zachtmoedigheid

1
Preek n.a.v. Matth. 5:5
3e in de serie over de Bergrede
mei 2014
Fil.2:1-11. Ps. 149, ps. 139, ps. 37:2,5, Titus 3:1-7,
DIA
Thema:
loslaten is een vorm van vasthouden
Geliefde en gekochte gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Jezus schildert een prachtig schilderij waarin we de contouren mogen ontdekken en zien hoe een christen –
leven er uitziet, zagen we o.a. vorige week.
DIA

Gelukkig wanneer je nederig van hart bent, wanneer je tot de ontdekking komt dat je niet zoveel
van jezelf te verwachten hebt , wanneer je erkent: ik heb Jezus Christus zo ontzettend hard nodig in
mijn leven, zonder Hem is mijn leven zinloos- kenmerk 1

Gelukkig wanneer je intens verdriet hebt over wat er allemaal wel niet mis kan gaan in jouw relatie
met God – kenmerk 2

Vandaag: gelukkig wanneer je zachtmoedig bent, 3e herkenningspunt, samen vormend de
profielschets van een burger van het koninkrijk van God!
Ik denk wanneer je aan een willekeurig iemand zou vragen:
vind jij van jezelf dat je een zachtmoedig mens bent dat de meesten deze vraag wel met ja zullen
beantwoorden.
Om nu van jezelf te zeggen dat je niet zachtmoedig bent gaat voor menig mens te ver.
Wie zegt dat nu van zichzelf?
Niemand toch?
DIA
Oké, de één iets meer / minder dan de ander maar toch…………………ja, ik vind mij best wel een
zachtmoedig mens.
Zeker in mijn relatie tot God……………ja, ik weet wel wie ik ben en waar ik vandaan kom.
Ik zal mij niet beter voordoen dan ik ben voor God.
Natuurlijk niet: wie kent beter mijn hart dan God zelf?
Hij doorgrondt mij toch volledig?
Niets blijft voor Hem toch verborgen?
Dus dan maar gewoon open kaart spelen en erkennen dat je verdient wat je zou moet krijgen in plaats van
iets krijgen wat je niet verdient.
Maar:………………………wanneer een ander tegen jou zegt dat je niet zachtmoedig bent dan ga je
steigeren!
Dat is niet leuk……………………….
Hoe eerlijk ben je naar jezelf?
Gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Doe dat maar eens……………….!
Nederig, intens verdrietig zijn, zachtmoedig zijn naar ………………….God?
Geen probleem………………ik spreek wel een schuldbelijdenis uit.
Ik wil mijzelf best wel een zondaar noemen.
Ik wil best toegeven voor God dat ik toen en toen en in die en die situatie ik helemaal fout zat.
Maar………………dat hoeft een ander mij niet te vertellen.
Dat is die dubbelheid in ons!
2
Nederig en zachtmoedig zijn in je confrontatie naar God toe en …………knoeterhard zijn tegen mijn
naaste.
Ik geef liever zelf een beoordeling over mijzelf dan dat ik geattendeerd wordt door een ander op mijn
tekorten,
op mijn falen,
op mijn gedrag,
op mijn houding.
Dan ……………………begrijp je vanmorgen geen snars van het onderwijs van de Here Jezus!
Zachtmoedig zijn …………….alleen tegenover God en niet je naaste…………………gaat em niet worden.
Dan sla je de plank volledig mis!
En dan staat de erfenis van nieuw land op de tocht…………!
m.a.w. het koninkrijk van God is dan ver weg………………..
Zo’n levenshouding accepteert God niet!
Voel je…………… hoe Jezus het ook nu weer op scherp zet?
Jezus bedoelt hier namelijk de mens die zachtmoedig, geduldig, vriendelijk is in al zijn relaties.
Met God en …………………jouw naaste!
En dan hebben we het toch weer over een way of life.
Hoe is jouw gezindheid? (Col.3)
DIA
Gelukkig de zachtmoedige…………………wie is dat?
Hoe ziet zo iemand er uit?
Wat is überhaupt zachtmoedigheid?
Eerst wat is het niet:
Zachtmoedig:
Wat is het niet……………………slap, traag en lui, gemakzucht.
Vaak worden er mensen mee aangeduid die vriendelijk zijn,
welwillend,
gemakkelijk in de omgang,
sociale mensen die integer overkomen,
prettige persoonlijkheden die zoveel mogelijk anderen willen pleasen.
Zachtmoedig is ook niet het compromis zoeken nee want dat is gemakzucht.
Of de lieve vrede willen bewaren.
Of de diplomatie ……………….
Zoek maar naar wat ons bindt in plaats van wat ons scheidt.
Laten we een deal maken en ergens het midden zoeken…………..dat is geen zachtmoedigheid zoals Jezus
probeert te benadrukken.
Zachtmoedig zijn betekent dat je een grote bent in Koninkrijk van God,
dat je een verdediger bent van de waarheid,
die pal staat voor zijn geloof,
die bereid is er voor te sterven.
Zachtmoedig zijn is geen uiterlijk vertoon.
Maar zegt veel meer iets over het innerlijk van een mens.
Zachtmoedig zijn…………………………..dan:
zit je dicht tegen Gal. 5:22 aan: DIA
vriendelijk, geduldig, nederig, vreugde, vrede, goedheid , geloof, zelfbeheersing, bescheidenheid.
3
Een profielschets van een burger van het koninkrijk van God.
Typerend voor een echt christelijk leven!!
En……………………
Allemaal aspecten van de ene vrucht van de Heilige Geest.
We kennen in de Bijbel aardig wat voorbeelden:
Gideon……..zocht het niet in eigen kracht, macht, eigen organisatie,
Abraham………………toonbeeld van zachtmoedigheid……………………Lot, jij mag kiezen.
Mozes………………….de zachtmoedigste mens die ooit op aarde heeft geleefd.
Hij had geweldige leiderschapskwaliteiten,
Een sterke persoonlijkheid en wat een temperamentvol mens!
En toch…………..
Wie ben ik dat ik dit doen mag?
Ik kan het niet……………laat een ander het maar doen!
Mozes vernederde zich,
een mens die voor een ander in de bres sprong,
een mens die zich opofferde,
een mens die zich volledig overgaf!
Een mens die niet ging voor zichzelf!
Wat een mooi mens!
David……………………..een man naar het hart van God, hij liet zich de kop niet gek maken door Saul.
Terwijl hij zo vernederd werd.
Zo gesard en gepest door Saul.
Hij wist ……………………ik ben gezalfd, geschikt gemaakt om te dienen……………
Hij wist…………………. laat ik maar de minste zijn ondanks zoveel onrecht, onvriendelijkheid.
Jeremia……………………hij deinsde er niet voor terug om sterk te staan voor de waarheid ondanks alle
tegengas van de mensen.
Hij had een impopulaire boodschap te brengen…………………maar hij ging.
Hij stond alleen.
Hij verdroeg de spot, de haat, de minachting.
En in het NT:
Stefanus……………….wat een prachtig portret van een zachtmoedig mens…………die moest lijden omdat
Hij Jezus wilde navolgen.
Paulus…………………..in zijn zwakheid voelde hij zich sterk.
Wat kreeg hij veel over zich heen, ook van geloofsgenoten.
Wanneer je zijn brieven leest dan zal opvallen hoe bijzonder zachtmoedig hij was.
Anderen schreven onvriendelijk dingen over hem,
Anderen deden geringschattend over hem…………… hij verdroeg het.
Maar hield zijn mond niet wanneer de waarheid in het geding was.
Kijk maar naar de brieven aan de gemeente van Korinthe.
Snoeihard!
Vlijmscherp!
DIA
En de Here Jezus zelf……………………Matth. 11:28-30
Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven. Neem mijn
juk op je en leer van mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van hart. Dan zullen jullie werkelijk rust
vinden, want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’
4
Je ziet het in heel zijn leven!
Het geknakte riet breekt hij niet af, noch dooft hij de kwijnende vlam, totdat het recht dankzij hem
overwint. Op zijn naam zullen alle volken hun hoop vestigen.’
Dat was zijn levenshouding!
Tegenover zijn vijanden………………maar daarin was Hij geen zwakkeling……………..iemand die zich laat
wegdrukken……………maar iemand die zich onderwierp aan de wil van Vader.
Gethsemané is daarvan een sprekend voorbeeld.
En wat we lazen in Fil. 2………………hij nam de gestalte aan van een slaaf en als mens werd Hij vernederd
en werd gehoorzaam tot in de dood.
In ons taalgebruik kan het de betekenis hebben van iemand zijn karakter:
hij / zij heeft een zachtmoedig karakter.
Je hebt het of je hebt het niet.
En wanneer je het niet hebt kun je daar niets aan doen.
Maar dat is niet zoals Jezus het bedoelt:
hier heeft het voornamelijk te maken met een houding!
Hij dringt aan : DIA
op overgave en je leven uit handen te geven.
op een vriendelijk leven zonder agressie.
op een milde houding zonder boosheid en verbittering.
Hij dringt er op aan je niet zo te laten gelden in het leven.
En ook nu weer…………….evenals de eerste twee zaligsprekingen:
daar kom je vandaag niet zo ver mee in het leven.
Geweld en slimheid en de macht van de sterkste zijn de ingrediënten waar je het verst mee kunt
schoppen.!
Diegenen die het hardst schreeuwen worden gehoord.
Diegenen die met de voeten stampen daar wordt naar geluisterd.
Zowel in de samenleving als ook binnen de kerk.
Grote woorden, stoere taal maken indruk.
Je denkt wel 10x na voordat je tegen hen ingaat.
Zachtmoedigheid als een christelijke levenshouding zou ook de gelovige kerkmens sieren.
Ook binnen de gemeente kan de zachtmoedigheid vaak ver te zoeken zijn.
Wat zijn we soms hard voor elkaar.
Wat doen we elkaar vaak onrecht aan.
We gebruiken zo vaak grote woorden.
Om daarmee je eigen waarheid te onderstrepen.
Om de ander daarmee te overstemmen en indruk te maken zodat de ander zich dan maar koest houdt.
Wat een weldaad zal dat zijn wanneer de geest van zachtmoedigheid zich meester zou gaan maken van de
christelijke gemeente.
Ik droom hier eerlijk gezegd wel eens van……………het zou het samenleven binnen de gemeente veel
aangenamer maken.
Ga voor je zelf eens na en wees maar eens heel kritisch naar jezelf…………………….en stel die vraag maar
eens: DIA 8.1 hoe zachtmoedig ben ik? (animatie)
Jij?
5
Zal ik je helpen?
Zachtmoedig zijn is loslaten…………………een kunst die maar weinig mensen echt beheersen.
Tenminste ik beheers die kunst niet altijd!
Zachtmoedig zijn is misschien wel het moeilijkste wat van een mens gevraagd wordt door de Here Jezus.
Want wij allemaal, ieder mens, koestert een aantal verwachtingen.
Die draag je als verlangens en als dromen met je mee.
Verwachtingen over wat het leven je kan bieden:
carrière,
een huis,
een gelukkig huwelijk en als we getrouwd zijn kinderen,
gezonde kinderen en als we gezonde kinderen hebben gelovige kinderen,
en dat ze ook nog de goede partner kiezen,
en dan weer dat ze dat en dat bereiken in de wereld,
maar het leven loopt altijd anders dan we denken.
En hier in de Bergrede zit stilzwijgend de hint:
komt veel nood niet juist daar uit voort?
Dat we altijd krampachtig en gestrest vasthouden aan onze aardse dromen?
Onze voorstelling over hoe mijn leven toch zou moeten zijn wil ik echt gelukkig worden.
Maar ik zei al: het loopt altijd anders.
Er gebeuren dingen,
ik ben vijfentwintig en heb niet die studie kunnen kiezen die ik graag wilde,
of ik word voor dat beroep wat ik graag wilde niet aangenomen.
Ik wilde trouwen maar er kwam geen partner in mijn leven;
ik wou gezonde kinderen en geen zieke;
ik was nog maar 40 jaar en ik wilde geen kanker krijgen....
Wat doe ik dan?
Dan kan ik of wegzinken in wanhoop of me optrekken in een soort van kille onverschilligheid.
Hoe vind ik daarin nu de juiste geestelijke houding?
DIA 8.2
Loslaten……………….je sterke persoonlijkheid!
…………………die krampachtigheid om alles te willen regisseren in je leven.
…………………je aardse verlangens,
………………... betekent dat je je dan kunt vastklampen aan Jezus!
………………... betekent dat Hij de Heer is van je leven!
En dat Hij het voor het zeggen heeft.
Loslaten is een gave………………..opgave en overgave!
Kom tot mij en ik zal je rust geven!
Want ik ben zachtmoedig!
De Here Jezus wil je meenemen in de leerschool van het geloof.
Hij wil het je vertellen en voorleven.
En je krijgt er zoveel voor terug wanneer je loslaat!
DIA 8.2
Maar dat lukt je niet wanneer je maar blijft vasthouden aan al die aardse verlangens als carrière,
toekomstdromen als het hoogste goed.
Ik zei al:
6
Mozes was het toonbeeld van een zachtmoedige……………….hij gaf alles prijs:
hij had het veel gemakkelijker kunnen krijgen als kroonprins aan het hof van Farao.
Waar maakte hij zich toch druk over?
en in Midian was het huisje, boompje, beestje!
Maar hij moest het loslaten want God riep hem…………………..die had wat anders voor hem in petto!
Als zachtmoedige gaf hij zich over aan God en liet zich leiden………………zijn hele leven lang.
Door los te laten………………….kun jij je vasthouden van wat God jou wil geven!
Hij is jouw houvast!
En laat je jouw leven beheersen door God!
Leg maar je hand in Zijn handen.
Aan zijn hand kun je de terugweg lopen richting Christus.
Zo eindigden we de vorige week!
Een zachtmoedig mens die erft iets geweldigs!
Want hij is tevreden met wat hij heeft.
Hij heeft geen verlangens mee die hem vasthouden aan het aardse.
Niets hebbend maar toch alles bezittend!
Een zachtmoedig mens heeft zijn oog gericht op God!
Tja en dan………………?
Gefeliciteerd………………want de aarde is voor jou!
Niet de zwakke delft het onderspit maar de sterke!
Niet de Poetins van vandaag maar de Frans van der Lugten! (Syrië)
Zwakkelingen………………….ook nu de omgekeerde wereld.
Want je zou het tegendeel verwachten.
De voorwaarde om de geestelijke erfenis in Christus ontvangen is:
niet macht maar zachtmoedigheid.
Alles is van ons wanneer we zijn in Christus! (1 Cor.3:22,23)
Wat ben je toch een rijk en gezegend mens………………………….gefeliciteerd!
En: DIA 9
laat dus maar los……………………………want jouw houvast ligt in Hem…………………….., Jezus!
Laat maar los………………………………..den heb je de handen vrij om de reddingsboei Jezus Christus te
kunnen vasthouden!
Maar de vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof,
zachtmoedigheid... (Galaten 5:22-23)
Vrucht van de Geest: zachtmoedigheid
Het woord zachtmoedigheid roept een groot verlangen op. Want we herkennen allemaal wel dat er in ons
leven en in onze omgang met mensen zomaar een harde en veroordelende houding kan zitten. We vinden
het vaak belangrijk om op onze strepen te staan, ons gelijk te halen, ons de kaas niet van het brood te
laten eten. Juist daarom denken we misschien dat zachtmoedigheid voor watjes is, voor softe mensen die
niet voor zichzelf kunnen opkomen. Maar het ligt toch anders: er is namelijk veel moed voor nodig om zacht
te zijn, kwetsbaar, authentiek, oprecht. Jezus heeft het voorgedaan: hij was de zachtmoedigheid in eigen
persoon. Hij zegt: 'Neem mijn juk op je en leer van mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van hart'.
Neem mijn juk op je en leer van mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van hart. Dan zullen jullie
werkelijk rust vinden. (Matteüs 11:29)
7
Zijn zachtmoedigheid
We leven in een wereld waarin we er op getraind worden om voor onszelf op te komen. Als jou onrecht
wordt aangedaan, moet je zorgen dat dat recht wordt gezet. Als je vooruit wilt komen, moet je zorgen dat je
daadwerkelijk vooraan staat. Als je wilt winnen, moet je zorgen dat dat ook gebeurt, ook al vallen er
slachtoffers. Hoe anders is Jezus: zachtmoedig en nederig van hart. Hoe anders ben jij? Is Jezus’
zachtmoedigheid de jouwe geworden? Heb je de moed om zacht-moed-ig te zijn? Want dat doet ook zeer.
In zijn voetspoor mogen we het afleren om hier op aarde altijd als winnaar uit de bus te komen. In de kracht
van zijn Geest kunnen we leren de weg van zachtmoedigheid te gaan
Heer, ik wil heel graag dat uw zachtmoedigheid de mijne wordt.