De Egeïsche kust is een van de mooiste landschappen van Turkije. Deze schitterende kust aan de staalblauwe Egeïsche Zee telt een oneindig aantal maagdelijke stranden, omgeven door olijfgaarden, rotsformaties en naaldwouden. Mu¤la Museum Bibliotheek van Celcus, Ephesus De lieflijke vissershaventjes, populaire vakantieoorden, de overblijfselen uit de oudheid die getuigen van meer dan 5000 jaar geschiedenis, cultuur en mythologie maken van deze regio een vakantiebestemming voor iedereen; natuurliefhebbers, zonaanbidders, fotografen, sportliefhebbers, zeilers en archeologen. Ook wat betreft accommodatie is er voor elk wat wils; langs de hele kust heeft u verblijfsmogelijkheden in verschillende prijsklassen. Bodrum, Mu¤la 1 ‹zmir, Kloktoren 2 Izmir, in het Turks beter ook bekend als “mooi Izmir”, ligt aan een lange, smalle baai vol schepen en jachten. Het klimaat is er mild en tijdens de hete zomers is de altijd aanwezige koele zeebries meer dan welkom. Achter de palmbomen op de boulevards gaat de stad in terrassen langzaam over in de bergen rondom de stad. Izmir is de derde stad van Turkije en heeft de tweede grootste haven van het land. Deze stad is het hele jaar door een drukke wereldstad, in het bijzonder tijdens het Internationale Kunstfestival (juni/juli) en de Internationale Beurs (augustus/september). De stad werd gesticht in de 3e eeuw v. Chr. op de plaats waar het huidige Bayrakl› ligt. In die tijd kende Izmir samen met Troje een hoge beschaving. Omstreeks 1500 v. Chr. kwam de stad onder invloed van het Centraal-Anatolische Hettitische Keizerrijk. Vanaf de 10e eeuw v. Chr. was Izmir, in die tijd Smyrna, één van de belangrijkste steden van de Ionische Federatie. Het Archeologisch Museum In deze bloeiperiode, zo wordt algemeen aangenomen, verbleef Homerus in Izmir. Aan deze periode kwam abrupt een einde toen de Lydiërs in 600 v. Chr. de stad binnenvielen. Gedurende de hele Lydische overheersing en de daaropvolgende honderd jaar Perzische overheersing was Izmir niet meer dan een dorpje. In de 4e eeuw v. Chr. liet Alexander de Grote een nieuwe stad bouwen op de hellingen van de Pagos berg (Kadifekale). Vanaf de 1e eeuw v. Chr. kwam de stad onder Romeinse invloed. Een nieuwe periode van voorspoed en welvaart was aangebroken. In de 4e eeuw n. Chr. vielen de Byzantijnen de stad binnen, gevolgd door de Seltsjoeken in de 11e eeuw. In 1415 werd Izmir onder sultan Mehmet Çelebi deel van het Osmaanse Rijk. Detail van de kloktoren 3 Het Archeologisch Museum 4 Het Archeologisch Museum, vlakbij Konak plein, bezit een reeks prachtige stukken uit de oudheid waaronder de standbeelden van Poseidon en Demeter die in de oudheid op de agora stonden. Tegenover het Archeologisch Museum staat het Etnografisch Museum met ambachtelijke voorwerpen waaronder een mooie collectie Bergama en Gördes tapijten, traditionele kostuums en kameeluitrustingen. In een oud huis op de Atatürk Caddesi heeft Atatürk een tijdje gewoond. Het huis is nu het Atatürk museum waar u een uitgebreide collectie foto’s en persoonlijke bezittingen van de grondlegger van de Turkse Republiek vindt. Efes Museum, Selçuk Atatürk Museum Het Museum voor Beeldende Kunsten van Konak stelt de werken van een aantal Turkse schilders tentoon. Het Natuurhistorisch Museum van Bornova toont de natuurlijke geschiedenis van de Egeïsche kust. Het Ödemifl Archeologisch Museum ligt 60 km ten oosten van Izmir en stelt plaatselijke kunstwerken tentoon. Het Archeologisch Museum van Tire vindt u 50 km ten oosten van Izmir. Etnografisch Museum 5 Agora, Kadifekale 6 HISTORISCHE PLAATSEN EN MONUMENTEN Tijdens opgravingen in Bayrakl› werd een tempel van Athene ontdekt. Er werden stukken van de muur ontdekt van de Ionische stad die een enorme bloei kende tussen de 7e en 5e eeuw v. Chr. Ook werden aardewerken uit de 3e eeuw v. Chr. opgegraven. Op Kadifekale (Pagos berg) staan de indrukwekkende ruïnes van een kasteel, gebouwd door Lysimachus tijdens de heerschappij van Alexander de Grote. Vanuit het kasteel heeft u een prachtig uitzicht over de Golf van Izmir. Kadifekale K›zlara¤as› Han Kadifekale De Agora (marktplein) in de wijk Namazgah dateert uit de tijd van Alexander de Grote. Wat u vandaag ziet, zijn de overblijfselen van de restauraties onder Marcus Aurelius na een vernietigende aardbeving in 178 n. Chr. De aquaducten van fiirinyer en Yeflildere, twee knappe staaltjes van Romeinse bouwtechniek over de Meles rivier, zorgden tijdens de Byzantijnse en Osmaanse periode voor de volledige watervoorziening van Izmir. St. Polycarp Museum De overblijfselen van de St. Polycarp kerk, de oudste kerk van Izmir, symboliseren de Zeven Kerken van de Apocalyps gemeenschap. In 155 v. Chr. werd de heilige Polycarpo in Kadifekale terechtgesteld door de Romeinen. Toen ze hem wilde verbranden, zo wil de legende, raakten de vlammen hem niet, zodat de Romeinen hem uiteindelijk hebben doodgestoken. De kerk werd in 1620 gerestaureerd in opdracht van sultan Süleyman I. K›zlara¤as› Han, een Osmaanse karavanserai uit de 18e eeuw en een mooi voorbeeld voor de architectuur uit deze periode, wordt momenteel in zijn oude glorie hersteld. 7 Asansör 8 Op het Konakplein in het centrum van Izmir staat de Saat Kulesi (Kloktoren), het symbool van de stad. Dit geschenk van sultan Abdülhamid dateert uit 1901 en is gebouwd in laat–Osmaanse stijl. De oude wijk Asansör, bekend als de Joodse wijk van de stad, staat vol oude gerestaureerde huizen. De hoofdstraat, Dario Moreno Soka¤›, leidt naar de Asansör, een 19e eeuwse lift. Deze 51 meter hoge lift verbindt het lager en het hoger gelegen gedeelte van deze wijk met elkaar. Boven bevindt zich het Asansör restaurant met een mooi uitzicht op Izmir. Let tijdens de wandeling door de wijk Kemeralt› op de oude Joodse gebouwen en synagogen in de Havra straat. ‹zmir kloktoren Atatürk monument ‹zmir gezien vanuit Kadifekale Op het Cumhuriyet Meydan›, de Plein van de Republiek, staat het Atatürk monument, een imposant standbeeld van Atatürk gezeten op een paard, met het gezicht naar de zee gericht. Het werd opgericht in 1933 en symboliseert de bevrijding van de stad door het Turkse leger. De Vliegende Dolfijnen in Karfl›yaka is een monument dat symbool staat voor vriendschap en broederschap. Alsancak (Punta) De Hisar moskee is de oudste en grootste moskee van Izmir. Deze 16e eeuwse moskee werd gerestaureerd in de 19e eeuw en heeft een schitterend interieur met een interessante minber (kansel) en mihrab (gebedsnis). Andere moskeeën in de wijk Kemeralt› zijn Salepçio¤lu (20e eeuw), fiad›rvan (17e eeuw, gerestaureerd in de 19e eeuw) en Kemeralt› (17e eeuw). 9 Kültürpark PARKEN Het grootste park van de stad, het Kültür park, biedt een verscheidenheid aan wat activiteiten. Hier wordt de Internationale Beurs van Izmir georganiseerd. Er is ook een pretpark, een dierentuin, een restaurant en rustige tuinen. Het Olaf Palme Park in Karfl›yaka is een aangename plaats om tot rust te komen. Het park heeft ook sportfaciliteiten. Artistieke activiteiten zoals concerten en theaters worden georganiseerd in het amfitheater van het Adnan Saygun park. Verspreid over het Openlucht Museumpark staan standbeelden. 10 Het ‹nsan Haklar› park (Mensenrechtenpark) heeft enkele prachtige moderne beelden zoals de Vliegende Dolfijnen. Het Muammer Aksoy park is een prachtig kustpark met een mooi uitzicht op Izmir. Het Turgut Özal recreatiepark in Bayrakl› biedt een uitgebreide waaier aan recreatieve en sportieve activiteiten. KUNST, CULTUUR EN ONTSPANNING Izmir heeft sinds lang een onverwoestbare reputatie als kosmopolitische en culturele stad van Turkije. In het Cultureel Centrum Izmir worden regelmatig opera-, ballet- en muziekvoorstellingen gegeven. Als thuisbasis van het Egeïsch Filharmonisch Orkest heeft Izmir een groot theaterpubliek. Tijdens het jaarlijkse Internationale Festival zijn overal in de stad (ook in het antieke Ephesus theater) talloze optredens van internationale en Turkse artiesten. Alsancak (Punta) is met zijn traditionele gerestaureerde huizen omgetoverd tot een brede boulevard met bars, cafés en restaurants. In de middag rijdt u in een koets over de promenade. Na de koetsrit brengt u een gezellige avond door in de bars en cafés rond de Kordonboyu, Pasaport Pier en Karfl›yaka. SHOPPING In de straten rond de Kemeralt› markt vindt u fascinerende antiquiteiten, waardevolle en ook grappige juwelen, een ruime keuze aan kleding en natuurlijk de gedroogde vijgen en sultana’s waar Izmir bekend om staat. De visrestaurants hebben ook plaatselijke specialiteiten op de kaart staan, zoals trança en çipura (zeebrasemsoorten). Moderne en elegante winkels bevinden zich in de Kordon promenade in Alsancak, Karfl›yaka en op de boulevard Cumhuriyet Caddesi. 11 Çak›r A¤a Herenhuis, Birgi, ‹zmir 12 Op de weg naar Çeflme komt u langs Balçova, één van de grootste kuuroorden van Turkije met uitstekende verblijfsfaciliteiten. Vijftien kilometer ten westen van Karfl›kaya ligt Çamalt›, een kuststreek met moerassen en zoutvelden dat beschermd gebied is. Dit natuurgebied is een vogelreservaat, het Vogelparadijs van Izmir. U vindt er allerlei soorten, met inbegrip van flamingo’s en pelikanen. Veertig kilometer ten noordoosten van Karfl›kaya bevindt zich Yamanlar Çaml›¤›, een naaldwoud dicht bij het lieflijke Karagöl meer. Het woud is ideaal voor picknicken en er is een restaurant en een zwembad. In Kemalpafla in de Karabel pas (20 km van Izmir) is een Hettitische bas-reliëf te zien. Reliëf, Efesus Izmir vogelparadijs Vanaf Belkahve, het hoogste punt van de bergen rond Izmir, kunt u, nippend van een heerlijke kop Turkse koffie, genieten van een onvergetelijk uitzicht over de Baai van Izmir. Dit was de favoriete plek van Atatürk. Hier is overigens nog steeds één van zijn grootste standbeelden te bezichtigen. De Zeven Kerken van de Apocalyps, zoals beschreven door de heilige Johannes, zijn allemaal in Turkije: Izmir (Smyrna), Efes (Ephesus), Eskihisar (Laodicea), Alaflehir (Philadelphia), Sart (Sardis), Akhisar (Thyatira) en Bergama (Pergamon). Naar deze kerken worden één- tot vierdaagse trips georganiseerd. Interieur van het Çak›r A¤a Herenhuis, Birgi, ‹zmir Ten westen van Izmir, bijna volledig omgeven door de Egeïsche Zee, ligt het schiereiland Çeflme. De naam Çeflme betekent ‘fontein’ en is een verwijzing naar de vele fonteinen die hier in de 18e en 19e eeuw zijn gevonden. 13 Çeflme Burcht Het is een van de mooiste kusten van Turkije, omgeven door staalblauw water, begroeid met anijs-, sesam- en artisjokvelden, en hier en daar vijgen- en gombomen. In de ongerepte baaien kunt u naar hartenlust en in alle rust zwemmen. Ook de vakantieverblijven, restaurants, sport- en ontspanningsfaciliteiten op het schiereiland zijn uitstekend. De kleine haven van Çeflme (80 km van Izmir) wordt gedomineerd door de 14e eeuwse Genuese burcht die de Osmanen gerestaureerd en uitgebouwd hebben. De stad is een geliefd vakantieoord met uitstekende voorzieningen en restaurants. De 16e eeuwse karavanserai dicht bij de burcht werd gebouwd in opdracht van Süleyman I en fungeert nu als hotel, terwijl de 19e eeuwse Kerk van Hagios Haralambos nu is omgebouwd tot de Emir Çaka Kunstgalerij. 14 De kuuroorden bieden een welkome ontsnapping aan het jachtige leven. In Çeflme vindt u ook tapijten van de beste kwaliteit, lederwaren en allerhande souvenirs. ’s Avonds is er een drukte van belang in de restaurants, cafés, bars en disco’s langs de strandboulevard. U kunt ook een jacht huren om de prachtige kustlijn van het schiereiland te verkennen. Elke zomer vindt in Çeflme een Internationale Zangwedstrijd plaats. Van Ceflme vertrekken wekelijks ferry’s naar Venetië. Wat meteen opvalt bij aankomst in de uiterst populaire kustplaats Il›ca, is het onmetelijke grote witte zandstrand en de uitstekende voorzieningen van de Alt›n Yunus jachthaven. De baai is ideaal voor watersporten, vooral zeilen en windsurfen. De thermische baden rond Il›ca zijn zeer bekend; de beste vindt u in de baai van Sifne. Kampeerders die een aangename camping zoeken, kunnen terecht in Pafla Liman›. In Il›ca vindt jaarlijks de kleurrijke International Çakabey Optimist Yacht Race plaats. Il›ca, Çeflme Alt›n Yunus Jachthaven en Vakantieoord, Çeflme Twintig kilometer ten noordoosten van Çeflme ligt Ild›r›, de antieke Erythrai. Wie de Acropolis bij zonsondergang beklimt, wordt beloond met een prachtige zonsondergang over de baai en de eilanden. Vlakbij de Golf van Gerence kunt u met een jacht of met een auto de inham ten noordoosten van het schiereiland Çeflme verkennen. De prachtige natuur is ideaal voor een relaxte wandeling, de baai is een uitgelezen plek voor watersporten. In Dalyan, een vissersdorpje gebouwd op de diepe, beschutte inham ten noorden van Çeflme, bevinden de beste visrestaurants uit de streek zich aan de pier van de drukke jachthaven. Çiftlik is zeer geliefd bij de toeristen om haar uitgebreide accommodaties en het onmetelijke zandstrand (P›rlanta Plaj) net ten zuidwesten van de stad. De campings liggen ten zuiden van de stad en hier vindt u één van de beste stranden van de regio, het Alt›nkum Plaj (Gouden Strand). Il›ca, Çeflme 15 Urla Pier Vanuit de restaurants op de top van de Güvendik heuvel heeft u een prachtig uitzicht op de baai en de eilanden. Het welvarende vissersdorpje Çeflmealt› is de moeite waard vanwege zijn eenvoudige, maar uitmuntende visrestaurants. Op de heuvel van het typisch Egeïsche stadje Alaçat› staan windmolens, waarvan een aantal omgebouwd is tot restaurants. Alaçat› ligt zuidelijk, landinwaarts vanaf Il›ca en de kust; een paar kilometer ten zuiden ligt een goed strand. Op de zuidwestkust van de stad ligt een bekende zeilregio met paradijselijke baaien (helaas alleen per jacht te bereiken) waar u heerlijk even kunt aanmeren. Rijdend langs de panoramische kustboulevard van het schiereiland Karaburun komt u verschillende baaien en aparte vissersdorpjes tegen: Bal›kl›ova, Mordo¤an en Karaburun. In Karaburun liggen de aangename hotels, theetuinen en visrestaurants tussen de bergen en de heldere zee. Urla ‹skelesi, het vroegere Clazomenae, heeft een zeehaven en een hele waaier aan accommodaties in diverse prijsklassen. 16 Vanaf de Manast›r berg heeft u een adembenemend uitzicht op de kust van Karaburun, de kustlijn van Foça en de toegang tot de baai van Izmir. Ten zuiden van Çeflme, bij het stadje Seferhisar, ligt de pittoreske jachthaven S›¤ac›k, omgeven door een burcht uit de Genoese periode. Het is ook een goede uitvalsbasis voor een bezoek aan de Tempel van Dyonisus in de antieke stad Teos en aan het riante strand Akkum. Ten zuiden van Akkum ligt het New Neptune Holiday Village met duik- en surfscholen. Dit vakantiedorp is overduidelijk het Mekka voor watersporters. Karaburun Ild›r›, Çeflme Teos, Seferhisar Gümüldür heeft uitstekende toeristische faciliteiten – mooie stranden, restaurants en hotels. Bij Ahmetbeyli (Claros) naar het oosten staan de Apollo tempel en de overblijfselen van het kolossale standbeeld van Apollo. Hier kunt u heerlijke vis eten en een duik wagen in de zee. Vanuit zuid-Ahmetbeyli leidt een kronkelige kustboulevard naar het Pamucak strand. 17 Foça, ‹zmir 18 Foça, het oude Phocaea, maakte in de antieke tijd deel uit van de Ionische Federatie. Het is nu een moderne, drukke badplaats gelegen aan twee diepe baaien. De aangename accommodaties, nette stranden en uitnodigende restaurants maken van deze plaats een favoriete vakantie bestemming. Liefhebbers van de zon kunnen mooi bruinen op de natuurlijke rotsformaties van de Sirenen eilanden. Bergama (Pergamon), ooit een bloeiende stad, is een van de interessantste archeologische sites van Turkije. In de Acropolis, op een heuvel boven het huidige Bergama, liggen de overblijfselen van de beroemde bibliotheek, een steil en indrukwekkend theater, de tempels van Trajanus en Dionysos, een monumentale Zeus altaar, het kuuroord van Demeter, een gymnasium gebouwd op heuvelterrassen en de Agora. Asclepion is een kuuroord ten zuidwesten van de stad dat opgedragen is aan Asclepios, de god van de geneeskunde. Acropolis Theater, Bergama Het Archeologisch en Etnografische Museum mag u absoluut niet missen. In hetzelfde gebied staat de Serapis tempel, één van de Zeven Kerken van de Apocalyps die door de Byzantijnen is omgevormd tot een basiliek. Dikili, op vaste tijden bezocht door groepen op weg naar Pergamon, is de havenstad van Bergama. De vele aangename restaurants langs de Kordon promenade staan garant voor een relaxed verblijf. U moet een bezoekje brengen aan de kleine Çandarl› (oude Pitane) haven om de Genoese burcht te bekijken, één van de best bewaarde burchten van Turkije. Ayval›k is een charmante havenstad, gelegen te midden van prachtige naaldwouden. De fieytan Sofras› (Duivelstafel) biedt een prachtige panorama over de eilandengroep in de Golf van Ayval›k en het eilandje Alibey (Cunda) met zijn lekkerste visrestaurants. Standbeeld van Nike, Bergama 19 Het eilandje Alibey (Cunda), Ayval›k, Bal›kesir brede waaier aan hotels en verblijven met zeezicht. Hier is ook het mooie Nationaal Park Kaz Da¤› met een prachtige natuur, rustgevende groene delen met diverse warmwaterbronnen. Volgens de legende werd hier de eerste schoonheidswedstrijd in de geschiedenis gehouden. In de schaduw van de Kaz Da¤› (1774 m) in P›narbafl›, ten westen van Akçay, gaf Paris de gouden appel aan Aphrodite tijdens het alom bekende ‘‘Oordeel van Paris’’. Het Sarm›sakl› strand is één van de mooiste stranden van de streek. De Golf van Edremit, ook bekend als de Olijf Rivièra, beschikt over een aantal aantrekkelijke badplaatsen: Küçükkuyu, Alt›noluk, Akçay (een kuuroord met verschillende bronnen), Edremit en Ören. Al deze prachtige stranden langs de Golf van Edremit bieden de bezoeker een 20 BEHRAMKALE (ASSOS) Zevenentachtig kilometer ten zuiden van Çanakkale ligt Assos, het bekende onderwijscentrum uit de Oudheid. Aristoteles, Plato’s bekende leerling, werd uitgenodigd om in Assos drie jaar les te geven. Hij trouwde met de nicht van Hermeia, stichtte een school voor filosofie en deed verkennend onderzoek in de zoölogie, biologie en plantkunde. De acropolis van Assos ligt 238 m boven de zeespiegel, de tempel van Athena werd gebouwd in de 6e eeuw v. Chr. Deze Dorische tempel en beschermer van het schiereiland Biga en de Golf van Edremit. Ga ’s avonds niet meteen terug en blijf tot het maanlicht op de ruïnes valt, of sta vroeg op om tijdens de zonopkomst de acropolis te bewonderen. Assos (Behramkale) Een traditioneel koffiehuis Erdek, Bal›kesir Beklim de top en bij het uitzicht over de Golf van Edremit snapt u waarom deze hemelse plek werd uitgekozen voor een stad. Op de terrassen die afzakken naar de zee bevinden zich agora’s, een gymnasium en een theater. Vanaf de noordelijke hoek van de acropolis heeft u uitzicht op een moskee, een brug en een fort die in de 14e eeuw werden gebouwd door sultan Murat I. Aan de voet van de acropolis ligt een oud idyllisch haventje. Assos heeft de reputatie het centrum te zijn van de Turkse kunstscene vanwege haar levendige, vriendelijke en Boheemse sfeer. Een vakantie in Assos zal u altijd bijblijven. 25 km ten westen van Behramkale ligt het dorpje Gülp›nar, de antieke stad Chryse waar de tempel van Apollon Smintheus uit de 2e eeuw v. Chr. staat. Babakale, een schilderachtig dorpje met huizen tegen de rotsen, ligt 15 ten westen van Gülp›nar, gelegen op een niet-gemarkeerde weg die de kartelige kustlijn volgt. Tempel van Athene, Assos 21 Monument voor de Turkse soldaat Çanakkale Monument voor hen die vielen. Historisch Nationaal Park van het schiereiland Gelibolu 22 ÇANAKKALE Çanakkale ligt aan de nauwe 1200 meter brede zeestraat, die de Zee van Marmara met de Egeïsche zee verbindt en waar de kusten van Europa en Azië elkaar bijna aanraken. Er zijn regelmatige veerdiensten voor auto’s tussen Çanakkale aan de Aziatische zijde en Eceabat en Kilitbahir aan de Europese zijde. Jachten die de zeestraat passeren stoppen in de compleet toegeruste jachthaven van Çanakkale. Hotels, cafés en restaurants langs de promenade zijn de plaatsen bij uitstek om te genieten van het jachtverkeer in de haven. 57e Regiment Begraafplaats Het Kilitbahir fort en het Archeologisch Museum van Çanakkale zijn open voor bezoekers. Om het zeeverkeer te kunnen controleren liet sultan Mehmet II, de latere veroveraar van Istanbul, in 1451 twee forten aan de zeestraat bouwen, een aan Europese zijde in Kilitbahir en één aan de overzijde in Çimenlik. Historisch Nationaal Park van Gelibolu Kilitbahir Vesting In het Çimenlik fort is het Militair Museum ondergebracht ter nagedachtenis aan de slag bij Çanakkale. Het Gelibolu Historisch Nationaal Park, ook bekend als het schiereiland Gallipoli, is opgericht ter nagedachtenis aan de 500.000 soldaten die hun leven gaven bij Gelibolu. In 1915 leidde Mustafa Kemal, commandant van het Turkse leger, een succesvolle veldtocht tegen de vijandige legers en bevrijdde het gebied. Het park omvat gedenktekens, monumenten, begraafplaatsen, de Ar›burnu rotsen en het Tuz Gölü (zoutmeer). De prachtig groene heuvels, zandstranden en het helderblauwe water vormen een waardige laatste rustplaats voor de dappere soldaten die hier omkwamen. Hier voelt u het hart van de Turkse natie kloppen. Frans monument en begraafplaats 23 Homerus heeft Truva (Troje) onsterfelijk gemaakt in zijn verhalen over koning Priamus, Hector, Paris en de mooie Helena. Archeologische opgravingen hebben 9 opeenvolgende nederzettingen gevonden met ruïnes van stadsmuren, funderingen van huizen, een tempel en een theater. Een symbolisch houten paard verwijst naar de legendarische Trojaanse oorlog. De klassieke haven van Alexandria-Troas werd al gebouwd in de 3e eeuw voor Christus. Paulus bezocht deze havenplaats twee maal en op zijn derde missie reisde hij door naar Assos. Wanneer u het eiland Bozcaada nadert, valt het Venetiaanse kasteel u meteen op. Vervolgens trekken de glinsterende witte huizen, de restaurants en cafés aan de boulevard uw aandacht. Legendarische Paard van Troje Alexandria-Troas Kaleköy haven, Gökçeada Wijn is in overvloed aanwezig en een tour onthult vele wijngaarden en –kelders. Het eiland heeft mooie zandstranden in Ayazma, Poyraz en I¤delik. Het grootste eiland van Turkije, Gökçeada, is omgeven door ongerepte baaien. De groene heuvels met pijnbomen en olijfbomen zijn bezaaid met heilige bronnen en kloosters. Bootdiensten onderhouden een regelmatige verbinding tussen Çanakkale en Kabatepe. In augustus ontmoeten de eilandbewoners en toeristen elkaar op de kleurrijke markten. Gökçeada Eiland 24 De vruchtbare grond in de binnenlanden van de Egeïsche regio heeft vele belangrijke beschavingen gekend. Deze beschavingen hebben hun sporen nagelaten in de steden, stadjes, en dorpen. De erfenis van het recentere Osmaanse Rijk is heel goed bewaard in de traditionele Turkse architectuur de Osmaanse moskeeën. Rond de warmwaterbronnen werden kuuroorden gebouwd voor bezoekers die de ontspanning en de genezende werking van het water zoeken. MANISA In de mooie Egeïsche stad Manisa zijn verschillende knappe staaltjes van Seltsjoekse en Osmaanse architectuur bewaard. De Sultan Moskee, gebouwd in opdracht van Ayfle Sultan, de moeder van sultan Süleyman I, dateert uit het begin van de 16e eeuw. Elk jaar in april wordt in Turks Badhuis Mesir Macunu Festival deze moskee het Mesir Macunu festival gehouden. Mesir macunu is een ietwat kleverig extract dat de zieke moeder van de Sultan zou hebben genezen. De 16e eeuwse Muradiye moskee werd ontworpen door de grote architect Sinan. In de aangrenzende medrese (theologische college) is nu het archeologische museum gehuisvest. Als de druiven in september worden binnengehaald, begint het Oogstfeest. Sultan Moskee 25 Gymnasium, Sardis, Manisa De druiven uit de talrijke wijngaarden van deze streek worden gedroogd en uitgevoerd. Ten zuiden van de stad ligt het Nationaal Park Sipil Da¤›, met de bekende “huilende rots” van Niobe. Als u naar het noordwesten reist, komt u in Gördes, een leuk stadje dat bekend is om zijn tapijten. De ruïnes van het antieke Sart (Sardis), ooit de hoofdstad van het Lydische koninkrijk van Croesus, liggen op het Sart Çay› (Pactole rivier). Hier werden de eerste munten van de wereld geslagen. De Tempel van Artemis, een gerestaureerd gymnasium en een belangrijke 3e eeuwse synagoge getuigen van de vergane glorie van deze stad. In het zuidelijke deel van Sardis kunt u een lange bergwandeling maken of andere bergsporten beoefenen op de Boz berg. Sardis 26 UfiAK Van oudsher is Uflak een belangrijk centrum voor de tapijtweverij, een rol die de stad nog steeds vervult. Bezoekers vinden het Museum van Uflak heel informatief en boeiend. Het het Kaftanc› Huis Museum en het Atatürk Etnografisch Museum, ook een voormalig verblijfplaats van Atatürk, tonen prachtige tapijten en kilims uit Uflak. AFYON De 226 meter hoge citadel uit 1350 v. Chr. kunt u beklimmen via de in de rotsen ingehouwen trappen. Het Archeologisch Museum en het Onafhankelijkheidsoorlog Museum onderstrepen de plaats van Afyon in de Turkse geschiedenis. Op de rotsen ten noorden van de stad Tapijten weven Aslankaya, Afyonkarahisar Museum van Uflak zijn monumentale bas-reliëfs, een restant van het Phrygische Koninkrijk, gekerfd. Aslantafl is de grootste van deze rotsen. Op Aslankaya zijn een aantal leeuwenreliëfs gegraveerd. Het Aç›k Hava Müzesi (Openluchtmuseum) bevindt zich bij de noordelijke ingang van de stad Dinar, 100 km zuiden van Afyon. Dit is de mythische plaats waar de legendarische zangwedstrijd tussen Apollo en Marsyas (Pan) plaats vond. Hier kunt u ook Byzantijnse en Romeinse grafstenen, inscripties en beelden bezichtigen. Turks Fruit 27 Tempel van Zeus, Aizanoi (Cavdarhisar) Kütahya 28 KÜTAHYA Kütahya Porselein Kütahya is één van de oudste steden van Turkije waar de traditionele Turkse gebruiken nog steeds leven. Er zijn ook diverse belangrijke Osmaanse monumenten waaronder een kasteel, moskeeën, medreses, baden, moskeecomplexen, mausolea en herenhuizen. Een van de mooiste moskeeën is de 14e eeuwse Ulu Cami (Grote Moskee). De Citadel van Kütahya biedt een schitterend uitzicht over de oude stad in het westen. In het Archeologisch Museum van Kütahya, een medrese uit de 14e eeuw, staan etnografische voorwerpen, Romeinse en Byzantijnse relikwieën, en Iznik en Kütahya tegels uit de Osmaanse periode. Het huis van de 19e eeuwse Hongaarse held Lajos Kossuth is nu het Kossuth Huis Museum waar relikwieën en documenten van Kossuth worden tentoongesteld. Plaatselijke kleding Çavdarhisar, Kütahya In de ovens van Kütahya werd in de 16e en 17e eeuw de fijnste ceramiek geproduceerd, een ambacht dat nog steeds wordt beoefend. U kunt de ateliers bezoeken waar ervaren ambachtslui tegels, borden en kommen vervaardigen. Kenmerkend voor de lokale ceramiek is de kobaltblauwe motieven op de melkwitte achtergrond. Ten zuidwesten van Kütahya ligt de Romeinse stad Çavdarhisar (Aezanoi) waar u een antiek theater, stadion en de Tempel van Zeus kunt bezichtigen. In dezelfde streek biedt de Murat berg de campingfaciliteiten en warmwaterbronnen in een van een schitterend natuurgebied. Vlakbij de stad Dumlup›nar ligt het Baflkomutan Nationaal Park en het Monument voor de Onafhankelijkheidsoorlog. Çinli Fontein, Kütahya 29 Antiek theater van Efesus 30 Een bezoek aan Efes (Ephesus), eens het commerciële centrum van de Oudheid, is het hoogtepunt van elke reis naar Turkije. De stad, waarvan het enorme bouwprogramma ondersteund werd door haar rijkdom, was gewijd aan de godin Artemis. De immense Artemis tempel, ooit beschouwd als één van de zeven wereldwonderen, werd herhaaldelijk gerestaureerd. De huidige vorm van de tempel dateert uit de 3e eeuw v. Chr. De ruïnes bevatten van een antiek theater, een gymnasium, een agora, baden en de monumentale Bibliotheek van Celsus. De nabijgelegen stad Selçuk wordt gedomineerd door de Byzantijnse citadel die dicht bij de 6e eeuwse Sint Jans basiliek werd gebouwd, op de plek waar de Heilige Johannes werd begraven. De 14e eeuwse Isa Bey moskee naast de basiliek is bereiken via een typische Seltsjoekse poort. Het Archeologische Museum bevat een indrukwekkende collectie beelden en andere vondsten uit Ephese. Het 16e eeuwse Turkse Bad Museum geeft een beeld van het leven in de hamam. Het Ephesus Internationaal Cultuur- en Toerismefestival vindt elk jaar mei plaats. Huis van de Heilige Maagd Maria Eros op een dolfijn, Efes Museum Volgens de overleveringen bracht Johannes na de dood van Christus de Maagd Maria naar Ephese waar ze haar laatste dagen doorbracht in het huisje Meryemana Evi dat voor haar werd gebouwd op de Bülbülda¤› (Koressos berg). Het is een pelgrimsoord voor Rooms Katholieken en een populaire site voor bezoekers. Het huis werd heilig verklaard door het Vaticaan en op 15 augustus organiseren de christenen jaarlijks een herdenkingsbijeenkomst. In Çaml›k nabij Selçuk is er een TCDD Openluchtmuseum voor Stoomlocomotieven met historische locomotieven. Negen kilometer ten oosten van Selçuk ligt het schilderachtige bergdorpje fiirince, bekend om zijn traditionele dorps- huisjes uit de 19e eeuw waarvan sommige zijn omgebouwd tot pension. U kunt in de wijnhuizen fiirince wijnen proeven en een wandeling maken door het dorpje dat op een openluchtmuseum lijkt. Standbeeld van Artemis 31 Haven van Kufladas› 32 AYDIN De provincie Ayd›n is bekend om haar heerlijke vijgen. In deze stad, het oude Tralleis, bevond zich een beroemde beeldhouwschool. De overblijfselen zijn uit de 2e eeuw n Chr. Na 1186 kwam de stad onder de Seltsjoekse heerschappij. Het plaatselijke museum toont voorwerpen uit verschillende periodes van haar geschiedenis. Terug op de Egeïsche kust ligt de schattige haven van Kufladas› of Vogeleiland, op de oevers van een glinsterende baai. De terrasvormige stad kijkt uit over de mooiste inham van de Egeïsche Zee en lijkt enkel en alleen geschapen voor het plezier van de vakantieganger. Vergeet niet het bekende en populaire Kufl Shopping Center in de wijk Kaleiçi te bezoeken waar de hele nacht door amusement is. Een grote, moderne jachthaven, faciliteert de jachtzeilers. Güvercin Eiland, Kufladas›, Ayd›n Bafa meer Kufladas›, Ayd›n Het Tusan-Kufltur strand ten noorden van Kufladas› is één van de schoonste stranden van Turkije. 23 ten zuidwesten van Kufladas› ligt het charmante holiday-resort Güzelçaml›. Ten westen van Güzelçaml›, 30 km van Kufladas›, is het Nationaal Park Dilek Schiereiland, een must voor degenen die over de nodige tijd beschikken. Deze ongelooflijk mooie omgeving biedt u onvergetelijke uitzichten en u kunt er de meest zeldzame dieren tegenkomen, zoals de Anatolische cheeta en de laatste Turkse wilde paarden. Het park is een natuurreservaat voor wilde dieren en een paradijs voor verschillende soorten dieren en vogels. Het schitterende Menderes rivier vallei, ook bekend als Meander, was de wieg van vele beschavingen. Het prachtige Çamiçi Meer (Bafa) tussen de naald-, olijf-, en oleanderbomen is een schattige stopplaats. 33 Tempel van Appollo, Didyma, Ayd›n 34 Toeristen kunnen kiezen tussen pensions en campings. Ten oosten van het meer verrijzen de vijf toppen van het Beflparmak gebergte. De iconoclastische priesters kwamen uit Constantinopel om hier kloosters, kerken en kapellen te bouwen aan de voet van het gebergte en op de eilanden van het meer. De ruïnes van de antieke stad Herakfia liggen dicht bij het meer, terwijl de resten van Alinda, op de oostkant van het Beflparmak gebergte liggen. De vallei heeft de opkomst en de val van verschillende grote steden meegemaakt, zoals Priene, Aphrodisias en Hierapolis. Dit rustige natuurreservaat is de uitgelezen plek voor vogelliefhebbers, wandelaars, natuurliefhebbers en fotografen. Güllübahçe (Priene) was een van de drukste havens van de Ionische Federatie. De dambordstructuur van de stad werd in de 4e eeuw v. Chr. uitgewerkt door Hippodamos van Miletos en is een prachtig voorbeeld van antieke stadsplanning. Tempel van Athene, Priene Miletus Antiek Theater, Ayd›n Alt›nkum, Didim Ook Milete (Miletos) was een grote Ionische haven en de geboorteplaats van verschillende filosofen en wijsgeren. Het theater is zeker een bezoek waard en u mag ook de goed bewaarde ruïnes van Faustina baden en het archeologisch museum niet vergeten. Hoewel Didim (Didyma) zich slechts op één monument kan beroemen, is het niettemin een prachtige site. De Apollo tempel was een van de heiligste plaatsen in de oudheid. Ook al werd het herhaaldelijk geplunderd en in brand gestoken, toch blijft dit heiligdom imponeren door zijn schoonheid. Rondom de kolossale tempel staat een dubbele zuilengalerij. Niet ver van de archeologische site lonkt het prachtige strand van Alt›nkum met zijn vele hotels en pensions. Een ander vakantieoord in de regio is Akbük met haar mooie strandhotels. Alinda, Ayd›n 35 Stadium van Aphrodisias, Ayd›n Hoewel de geschiedenis van Geyre (Aphrodisias) ver teruggaat in de tijd, kende ze een bloeiperiode tijdens de 1e eeuw v. Chr. Deze stad is gewijd aan Aphrodite, de godin van de liefde en de vruchtbaarheid. Tijdens de opgravingen van deze stad werd een van de rijkste schatten uit de Oudheid blootgelegd. De openbare gebouwen zijn rijkelijk versierd met fijn bewerkt marmer. Met dezelfde vakmanschap werden opmerkelijke tempels, monumenten, baden, een theater en een indrukwekkend stadion gebouwd. Het marmer- en beeldhouwwerk uit deze streek was van zo’n hoog niveau en genoot zo’n prestige in de rest van de wereld, dat in Aphrodisias de belangrijkste beeldhouwschool uit de Oudheid werd opgericht. Veel van deze exquise stukken zijn te bezichtigen in het plaatselijke museum. Het theater en het bouleuterion behoren tot de best bewaarde ruïnes van Aphrodisias. In Sultanhisar, 35 km ten oosten van Ayd›n, wordt in het voorjaar een Kunst- en Cultuurfestival georganiseerd. In het stille bos van olijfbomen liggen de ruïnes van Nysa, dat in de 2e eeuw bekend stond als een onderwijscentrum. 36 Tetrapylon, Aphrodisias, Ayd›n 37 Kalkterassen van Pamukkale, Denizli 38 DENIZLI Gekoloniseerde straat, Hierapolis, Denizli Denizli ligt tegen de hoge bergen bij de Büyük Menderes rivier (Meander). De regio is niet alleen rijk aan natuurschoon maar ook aan cultuur en geschiedenis. De eerste inwoners waren de Luvianen, eeuwen later gevolgd door de Hettieten. Door de eeuwen heen was deze vlakte de bakermat voor verschillende beschavingen: Frygiërs, Lydiërs, Perzen, Macedoniërs, Romeinen, Byzantijnen, Seltsjoeken en Osmanen. Het hedendaagse Denizli is een stad vol brede lanen, parken en hotels. In het Atatürk Etnografisch Museum in het centrum wordt volkskunst en etnische voorwerpen tentoongesteld. Tijdens het winkelen in het Kaleiçi Çarfl›s› moet u vooral letten op koperwerk, juwelen, handdoeken en zijden blouses. In de Çaml›k, ‹ncilip›nar of Gökp›nar parken kunt u terecht voor een rustige picknick of een wandeling in de schaduw van het dennenwoud. Hierapolis, Pamukkale Kalkterassen van Pamukkale, Denizli De warmwaterbronnen en de thermische baden trekken heel wat bezoekers. Een magische en spectaculair natuurwonder is de Pamukkale (Hierapolis), stralend witte, versteende sprookjesterrassen. Het water dat uit de thermische waterbronnen over het plateau stroomt, bevat kalkhoudende zouten die dit schouwspel van stalactieten, cataracten en bassins vormt. Ook de Romeinen kenden de genezende krachten van de warmwaterbronnen. Zowel de thermencenter met zijn motels en thermische baden, als de ruïnes van de antieke stad Hierapolis liggen op het plateau. Hierapolis, Pamukkale Ten noordwesten van Pamukkale ligt nog een thermisch centrum, de Karahay›t dat bekend is om het hoge ijzergehalte van haar water. Het Nationaal Park Honaz Da¤› ligt 20 km ten oosten van Denizli, vlakbij het stadje Honaz. De Honaz berg heeft een van de hoogste en mooiste pieken (2528 m) van de Egeïsche regio en is bedekt met een prachtig dennenwoud. Op de noordelijke hellingen ligt het antieke Colossae, een plek waar de vroege Christenen woonden. 39 Bodrum, Mu¤la 40 MU⁄LA Museum van onderwater archeologie, Bodrum In de provincie Mu¤la liggen de bekende vakantieoorden Bodrum, Marmaris, Datça, Köyce¤iz en Fethiye. Prachtige verblijfplaatsen, comfortabele hotels en motels, gezellige pensions, indrukwekkende ruïnes van oude beschavingen en betoverende landschappen bieden vakantiegangers een uitgebreide keuze. De hoofdstad van de provincie, Mu¤la, ligt landinwaarts en is bekend om haar traditionele volkscultuur. In het dorpje Özlüce, een waar openluchtmuseum ten oosten van Mu¤la, ligt het Turolian park waar u fossielen kunt ontdekken van 5-9 miljoen jaar oud. Een indrukwekkend middeleeuws kasteel, gebouwd door de Ridders van Rhodos, bewaakt de toegang tot de staalblauwe baai van Bodrum waarin Egeïsche en de Middellandse Zee elkaar ontmoeten. Talloze vakantiegangers zijn reeds gevallen voor de charme van dit stadje. Bodrum U kunt er rustig wandelen langs de promenade met palmbomen, terwijl elegante jachtboten aanmeren in de jachthaven. Niet ver buiten de stad kunt u in heldere, rustige, warme zeeën zwemmen. Duikers kunnen onder water talloze koraalriffen, grotten en prachtige rotsformaties ontdekken waar octopussen en kleurrijke sponsen leven. De reputatie van de scheepswerven van Bodrum gaat terug tot in de Oudheid en nog steeds bouwen ambachtelijke scheepsbouwers deze traditionele jachten: de tirhandil met zijn puntige boeg en achtersteven en de gület met een brede dwarsbalk en een ronde achtersteven. Vooral dit laatste schip wordt gebruikt voor pleziervaarten en tijdens de jaarlijkse Bodrum Oktober Cup Race. De grote groepen mensen die Bodrum jaarlijks bezoeken hebben de kleine ondernemer gestimuleerd om het winkelen in Bodrum tot een waar genoegen te maken. Allerlei lederwaren, natuurlijke sponsen, en de locale blauwe glaskralen zijn maar een paar van de koopjes die u kunt vinden in de gezellige winkeltjes langs de smalle steegjes met witte muren. 41 Yal›kavak, Mu¤la In Bodrum, het vroegere Halicarnassus, werd Herodotus geboren en hier ligt ook het Graf van Koning Mausolus (4e eeuw v. Chr.), één van de zeven Wereldwonderen uit de Oudheid. In de haven staat het Kasteel van Bodrum, het middeleeuwse kasteel van Sint Petrus, een mooi voorbeeld van kruisvaardersarchitectuur. Dit 15e-eeuwse fort is omgevormd tot het Onderwater Archeologie Museum, met overblijfselen die dateren uit het Bronzen Tijdperk. Het beeldschone uitzicht vanuit het nabije Göktepe wordt vaak gefotografeerd door bezoekers die een bezoek brengen aan het 2e eeuwse theater. Deschattige boetiekjes bieden u kilims, tapijten, sandalen, borduurwerk en originele kledingontwerpen in zachte katoenen stoffen. Bodrum heeft zijn reputatie als het centrum voor kunst te danken aan de vriendelijke, Bohemiaanse sfeer en de vele kleine galeries. Hier heerst overdag een open, losse sfeer en ’s nachts wordt er in de nachtclubs (sommige met cabaret) of disco’s gefeest tot in de vroege uurtjes. Wie liever een rustige avond in Bodrum wil doorbrengen en genieten van verse zeevruchten of andere Egeïsche specialiteiten kan terecht in één van de vele restaurants. 42 Vakantiegangers die lekker willen relaxen moeten zeker naar het Schiereiland Bodrum, dat bezaaid is met schilderachtige dorpjes, pensions en hotelletjes in rustige baaien. Uitgestrekte zandstranden vindt u in Bardakç›, Gümbet, Bitez, Aktur, Ortakent, Yal›s›, Karaincir, Ba¤la en Akyarlar. Kampeerders en windsurfers amuseren zich in Gümbet, en in Bitez zigzaggen keurrijke surfplanken behendig tussen de jachten door. Langs het strand kunt u heerlijke wandelingen maken tussen de sinaasappel- en mandarijnentuinen. Eén van de langste zandstranden uit de streek is Ortakent, de ideale plek om tot rust te komen. In de antieke haven Myndos (Gümüfllük) kunt u makkelijk contact leggen met de open en gastvrije bevolking. Kenmerkend voor Yal›kavak zijn de stralend witte huisjes met neervallende bougainvilles in de smalle straatjes. Kleine cafés en windmolens doen de rest voor een pittoresk decor. De noordkust van het schiereiland, met de plaatsen Torba, Türkbükü, Gölköy en Gündo¤an, kunt u verkennen per huurauto of, nog beter, per huurboot. Per boor maakt u dan een tocht langs de stille inhammen, citrusgaarden en beboste eilanden. De met olijfbomen begroeide heuvels worden bekroond met kleine Bodrum Halicarnassus Disco, Bodrum windmolens die nog steeds in gebruik zijn. Torba, een modern dorp met vakantiewoningen en een aantrekkelijke jachthaven ligt 8 km ten noorden van Bodrum. Türkbükü en Gölköy zijn eenvoudige vissersdorpjes met een handvol taveernes die uitkijken over een lieflijke baai. Karaincir is één van de mooiste stranden op het schiereiland Bodrum en is ideaal voor wie een actieve strandvakantie en een ontspannen avond in het gezelschap van de lokale bewoners wil. Akyarlar tot slot geniet terecht een reputatie voor het fijne zand van haar stranden. Na een boottocht naar Karaada, half uur van Bodrum, kunt u een duik nemen in een grot waar het warme mineraalwater dat uit de rotsen een helende werking zou hebben. Turgutreis, Gümüfllük en Yal›kavak met hun uitstekende stranden liggen op het westelijke schiereiland en zijn de ideale plekken voor wie wil zwemmen, zonnebaden en watersporten. Gümüfllük is een Blauwe Vlag-strand. In Turgutreis staat het standbeeld van de gelijknamige grote Admiraal die hier werd geboren. De heldere en diepe wateren van de Golf van Gökova, gelegen op de zuidkust van het schiereiland Bodrum, vertonen kleurschakeringen van het diepste blauw tot het lichtste turkoois. 43 Marmaris, Mu¤la 44 De kustlijn is dicht bebost en heeft alle tinten van groen. In de avonden reflecteert de zee de silhouetten van de bergen tegen de ondergaande zon en in de nacht weerspiegelt zij de maan. U kunt vanuit Bodrum een boot huren voor een toch van twee, drie of zeven dagen. Ten noorden van Bodrum ligt de Golf van Güllük met de gelijknamige haven. De mythologische Dolfijn Jongen zou iets verderop noordwaarts geboren zijn, in K›y›k›fllac›k (Iassos). Ten zuiden van Güllük, aan het einde van een diepe smalle inham omgeven door de met olijfbomen bedekte heuvels, ligt Varvil (het vroegere Bargilya). Landinwaarts vanuit Güllü ligt het stadje Milas (Mylasa), bekend door zijn mooie tapijten, een eeuwenoude traditie die nog steeds wordt voortgezet. De wevers hebben er doorgaans geen problemen mee als ze worden bekeken terwijl ze aan het werk zijn. Gümüflkesen monument tombe, Milas, Bodrum Een huis in Milas Tapijten boerderij, Milas Vele oude Turkse huizen met houtsnijwerk gerasterde ramen bieden voorbeelden van de lokale architectuur. In het westen van de stad staat Gümüflkesen, een monumentaal graftombe dat vermoedelijk een kopie is van het bekende Halicarnassus Mausoleum. Labranda werd in de Oudheid hoog in de bergen gebouwd als een heiligdom gewijd aan Zeus. De toeristen hebben dit toevluchtsoord in de bergen opnieuw ontdekt en genieten er van de frisse lucht en het adembenemende landschap. Antieke Stad van Lassos Marmaris ligt in een baai tegen een wild berggebied begroeid met dennenbomen. Het is één van de mooiste kustplaatsen van Turkije, ideaal voor watersporten en zeilen. Het is de uitvalsbasis voor de ‘Blue Voyage’ langs de Egeïsche kust. In mei biedt de Marmaris Yacht Charter Show de gelegenheid om de kapiteins en bemanningsleden van de verschillende jachten te ontmoeten. 45 Marmaris jachthaven, Mu¤la Met voldoende voorraad aan boord vertrekt u met het vaartuig van uw keuze om in eigen tempo de schoonheid van Zuid-Turkije te verkennen. In Marmaris moet u de plaatselijke delicatessen proeven in een van de visrestaurants terwijl u nipt van een glaasje rak›, een anijsdrank met veel ijs en water. Later kuiert u langs de promenade met palmbomen en doet u zichzelf te goed aan een ijsje. Wie zich lekker wil uitleven in een gezellige bar of dansen tot het ochtendgloren kan terecht in een van de vele moderne disco’s. Winkelliefhebbers hebben een flinke kluis aan de vele boetieks, kleurrijke bazaars en markten van Marmaris. U vindt er kwalitatief hoogstaande leder- en denimwaren, koperwerk, juwelen en onyxmarmeren voorwerpen. 46 De handgeweven tapijten, stoffen en borduurwerk en de plaatselijk geproduceerde çambal› (honing met dennengeur) zijn de beste koopjes. Het oude Marmaris, Physkos, was een belangrijke stopplaats op de Anatolië-Rodos-Egypte handelsroute. U kunt in Physkos de ruïnes van de citadel bezoeken die Süleyman I op een heuvel liet bouwen. Zwemmers moeten het Atatürk Park, een ondiep strand in een baai ten oosten van Marmaris, absoluut niet missen. De glasheldere zee is van mei tot eind september warm genoeg voor zwemmen. Ook paardrijden en tennis behoren tot de mogelijkheden. Dit is een van de weinige plaatsen waar u de koppige geur van wierookhars kunt opsnuiven. In de zomer varen wekelijks ferry’s tussen Marmaris en Venetïe. Marmaris In de omgeving van Marmaris, in ‹çmeler, dalen de nevelige bergen af naar de zandstranden. Het stralend blauwe water leent zich uitstekend voor watersporten. Velen vinden deze plek zo onweerstaanbaar dat ze langer blijven dan gepland. De uitstekende accommodaties doen hier trouwens geen afbreuk aan de natuurlijke omgeving. Als u vanuit de bergen afdaalt richting Turunç, dan spreiden de onvergetelijke blauwe wateren van de natuurlijke haven zich voor u open. Het dorpje zelf is klein ligt verspreid over de baai. De meeste restaurants liggen aan het strand. Iets verder van het strand liggen een paar bars en restaurants waar verse vis op het menu staat. Kumlubük, een turkooizen baai, ligt aan de zuidhoek van de baai. Aan de noordelijke zijde torent de stad Amos boven het water uit. Loryma, helemaal in het topje van het schiereiland Bozburun, waar de ruïnes van de antieke haven en het kasteel te bezichtigen zijn, is enkel te bereiken per boot. 47 Turunç Rustige, natuurlijke baaien en eilandjes liggen verspreid langs de noordkust. Ideaal voor wie er eens echt tussenuit wil, weg van alle drukte. Caretta Caretta Het eiland Sedir in de Golf van Gökova was het oude Cedrai. Haar oude stadsmuren, het theater en de tempels kunt u bereiken door vanuit Marmaris naar het noorden richting Gelibolu Baai te rijden en vervolgens per boot over te steken. Deze tocht garandeert u een onvergetelijk panoramisch uitzicht op het berglandschap langs de baai. Aan het uiteinde van de golf lijken de huizen van het dorpje Gökova van de K›ran berg naar de zee af te dalen. De restaurants bevinden zich in een idyllisch decor gevormd door het frisse, bruisende water dat uit de bergen naar beneden stroomt. De torenhoge dennen en de frisse bries van het Gökova Park schenken een welkome verkoeling. 48 Het schiereiland Datça vormt een natuurlijke grens tussen de Golf van Gökova in de Egeïsche Zee en de Golf van Hisarönü in de Middellandse Zee. De 75 km lange weg van Marmaris naar Datça kronkelt langs bomen en heuvels en biedt u prachtige uitzichten over de hemelsblauwe wateren. Kampeerders hebben keuze te over en minder avontuurlijke reizigers kunnen terecht in de comfortabele vakantiecentra. Op 25 km van Datça ligt het mooie Aktur strand. Datça zelf is een schilderachtig stadje met neerhangende bougainvilles aan de witgekalkte huisjes. De jachthaven ligt in het zuiden, terwijl zwemmers de noordelijke baai verkiezen. Speciaal voor de toeristen liggen rond de jachthaven varschillende bars, cafés en winkels. Sommige winkels blijven open tot ’s avonds laat. In de avond kunt u genieten van een aperitiefje en daarna heerlijk eten in een gezellig restaurant. De plaatselijke eetgelegenheden bieden zowel verse vis als specialiteiten uit de traditionele Turkse keuken. Hisarönü Als u nog energie heeft, naam dan een wandelingetje en vind een disco naar uw voorkeur om de dag af te sluiten. Tien kilometer ten noorden van Datça vaart dagelijks een ferry tussen de Körmen haven en Bodrum. Wanneer u Datça verlaat, met de auto of per boot, komt u verschillende ongerepte baaien en gouden zandstranden tegen. Karg› is een van de populairste baaien van de streek. Op het puntje van het schiereiland (38 km van Datça) ligt de oude Karische stad Knidos, ooit door Strabo beschreven als “een stad gebouwd op het mooiste schiereiland voor de mooiste godin, Aphrodite”. Dit bekende kunst- en cultuurcentrum uit de 4e eeuw v. Chr. had twee havens: één aan de Egeïsche en één aan de Middellandse Zee. De overblijfselen van de cirkelvormige tempel ter ere van de godin van de liefde kijken uit over deze twee havens. Blue Voyage 49 Dalyan De zuilengalerij is opgetrokken uit hartvormige kolommen van wit marmer. Ooit stond in deze tempel het legendarische Aphrodite beeld van Praxiteles, een van de mooiste beelden uit de Oudheid. De stad Köyce¤iz ligt aan het noordeinde van het gelijknamige meer, en is met de Middellandse Zee verbonden via een natuurlijk kanaal. Deze unieke omgeving is een beschermd natuur- en dierenreservaat. Een met wierookbomen omgeven weg leidt naar het dorpje Dalyan, gelegen aan een rivier. De wirwar van kanalen kunt u makkelijk verkennen per boot terwijl u zich overgeeft aan deze droomwereld. Specialiteiten van de restaurants aan het water zijn de overheerlijke verse visgerechten. Oude stad Kinesos, Datça 50 In de oude havenstad Caunos, aan een rivierbocht, ziet u prachtige graven gehouwen in de rotsen. De Dalyan Delta met een lang gouden zandstrand aan de monding van de rivier is een natuurreservaat voor zeeschilpadden (Caretta Caretta) en blauwe krabben. De prachtige jachthaven Ekincik illustreert op treffende wijze de adembenemende schoonheid van deze regio. Op een half uur rijden van de luchthaven van Dalaman ligt Sar›germe, met haar wonderlijke zandstranden en een aangenaam vakantieverblijf dat verscholen ligt tussen de dennenbomen. De beste periode om te raften in de Dalaman rivier is tussen mei en oktober. De weg naar Fethiye slingert zich langs sterk beboste heuvels. Af en toe vangt u een glimp op van de zee en een tweetal verlaten eilandjes. De Golf van Göcek en de vriendelijke jachthaven is een van de beste plaatsen om te zeilen. Caunos Berg Tombes, Dalyan Göçek, Mu¤la Dalyan De vele eilanden, inhammen en het hemelsblauwe water maken deze Golf gewoonweg onweerstaanbaar. De ruïnes van Arymaxa, een antieke stad aan het zuidpunt van de golf, ligt aan het azuurblauwe water. Op het Tersane eiland tegenover staan de ruïnes van een Byzantijnse scheepswerf. Het populaire Fethiye, 135 km ten zuidoosten van Marmaris, valt onmiddellijk op door de immense jachthaven gelegen aan een mooie baai met talloze eilandjes. Bovenop de heuvel ziet u de ruïnes van een kruisvaarderburcht, gebouwd door de Ridders van Rhodos. In het hoogste punt van de stad (vroeger Telmessos) werden verschillende Lycische rotsgraven gehouwen. Het meest opvallende is dat van Amyntas, dat wellicht dateert uit de 4e eeuw v. Chr. Ekincik dorp, Mu¤la 51 Blue Lagoon Ölüdeniz, Fethiye Zwemmers gaan naar het bekende Çal›fl strand, 4 km ten westen van de stad, of naar het fiövalye eiland tegenover de haven die in de lente overwoekerd wordt door de bloemen. Bergwandelaars nemen de bergroute naar de Belce¤iz baai. De vele pensions in het bergdorpje Ocakköy vormen een uitstekende uitvalsbasis voor bergwandelingen. Ook het bergdorp Hisarönü heeft leuke hotels. Op 4 km van Hisarönü ligt het stille stadje Kayaköy met oude huizen en kerken. Een lust voor het oog zijn de baai en de mooie Blue Lagoon Ölüdeniz waar u heerlijk kunt zwemmen en watersporten. De Baluwe Lagune is een van de beste plaatsen ter wereld waar u ongestoord wilt zonnebaden aan een schitterende baai. Vanaf de Baba berg (1969 m) kunt u deltavliegen in de Baluwe Lagune. Gemiler eiland, Mu¤la 52 Bent u op zoek naar een comfortabele verblijfplaats, dan bent u in Belce¤iz aan het goede adres. Een betoverend landschap omgeeft het strand en het schaduwrijke park van K›d›rak. Op het eiland Gemiler (Sint Nicolaaseiland) liggen Byzantijnse ruïnes opeengestapeld in naaldwouden. Het zuiden van het K›d›rak strand, de baai van Kötürümsü, is enkel te bereiken per boot. Achter dit idyllische strand kunnen de avonturiers onder u een woud, watervallen en een vallei met honderden soorten vlinders ontdekken. Hoog in de bergen boven Fethiye, 44 km ten zuiden van Fethiye, ligt de Sakl›kent Canyon (Verborgen Stad). In de zomer is Sakl›kent een favoriete picknickplaats met rustieke restaurants die verse forel serveren. 36 km ten zuiden van Fethiye ligt de geboorteplaats van Bellerophon Yakaköy (Tlos), de oudste stad van de Lycische regio. Sakl›kent Modderbad Kayaköy Bezoekers kunnen de ruïnes van een kasteel, een agora, een necropolis, een theater, Romeinse baden en de Eflen vallei bezichtigen. Een uitstekende plaats om te picknicken is het Tlospark, 2 km ten oosten van Tlos Park. P›nara, 39 km ten zuiden van Fethiye, is een andere antieke bergplaats. Het is een ideale omgeving voor bergwandelaars en bezoekers kunnen er de overblijfselen bekijken van een theater, een agora, een rotsgraf en baden. Ongeveer 65 km ten zuidoosten van Fethiye, vlakbij K›n›k, liggen de ruïnes van Xanthos, een belangrijke Lycische stad in een prachtig natuurlandschap. Het naburige Letoon was vroeger een belangrijk religieus centrum waar in de Oudheid de tempels stonden van de goden Leto, Artemis en Apollo. Letoon 53 CULTUREEL ERFGOED IS KWETSBAAR Het cultureel erfgoed wereldwijd is te vergelijken met een grote puzzel. Elk monument, elk object, is een onvervangbaar stukje in het gehele plaatje. Elk stukje geeft ons informatie over onze afkomst, onze ontwikkeling en onze huidige samenleving. Iedere vondst en elke nieuwe interpretatie voegen weer een stukje aan de puzzel toe en maakt het gehele plaatje overzichtelijker en duidelijker. Elk stukje van deze puzzel moet door ons beschermd worden, zodat ook toekomstige generaties de kans krijgen de puzzel in elkaar te zetten en het totale plaatje te zien. De meeste mensen zijn zich niet bewust van het feit dat ons cultureel erfgoed onder druk staat: bijvoorbeeld door plotselinge natuurrampen als aardbevingen en vloedgolven, door milieuvervuiling en door ingrepen van de mensheid. Zelfs de meest onschuldige ingrepen kunnen een vernietigende invloed op het cultuurgoed hebben. Denk hierbij aan het meenemen als souvenir van eeuwenoud aardewerk of mozaïeken, of het aanraken van een stenen of een metalen voorwerp, of een textielstuk: iedere aanraking laat een laagje vet en zweet achter. Het beklimmen van een monument doet het oppervlaktemateriaal slijten en zelfs beschadigen. Het schrijven of inkrassen van namen zorgt voor permanente schade. Het meezeulen van grote tassen of rugzakken kan een muurschildering beschadigen of een object doen omvallen. Er zijn ontelbaar vele manieren waarbij we onbewust bijdragen aan de vernieling van onze cultuurschatten. In 2020 zullen er wereldwijd 1,6 miljard toeristen per jaar zijn. Laten we onze krachten bundelen om de diversiteit en de rijkdom van ons cultureel erfgoed te beschermen en ervan te genieten. Internationale Organisatie voor de Conservatie van het Culturele Erfgoed (ICCROM) 55 TOERISTISCHE INFORMATIEBUREAUS Grafisch ontwerp: Grafik Sanatlar Design Office www.grafiksanatlar.com Gedrukt door: Serhan Drukkerij www.serhan.nl Nederland 2007 Bestemd voor gratis distributie 56