort 18 10. Voorbereiding voorbedrukt papier (templates) Tekeningformaat De tekeningen in de 'lay-out tabs' zijn gedefinieerd als A-formaat volgens NEN 379:2003. Toepassing van een verbreed 'staand-A4-formaat' is toegestaan -in stappen van 210 mm- tot een maximaal formaat van 297x1680 mm. Toepassing van een verlengd A0-formaat is toegestaan tot een maximaal formaat van 841x1749 mm. Afgedrukte tekeningen worden gevouwen volgens NEN 2302:1983 / NEN 379:2003. Papierformaten De papierformaten worden in de volgende genormaliseerde standaardafmetingen ingedeeld: • A4 210 mm x 297 mm • A3 297 mm x 420 mm • A2 420 mm x 594 mm • A1 594 mm x 841 mm • A0 841 mm x 1188 mm Uitleg over afmeting van de formaten Een tekening kan verschillende afmetingen hebben, de afmetingen worden ook wel formaat genoemd. Een formaat wordt aangeduid met de letter A met daar achter een cijfer. A4 formaat Dit is het formaat dat bijvoorbeeld gebruikt wordt voor briefpapier. De afmetingen van een A4 zijn 297 mm bij 210 mm. A3 formaat Een groter formaat krijg je als deze A4 spiegelt over de lange zijde, dus 2x A4. Wat dan ontstaat is het formaat A3. De afmetingen van een A3 formaat zijn 297mm bij 420 mm. A2 formaat Een groter formaat krijg je als deze A3 spiegelt over de lange zijde, dus 2x A3. Wat dan ontstaat is het formaat A2. De afmetingen van een A2 formaat zijn 420 mm bij 594 mm. A1 formaat Een groter formaat krijg je als deze A4 spiegelt over de lange zijde, dus 2x A2. Wat dan ontstaat is het formaat A1. De afmetingen van een A1 formaat zijn 594 mm bij 841 mm. A0 formaat Als er echt een grote tekening gemaakt moet worden kan deze A1 ook weer vergroot worden tot A0. Ook hiervoor wordt de tekening over de lange zijde gespiegeld. Een A0 heeft de afmeting 841mm bij 1189 mm. Dit komt overeen met een oppervlakte van 1 vierkant meter. Standpapier De formaten A3, A2, A1en A0 mogen zowel staand als liggend gebruikt worden, A4 mag alleen staand worden gebruikt. 19 11. Kader en onderhoek toevoegen aan een Template. Tekeningkader Tekeningkaders zijn meervoudige 'blocks' en worden (niet 'exploded') geplaatst binnen een 'layout-tab' in 'layer 0' met 0,0,0 als 'insertion point', 'scale' 1 en een 'rotation' van 0 graden. Onderhoek Onderhoeken zijn meervoudige 'blocks' en worden (niet 'exploded' en niet 'nested') geplaatst binnen een 'layout-tab' in 'layer 0' met de rechter onderhoek van het binnenste kader van het tekeningkader als 'insertion point', 'scale' 1 en 'rotation' van 0 graden. Er bevindt zich slechts maximaal één, op deze wijze gedefinieerde, onderhoek binnen een CAD-bestand. Een Template kan een lege tekening zijn, maar kan ook een kader bevatten en een onderhoek Tekengebied (kader) en Titelblok of onderhoek. Het voordeel van een kader is dat u deze niet meer hoeft aan te laten maken of de schaal hoeft in te stellen. Meestal staat het kader in layout, zodat u deze voor iedere willekeurige plotschaal kunt gebruiken maar u kunt het kader ook in modelruimte plaatsen. Alle gegevens omtrent de tekening worden op de tekening weergegeven. Dit gebeurt in de rechter onderhoek ook wel het titelblok genoemd. Als de tekening helemaal compleet is met die instellingen wordt de tekening opgeslagen als Template. Dat gebeurt als volgt: File-Save As Activeer de instelling voor het opslaan van een tekening of een template. Er verschijnt een venster waarmee u 3 keuzen maakt. • • • 1. Plaats van het bestand. 2. De naam van het bestand. 3. Het type van het bestand. Op het moment dat u kiest voor dit type bestand, dan stelt AutoCAD zelf de map in waarin dit type bestanden wordt opgeslagen. 20 klik op Save Zet de schakelaar aan om aan te geven dat de lagen geconsolideerd zijn. OK File=Close 21 Template gebruiken Als een template gebruikt wordt om een nieuwe tekening te maken, worden de instellingen van de template-tekening in feite naar de nieuwe tekening gekopieerd . Het enige verschil tussen het origineel en de kopie is de naam. Templates worden gebruikt om eigenschappen van nieuw te maken tekeningen van te voren in te stellen. Optie start with no template metric Alleen als u start met de optie ”start with no template metric” wordt er geen kopie gemaakt, in dit geval worden de fabrieksinstellingen geladen. De kopie krijgt een nieuwe naam. De naam bestaat uit twee delen: ”Drawing” gevolgd door een nummer. Acadiso.dwt. (extentie dwt) De template die het meest gebruikt wordt, is Acadiso.dwt. (extentie dwt). Het is dan ook verstandig om deze template zo precies mogelijk te laten aansluiten bij uw bedrijf zodat u niet iedere keer allerlei instellingen hoeft te maken. Wanneer u een template maakt, maakt Autocad een kopie van de Template en werkt u verder op deze kopie. Drawing template File location. (Map ) De template wordt slechts eenmaal aangemaakt en weggeschreven naar een map op een server waar iedereen makkelijk bij kan. Bijvoorbeeld in map met alle andere template tekeningen van Autocad. Deze kunt u instellen met Tools> options>Files> Drawing template File location. De plaats van de map template wordt via het tabblad file van het commando Preferences of via Tools-Options ingesteld. Bij het opslaan van een tekening als template is het mogelijk een omschrijving bij de template op te slaan. In deze omschrijving kan aangegeven worden waarvoor de template bedoeld is. Open template (QNEW) U kunt instellen welke template standaard gebruikt wordt bij het Commando QNEW. Deze kunt u instellen met tools> options>Files> template setting. Default template File Name For Qnew 22 12. Doel van de toepassing: Het doel van deze opdracht is een programma te ontwerpen waarmee alle tekenaars op een makkelijke en snelle manier een standaardtekening kunnen openen en dat allen op een gestandaardiseerde manier gaan tekenen. Door het invullen van de (dialoogbox) wordt voorkomen dat een gebruiker vergeet om de gegevens van de onderhoek in te vullen. In de onderhoek staan attributen (die geen teksten, maar velden zijn) Het is belangrijk om die gegevens in te vullen want aan de hand daarvan moet de tekening teruggezocht worden. Wat is een veld? Een veld is een variabele tekst die u kunt plaatsen met een van de commando’s Text, Mtext, Attribute, Tabel en Leader Voordelen van velden Een veld (variabele tekst) kan een datum zijn of de bestandsnaam of het resultaat van een berekening. U kunt velden kiezen uit een van de volgende categorieën • Datum en tijd • Document eigenschappen • Hyperlinks • Eigenschappen van getekende elementen • Systeemvariabelen en Diesel uitdrukking • Plotvariabelen • Sheetset variabelen Nadelen van velden Nadelen van velden is het invullen en daarom heb ik een Dialoogbox gebruikt. 23 13. Het stroomschema De schematische weergave van de stappen die in een programma worden doorlopen heb ik in de stroomschema hier onder neergezet. START Stap 1 Start met een nieuwe tekening Stap 2 Plaatsen Kader +Onderhoek Stap 3 Invullen dialoogbox Gebruiker Aanmaken Layout / Viewport Einde 24 14. Uitleg van programma-onderdelen Voor deze opdracht heb ik gekozen voor actie gestuurd programmeren en het opzetten van een stroomschema. Er is een programma (macro) ontwikkeld dat een dialoogbox toont als de template wordt geopend. Op deze wijze wordt voorkomen dat een gebruiker vergeet om de gegevens in te vullen. Daarnaast is het belangrijk voor de tekenaar om op een snelle manier een tekening op te kunnen zetten die alle juiste kaders en onderhoeken heeft. Macro Private sub cmdButtonOK_click() Thisdrawing.Summeryinfo.Title =Me.txtBenaming Thisdrawing.Summeryinfo. Author =Me.txtTekenaar Thisdrawing.Summeryinfo.Comments =Me.txtOpmerking Thisdrawing.Summeryinfo. keywords =Me.txtkeywords Call Thisdrawing.Summaryinfo.setcustomBykey(“Gecontroleerd” , Me.txtGecontroleerd) Call Thisdrawing.Summaryinfo.setcustomBykey(“Bedrijfsnaam”, Me.txtBedrijf ) Call Thisdrawing.Summaryinfo.setcustomBykey(“Afdeling”, Me.txtAfdeling) Ik heb in mijn programma een regel toegevoegd om fouten te onderdrukken “ On Error Resume Next” Dit betekent zoiets als : wanneer een regel fout gaat, ga dan verder met de volgende regel. Voor deze opdracht heb ik 5 papierformaten en meerdere schalen gebruikt. Het kader wordt in de Modelruimte geplaatst. For Each e In Thisdrawing.ModelSpace If e.Name = “A0” or e. Name = “A1” or e.Name = “A2” or e.Name = “A3” or e.Name = “A4” Then e.XSCaleFactor =Me.txtschaal e.YSCaleFactor =Me.txtschaal e.ZSCaleFactor =Me.txtschaal End If Next e AutoCAD.ZoomExtents Thisdrawing.regen (acALLviewports) Ik heb verder in mijn programma een regel toegevoegd om het formulier automatisch te verbergen. “ Me.hide” End sub Private sub UserForm_Activate() Dim tdl As String Me.txtBenaming = Thisdrawing.Summeryinfo.Title Me.txtTekenaar = Thisdrawing.Summeryinfo. Author Me.txtOpmerking = Thisdrawing.Summeryinfo.Comments Me.txtKeywords = Thisdrawing.Summeryinfo.Keywords Call Thisdrawing.Summaryinfo.GetCustomBykey(“Gecontroleerd” , Me.txtGecontroleerd) Call Thisdrawing.Summaryinfo.GetCustomBykey(“Bedrijfsnaam”, Me.txtBedrijf ) 25 Call Thisdrawing.Summaryinfo.GetCustomBykey(“Afdeling”, Me.txtAfdeling) End Sub Nieuw-Tekstdocument.txt Private Sub AcadDocument_BeginCommand(ByVal CommandName As String) If Me.SummaryInfo.Title =””Then Onderhoek.Show End Sub 26 Installatie procedure Het VBA project wordt gedistribueerd met een installatieprogramma. Deze kan op meerdere manieren geinstalleerd worden. Maar ik heb gekozen voor A : C/harde schijf.- Program file- Tec Afst Opdr B : gewoon op USB-stick (wisselbare schijf) 15. Werking van het programma Het stroomschema op pagina 24 wordt met behulp van dit hoofdstuk uitgelegd. In de volgende hoofdstukken wordt beschreven hoe deze doelstelling is gerealiseerd. Het is mogelijk om het programma op beide manieren te laten draaien. Stap 1: A: Om het progamma op te starten van uit Autocad Klik op File - new -(het tabblad select template wordt getoond).Dan ga je naar : - Lokaal station C - progam Files -Tec Afgstudeer opdracht -5 Template Afst. Opdr. Nadat de tekenaar zijn keuzes heeft ingegeven en op open drukt, zal de template Tekening opstarten. Dit hou in dat er een nieuwe tekening wordt geopend. 27 Stap 2: Plaatsen van het kader + onderhoek. Dan verschijnt dit venster. De tekening worden gemaakt met het kader + onderhoek in de modelruimte. Ontwikkel een programma (macro) die een dialoogbox toont als de template wordt geopend. Op deze wijze wordt voorkomen dat een gebruiker vergeet om de gegevens in te vullen. 28 Stap 3: Een dialoogbox wordt getoond. Hier vul je de eigenschappen van het template in die in de onderhoek moeten komen te staan.(invullen van de dialoogbox is verplicht). Het voordeel van dit programma is, dat men vanaf het begin de schaal van de tekening kunt bepalen. Standaard staat de schaal op 1 Stap 3: Kies OK Met het invullen van dialoogbox staat er een tekening gereed en kan de tekenaar zich direct bezighouden met de installatie. Let Op = In het programma wordt wel aandacht besteed aan het Invullen van de onderhoek 29 Klik op Enable Macros 30 16. Uitleg hoe tekening opgezocht kan worden met verschillende programma’s zoals: • • • A. De normale windows zoekfuntie. B. met AutoCAD C. Design Center van AutoCAD. • D. met Vault. A. Met de normale Windows XP zoekfuncties een tekening opzoeken. Zoeken met de zoekfunctie in Windows XP en Windows Vista op kenmerken, in namen van lagen of in teksten of attributen die u in de tekening heeft geplaatst. Start >klik op Zoeken Het volgende venster verschijnt: 31 Type in het bovenste Invoerveld ”De volledige of gedeeltelijke bestandsnaam” de tekst 1* in, Dit betekent dat u een tekening zoekt die begint met een 1 en die daarna een of meer andere karakters in de naam heeft. Type in het onderste Invoerveld ”Een woord of uitdrukking in het bestand” Klik op Alle bestanden en mappen. Klik op de knop zoeken in. Uit deze lijst kiest u waar u wilt zoeken Klik op de knop Zoeken 32 B. met AutoCAD Zoeken met de zoekfunctie van AutoCAD verkenner op teksten, attributen in de tekening of op laagnamen of kenmerken. Start AutoCad Activeer het oproepen van een tekening uit het standaardmenu. File>Open Het volgende venster verschijnt: Klik dan op Tools >Find rechtsboven in de schermpje. Met Find zoekt u tekeningen in nog op te geven Folders(Mappen) 33 Voor het zoeken van bestanden. Het volgende scherm verschijnt. Type in het invoerveld ”Named” de tekst 1* in, Dit betekent dat u een tekening zoekt die begint met een 1 en die daarna een of meer andere karakters in de naam heeft. Het verschil tussen een * en een ? in het zoekmasker. Een * betekent een of meer karakters, een ? betekent een karakter. Klik op de knop Browse voor het bladeren door mappen en kies de map “Mijn Document” en daarna de map die u heeft aangemaakt. Sluit dit venster met knop “OK” Klik op de knop Find Now 34 C. Design Center van AutoCAD. Met Design Center of tekeningverkenner kunt u alle collecties van een tekening bekijken zoals lagen, stijlen en blokken. Het design Center kan ook gebruikt worden als een soort Windows verkenner. U kunt tekeningen van verschillende directories bekijken en openen. Verder zijn er zoekfuncties om een tekening terug te vinden. Een tekening terugzoeken met Design Center: Activeer het AutoCAD Design centrum. De knop voor deze functie zit in de map View in de groep palettes. Het is ook mogelijk via de afkorting ADC of sneltoets Ctrl-2 35 Dan krijgt u de tekeningverkenner. Met de tekeningverkenner kunt u de huidige tekeningen verkennen (“Open Drawings”) 36 Met de (“Folders”) kunt u de computer verkennen om bijvoorbeeld een tekening te openen of toe te voegen. 37 Met de functie (Search) zoeken kunt u tekeningen in de computer zoeken. Er verschijnt een nieuw venster. Deze lijkt op het zoekvenster van open, maar biedt veel meer zoekmogelijkheden. Wat wordt gezocht is een tekening, een block of iets anders. Waarin wordt gezocht is een map of schijf. Ook kan gezocht worden naar kenmerken. 38 Klik op Browse om de plaats aan te geven waar gezocht wordt. Kies de Map waarin uw tekening heeft weggeschreven. Dit is Mijn Document (Windows XP) of Documenten (Vista) Type de tekst *cursus* in. Hiermee filtert u op teksten waarin het woord “cursus” voorkomt. Het sterretje betekent een of meer willekeurige karakters. Klik op zoek nu (Search Now) 39 D. Vault. Met Autodesk Vault zijn de versies van ontwerpen bij te houden en er kan gezocht worden op alle properties en bestandsnamen die ooit gemaakt zijn. Zoeken op properties betekent dat er bijvoorbeeld onderdelen te vinden zijn die niet specifiek in de bestandsnaam zijn genoemd maar wel ooit ergens gebruikt zijn. Hoe werkt het? Wanneer een gebruiker een document wil openen, zal het document beschiktbaar moeten komen. Dit heet “check-out”. Het originele document wordt, met eventuele Xrefs, gekopieerd naar een werkomgeving en als het gewijzigde document eenmaal is afgesloten, wordt de bijgewerkte versie weer teruggekopieerd in de “vault”. Dit is de zogenaamde “check-in”. Intussen wordt in Autodesk vault op de achtergrond een Publish-bestand, een DWF, van de tekening gemaakt en ook dit wordt in de map van de vault opgenomen. Deze DWF biedt andere gebruikers van vault, met name de niet-AutoCAD-gebruikers, de mogelijkheid om de tekening te bekijken. Dit kan met een DWF viewer waarmee valt te zoomen, lagen aan en uit te zetten zijn en ook plotten mogelijk is. Op deze wijze kunnen alle betrokkenen bij het project ten alle tijden de laatste informatie inzien. Terwijl het originele document in bewerking is zal dit “gelocked” zijn, dus voor anderen niet wijzigbaar. Met “get latest version” kan een gebruiker zich ervan verzekeren dat hij de nieuwste versie van een document heeft. 40 Voordelen van vault Autodesk Vault biedt een veilige verzamelplaats voor ontwerpgegevens en is nauw geïntegreerd met alle Autodesk-producten voor werktuigbouwkundig ontwerpen en MS-Office. Doordat ontwerpen op één centrale locatie worden opgeslagen, kunnen ingenieurs die ontwerpgegevens vinden, ernaar verwijzen en de gegevens opnieuw gebruiken. Autodesk Vault is een (MSDE) SQL database voor de centrale opslag van alle bestanden op de server (of een werkstation). Middels automatisch in- en uitchecken van tekeningen en ontwerpen naar de lokale harde schijf wordt voorzien in een optimale performance en wordt netwerkverkeer geminimaliseerd. Bij het in- en uitchecken wordt alleen de gewijzigde data geupdate. En tot slot: het beheer van documenten en gebruikers in het systeem is in de afgelopen tijd steeds verder uitgebreid, uiteraard naar aanleiding van wensen van gebruikers. 41 17.Aanpassen van het programma. In VBA staan alle meest voorkomende iso-papierformaten maar soms komt het voor dat er een afwijkend papierformaat nodig is in een project. Dan zal de code van dit programma moeten worden aangepast. Als voorbeeld voegen we de bovenstaande verlengde A0 (A0+) toe. Na een kleine uitleg over VBA kan de beheerder van dit programma in VBA delen kopiëren en de namen van de kadertekeningen eventueel aanpassen en/of bijvoegen. Om het VBA programma tekeningbeheersysteem aan te passen wordt de VBA-editor opgestart.. Dit doe je als het programma geladen is m.b.v. tools editor. macro vba manager visual basic Wanneer het programma nog niet geladen is dan zal dit eerst moeten gebeuren. Dit doe je m.b.v. tools macro vba manager load. Je gaat nu op zoek naar het bestand tekeningbeheersysteem.dvb op de plaats waar systeembeheer dit heeft neergezet. Als dit bestand geladen is kun je met visual basic editor de code aanpassen. 42 18. Voor- en nadeel van het kader in de modelspace. Voor deze opdracht heb ik gekozen voor het kader in de modelspace. Wat is modelspace? Modelspace is de omgeving waarin het gebouw op ware grootte (mm) wordt getekend. Dit hoeft u slechts éénmaal te doen en hierbij hoeft bijna geen rekening te worden gehouden met schaal of detailleringniveau. Voor de tekeningopmaak kan gebruik worden gemaakt van de paperspace omgeving. Wat is een layout? Een layout is een een andere naam voor een opmaakvel. Elk opmaakvel wordt vertegenwoordigd door een layout. Er kunnen maximaal 255 layouts worden aangemaakt. Op elke layout worden de tekening opmaakgegevens, zoals kaders, stempels enz. op schaal 1:1 getekend. Het gebouw wat in modelspace is getekend kan door middel van een of meerdere mviews of viewport op schaal worden weergegeven. Wat is paperspace? Paperspace is de omgeving waarin de te plotten tekeningen kunnen worden opgemaakt. Paperspace maakt het mogelijk om de onderdelen die in modelspace zijn getekend met een of meerdere layouts op verschillende manieren weer te geven. Het is de bedoeling dat kaders, stempels, renvooien, figuren, teksten en andere opmaakgegevens in paperspace op een layout worden getekend. Plotten vanuit de Layout Voordeel van dit systeem is dat bij het opstarten van een nieuwe tekening het kader, de onderhoek, de wijzigingtabel en renvooien altijd in de modelspace worden geplaatst. Hierdoor hoeft o.a. de onderhoek maar een keer te worden geplaatst in de tekening zodat wijzigingen in de onderhoek maar een keer uitgevoerd hoeven te worden. Plotten vanuit de Layout Het nadeel van dit systeem is dat het nu niet mogelijk is om in een tekening meerdere layouts aan te maken, die gebruik maken van dezelfde onderhoek. Dit geeft nu namelijk problemen wanneer er een layout voor de “op schaal” tekening is en een layout voor de A3 “fit” -tekening. Plotten vanuit de Layout en Kader in de Layout Dit systeem werd vaak toegepast bij BAM techniek. Het voordeel van dit systeem is, dat het wel mogelijk is om in een tekening meerdere layouts aan te maken die gebruik maken van dezelfde onderhoek. Als u plot vanuit de layout, dan staat het kader in de layout staan een of meer viewport met ieder een bepaalde schaalfactor. U kunt meerdere layouts maken met ieder een eigen kader. Bijvoorbeeld een kader A4 en een kader A3. Voor iedere viewport in iedere layout kunt u andere lagen bevriezen. 43 Wat is het voordeel om met paperspace te werken? Op deze wijze worden ontwerp en tekening opmaak gescheiden. Het per ongeluk wissen of verplaatsen van opmaakgegevens is zo niet meer mogelijk. Dit is vooral van belang voor het controleren van wijzigingen in complexe driedimensionale vormen. Het is eenvoudiger om verschillende afbeeldingen, aanzichten of schalen van hetzelfde gebouw op een layout weer te geven. Wijzigingen die in modelspace worden doorgevoerd worden dan in paperspace door de mviews automatisch weergegeven. En omgekeerd kunt u de vormgeving van de plottekening veranderen zonder dat dit invloed heeft op het gebouw zelf. Wordt AutoCAD trager van werken met paperspace? Dit is helaas waar. Voor iedere nieuwe afbeelding in een mview of een viewport moet een lijst van (zichtbare) elementen worden opgebouwd. Daarnaast moeten wijzigingen aan het model in alle views zichtbaar worden gemaakt. Het eerste kost geheugenruimte, afhankelijk van het aantal views soms veel geheugenruimte en zal ook de tekeningen gewoonlijk wat groter maken. Het tweede kost rekentijd en zal het werken met dergelijke tekeningen enigszins vertragen. Ook dit is afhankelijk van het aantal views. Wat is het voordeel van werken met paperspace? Het grote voordeel van het werken met paperspace is dat met slechts een enkel model van het gebouw wordt gewerkt waarvan verschillende tekeningen worden afgeleid. Hierdoor is het niet nodig om wijzigingen in meerdere tekeningen door te voeren, met het risico dat dit niet in alle tekeningen consistent gebeurt. Alle afbeeldingen van een gebouw in paperspace zijn van hetzelfde gebouw, en een wijziging zal automatisch in alle afbeeldingen op identieke wijze worden uitgevoerd. Verder kan een volledig project in een enkele tekening opgebouwd worden wat het beheer van projecten vereenvoudigd. Deze voordelen wegen ongetwijfeld op tegen de iets grotere omvang en het iets tragere gebruik van dergelijke projecten. De nadelen zijn bovendien vrijwel afwezig wanneer niet gewerkt wordt met viewports en paperspace pas wordt gebruikt wanneer het gebouw in modelspace volledig getekend is. 44 19. Printen/Plotten. Bij het printen van je tekeningen is het belangrijk te weten op welke schaal je dit gaat uitvoeren. Let hierbij op dat je een logische schaal gebruikt. Zorg ervoor dat je ook de juiste normen betreffende lijndikte, teksthoogte enz. toepast. Elke tekening wordt geprint op een blad voorzien van het juiste kader en de juiste titelhoek. Er zijn twee mogelijke uitvoeringen betreffende het printen, waarbij we steeds vertrekken vanuit een schaal 1/1: UITVOERING I 1. Haal het patroon van je kader met titelhoek op en plaats het rond je tekening met schaal 1/1. 2. Let hierbij op dat je het patroon met de juiste schaalverhouding vergroot. 3. Het hele scherm, tekening met kader en titelhoek, wordt dan op de juiste schaal verschaald en geprint afhankelijk van welk tekenpapier er gebruikt wordt. Let op dat de tekennormen worden gerespecteerd. Hierbij is het vooral belangrijk dat de teksthoogte aangepast moet worden voor het uitprinten, d.w.z. dat bij de instellingen van tekstmaten, deze met dezelfde schaalverhouding vermenigvuldigd moeten worden. Voorbeeld: Tekening op schaal 1/1 en uitprinten op schaal 1/50 1. Kader met titelhoek op ware grootte binnenhalen en vergroten met schaal 50. 2. Bij de instellingen tekst – maten, deze vermenigvuldigen met 50. 3. Het hele scherm printen op schaal1/50 UITVOERING II 1. Hierbij is het belangrijk dat we van de verschillende papierformaten een patroon hebben met het juiste kader en de juiste titelhoek. 2. Tekening wordt op schaal 1/1 uitgevoerd. 3. Van de tekening op 1/1 wordt een patroon gemaakt. 4. Kader met titelhoek op schaal 1/1 ophalen (afhankelijk van welk papierformaat je gaat gebruiken). 5. Patroon van je tekening ophalen en verschalen op een logische schaal en deze plaatsen binnen je kader met titelhoek. 6. Tekst- en maathoogte van je tekening aanpassen en eventueel ook de lijndikte. 7. Hele scherm printen op schaal 1/1. 45 20. Nawoord. Hierbij wil ik alle mensen bedanken voor de steun en hulp bij het tot stand komen van deze opdracht, in het bijzonder mw. Nelly en mw. Karin, dhr.A. Zwikker, dhr. Boeklagen en mw. Bergsma mijn hartelijke dank geven voor alle steun en support. 2009, Thomas Pinas 21. Literatuurlijst Boeklagen, ir. R. ‘AutoCad 2009’ TEC Nijmegen. Roger Frans, ‘Microsoft Powerpiont 2003’ Linda Steven (Addison Wensley, ‘Microsoft Word 2003’. Corriejanne Timmers, Drs. ‘Prisma Nederlands’ Willemsen, F. ‘Microsoft Windows xp’ Sweet, A, (Teewsa) ‘Het Taalboek’ Gardner, D.c. & Beatty, G. J. ‘Microsoft Windows Visuele Leermethode’ 46