Innovatiekracht vergroten I Innoveren is voor een organisatie van levensbelang om te kunnen blijven concurreren in de markt. Zeker als u voorloper wilt blijven of deze positie in de markt ambieert. U wilt werken aan innovatie, maar waar moet u beginnen? Welke factoren beïnvloeden nu precies de innovatiekracht? Saskia op de Weegh nnovatiekracht is het vermogen van een organisatie om blijvend te vernieuwen in producten, diensten en/of processen. Het gaat dus niet om het kunnen realiseren van één innovatie, maar om telkens weer een nieuw product, dienst of proces te realiseren die zorgt voor het voortbestaan van de organisatie. De factoren die innovatiekracht van een organisatie goed kunnen weergeven en die ingezet kunnen worden om de innovatiekracht te vergroten zijn: • Beweging: om te kunnen innoveren is het nodig risico’s te nemen, een richting te hebben (strategie of droom) en stil te kunnen staan om te reflecteren. Om vooruit te kunnen is het belangrijk het oude los te laten, niet alleen praten maar juist vooral te doen en te ervaren en daarvan te leren. Om in beweging te kunnen komen zijn tijd, geld en (bewegings)ruimte nodig. • Verbinding: om tot echt nieuwe producten en diensten te komen worden vaak twee dingen die op zichzelf al bestaan met elkaar verbonden. Deze combinatie is dan nieuw. Bij innovatie is het daarom belangrijk diverse mensen aan elkaar te verbinden, zowel met mensen in de organisatie als met de maatschappij daarbuiten. • Authenticiteit: het komen met unieke ideeën gebeurt van binnenuit. Als je kunt handelen vanuit je eigen waarden, talenten en drijfveren komen de ideeën vanzelf. • Eenvoud: eenvoudige processen zorgen voor veel duidelijkheid bij medewerkers. Het is eenvoudiger elkaar op te zoeken en er wordt alleen tijd besteed aan de essentie. • Plezier: wie plezier heeft in zijn werk ontwikkelt graag met de organisatie mee. Aan de andere kant zorgen nieuwe dingen vaak voor plezier, het gevoel uniek en bijzonder te zijn. Innovatiekracht meten Een waardevolle eerste activiteit bij het vergroten van de innovatiekracht van een organisatie is het meten van de uitgangsituatie. Dit kan met de innovatiekrachtmeter. Met dit instrument kun je de innovatiekracht van een organisatie op een bepaald moment inzichtelijk maken. Op basis van de uitkomsten van deze meting kan de volgende stap in het vergroten van de innovatiekracht worden ontworpen en gezet. Het is van cruciaal belang dat deze stap door de mensen in de organisatie wordt ontworpen. De principes die schuilgaan achter het kijken naar de innovatiekracht in een organisatie en de mogelijke aanpak om deze te vergroten zijn: • Uitgaan van kracht: kijken naar waar het goed gaat en daar van leren: Waar vinden succesvolle innovaties plaats, waar zit dat hem in, hoe kunnen we dat vertalen naar andere plekken in de organisatie? • Kennis zit overal: alle betrokkenen beschikken over hun eigen stukje unieke expertise. Het bij elkaar brengen van deze expertises bevordert het komen tot nieuwe inzichten. • Uitgaan van waarden: welke waarden in een organisatie passen bij innovatie? Een waarde als behoudendheid past niet goed bij innovatie waarvoor het nemen van risico’s cruciaal is. De waarden die volgens ons passen bij een innovatieve organisatie zijn zoals hierboven al beschreven: beweging, verbinding, authenticiteit, eenvoud en plezier. 24 - FMI september 2007 innovatie Aanpak Een mogelijke aanpak voor het uitvoeren van de innovatiekrachtmeter bestaat uit de volgende activiteiten: •Intake waarin het traject wordt ontworpen en vastgesteld met de beslissers en uitvoerders van het traject. Hierbij wordt afgesproken wie bij het traject worden betrokken. Ook worden afspraken gemaakt wie wat doet en op welke dagen de activiteiten plaatsvinden. •Interviews met een dwarsdoorsnede van de organisatie, waarbij zoveel mogelijk mensen worden geïnterviewd die op dit moment bij innovaties betrokken zijn. Denk hierbij aan de algemeen directeur, managers en medewerkers van verschillende afdelingen. De gesprekken vinden in groepjes van drie plaats om kennisuitwisseling direct te bevorderen. •Documentenonderzoek van documenten die inzicht geven in de rol, plaats en uitvoering van innovatie in de organisatie, zoals documenten over innovatieprojecten, organogram, visie, strategisch beleidsplan, afdelingsplannen. • R esultaten- en ontwerpsessie waarin de resultaten van de interviews en het documentenonderzoek aan de deelnemers worden voorgelegd en een eerste stap wordt gezet in het vormgeven van het vervolgtraject richting een blijvend innovatieve organisatie. Dit ontwerpen gebeurt met alle geïnterviewde medewerkers samen. Wat levert de innovatiekrachtmeter op? Na het inzetten van de innovatiekrachtmeter: hebben alle betrokkenen eenzelfde concreet beeld over de innovatiekracht van de organisatie en hoe deze vergroot kan worden, •zijn een aantal mogelijke acties geformuleerd voor het vergroten van de innovatiekracht; •z ijn de betrokken medewerkers zich bewust van de factoren die de innovatie- kracht beïnvloeden; •zijn de betrokken medewerkers bekend met hoe het vervolgtraject eruit zal zien en wat hun bijdrage hierin kan zijn. Om de innovatiekracht van een organisatie te vergroten is het van belang te onderzoeken waar de innovatiekracht op dit moment in de organisatie vandaan komt. Vanuit deze kwaliteiten kunnen de eerste stappen richting een blijvend innovatieve organisatie worden gezet. Ir. Saskia op de Weegh werkt als consultant bij KreaNova. Ze helpt organisaties met het vergroten van de innovatiekracht. Hierbij vormen de talenten en drijfveren van de mensen in de organisatie haar uitgangspunt.