2. Uitgangspunten 2.1. De economie, de mensen en de natuur Naast het staande beleid en het Collegeprogramma 2006 - 2010 gaat de KDB uit van een belangrijk begrip: Duurzame bereikbaarheid. Hierin zijn drie belangrijke facetten van belang: de economie, de mensen en de natuur. Met de economie worden alle verplaatsingen t.b.v. het economisch, sociaal en cultureel functioneren van de stad bedoeld. Voorbeelden zijn werken, bezoeken en recreëren. Met de mensen worden de bewoners van de stad bedoeld. Het gaat hier om schone lucht, leefruimte, rust (zijnde geen geluidsoverlast van verkeer) en veiligheid (zijnde verkeersveiligheid en het op tijd komen van de hulpdiensten). Met natuur worden de planten en dieren in en om de stad bedoeld. Het gaat hier om de ecologie en de soortendiversiteit1. Het veelgebruikte begrip milieu wordt in de KDB deels geschaard onder de natuur (ecosysteem van planten en dieren) en deels onder de mens (uitstoot van voor de mens schadelijke stoffen en gassen en de productie van geluid die beide slecht zijn voor de menselijke gezondheid) Er bestaat zowel een sterke samenhang als een gedegen spanning tussen de drie facetten economie, mensen en natuur. De drie facetten beïnvloeden elkaar en stellen ieder hun eigen eisen aan de bereikbaarheid en aan de beschikbare ruimte in de stad. Door een goede balans te realiseren tussen de economie, de mensen en de natuur zal met in acht name van de gemeentelijke doelstellingen een duurzame bereikbaarheid ontstaan. Figuur 1: De spanning tussen economie, natuur en leefbaarheid met daarin duurzame bereikbaarheid. 2.2. Duurzame bereikbaarheid Het uitgangspunt is dus het bereiken van Duurzame Bereikbaarheid, maar wat betekent duurzame bereikbaarheid eigenlijk voor Alkmaar? Duurzaamheid is volgens het Ministerie van VROM het volgende: het voorzien in de behoefte van de huidige generaties zonder daarmee voor de toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te kunnen voorzien. De hierboven genoemde definitie van VROM heeft het college als volgt vertaald naar het Alkmaarse: duurzame bereikbaarheid is het bereiken, behouden en garanderen van een bereikbaar Alkmaar voor nu en in de toekomst, die economische groei stimuleert zonder hierbij de natuur en de menselijke behoeften dusdanig aan te tasten dat dit voor de huidige en de toekomstige generaties onacceptabel is. Echter wat de één bereikbaar noemt, kan een ander niet bereikbaar vinden. Om duidelijk aan te geven wat het college nu precies wil en kan bereiken, stellen zij aan de raad voor om 1 Soortendiversiteit is de mate waarin verschillende soorten planten en dieren naast elkaar leven. Hoe meer soorten in een ecosysteem, hoe rijker en beter dat ecosysteem is. meetbare kwaliteiteisen voor verkeer en vervoer op te stellen. Deze eisen geven aan wát het college wil bereiken en hoe er gemeten wordt om te zien of dit daadwerkelijk bereikt is. Er zijn in het gemeentelijke beleid en in beleid van andere overheidsorganen wettelijke eisen en randvoorwaarden opgesteld voor de economie, de menselijke behoeften en de natuur. Ook voor verkeersveiligheid en de aanrijdtijden van hulpdiensten zijn wettelijke eisen gesteld. Deze worden in acht genomen bij het streven naar duurzame bereikbaarheid. 2.3. Aannamen In de Kadernota zijn door het college in overleg met de adviesgroep een aantal aannamen gedaan. Deze zijn als volgt: • • • • 2 Hoewel auto’s, bussen en vrachtwagens steeds schoner en stiller worden, gaat de nota ervan uit dat de geluidproductie en luchtverontreiniging van autoverkeer ook in de toekomst nadelig zal zijn. Voor luchtkwaliteit gaat de Kadernota er vanuit dat de afgesproken landelijke maatregelen in de NSL2 zullen worden uitgevoerd. Deze maatregelen hebben invloed op de luchtkwaliteit. De ingeschatte resultaten van de maatregelen zijn bij de berekeningen voor de kadernota meegenomen.3 De nota gaat er niet vanuit dat de techniek in 2020 al dusdanig vergevorderd is dat het autoverkeer geen of minder geluid zal produceren. Het college wil dat het verkeer ook in de drukke periodes goed kan worden afgewikkeld. De drukste periodes van de week zijn de ochtendspits, de avondspits en de zaterdagmiddagspits. De ochtendspits, avondspits en zaterdagspits beslaan ieder ongeveer drie uur per dag. Op werkdagen gaat het dus om ongeveer 6 uur per dag en op zaterdag ongeveer 3 uur. De reguliere avondspits is modelmatig maatgevend. De avondspits is vergelijkbaar met de ochtendspits en de zaterdagmiddagspits. Het college gaat ervan uit dat als het verkeer tijdens de spitsuren goed afgewikkeld kan worden, dat het verkeer op overige uren van de dag normaal gesproken ook goed kan worden afgewikkeld. Bij evenementen en op extreem warme of koude dagen kan ook congestie ontstaan. Het college ziet dit als incidentele congestie en wil hier, voor zover deze congestie de avondspits te boven gaat, geen extra infrastructuur voor bouwen. Het college heeft wel omleidingenbeleid voor evenementen, werkzaamheden en incidenten. De werking van het verkeersmodel en de rekenmethodologie voor luchtkwaliteit en geluid, waarmee het college de toekomstprognoses voor 2020 heeft gemaakt, is uitgelegd en beschreven in de bijlagen van de nota. De leden van de adviesgroep hebben ook mondeling uitleg gekregen over de werking van het model en de gebruikte rekenmethodes. De gemeente en de adviesgroep gaan ervan uit dat het verkeersmodel met al zijn mogelijkheden en beperkingen een aanvaardbare inschatting van de situatie in 2020 geeft. Er zijn berekeningen gemaakt voor de zogenaamde kwaliteitseisen4 en de zorgnorm van de brandweer. Voor het maken van de berekeningen zijn adviesbureaus ingeschakeld. Een deel van de resultaten van de kwaliteitseisen zijn beschreven in de bijlagen. De overige berekeningen van de kwaliteitseisen en de zorgnorm worden meegenomen in actieplannen en de resultaten worden o.m. gebruikt bij de evaluatie. NSL staat voor Nationale Samenwerking Luchtkwaliteit. Dit is een landelijke programma, waarin per gemeente maatregelen zijn opgenomen om landelijk de luchtkwaliteit te verbeteren. 3 Er is voor de NSL – maatregelen ingeschat welke invloed en bijbehorend resultaat de maatregelen hebben op de luchtkwaliteit. Indien de inschatting van de resultaten minder positief uitpakt, zullen er op landelijk niveau extra compenserende maatregelen worden genomen. Het resultaten van de maatregelen worden landelijk gemonitoord. 4 Verderop in de nota wordt ingegaan op, waarom de kwaliteiteisen zijn gesteld en wat de eisen inhouden.