De filosofie van rust | Bright Ideas

De filosofie van rust
door Floris Poort
leestijd: 6 min
Ontwerper Harald Dunnink, creative director van het digitale bureau Momkai, werkt al
jaren volgens een simpele filosofie: rust. Nu heeft hij die designfilosofie ook op papier
gezet.
Eerder dit jaar werd Harald Dunnink door het Amsterdamse Stedelijk Museum uitgenodigd
een audiotour voor bezoekers te maken, uitgestippeld vanuit zijn eigen interesses. Dat leverde
niet alleen een rondleiding door het museum voor moderne kunst op, maar hielp Dunnink ook
om zijn eigen designfilosofie en daarmee die van zijn bureau Momkai strak in woorden te
vatten.
De filosofie bestaat uit drie stappen. De basis, waarbij de ontwerper een podium maakt dat
rust uitstraalt. Dat doet de ontwerper door het concept rond te maken, helderheid te creëren en
context te geven.
Dan de aanpak, waarbij de ontwerper bewust tijd en geld steekt in de juiste zaken, zijn eigen
kwaliteiten en inzicht beschermt en daarbij de gebruikers van het product koestert.
Daarna volgt de groei, waarin de ontwerper moet berusten in zijn rusteloosheid. Zeker digitaal
ontwerp is nooit af, en dus moet de ontwerper oneindig bouwen, interactie omarmen en
ongeremd creëren.
Hoe kom je van een museumtour tot je eigen designfilosofie?
"Wat ik in een museum vaak heb, is dat het gebouw voor vijftig procent bijdraagt aan de
ervaring van in een museum zijn", zegt Dunnink, zittend in zijn rustige hoekkantoor van zijn
ontwerpstudio. Een ruimte verderop werken ontwerpers en ontwikkelaars hard maar in stilte.
De sfeer bij Momkai doet denken aan die van een bibliotheek of museum; rustig en stil maar
niet statisch of leeg.
"Een museum is een optimaal podium voor de werken die daar tentoongesteld staan", vervolgt
Dunnink. "In principe is dat hetzelfde wat ik altijd zoek in mijn werk: een podium voor anderen
maken. Het ontwerp staat in dienst van het tentoongestelde, maar het mag er wel zijn. Bij het
Stedelijk Museum is dat zo: sommigen vinden het ontwerp mooi, anderen lelijk maar het maakt
wel een statement. Ik pleit niet voor flets design dat wegvalt."
Harald Dunnink tijdens een overleg
Zie je die hang naar rust ook terug op andere plekken?
"Tijdens de presentatie van mijn audiotour vond ik het leuk om de architect van het museum te
vragen, Mels Crouwel van Benthem Crouwel Architecten. Zij doen meer dan alleen musea. Ze
geven juist vaak gebouwen in de publieke ruimte op een andere manier vorm: stations zoals
Amsterdam Centraal, Rotterdam Centraal, Leiden, metrostations in Parijs, de wereld van
Schiphol."
"Langlopende projecten die moeten werken voor iedereen. Bij een museum kan je nog zeggen:
dat zijn mensen die geïnteresseerd zijn in kunst, er is automatisch al een soort van respect.
Maar bij een station moet je gewoon je trein halen, je wil de weg niet kwijtraken, het moet
helder zijn, je moet je veilig voelen. Dezelfde dienstbaarheid naar de gebruikerservaring zoals
wij die ook voorstaan in ons digitale werk."
Hoe vertaalt zich dat naar het eigen werk van Momkai?
"Wij creëren een podium voor verhalen. Neem De Correspondent: het duidelijkste voorbeeld. Dat
zijn verhalen die het verdienen om gelezen te worden en daar kan ik dan een optimale spotlight
voor ontwerpen. Toen ik voor het Stedelijk Museum bezig was, merkte ik gaandeweg dat dat is
waar ik altijd naar zoek: rust creëren zodat de ander zich alleen maar druk kan maken om de
inhoud. Die hang naar rust spreekt tot de verbeelding van velen van ons, zeker binnen het
digitale domein."
Waarom is die rust zo belangrijk?
"Toen ik voor het eerst met De Correspondent aan de slag ging, kreeg ik meer zicht op de
kracht van het geschreven woord. Dat is allemaal makkelijk terug te lezen, terwijl ik over mijn
ontwerpen vooral vaak vertel, hooguit in video's opgeslagen. Dus ik vond het heel leuk om mijn
filosofie eens een keer op te schrijven, zodat het veel meer is uitgekristalliseerd, het
makkelijker te delen is en op die manier een oproep aan andere ontwerpers kan zijn om zeker
op digitaal gebied ruimtes van rust te creëren voor de gebruiker. Zelf moeten ze niet alleen
accepteren dat hun werk altijd veranderlijk is en nooit stilstaat, maar die vernieuwing juist
omarmen."
Is De Correspondent ontworpen met het oog op die constante vernieuwing en groei?
"Ja, maar we zitten nog maar op vijf procent van wat het moet worden. Een platform waarbij
journalisten echt gespreksleiders zijn, en waarin duidelijk de dialoog met de lezer wordt
aangegaan. We willen dat de journalist zijn eigen onderzoek met de lezer deelt, stap voor stap.
Wat wij als designstudio willen doen is de journalist enerzijds de tools geven om
gespreksleider te kunnen zijn. Anderzijds vragen we leden van de site niet om te reageren,
maar om bij te dragen. Want je publiek zit tjokvol kennis."
Overleg over De Correspondent met Ernst-Jan Pfauth, Rob Wijnberg, Milou Klein Lankhorst, Harald Dunnink, Sebastian Kersten
(vlnr).
"Daarvoor moet je profiel goed opgezet zijn, moet je mensen kunnen volgen, moet je artikelen
kunnen delen die je interessant vindt, misschien niet alleen van De Correspondent maar ook
van externe bronnen. Als je zulk soort functies kan inbouwen, dan kan je er voor zorgen dat er
een onafhankelijk podium ontstaat waar het debat echt een plek krijgt."
Wat moet er nog gebeuren om dat te bereiken?
"Wat we zouden willen is dat correspondenten binnen het platform - Respondens - waar we op
bouwen veel meer de dialoog kunnen aangaan. Binnen het systeem hebben we publicatietools,
je kan er in schrijven, communiceren, reageren. Maar ook de workflow van de redactie wordt
erin opgezet: er gaat altijd eindredactie over stukken heen, er zit altijd beeldredactie bij."
"Als ik met Rob (Wijnberg, hoofdredacteur De Correspondent, red.) bespreek wat voor
journalistiek hij wil bedrijven, vraag ik welke middelen hij daarbij nodig heeft. Dat kan in elk
geval niet op een bestaand platform, niet op Wordpress of zo. Ik wil het papier ontwerpen,
maar ook de pen. Dan weet ik zelf ook precies waar het papier en de pen staan. Dat systeem
zijn we nu aan het maken. Het zou in de toekomst mogelijk ook voor andere publicaties
gebruikt kunnen worden, dat is het streven."
AUTEUR
Floris Poort (@florispoort) begon twee jaar geleden als stagiair bij Bright. Hij bleef hangen en
is inmiddels redacteur. Blogt vrijwel dagelijks op Bright.nl en bij Nu.nl. Houdt van alles met een
batterij erin of stekker eraan.
© 2017 RTL Nederland BV · Gebruikersvoorwaarden · Privacy- en cookie-statement · FAQ · Bright Ideas v1.3 · [email protected]