Het installeren van pv-systemen, de do’s en don’ts Inhoud workshop Inleiding Technische do’s en don’ts Opbrengst en esthetische do’s en don’ts Financiële en kwalitatieve do’s en don’ts Vragen Inleiding - Waarom ? Europese richtlijn “hernieuwbare energie” verplicht vanaf januari 2013 alle lidstaten om over een systeem te beschikken van opleidingen, examens en certificering, voor oa. zonne-energie systemen. - Hoe ? Masterplan Zonne-energie: Handboek: nieuwe ISSO publicatie voor zonnewarmte en zonnestroom systemen, en de bouwkundige aspecten er van. Opleidingen: basis, deskundigen (kader), praktijk (uitvoerenden, montage) - Wie ? AgentschapNL, Uneto-VNI, Holland Solar, OTIB, ISSO en SBR Uitvoering BDA Opleidingenprogramma Zonne-energie 2012 1-daagse cursus Duurzame Daken Kadercursussen Cursussen Voor monteurs 1-daagse cursus Kader- Basiscursus zonne-energiesystemen 3-daagse Kadercursus Deskundige Zonnestroomsystemen 3-daagse Kadercursus Deskundige Zonnewarmtesystemen 2-daagse praktijktraining Uitvoering Zonnestroomsystemen 2-daagse praktijktraining Uitvoering Zonnewarmtesystemen 2-daagse praktijktraining Montage Zonne-energiesystemen op daken Technische do’s en don’ts Werken op hoogte Gelijkstroom Omvormer, AC, meterkast RTFM ! Werken op hoogte Valbeveiliging, harnas Ladders, steiger Gelijkstroom Vlambogen ! In slecht verbonden stekkers, DC-schakelaars, omvormer aansluitingen Omvormer, AC, meterkast NEN 1010 Omvormers geventileerd, koel, stofvrij Afzekering omvormers, kabel diameter Aarding Gereedschap en handleiding ! Speciale DC-stekkers en tangen daarvoor Storing -> multimeter + omvormer-code -> storingstabel ! Bevestiging, randafstand, ballast! Aandacht voor bevestiging op schuine en platte daken Randafstanden plat dak te klein, hoge windbelasting ! Hoeveelheid ballast te laag Opbrengst en esthetische do’s en don’ts Schaduw ! Lelijk ≠ duurzaam Opbrengst van het systeem Globale straling periode 1981-2000 W E Instraling Oriëntatie en invalshoek S Opbrengst vermindering schaduw Cellen en modules zijn serie schakeling: schaduw op een deel blokkeert de rest. Opbrengst vermindering schaduw Vooral scherpe deelschaduw is schadelijk Beschaduwde cel wordt warmer dan de rest van het paneel: “hot-spot”. Het temperatuurverschil tussen cellen kan sterk oplopen: mechanische spanning in het materiaal, evt.schade, en kortere levensduur. Ook verschillende invalshoeken op een string vermindert de opbrengst sterk Opbrengst vermindering schaduw Vooral schaduw voorkomen bij hoogste instraling (10-17 uur) Afstand 2,5-3 x hoogte obstakel (advies 2,7) Lelijk ≠ duurzaam Echt wat klant graag wil (zijn buren ?), of zoveel mogelijk verkopen ? Financiële en kwalitatieve do’s en don’ts Verschillen in kwaliteit, garanties, levensduur, productie Opbrengst: (kWh x levensduur) - kosten = € ! Verschillen tussen systemen Kwaliteit: productgaranties 2-12 jaar, en door wie ? Opbrengstgaranties: maximale afname per jaar 0,66 – 1%/jr Garantie omvormers, frames, installatiewerk Onderhoudskosten Productie afvalverwerking, milieu, arbeidsomstandigheden, transport Financiële opbrengst Don’t: Terugverdientijd Do: Rendement op investering (ROI) Life cycle costs (LCC) Prijs per kWh, gedurende x jaar Opbrengst kWh Opbrengst “Gangbare” modules: 850-900 kWh/kWp Goede, Europese systemen: 950-1.000 kWh/kWp (5-18% hoger !) Matig goedkoop vs hoge opbrengst “Gangbaar” systeem 850 kWh/kWp moet 15-25% goedkoper zijn om zelfde €/kWh en ROI te halen tov hoog kwaliteit en opbrengst systeem ! Nog vragen ?