Koude Oorlog

Antwoordkernen bij Eureka 3MAVO Koude Oorlog H. 18 t/m 20
Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er
beslist in het antwoord moet staan.
De bedoeling is, dat je eerst zelf de antwoorden vindt/bedenkt. Daarna maak je er zelf goede
eigen zinnen van. Pas achteraf controleer je, of je antwoord goed is. Vaak is het geen
kwestie van goed of fout, maar van volledig of niet volledig.
Wat zijn de regels voor het maken en nakijken van opdrachten:
Indelen
1. Voor in het schrift komen de aantekeningen te staan en ook de uitwerkingen van de
aantekeningen
2. Achterin het schrift komen de opdrachten te staan
Opdrachten:
3. Alle opdrachten moeten gemaakt worden. De antwoorden moeten in HELE zinnen
uitgeschreven worden.
4. Je slaat steeds een regel over tussen de opdrachten.
5. Alle antwoorden moeten nagekeken worden:
a.
Is een antwoord goed, dan zet je met RODE pen een voor de kantlijn.
b.
Is een antwoord fout en je snapt waarom je antwoord fout is verbeter je met
RODE pen.
c.
Is een antwoord fout en je snapt niet waarom je antwoord fout is dan zet je
met RODE pen een ? voor de kantlijn. Dat moet je dus vragen in de les.
Soms komt er bij de antwoordkernen xxx: dat betekent: zo'n antwoord moet je helemaal zelf
bedenken. Vaak gaat het dan om een eigen mening, of een eigen voorbeeld: zoiets kunnen
we natuurlijk niet voor je bedenken.
→ betekent: de opdracht is geen vraag. Je moet alleen de opdracht lezen. De vraag komt
dan daarna
………… betekent, dat wat op de stippellijn moet, overgenomen moet worden uit het boek
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
18
De aanloop tot de Koude Oorlog
18.1
Nieuwe machtsverhoudingen
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7

Polen, Litouwen, Sovjet-Unie
Sovjet-Unie
Verenigde Staten
Niet op Amerikaanse bodem gevochten
Duitsaland
xxx
Geschreven, want het is een statistisch overzicht; secundair, want de gegevens zijn
uit vele bronnen verzameld (niet direct door een ooggetuige);
standplaatsgebondenheid is laag, objectief; niet
2
2.1
xxx
xxx
3
Europa machteloos; verlies koloniën
VS en SU nieuwe wereldmachten
Nieuwe kaart van Europa
4
4.1
4.6

Duitsland verliest gebied aan Polen en de SU;
deling Duitsland en Berlijn
Schuift op naar het westen
Westen: VS
Oosten: SU
Ten koste van Polen, Duitsland; Oost-Europa
bezet
Uitbreiding grondgebied en macht naar het
westen
Verklarende vraag
5
Kapitalisme communisme
4.2
4.3
4.4
4.5
6
Afbeelding
Toelichting Afbeelding
Toelichting
Truman; VS
kernwapens
Afbeelding
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
toelichting
dollars
Stalin; SU
invloedssferen
Grootste
landleger
……………..
6.1
xxx
7
7.1
7.2
7.3
7.4
7.5
7.6
7.7
7.8
7.9
7.10

Wel
Geen
Democratie, dictatuur
Wel, geen
Dictatuur
Vrije markteconomie, planeconomie
Grote, kleine
SU
Democratie, vrije markteconomie
Particulieren, staat
8
Bedoeld wordt het schema van vergelijkingsschema van opdracht 5.
De tegenstelling
tussen beide
nieuwe
grootmachten:
VS
SU
…kapitalisme……..
……………communisme……..
Democratie (meerdere partijen)
Dictatuur ( 1 partij)
Vrije verkiezingen
Geen vrije verkiezingen
Vrijheid van meningsuiting
Geen vrijheid van meningsuiting
Vrije markteconomie
planeconomie
atoombom
landleger
9
9.1
xxx
Nieuwe leiders; Potsdam: spanning tussen Stalin en Truman/Attlee
10
10.1
Koude Oorlog
Onder de Koude Oorlog verstaat men de economische, politieke, militaire en
psychologische spanningen tussen de VS en de SU en hun bondgenoten. Geen
directe militaire confrontatie tussen de VS en de SU.
Nee, wel regionale conflicten
10.2
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
11
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5

Communistische
Kapitalistisch
overheid
zakenman
Links
Waar of door wie wordt het
businessplan bedacht?
Waar is ‘gelijkheid’ en waar
niet?
Wie krijgt de winst?
Wie is eigenaar van de
fabriek?
12
12.1
12.2
12.3
18.2
Rechts
Overheid (state goverment)
Zakenman (businessman)
wel
niet
overheid
overheid
zakenman
zakenman

Subjectief
Tegen
De communist wordt afgebeeld als de dood; donkere wolken voorspellen een
slechte toekomst; communist steekt de wereld in de brand met zijn fakkel.
De VS nemen de leiding in de wereld
13
13.1
13.2
13.3
13.4
13.5

Polen, DDR, Tsjechoslowakije, Hongarije, Roemenië, Bulgarije
Machtsuitbreiding van de SU naar West-Europa
Ja
IJzeren gordijn
Zijn afhankelijk van de ‘zon’ de SU
14
14.1
14.2
14.3
14.4
14.5
14.6
14.7
14.8
14.9
14.10
14.11

Marshallhulp en containment
Comecon, Warshaupact
Burgeroorlog in Griekenland
Schade WO II/ dreiging communisme
Together
Samen tegen de dreiging van het communisme
Windmolen
VS: grootste vlag
Wanneer gaat … beginnen; waardoor; waartoe leidt
Subjectief; westen
Verklarende
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
19
De Koude Oorlog in de praktijk
19.1
Oorzaken van de Koude Oorlog
1
1.1
1.2

Vrede met Duitsland
Internationaal optreden tegen de communisten in Rusland: invasielegers
2
2.1
2.2

Appeasement: vredespolitiek ten opzichte van Duitsland; Duitsland mocht op
Conferentie van München gebied uitbreiden naar het oosten (Tsj.)
SU
3
3.1
3.2
3.3

Kaart van Tsjechoslowakije
Stalin
Zwakkelingen; hulpjes van Hitler
4
Niet-aanvalsverdrag
5
5.1
5.2
5.3
5.4

Hitler en Stalin
Niet-aanvalsverdrag
Engelsman
Negatief
6
6.1
6.2

Koning (monarchie), kerk en kapitaal
Wereldrevolutie
7
7.1
7.2
7.3
7.4

Expansiepolitiek
Winst door goedkope grondstoffen uit de koloniën
Kolonies
Overal ter wereld moet het kapitalisme worden bestreden
8
8.1
8.2
8.3

Kapitalist; wereld/VS; rijk
Tegen
Kapitalisme
9
Hoog; representatief voor het standpunt van het westen
10
Redenvraag; gevolgvraag (verklarend)
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
11
19.2
Aanleidingvraag (verklarend)
Toenemende spanningen tussen Oost en West in Duitsland
12
12.1
12.2
12.3
12.4
12.5
12.6
Duitsland
Blokkade Berlijn
Luchtbrug
Geldhervorming
Oost-west tegenstelling ( kapitalisme-communisme)
Deling Duitsland
Nauwe samenwerking met de VS en West-Europese buurlanden
Adenaur wilde zich niet herenigen met de DDR.
13
13.1
Communistisch herenigd Duitsland
Zware industrie
14
14.1

xxx
15
Verklarende vragen
19.3
16
De Korea-oorlog
Deling in communistisch en kapitalistisch deel
Verandering in de verhouding oostwest.
Betekenis:
1. China wordt communistisch
Communisme breidt zich uit
2. SU heft atoombom
VS niet meer het sterkste land ter wereld
17
18
xxx
19
19.1
19.2
19.3

Communisten
Gevolgen
Het is onbekend dat er in Korea meer slachtoffers vielen door napalm dan in
Vietnam.
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
20
20.1
20.2
20.3

Amerikaan
Dat men denkt dat het communisme slecht is.
In de Koude Oorlog wordt een vijandbeeld van de tegenpartij geschapen om zoveel
mogelijk steun onder de eigen bevolking te krijgen.
21
21.1
21.2
21.3

Communistische leger wint van het westen
Enorme tank; bij slachtoffers zie je U.S.
Om de kracht van het communisme te benadrukken en het westen bang te maken.
22
Noord-Korea is communistisch en valt Zuid-Korea aan dat kapitalistisch is en door
de VS wordt gesteund. De VS (met de VN) steunen Zuid-Korea om het
communisme terug te dringen. China steunde Noord-Korea. Strijd tussen
communisme en kapitalisme!
23
Subjectief ; ellende van de burgerbevolking; subjectief; hoog; hoog
24
Napalmbommen
25
Verklarende vraag/ gevolgvraag; verklarende vraag/redenvraag
26
Secundair; primair
27
Ongeschreven en geschreven; geschreven
19.4
Vreedzame coëxistentie
28
28.1
28.2
Vreedzame coëxistentie
xxx
Oorlog is allesvernietigend; communisme wint ook met vreedzame concurrentie
29
Chroesjtsjov slaat opstand in Hongarije neer.
30
30.1
30.2
30.3
30.4
Vreedzaam protest

Nee, zij voelden zich in de steek gelaten.
Tekst: VS helpt; optreden Kennedy: geen echte hulp.
VS is bang dat de SU sterker wordt dan de VS; Apollo-project
19.5
De Cuba-crisis
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
Vragen
Antwoorden
1. Wat voor soort staatsvorm had Cuba?
republiek
2. Wat voort soort regeringvorm had Cuba?
dictatuur
3. Wat waren de voornaamste middelen
van bestaan op Cuba?
Suiker; tabak
4. Hoe was de rijkdom verdeeld?
Kleine groep rijken, grote groep armen
31
32
Democratie, dictator is rechts en vriend van de VS; beter dan een communist als
buurman.
33
33.1
33.2
Nationalisatie van Amerikaanse bedrijven.
Communisme
Handelsboycot; invasie van Cubaanse bannelingen op Cuba gesteund
34
Financiële problemen door het wegvallen van de VS als handelspartner; angst voor
een nieuwe Amerikaanse invasie
SU
Communisme tegen kapitalisme
34.1
34.2
35
Reactie
36
36.1
Nadeel
1. Niets doen
D. De VS verliest de voorsprong in kernbewapening
2. Onderhandelen
A. De SU zal de tijd krijgen de bases te voltooien
3. Militaire actie tegen
Cuba
C. De Russen kunnen reageren met een zelfde actie
tegen West-Berlijn
4. Blokkade
B. Het kan escaleren tot een derde wereldoorlog

Ambassadeur SU in de VS
Adviseur van President J.F. Kennedy
President Fidel Castro
37
37.1
37.2
37.3
Bron 3
Bron 1
Bron 2

xxx
Ja
Nee
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
37.4
37.5
37.6
37.7
Namen van gebieden/landen waar communisme een bedreiging vormt volgens de
VS
Cuba-crisis
De Kennedy’s kunnen niet tegen Chroesjtsjov op.
Overleg tussen Kennedy en Chroesjtsjov
38
38.1
38.2
38.3
38.4
38.5
38.6
38.7
38.8

Verklaring
Wanneer gaat de Cuba-crisis beginnen?
VS ontdekken raketten op Cuba
Waardoor kan de Cuba-crisis ontstaan?
Oost-west-tegenstelling/ Cuba wordt vriend van de SU/ raketten geplaatst op Cuba
Waartoe heeft de Cuba-crisis geleid?
Raketten verwijderd, wapenbeheersing; geen bovengrondse kernproeven, hotline
Blokje 5 gebeurtenis
19.6
De Vietnamoorlog (1964-1975)
39
39.1
39.2
Nationalisme, onafhankelijkheid
Koude Oorlog wordt wereldwijd conflict
Dekolonisatie
40
VS en WestEuropa; blauw
staat voor
kapitalisme
Ee
we rste
rel
d
Tw
e
De
ed
ew
rde
ere
we
ld
rel
d
SU en OostEuropa; rood staat
voor communisme
Ex-kolonies; geel
staat voor
onafhankelijk;
hebben nog geen
kant gekozen in de
Koude Oorlog
Deling Europa
West-Europa
Oost-Europa
Afrika, Zuid-Amerika,
Zuid-oost Azië
N
W
O
Z
Derde
wereldlanden
worden
onafhankelijk
Koude Oorlog
verspreidt zich
naar de derde
wereld
40.1
40.2
xxx
Onafhankelijkheid, Koude Oorlog/ Vietminh is communistisch en VS steunt Frankrijk
41
41.1
40.2

1= dropping; 2= evacuatie; 3= Agent Orange 4= napalm
xxx
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
42
42.1

43
43.1
43.2
43.3

Vietcongstrijders
De burgers
Informatie over verblijfplaats guerilla’s en wapens
44
Nadeel, want het leidde tot protesten
45
45.1
45.2
Nixon
Vietnamisering
Geen gezichtsverlies
46
46.1
46.2

Amerikanen
Communisten
19.7
47
47.1
47.2
47.3
47.4
48
48.1
48.2
zwaar bewapend leger (luchtmacht)
Het conflict in het Midden-Oosten: Israël-Palestina (1945-1979)
Centralen – Geallieerden
Midden-Oosten behoorde tot het Turkse Rijk
Aan de Arabieren de belofte van een eigen staat; aan de Joden de belofte van een
eigen joods tehuis.
Arabisch en joods nationalisme groeien.
Afstaan Midden-Oosten
48.3
Vredesorganisatie
Verdeling onder Engeland en Frankrijk in mandaatgebieden
Engeland en Frankrijk hadden in het geheid het Midden-Oosten al verdeeld:
uitbreiding kolonialke rijken
Imperialisme
49
49.1
49.2
Imperialisme en belofte aan de Joden
Palestina
Groot-Brittannië
50
Door de Joodse immigratie in Palestina stegen de spanningen met de Arabische
bevolking
Waardoor werd de onrust in de jaren 30 erger?
Welvaart
Joden en Palestijnen
50.1
50.2
50.3
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
51
WOII; antisemitisme en genocide in Europa leidden tot stroom van Joodse
immigranten na de oorlog.
52
52.1
52.2
Vredesorganisatie
Verdelingsplan
Palestijnen en Arabische buurlanden wezen het plan af
53
53.1
53.2
Onafhankelijke staat Israël uitgeroepen
Eerste Arabisch-Israëlische oorlog
A= 1949; B = 1947; C= 1946
54
54.1
54.2

xxx
xxx
55
55.1
55.2
55.3
Conflict wordt groter
Egypte
Suez-crisis
VS: Israël, Iran, Saoedi-Arabië SU: Egypte
56
Zesdaagse oorlog
1. In welk jaar?
2. Wie begonnen deze oorlog?
3. Wie werd / werden
aangevallen?
4. Wat was het gevolg voor het
grondgebied van Israël?
5.Welke landen kregen steun van
de VS?
6. Welke landen kregen steun
van de SU?
7. Na welke oorlog groeide het
Palestijnse nationalisme?
57
57.1
57.2
57.3
Jom Kippoeroorlog
1967
Israël
Egypte, Syrië, Jordanië
1972
Egypte, Syrië
Israël
uitbreiding
-
Israël
Israël
Syrië en Egypte
-
x
Sadat
1978 Camp David
Israël weg uit de Sinaï; vrede tussen Egypte en israël
Nee, want de Camp David akkoorden losten het Palestijnse vluchtelingenprobleem
niet op.
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20
20
Het einde van de Koude Oorlog
20.1
Spanning en ontspanning
1
1.1
Gevaar verminderen en geld besparen
Ontspanningspolitiek
2
2.1
2.2
Salt-akkoord. Beperking kernwapens
Breznjev en Nixon
Presidenten zijn belangrijke mensen, zeker van de wereldmachten VS en SU
3
3.1
‘het rijk van het kwaad’
Wapens
4
4.1
Plaatsing van kruisraketten in Europa
Nl is lid van de NAVO
5
5.1
5.2
5.3

Mensen sterven door de neutronenbom, gebouwen blijven staan
Angst voor de bom die kan elk moment vallen
1= spot met de atoomwapens die voor veiligheid zouden zorgen 2= sarcastische
humor over de neutronenbom die zorgt voor vernietiging van de mensheid
Jaren 80
Er was kritiek op de bewapening
Pacifisme
De kruisraketten op het hoofd
Hollanditis
5.4
5.5
5.6
5.7
5.8
20.2
Het instorten van het oostblok
6
6.1
6.2
6.3

Wapenwedloop en oorlog in Afghanistan
Perstrojka en glasnost
Uiteenvallen oostblok
7
Demonstranten op de Berlijnse Muur
8
Oorzaak
9
Verklarende vraag
10
In hoge mate standplaatsgebonden
Eureka 3M 2016 – 2017 Antwoordkernen Koude Oorlog H. 18 t/m 20