Verhoog de vitaliteit voor een betere loopprestatie vanuit evolutionair perspectief Rolf Oostenbrink 5-11-2016 Voorstellen • Bewegingswetenschapper en sportfysiotherapeut • Sport Medisch Centrum Papendal • Hardlopen en badminton Atletiekunie 2 1 Vitaliteit en loopprestatie • Vitaliteit: gemoedstoestand, slaap, stressniveau, algemeen welzijn, ….. • Maximaliseren biologisch potentieel • Loopprestatie: training, herstel en wedstrijden Atletiekunie 3 Born to run, born to be…. Atletiekunie 4 2 Een korte geschiedenis van de mensheid 4-6000 000 000 jaar formatie aarde 3,800 000 000 jaar eerste organismen 6 000 000 jaar laatste gemeenschappelijke voorouder aap en mens 2,500 000 jaar ontstaan eerste mensachtigen 200 000 jaar ontstaan homo sapiens 70 000 jaar cognitieve revolutie 12 000 jaar agrarische revolutie 500 jaar wetenschappelijke revolutie 200 jaar industriële revolutie 40 jaar informatierevolutie Atletiekunie 5 Evolutie homo sapiens Atletiekunie 6 3 Evolutie homo sapiens • Geëvolueerd tot jager-verzamelaar -lange afstanden lopen en rennen -graven, klimmen en werpen -eten koken en verwerken -samenwerken -begrip van natuurlijke omgeving -voortplanting • Adaptief vermogen Atletiekunie 7 Evolutie homo sapiens • Kenmerken jager-verzamelaar -fit en groot atletisch vermogen -manuele handigheid -gevarieerd dieet -naast ‘werken’ ook veel rust en ontspanning -buiten leven -leven in het heden Atletiekunie 8 4 Circadiaans ritme Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 9 Circadiaans ritme Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 10 5 Circadiaans ritme Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 11 Circadiaans ritme Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 12 6 Ons DNA • Selfish gene • Epigenetica • Evolutionaire mismatch -sinds agrarische revolutie Atletiekunie 13 Ons DNA • Miljoen samenwerkende cellen • Epigenetica: de aan-uitschakelaar van het DNA Atletiekunie 14 7 Evolutionaire mismatch • • • • • Stimulus te hoog, te laag of nieuw voor DNA Door culturele ontwikkeling Veranderende omgevingsfactoren Wijziging lichaamsfuncties Biologische adaptaties manifesteren zich in cultuur moderne mens Atletiekunie 15 Evolutionaire mismatch • • • • • • • Minder variatie en nutriënten voeding Minder variatie en hoeveelheid beweging Minder zonlicht Minder rust en ontspanning Minder direct sociaal contact Minder contact met de natuur Gebruik stoel, schoenen en matras Atletiekunie 16 8 Evolutionaire mismatch • Verlaagd biologisch potentieel • Gevolgen -moderne ziektes -chronische vermoeidheid -depressies en neerslachtigheid -blessures en pijn bewegingsapparaat Atletiekunie 17 De sleutel tot een vitaal leven en een betere hardloopprestatie…… Atletiekunie 18 9 De kracht van de flow 1. Fysiek 2. Mentaal 3. Emotioneel 4. Spiritueel • Management van energie • Belasting vs. belastbaarheid • Hormonale balans Atletiekunie 19 Stress/belasting • • • • • Vegetatieve zenuwstelsel Sympathisch vs. parasympatisch Stresshormonen Type stress Homeostase Atletiekunie 20 10 Fysiologische adaptatie Atletiekunie 21 Fysiek Atletiekunie 22 11 Fysieke belastbaarheid • • • • • Bindweefselbelastbaarheid Cardiovasculaire belastbaarheid Metabole belastbaarheid Immuunsysteem Bewegingspiramide Atletiekunie 23 Fysieke belasting • • • • Activiteitenpatroon Voedingspatroon Slaap Blootstelling aan zonlicht Atletiekunie 24 12 Activiteitenpatroon • Activiteitenpatroon gedurende de dag • Complexiteit en variatie bewegingen • Beweging en het brein Atletiekunie 25 Biohacking #1 • • • • • Functional integrated needling Foamrolling Zelfmobilisaties Blote voeten lopen Complex motorische vaardigheden Atletiekunie 26 13 Voedingspatroon • • • • • • Paleolithisch voedingspatroon Vochtinname Eiwitten, vetten en koolhydraten Ratio omega-3-6-9-vetzuren Fytonutriënten Vezels Atletiekunie 27 Voedingspatroon Atletiekunie 28 14 Voedingspatroon • • • • Eiwitten voor opbouw weefsels en hormonen Vetten voor energie, hormonen en opbouw brein Koolhydraten voor energie Water voor biochemische processen, transport en flexibiliteit weefsels • Glycemische index Atletiekunie 29 Voedingspatroon Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 30 15 Voedingspatroon Bron: hardwired for fitness, Portman and Ivy Atletiekunie 31 Biohacking #2 • Minder koolhydraten, granen en zuivel! • Voedingssupplementen vitamine B-complex, C, D, multivitamine, magnesium, visolie, weieiwit • Groente-/fruitsmoothie • Noten en zaden • Macapoeder Atletiekunie 32 16 Slaap • • • • • Functie slaap Glymfatisch systeem Kwaliteit vs. kwantiteit 1e en 2e slaap Slapeloosheid Atletiekunie 33 Biohacking #3 • • • • • Slaaphygiëne Slaapritme Siësta Verbinden met natuur Zonlicht Atletiekunie 34 17 Mentaal-emotioneel Spiritueel Atletiekunie 35 Psychische belasting • Mentaal: verwachtingspatroon, moeten voldoen aan, vergelijken, hebben, bereiken • Emotioneel: negatieve gedachten, angst, vrees • Achtervolgen van genot en prettige ervaringen • Wegjagen van ongemak en nare ervaringen • Ons apenbrein: ‘monkey chatter’ en ‘cravings’ Atletiekunie 36 18 Psychische belastbaarheid • • • • Mentaal: focus (prefrontale cortex) Emotioneel: coping (limbisch systeem) Mentaal en emotionele rust Pijn/vermoeidheid/ziekte als gevolg van… Atletiekunie 37 Psychische belastbaarheid Atletiekunie 38 19 Spiritueel • Levensgeluk: niet van buiten maar van binnen • Levensdoelen/passies/waarden • Eigenwaarde: zelfrespect en zelfvertrouwen • Intrinsieke en extrinsieke motivatie • Leven in het heden Atletiekunie 39 Spiritueel • Sociale activiteiten (elektronisch vs. real life) • Spelen • Vrije tijd en ontspanning Atletiekunie 40 20 Biohacking #4 • • • • • • Ontsnappen aan zelfzuchtigheid van ons DNA Persoonlijke levensdoelen en groei Meditatie Positieve affirmaties Visualiseren Praktiseer dankbaarheid Atletiekunie 41 Biohacking #4 • Van ‘door mij’ naar ‘door mij heen’ van behoefte aan controle naar vertrouwen, los laten, overtuiging • Respecteer lichaamssensaties zoals pijn, ziekte en vermoeidheid Atletiekunie 42 21 Biohacking #5 hartslagvariabiliteit Atletiekunie 43 Hardlopen • Draait het om de prestatie of de weg naar de prestatie? • Hardlopen als middel voor persoonlijke groei • Meer vitaliteit voor hardlopen • Hardlopen voor meer vitaliteit Atletiekunie 44 22 Ga nu de uitdagingen aan! 1…… 2…… 3…… 4…… 5…… Atletiekunie 45 Tot slot • • • • Deel jullie ervaringen met mij Voor vragen Voor zakelijk [email protected] Atletiekunie 46 23 “The more we live like our evolutionary ancestors, the healthier we are, the more efficient our physiological functioning, the more normalized our hormonal responses, the more health promoting our epigenetic storyline ... and quite likely, the more content, satisfied, and fulfilled we can be.” ~Mark Sisson, The Primal Connection~ Atletiekunie 47 24