Patiënteninformatie BZ-685.1210 Uw baby in het ziekenhuis door het RS-virus Informatie voor ouders Kinderafdeling Inleiding Deze folder geeft u meer informatie over het RS-virus. Wat is het RS-virus? RSV staat voor Respiratoir Syncytieel Virus, één van de belangrijkste oorzaken van luchtweginfecties bij baby's en kinderen onder de vier jaar. Meestal veroorzaakt het virus een bovenste luchtweginfectie, waarbij een verkoudheid op de voorgrond staat. Soms breidt de infectie zich uit naar de lagere luchtwegen en ontstaat er een zogenaamde bronchiolitis. Ook oudere kinderen en volwassenen kunnen geïnfecteerd raken, maar zij hebben er over het algemeen minder last van. Symptomen De meeste infecties met het RS-virus worden voornamelijk gezien in de herfst- en wintermaanden van oktober tot en met maart. Bij volwassenen, kinderen en baby's leiden ze meestal tot een milde verkoudheid met bijvoorbeeld een oorontsteking. Bij baby's begint de infectie met het RS-virus ook als een verkoudheid met een snotneus, niezen, hoesten en lichte koorts. Meestal gaat dat vanzelf binnen één tot twee weken over. Het kan echter ook zo zijn dat de infectie de lagere luchtwegen bereikt wat dan ademhalingsproblemen kan opleveren. Dit kun je zien aan slechter drinken, hoesten en een snellere ademhaling van de baby of soms zelfs wat blauw worden bij ademnood. Ook kunnen baby's sneller gaan spugen tijdens het hoesten. De benauwdheid en/of (dreigende) uitdroging kan zorgen dat een ziekenhuisopname nodig is. In Nederland worden jaarlijks 3500 kinderen opgenomen in een ziekenhuis met een RSV-infectie. Hoe ontstaat het? Het RS-virus dringt het lichaam binnen via het slijmvlies van de neus en keel. Het is een erg besmettelijk virus. Een baby raakt meestal besmet met het virus door contact met een kind of volwassene die gewoon verkouden is. Het wordt overgebracht via knuffelen, zoenen, inademen van uitgehoeste lucht, hand- en neuscontact. Kinderen besmetten elkaar heel makkelijk tijdens het spelen. Je komt er namelijk niet achter doordat ze er weinig last van hebben wanneer ze het RS-virus bij zich dragen. Is er in de omgeving dan een klein kind aanwezig, dan kan deze wel besmet raken en soms flink ziek worden. Dit kun je niet voorkomen, je weet immers niet wanneer er een RS-virus in de omgeving aanwezig is! De diagnose Bij opname in het ziekenhuis zal er op een gegeven moment een RS-sneltest worden afgenomen. Hier hebben ze weinig last van. Met behulp van een slijmzuiger wordt er bij de baby wat slijm uit de neusholte gezogen, nadat er in beide neusgaten een zoutoplossing is gespoten. Dit slijm wordt onderzocht op de aanwezigheid van het RS-virus en de uitslag is binnen een dag bekend. Soms wordt er in overleg met de kinderarts bloed onderzocht om te kijken of er ontstekingsreacties te zien zijn en in hoeverre de benauwdheid afwijkingen geeft in de bloedwaarden. De behandeling Het RS-virus kan niet worden behandeld met een antibiotica, omdat een virus daar niet gevoelig voor is. De infectie geneest vanzelf. De behandeling in een ziekenhuis bestaat uit een ondersteunende behandeling. Deze kan bestaan uit het eventueel geven van zuurstof, het toedienen van vocht en voeding via de sonde of een infuus. Daarnaast heeft de baby veel rust nodig. In zeldzame gevallen is observatie en/of volledige beademing nodig op de kinder-intensive care. Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep Banneweg 57, 4204 AA Gorinchem Postbus 90, 4200 AB Gorinchem (0183) 64 44 44 www.rivas.nl 1-1 Patiënteninformatie BZ-685.1210 Opname in het ziekenhuis Nadat uw kind met het RS-virus is besmet, kan het wel vijf dagen duren voordat uw baby ook echt ziek wordt. Over het algemeen geldt dat hoe zieker uw baby is van de infectie, hoe langer het duurt voordat uw baby weer helemaal beter is. De duur van de opname kan variëren van enkele dagen tot één tot twee weken. Als uw baby wordt opgenomen in het ziekenhuis worden de volgende handelingen uitgevoerd: Er wordt een RS-sneltest afgenomen om te kijken of het inderdaad om het RS-virus gaat. De neus wordt regelmatig gespoeld met fysiologisch zout om de neus en luchtwegen open te houden. Het kan nodig zijn de bovenste luchtwegen uit te zuigen, omdat de infectie veel productie van slijm geeft. Uw baby krijgt een lichtsensor aan de teen of vinger om het zuurstofgehalte in het bloed te meten en drie plakkers op de buik om de ademhaling en hartslag te meten. Hiermee worden de 'vitale' functies bewaakt. Uw baby wordt bij opname gewogen Vaak heeft een baby extra zuurstof nodig ter ondersteuning van de ademhaling. Uw baby krijgt dit d.m.v. een zuurstofbrilletje in de neus toegediend. Indien uw baby slecht blijft drinken, krijgt hij/zij een sonde (dit is een slangetje door de neus wat naar de maag loopt waar voeding door toegediend kan worden). Soms krijgt een baby een infuus. Uw baby moet zoveel mogelijk rust krijgen. Uw kind wordt alleen op een aparte kamer (box) verpleegd of met meerdere kinderen die ook het RS-virus hebben. Isolatiemaatregelen Omdat het RS-virus erg besmettelijk is, ligt uw baby apart van andere patiënten op een zogenaamde box. Uw baby mag niet van de box af i.v.m. besmettingsgevaar. Dit geldt ook voor materialen zoals speelgoed en de fles. Omdat het aantal kinderen dat wordt opgenomen met het RS-virus in de winter erg groot kan zijn, wordt er soms een 'RS-zaaltje' ingericht, waar twee tot vier kinderen liggen. Dit levert geen extra risico's op voor uw kind. Op de deur hangt een paarse kaart dat er contact- en druppelisolatie geldt. Dit betekent dat verpleegkundigen, artsen en pedagogisch medewerkers een overschort, handschoenen en mondmasker op moeten bij binnen treden van de box om besmetting met het RS-virus naar andere patiënten te voorkomen. Ouders en bezoekers hoeven dit niet aan te doen. Voor ouders en bezoekers geldt alleen om goede handhygiëne toe te passen. Dit houdt in zowel bij binnenkomst als bij weggaan handen wassen met zeep, handen goed drogen en vervolgens handalcohol op uw handen doen. Probeer zoveel mogelijk op de box te blijven om de kans op besmetting buiten de box zo minimaal mogelijk te houden. Ontslag en nazorg Uw baby mag weer naar huis als het zelf weer kan drinken en geen zuurstofbehoefte meer heeft. Na een infectie kan uw baby nog wel enkele weken blijven hoesten en soms nog wat kortademig zijn. Het is belangrijk dat u thuis ook nog de neus van uw baby blijft spoelen om deze open te houden.. Dit kunt u doen door voor elke voeding en voor het slapen gaan de neus te spoelen met fysiologisch zout. Het spoelen volhouden, zolang uw baby nog verkouden is en last heeft van slijm en snottebellen. Om spreiding van het virus te voorkomen wordt het aangeraden om uw kind niet in contact te laten komen met andere baby's en jonge kinderen, zolang hij/zij nog hoest en verkouden is. Hoewel het mogelijk is dat een kind opnieuw een RSV-infectie oploopt in een ander jaar, is het zeer waarschijnlijk dat de symptomen veel minder ernstig zullen zijn dan de eerste keer. Vermijdt ruimtes waar gerookt wordt. Rook van sigaretten irriteert namelijk de slijmvliezen en kan daardoor de klachten in stand houden. Dit is sowieso niet goed voor de longen van baby's en kinderen en vooral niet na een luchtweginfectie. Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep Banneweg 57, 4204 AA Gorinchem Postbus 90, 4200 AB Gorinchem (0183) 64 44 44 www.rivas.nl 2-2 Patiënteninformatie BZ-685.1210 Kan het RS-virus voorkomen worden? Tegen een infectie met het RS-virus kan men een kind niet goed beschermen. Wel kunnen er een aantal maatregelen genomen worden, waardoor de kans op het krijgen van een RSV-infectie in de eerste levensmaanden wordt verkleind. Volwassenen en kinderen met verkoudheden kunnen beter niet in de buurt komen van baby's en kleine kinderen. Was uw handen vaak met water en zeep, voordat de baby aangeraakt wordt. Vermijdt plaatsen waar veel mensen samenkomen indien mogelijk en vermijdt sigarettenrook. Tot slot Indien u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, stel ze dan gerust aan de arts of verpleegkundige van uw kind. Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep Banneweg 57, 4204 AA Gorinchem Postbus 90, 4200 AB Gorinchem (0183) 64 44 44 www.rivas.nl 3-3