De hemel in België, Winter, begin van de avond

De hemel in België,
Winter, begin van de avond
Oost en west lijken omgewisseld. Hou de kaart boven je hoofd me N naar het noorden. Zo komen de windrichtingen wel overeen met de werkelijkheid
De hemel in België,
Winter, begin van de avond
Alle vroegere beschavingen kenden verschillende legenden door sterrenbeelden
werden afgebeeld. Het is te danken aan de Belgische Eugene Delporte dat we de
huidige grenzen tussen de 88 sterrenbeelden te danken hebben. Vanaf het vallen
van de avond, kan u het sterrenbeeld Orion bewonderen. Drie sterren op een rijtje,
die vallen meteen op. In de Griekse mythologie was Orion een geweldig jager, zij
het een beetje te zwaar uitgerust… Een knots, zwaard en een schild.
In deze richting vinden we de prachtige donkere nevel op ongeveer 1500 lichtjaar
van de Aarde. We noemen haar de Paardenkopnevel omdat haar donkere schaduw
aan het hoofd van dit dier doet denken. In werkelijkheid absorbeert een dichte
gas-en stofwolk het licht van de achtergelegen sterren. Het is in zulke wolken dat
sterren geboren worden.
Betelgeuze is een van Orions sterren. Ze is zo volumineus dat de zon er ongeveer 2
miljard keer zou inpassen. Met het blote oog kunnen we al haar rode kleur opmerken. We noemen haar een rode superreuzenster, een ster op het eind van haar leven. Andere, jongere en veel hetere sterren hebben een eerder blauwachtige
kleur, zoals Rigel.
Als we de riem van Orion naar boven volgen, vinden we een V die we kunne verlengen naar twee heldere sterren. Zij vormen de kop en hoorns van de Stier. Het oog
van het beest, een ster die Aldebaran heet, is net als betelgeuze een rode reus op
het eind van haar leven. De rode kleur laat zien dat de Stier woedend is, klaar om
aan te vallen, moe getergd door Orion die hem eeuwig achtervolgt.
De drie gordelsterren kunnen ons ook richting horizon leiden, naar de Grote Hond.
In dit sterrenbeeld vinden we Sirius, de helderste ster aan de nachthemel. In het
sterrenbeeld Tweelingen schitteren de sterren Castor en Pollux. Pollux, de zoon
van Zeus en dus onsterfelijk, was overmand door verdriet bij de dood van Castor.
Hij ging bij zijn vader pleiten voor de resurrectie van zijn broer waarop Zeus hen
beiden in sterrenbeelden en werden ze alle twee onsterfelijk.
Dan blijft er nog één schitterende ster over: Capella in het sterrenbeeld Voerman.
Zij stelt een jong geitje voor dat de voerman op zijn linkerschouder draagt. Deze
ster maakt deel uit van de 100 dichtst bij de Zon gelegen sterren maar ze ligt toch
op een afstand van ongeveer 400.000 miljard kilometer. Karakteriserend voor Capella is dat ze een dubbelster is. Twee gelige sterren die erg dicht bij mekaar staan
en elk zo’n tienmaal groter zijn dan onze Zon.
Sommige sterrenbeelden zijn erg bekend, zoals die van de dierenriem. Zij vormen
een band aan de hemel waardoor de Zon vanop de Aarde gezien lijkt te bewegen.
In dit seizoen kan u de Vissen zien, gevolgd door het sterrenbeeld Ram. Merk het
verschil in breedte op tussen deze twee sterrenbeelden. Zo zien we de Zon amper
drie weken voor de Ram staan, terwijl ze er vier nodig heeft om de Vissen te doorkruisen. Vervolgens zien we de Stier waarvan het oog gevormd wordt door Antares,
een rode reuzenster die de woede van het chargerende dier verbeeldt. De dierenriem vervolgt met de Tweelingen en het sterrenbeeld Leeuw dat het begin van de
lente aankondigt.