Recht op vrijwilligerswerk De meeste vreemdelingen mogen

Recht op vrijwilligerswerk
De meeste vreemdelingen mogen vrijwilligerswerk doen in Nederland. Sommigen mogen dit zonder
voorwaarden doen, anderen mogen dit alleen doen als de organisatie of de instelling waar zij dit werk
voor doen beschikt over een vrijwilligersverklaring. Personen die een eerste procedure voor
een verblijfsvergunning regulier afwachten, en (tevens) geen asielzoeker zijn, mogen geen vrijwilligerswerk doen. Alle andere vreemdelingen die rechtmatig in Nederland verblijven in de zin van artikel
8 van de Vreemdelingenwet 2000 mogen dat dus wel. Zij zijn in te delen in twee groepen:
1. Vreemdelingen die zonder een tewerkstellingsvergunning in Nederland mogen werken. Voor
hen gelden in het kader van vrijwilligerswerk dezelfde voorwaarden als voor Nederlanders.
2. Vreemdelingen die geen vrije toegang tot de arbeidsmarkt hebben. Zij mogen vrijwilligerswerk
doen indien de organisatie of de instelling waar dat werk gedaan wordt beschikt over een vrijwilligersverklaring. Beide groepen, en de voorwaarden die gelden voor de tweede groep, worden hierna beschreven.
Geen vrijwilligersverklaring nodig
Indien het vrijwilligerswerk gedaan wordt door een vreemdeling voor wie geen tewerkstellingsvergunning geldt, hoeft een organisatie of instelling ook niet over een vrijwilligersverklaring te beschikken. De
vreemdeling moet wel aan kunnen tonen aan de hand van de arbeidsmarktaantekening op het verblijfsdocument, het W-document of de sticker verblijfsaantekeningen. Een sticker verblijfsaantekening
wordt geplaatst in het paspoort of op het inlegvel bij het W-document. De tekst luidt: ‘Arbeid vrij toegestaan / tewerkstellingsvergunning niet vereist.’
Wel vrijwilligersverklaring nodig
Een organisatie of een instelling dient wel over een vrijwilligersverklaring te beschikken indien zij vrijwilligerswerk laat doen door (bijna alle) rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdelingen die niet
zonder een tewerkstellingsvergunning mogen werken. Vreemdelingen die met een vrijwilligersverklaring vrijwilligerswerk mogen doen kan men indelen in vier categorieën.
1. De asielzoeker is nog in afwachting van een beslissing op de aanvraag van een verblijfsvergunning of op een tegen een zodanige beslissing ingesteld (hoger) beroep. De asielzoeker
moet rechtmatig in Nederland verblijven, dat wil zeggen dat hij of zij een verblijfsrecht in de zin
van artikel 8, onder f of h, van de Vreemdelingenwet 2000 moet hebben. De asielzoeker kan
een geldig W-document tonen.
2. De vreemdeling heeft rechtmatig verblijf in de zin van artikel 8, onder a, van de Veemdelingenwet 2000. Hij of zij is in het bezit van een geldig verblijfsdocument.
3. De vreemdeling die zijn of haar verblijfsrecht ontleent aan het Associatiebesluit 1/80 van de
Associatieraad EEG/Turkije. Deze vreemdeling heeft rechtmatig verblijf in de zin van artikel 8,
onder l, van deVreemdelingenwet 2000. De vreemdeling kan een geldig verblijfsdocument tonen.
4. De vreemdeling die in een procedure zit om voortgezette toelating te krijgen. De vreemdeling
beschikt niet meer over een verblijfsvergunning of verblijfsrecht in de zin van artikel 8, onder a
tot en met e of l van de Vreemdelingenwet 2000, maar heeft in verband met een met het oog
op voortgezet verblijf ingediende aanvraag of bezwaar- of beroepschrift wèl een verblijfsrecht
als bedoeld in artikel 8, onder f, g, of h, van de Vreemdelingenwet 2000. De vreemdeling is in
het bezit van een geldig paspoort of het w(2)-document met daarbij een geldige aantekening
waaruit het rechtmatig verblijf blijkt. Zo’n aantekening wordt geplaatst op e sticker verblijfsaantekeningen in het paspoort, of op het w(2)-document, of op een inlegvel.
Voorwaarden afgifte vrijwilligersverklaring
•
•
organisatie of instelling beschikt over een vrijwilligersverklaring
de verklaring wordt afgegeven door de Centrale organisatie werk en inkomen (CWI) en is de
bevestiging dat er inderdaad sprake is van vrijwilligerswerk. De beoordeling hiervan verloopt
volgens de door de CWI vastgelegde Beleidsregels Wet arbeid vreemdelingen, (Stcrt.
2002,19).
De CWI zal deze vrijwilligersverklaring afgeven indien de werkzaamheden:
1. Gebruikelijk onbetaald worden verricht;
2. Geen winstoogmerk hebben;
3. Een algemeen maatschappelijk belang dienen.
De vrijwilligersverklaring wordt afgegeven voor het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden. Indien
een werkgever meerdere vreemdelingen dit soort werk wil laten verrichten, hoeft hij niet telkens een
nieuwe aanvraag in te dienen. Een verklaring is vijf jaar geldig en verliest zijn geldigheid bij wijziging
van de arbeidsplaats of de functie. In de toelichting op de Beleidsregels Wet arbeid vreemdelingen is
een niet-limitatieve opsomming opgenomen van soorten activiteiten die normaliter tot vrijwilligerswerk
behoren.
Vrijwilligersverklaring aanvragen
Een vrijwilligersverklaring dient door een organisatie of een instelling aangevraagd te worden door
invulling van een formulier. Deze formulieren zijn verkrijgbaar bij het Bureau Juridische Zaken/twv van
de CWI, bij de AZC's, bij VluchtelingenWerk Nederland en bij de vrijwilligerscentrales. De aanvraag
moet worden ingediend bij de Centrale organisatie werk en inkomen, Bureau Juridische Zaken/twv,
Postbus 883, 2700 AW Zoetermeer.
bron: Staatscourant 2002,19/; Datum 02.01.2006