PowerPoint-presentatie - Vakblad De Hypotheekadviseur

De Hypotheek &
Vermogensopbouw
Ramón
Wernsen
MFP
CONGRES DE
HYPOTHEEKADVISEUR
CONGRES
DE
HYPOTHEEKADVISEUREKADVISEUR
Centrale vraag
In hoeverre past het risicoprofiel van uw
cliënt bij de gekozen hypotheekvorm?
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Deelvragen
1.
2.
3.
4.
5.
Feiten en cijfers
Emotionele en rationele risicobeleving
Waarom beleggen?
Hoe bepaalt de AFM het risicoprofiel van uw klant?
Afweging tussen het risicoprofiel van uw klanten de
‘beste’ hypotheekvorm?
6. Conclusies
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
1) Feiten en cijfers
•
•
•
•
•
•
•
Verdeling markt in hypotheekvormen
Rendement op eigen woning
Rendement op beleggingshypotheek (AEX)
Rendement spaarhypotheek (RVP 10 jaar)
Ontwikkeling rente
Ontwikkeling inflatie
Ontwikkeling bruto gezinsinkomen
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Verdeling markt in
hypotheekvormen 1994 – 2006
(bron: VROM)
45
40
35
Spaar
Annuiteit
Aflos. vrij
Leven
Lineair
Rest
30
25
20
15
10
5
0
1994
1998
2000
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
2002
2006
Cijfers en feiten 1983-2006
Jaar
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Gemid.
Gemid.
Nominale
huizenprijs rendement inflatie
63400
63600
66800
69700
73200
77900
79200
81900
96300
100300
107500
111500
122300
130500
143400
168800
188900
197000
206000
211000
217000
230000
236000
-1,70%
0,32%
5,03%
4,34%
5,02%
6,42%
1,67%
3,41%
17,58%
4,15%
7,18%
3,72%
9,69%
6,70%
9,88%
17,71%
11,91%
4,29%
4,57%
2,43%
2,84%
5,99%
2,61%
3,30%
2,20%
0,20%
-0,40%
0,90%
0,10%
3,40%
4,00%
3,20%
2,60%
2,70%
2,00%
2,10%
2,20%
2,00%
2,20%
2,90%
4,50%
3,50%
1,70%
1,20%
1,70%
1,10%
5,90%
2,14%
Reele
Jaar
Rendement Reele
RR -/- KN Rendement Reele
Sparen/
rendement
AEX
rendement klant
Spaar
rendement beleggen?
1983
-5,00% 1984
17,11%
13,81%
10,81%
8,97%
5,67% beleggen
-1,88% 1985
41,69%
39,49%
36,49%
8,14%
5,94% beleggen
4,83% 1986
-5,60%
-5,80%
-8,80%
7,15%
6,95% sparen
4,74% 1987
-32,10% -31,70% -34,70%
7,19%
7,59% sparen
4,12% 1988
51,12%
50,22%
47,22%
7,14%
6,24% beleggen
6,32% 1989
16,07%
15,97%
12,97%
8,01%
7,91% beleggen
-1,73% 1990
-23,85% -27,25% -30,25%
9,73%
6,33% sparen
-0,59% 1991
20,87%
16,87%
13,87%
9,54%
5,54% beleggen
14,38% 1992
3,17%
-0,03%
-3,03%
8,89%
5,69% sparen
1,55% 1993
44,93%
42,33%
39,33%
7,48%
4,88% beleggen
4,48% 1994
0,05%
-2,65%
-5,65%
8,01%
5,31% sparen
1,72% 1995
17,10%
15,10%
12,10%
8,01%
6,01% beleggen
7,59% 1996
33,56%
31,46%
28,46%
7,29%
5,19% beleggen
4,50% 1997
40,95%
38,75%
35,75%
6,61%
4,41% beleggen
7,88% 1998
29,85%
27,85%
24,85%
5,67%
3,67% beleggen
15,51% 1999
24,71%
22,51%
19,51%
6,08%
3,88% beleggen
9,01% 2000
-5,04%
-7,94% -10,94%
6,63%
3,73% sparen
-0,21% 2001
-20,52% -25,02% -28,02%
5,41%
0,91% sparen
1,07% 2002
-36,32% -39,82% -42,82%
5,37%
1,87% sparen
0,73% 2003
4,62%
2,92%
-0,08%
4,60%
2,90% sparen
1,64% 2004
3,09%
1,89%
-1,11%
4,80%
3,60% sparen
4,29% 2005
25,48%
23,78%
20,78%
4,90%
3,20% beleggen
1,51% 2006
13,41%
12,31%
9,31%
4,50%
3,40% beleggen
3,76%
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
11,49%
9,35%
6,35%
6,96%
4,82%
Inkomensontwikkeling blijft achter
Gemiddelde koopsom woning t.o.v. bruto-inkomen
• 1984 huizenprijs ca. 63.000 euro, gemiddeld brutogezinsinkomen 15.000 euro (factor 4,2)
• 2006 huizenprijs ca. 236.000 euro, gemiddeld bruto
gezinsinkomen ca. 40.000 euro (factor 5,9)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
2) Emotionele en
rationele risicobeleving
Mensen hebben een hekel aan verliezen
(Hersh Shefrin)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Kunnen, willen of moeten?
• Kan uw klant het beleggingsrisico dragen en welke
asset allocatie past hierbij? (ratio)
• Wil uw klant het risico dragen? (emotie)
• Moet uw klant het risico dragen? (realiteit)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Risicotolerantie en risicobeleving
• Risicotolerantie van uw klant bepaalt in hoeverre hij
vanuit zijn financiële positie beleggingsrisico’s kan
opvangen
• Risicobeleving is meer emotionele kant van het
verhaal en belangrijker dan risicotolerantie
• Klant moet namelijk niet alleen financieel in staat
zijn beleggingsrisico’s op te vangen, maar ook
emotioneel met verliezen kunnen omgaan
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Verliesaversie
bron: Benartzi & Thaler, ‘Myopic Loss Aversion’
Uw klanten voelen een verlies 2,5 keer sterker dan
een winst van gelijke omvang
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Verliesaversie
-5% voelt als –12,5%
Jaar
Rendement
AEX
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
RRB
Kosten
NR
17,11%
41,69%
-5,60%
-32,10%
51,12%
16,07%
-23,85%
20,87%
3,17%
44,93%
0,05%
17,10%
33,56%
40,95%
29,85%
24,71%
-5,04%
-20,52%
-36,32%
4,62%
3,09%
25,48%
13,41%
11,49%
3%
8,49%
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Rendement
Klant
17,11%
41,69%
-14%
-80,25%
51,12%
16,07%
-59,62%
20,87%
3,17%
44,93%
0,05%
17,10%
33,56%
40,95%
29,85%
24,71%
-12,60%
-51,30%
-90,80%
4,62%
3,09%
25,48%
13,41%
3,44%
3%
0,44%
Rendement spaarhypotheek
Jaar
Rendement Rendement
AEX
Spaarhyp.
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
RRB
Kosten
NR
17,11%
41,69%
-5,60%
-32,10%
51,12%
16,07%
-23,85%
20,87%
3,17%
44,93%
0,05%
17,10%
33,56%
40,95%
29,85%
24,71%
-5,04%
-20,52%
-36,32%
4,62%
3,09%
25,48%
13,41%
11,49%
3%
8,49%
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
8,97%
8,14%
7,15%
7,19%
7,14%
8,01%
9,73%
9,54%
8,89%
7,48%
8,01%
8,01%
7,29%
6,61%
5,67%
6,08%
6,63%
5,41%
5,37%
4,60%
4,80%
4,90%
4,50%
6,96%
0%
6,96%
Beleggingshypotheek versus
spaarhypotheek
• Rationeel gezien levert beleggen op de langere
termijn meer op dan sparen
• Emotioneel gezien zal sparen meer opleveren dan
beleggen
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
3) Waarom beleggen?
• Geloven dat beleggen op de lange termijn meer
rendement oplevert dan sparen? Ofwel hoger
vermogen op einddatum nastreven dan benodigd
voor aflossen hypotheeklening!
Of
• Streven naar zo laag mogelijke maandlasten?
Aflossing naar beneden doordat mag worden
uitgegaan van hoger verwacht rendement dan bij
sparen!
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Mixfonds & verwacht rendement
Doelkapitaal 200.000 euro
(bron: MoneyView Research)
Doelkapitaal Bruto
Inleg /premie
30 jaar
Rendement per jaar
200.000
10,28%
1.529
200.000
8,00%
2.406
200.000
6,20%
3.248
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Vanaf 1 april 2007 tijden van standaard uitgaan van 8%
rendement voorbij?
(bron: Rapport: een kwantitatieve risicoindicator voor financiële
producten, AFM, 2007)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Voorgeschreven rendement en
risico AFM bij fondshistorie <4 jaar
(bron: Rapport: een kwantitatieve risicoindicator
voor financiële producten, AFM, 2007)
Categorie
Deposito
Obligaties
Vastgoed
Mixfonds
Aandelen
Rendement Volatiliteit
3,70%
0,60%
4,20%
4,40%
6,70%
11,80%
6,20%
12,90%
8,30%
25,50%
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Veel fondsen fondshistorie
>4 jaar en korter dan <20 jaar
Linksom of rechtsom rekenrendement voor neutraal
beleggingsprofiel (mixfonds) gewoon 8% …
Voldoet eigen mixfonds niet aan criterium dan
combinatie van aandelenfonds en obligatiefonds vaak
wel …
Waarom 8% zo belangrijk?
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Hoger rekenrendement (8%) leidt tot lagere
maandelijkse storting (-25%),
maar…
grotere kans dat (gewenste)
doelkapitaal niet wordt gehaald!
(bron: Rapport beleggingshypotheek en risico, AFM, 2003)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Kans dat beleggingsdoelstelling niet
wordt gehaald bij RR 8% = 55%
(bron: Rapport beleggingshypotheek en risico,
AFM, 2003)
Bij een rekenrendement van 4% bedraagt de
maandelijkse storting meer dan twee keer zo veel als
bij rekenrendement van 8% …
maar …
de kans dat het doelkapitaal niet wordt gehaald is
bijna viermaal zo klein (14% i.p.v. 55%)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
4) Hoe bepaalt de AFM het
risicoprofiel van uw klant?
Consumenten associëren risico met de mogelijkheid
tot verlies van (een deel van) de inleg
(bron: Rapport: een kwantitatieve risico-indicator voor financiële
producten, AFM, 2007)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
AFM sluit in FB aan bij risicoperceptie
consument via grafisch figuurtje
5 risicocategorieën
1. Zeer groot
2. Groot
3. Vrij groot
4. Klein
5. Zeer klein
Belangrijkste risico’s
• Inleg kwijtraken
(opbouwproduct)
• Schuld overhouden
(schuldproduct)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Wanneer risico groot en
wanneer klein?
(bron: Rapport: een kwantitatieve risico-indicator
voor financiële producten, AFM, 2007)
Risicocategorie
Zeer klein
Klein
Vrij groot
Groot
Zeer groot
Opbouwproduct
Uitbetaling inleg volledig
gegarandeerd
Uitbetaling van 80% of meer
van inleg gegarandeerd; en
GUISE % 95%>
Minder dan 80% van inleg
gegarandeerd; en GUISE %
90%>
GUISE % tussen 75 – 90%
GUISE % <75%
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Schuldproduct
Aflossing schuld volledig
gegarandeerd
Aflossing van 80% of meer
van inleg gegarandeerd; en
GUISE % 90%>
Minder dan 80% van schuld
gegarandeerd; en GUISE %
80%>
GUISE % tussen 65 – 80%
GUISE % <65%
GUISE = Gemiddelde Uitbetaling In Geval van Slechte
Eventualiteiten
• Concreet: wat krijgt uw klant bij een bepaald
financieel product in de naar verwachting slechtste
10% van de gevallen!
• GUISE wordt uitgedrukt als een percentage van de
inleg of van de schuld
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Modelportefeuille met 25%
aandelen net zo groot risico als
met 90% aandelen?
(bron Allianz Nederland Asset Management BV)
Modelportefeuilles: van zeer defensief tot zeer offensief
Categorie
Risicoprofiel
Aandelen
Vastgoed
Obligaties
Liquiditeiten
Verwacht rendement
Standaarddeviatie
1
ZD
10
0
90
0
4,15
2,03
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
2
D
25
0
75
0
5,74
4,13
3
N
50
0
50
0
8,89
7,86
4
5
O
ZO
75
90
0
0
25
10
0
0
11,64 13,80
11,73 14,53
Van theorie naar praktijk
(bron Allianz Nederland Asset Management BV)
5 modelportefeuilles
1. Zeer defensief
[risico: vrij groot]
2. Defensief
[risico: groot?]
3. Neutraal
[risico: groot?]
4. Offensief
[risico: groot?]
5. Zeer offensief
[risico: groot?]
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Zeer klein risico komt niet
overeen met zeer defensieve
modelportefeuille
Risicocategorieën
1. Zeer klein
[100% garantie op de
inleg/schuld]
2. Klein
[80%> inleg/schuld
gegarandeerd]
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
5) Afweging tussen het risicoprofiel van
uw klant en de ‘beste’
hypotheekvorm?
Klantprofiel 1
Klantprofiel 2
Klantprofiel 3
‘Klantprofiel 4’
:
:
:
:
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Defensief
Neutraal
Offensief
Extra offensief
Klantprofiel 1
Defensief
Vermogenstitels:
Verwacht bruto rendement:
Kosten per jaar:
Kosten ORV:
Verwacht nettorendement:
75% - 90% obligaties
ca. 5% bruto per jaar
ca. 1,2% per jaar
ca. 1% per jaar
ca. 2,8% per jaar
Tegen welk risico?
• standaarddeviatie 4% - 7% (ratio)
• Kans op verlies, verliesaversie factor 2,5 (emotie)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Beleggingshypotheek met defensief
risicoprofiel of toch liever …?
risicoindicator AFM
risicoindicator aanbieder
Gemid. Brutorendement
Gemid. Kosten incl. ORV
Gemid.Nettorendement
Gemid. Verschil in kosten
Gemid. Verschil in premie
kans restschuld %
risico
opwaarts potentieel
neerwaarts potentieel
automatisch rebalancing
kosten rebalancing
beleggingshorizon
Spaarhypotheek
Leven / winstdeling
Hybride
Beleggingsrekening
Beleggingsverzekering
Defensief Winstdeling
groot
groot
defensief
X
5,00%
5,00%
2,21%
0,93%
2,79%
4,07%
0,86%
0,78%
13,65%
12,89%
klein
klein
5,00%
5,00%
ja
ja
ja
ja
ja
X
6
X
kort
kort
X
X
X
96
118
X
123
X
120
X
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Spaar
zeer klein
X
5,00%
1,14%
3,86%
0,61%
10,22%
geen
0,00%
nee
nee
X
X
kort
100
X
103
X
X
Alternatieven klanten defensief
risicoprofiel
Spaarhypotheek (IB > 32%)
• Zonder risico hoger verwacht rendement
• Lagere inleg / hypotheeklasten
Traditioneel leven
• Garantierendement plus winstdeling
• Lagere inleg / risico
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Klantprofiel 2
Neutraal
Vermogenstitels:
Verwacht brutorendement:
Kosten per jaar:
Kosten ORV:
Verwacht nettorendement:
50/50%
aandelen/obligaties
6,2/8% bruto per jaar
ca. 1,5/2% per jaar
ca. 1% per jaar
ca. 3,65/5% per jaar
Tegen welk risico?
• standaarddeviatie 8% - 12% (ratio)
• Kans op verlies, verliesaversie factor 2,5 (emotie)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Beleggingshypotheek met neutraal
risicoprofiel of toch liever …?
8% rekenrente voor neutrale portefeuille leidt tot
teleurstellingen
Neutraal
risicoindicator AFM
groot
risicoindicator aanbieder
neutraal
Gemid. Brutorendement
6,20%
Gemid. Kosten incl. ORV
2,54%
Gemid.Nettorendement
3,66%
Gemid. Verschil in kosten
0,72%
Gemid. Verschil in premie 11,96%
kans restschuld %
klein
risico
8,00%
opwaarts potentieel
ja
neerwaarts potentieel
ja
automatisch rebalancing
ja
kosten rebalancing
6
beleggingshorizon
lang
Beleggingsrekening
109
Beleg. Rek. index
X
Beleggingsverzekering
103
Beleg. Verzek. Index
95
Spaarhypotheek
X
Leven / winstdeling
X
Hybride
106
Neutraal
groot
neutraal
8,00%
3,01%
4,99%
0,68%
11,95%
zeer groot
12,00%
nee
ja
ja
6
lang
X
X
81
X
X
X
82
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Winstdeling
Spaar
groot
zeer klein
X
X
5,00%
5,00%
0,93%
1,14%
4,07%
3,86%
0,78%
0,61%
12,89%
10,22%
klein
geen
5,00%
0,00%
ja
nee
ja
nee
X
X
X
X
kort
kort
X
X
X
X
X
X
X
X
X
100
96
X
X
103
Klantprofiel 2
Alternatieven
Spaarhypotheek (IB >32%)
• Zonder risico hoger verwacht rendement
Traditioneel leven
• Garantierendement plus winstdeling
Indexbeleggen
• Lagere kosten, minder inleg/premie
• Haalbaarheid doelstelling groter
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Beleggingshypotheek met offensief
risicoprofiel of toch liever …?
Beleggen met inleggarantie is populair
risicoindicator AFM
risicoindicator aanbieder
Gemid. Brutorendement
Gemid. Kosten incl. ORV
Gemid.Nettorendement
Gemid. Verschil in kosten
Gemid. Verschil in premie
kans restschuld %
risico
opwaarts potentieel
neerwaarts potentieel
automatisch rebalancing
kosten rebalancing
beleggingshorizon
Beleggingsrekening
Beleg. Rek. index
Beleggingsverzekering
Beleg. Verzek. Index
Spaarhypotheek
Leven / w instdeling
Hybride
Offensief Winstdeling
groot
groot
offensief
X
8,00%
5,00%
3,15%
0,93%
4,85%
4,07%
0,74%
0,78%
12,75%
12,89%
groot
klein
20,00%
5,00%
ja
ja
ja
ja
ja/nee
X
6
X
lang
kort
87
X
80
X
84
X
80
X
X
X
X
96
85
X
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Spaar
zeer klein
X
5,00%
1,14%
3,86%
0,61%
10,22%
geen
0,00%
nee
nee
X
X
kort
X
X
X
X
100
X
103
Klantprofiel 3
Offensief
Vermogenstitels:
Verwacht brutorendement:
Kosten per jaar:
Kosten ORV:
Verwacht nettorendement:
75-90% aandelen
8% bruto per jaar
ca. 2,15% per jaar
ca. 1% per jaar
max. 4,85% per jaar
Tegen welk risico?
• standaarddeviatie 15% - 25% (ratio)
• Kans op verlies, verliesaversie factor 2,5 (emotie)
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Klantprofiel 3
Alternatieven
Spaarhypotheek (IB >32%)
• Zonder risico hoger verwacht rendement
Traditioneel leven
• Garantierendement plus winstdeling
Indexbeleggen
• Lagere kosten, minder inleg/premie
• Haalbaarheid doelstelling groter
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
‘Klantprofiel 4’ Extra offensief
(Aflossingsvrije hypotheek)
Jaar
Schuld
Schuld
WW
RR 2,6% Over- Reele RL
NR
BI
NI
% bruto
% netto
nominaal
reeel 1,5% nominaal
waarde rente4,9% 35%IB
reeel
nominaal verwonen verwonen
2007
257000
253145 236000
242136 -11009
12404
8062
50000
30000
24,81%
26,87%
2008
257000
249347 236000
248431
-916
12217
7941
50000
30000
24,43%
26,47%
2009
257000
245606 236000
254890 9284
12033
7821
50000
30000
24,07%
26,07%
2010
257000
241921 236000
261517 19596
11852
7703
50000
30000
23,70%
25,68%
2011
257000
238292 236000
268317 30025
11674
7588
50000
30000
23,35%
25,29%
2012
257000
234717 236000
275293 40576
11498
7473
50000
30000
23,00%
24,91%
2013
257000
231196 236000
282450 51254
11325
7361
50000
30000
22,65%
24,54%
2014
257000
227728 236000
289793 62065
11155
7250
50000
30000
22,31%
24,17%
2015
257000
224312 236000
297327 73015
10987
7141
50000
30000
21,97%
23,80%
2016
257000
220947 236000
305057 84110
10822
7034
50000
30000
21,64%
23,45%
2017
257000
217632 236000
312988 95357
10659
6928
50000
30000
21,32%
23,09%
2018
257000
214367 236000
321125 106758
10499
6824
50000
30000
21,00%
22,75%
2019
257000
211151 236000
329474 118323
10341
6721
50000
30000
20,68%
22,40%
2020
257000
207983 236000
338040 130057
10185
6620
50000
30000
20,37%
22,07%
2021
257000
204863 236000
346829 141966
10032
6520
50000
30000
20,06%
21,73%
2022
257000
201790 236000
355846 154056
9881
6422
50000
30000
19,76%
21,41%
2023
257000
198763 236000
365097 166334
9732
6325
50000
30000
19,46%
21,08%
2024
257000
195781 236000
374589 178808
9586
6230
50000
30000
19,17%
20,77%
2025
257000
192844 236000
384328 191484
9442
6137
50000
30000
18,88%
20,46%
2026
257000
189951 236000
394320 204369
9300
6045
50000
30000
18,60%
20,15%
2027
257000
187101 236000
404572 217471
9160
5954
50000
30000
18,32%
19,85%
2028
257000
184294 236000
415090 230796
9022
5864
50000
30000
18,04%
19,55%
2029
257000
181529 236000
425882 244353
8886
5775
50000
30000
17,77%
19,25%
CONGRES
DE HYPOTHEEKADVISEUR
2030
257000
178806 236000
436954 258148
8752
5688
50000
30000
17,50%
18,96%
Centrale vraag?
In hoeverre past het risicoprofiel
van uw cliënt bij de gekozen hypotheekvorm?
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
6) Conclusies
(deelvragen 1 –4)
• Vooral aflossingsvrije hypotheek wint aan
populariteit
• Uw klanten voelen een verlies 2,5 keer sterker dan
winst van gelijke omvang
• Hoger rekenrendement leidt tot lagere maandelijkse
storting, maar grotere kans dat (gewenste)
doelkapitaal niet wordt gehaald!
• Consumenten associëren risico met de mogelijkheid
tot verlies van (een deel van) de inleg
• Risicobeleving AFM sluit niet aan bij praktijk
modelportefeuilles
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Conclusies
(deelvraag 5)
• Klantprofiel 1: defensief
Advies: asset allocatie ca. 75-90% obligaties,
25%-10% aandelen
Overweging: spaarhypotheek, winstdeling
• Klantprofiel 2: neutraal
Advies: asset allocatie ca. 50-50%
obligaties/aandelen
Overweging: spaarhypotheek, winstdeling
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Conclusies
(deelvraag 5)
• Klantprofiel 3: offensief
Advies: asset allocatie ca. 75-90% aandelen,
25%-10% obligaties
Overweging: winstdeling, beleggingshypotheek +
indexfondsen!
• ‘Klantprofiel 4’: extra offensief
Aflossingsvrije hypotheek wordt door klanten en
AFM niet als risicovol gezien!!??
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Nog vragen?
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR
Bedankt voor uw aandacht
CONGRES DE HYPOTHEEKADVISEUR