Actief* met God - Nico van der Voet

Actief… met God!
Prediker 11:1-6
Ben jij druk? Heb jij veel activiteiten? Waarvoor eigenlijk? Wat bereik je ermee?
Word je nu nooit eens moedeloos van al je bezig zijn? Wat heeft het nou voor zin
om je in te zetten voor een leuk leven, voor jezelf of voor anderen? Zie je
resultaat op al je inspanningen?
Deze reeks vragen heb ik zelf bedacht. Toch ben ik niet origineel. Ze zouden zo
uit het boek Prediker kunnen komen. De Prediker is nogal somber over al onze
drukdoenerij. Weet je wat echter zo boeiend is: hij verliest de moed niet. Hij
stimuleert ons toch om bezig te blijven en actief te zijn. Dat wil ik ook in dit
artikel. Ik vertel vast het geheim. De Prediker wil ons stimuleren tot activiteit
vanuit de relatie met God. Hij leidt ons leven, al zien we dat niet altijd. Hij geeft
Zijn geboden als wegwijzers in het leven. Dat geeft inhoud aan ons bezig zijn.
Wij mogen actief zijn in gelóóf. Je schoolwerk, je clubwerk, bezig zijn met
vrienden en vriendinnen, stage lopen, werken bij de baas, actief zijn in de
gemeente: het krijgt zin als je dat doet in vertrouwen op God.
Wij lezen Prediker 11:1-6. Eerst noemt de Prediker allerlei redenen om
moedeloos in je luie stoel te blijven zitten. Waarvoor zou je actief zijn? Je bereikt
er toch niets mee! Kijk eens om je heen. Je kunt zorgeloos leven (vers 1). Je
kunt je brood verspillen door het op het water te gooien. Na een paar dagen kan
het gewoon weer aanspoelen. Geen probleem dus! Je kunt ook zeer bezorgd
leven (vers 2). Je spreidt alle risico’s. Je bewaart je brood in zeven of acht
potjes. Je hebt je aandelen in tien verschillende fondsen. En toch kan nog veel
ellende over je heen komen. Dat is wat! Er zijn mensen die zich nergens druk om
maken. Ze maken geen opleiding af en ze doen niets voor een ander. Toch kan
het nog goed met ze gaan. Er zijn ook plichtsgetrouwe, actieve mensen. En met
hen gaat het soms mis. Op een middelbare school mag de luie leerling die lage
cijfers heeft vaak overgaan. Want, zeggen de docenten, anders wordt hij nog
luier. De ijverige leerling met precies dezelfde lage cijfers, mag het jaar
overdoen. Want, zeggen de docenten, die heeft helemaal geen reserves meer
voor het hogere schooljaar. Je zou toch al je zin om je schoolwerk te doen,
opgeven in dat laatste geval? Waarvoor zou je actief zijn?
De bijbelschrijver doet er nog een paar schepjes bovenop. Niemand heeft
greep op de toekomst (vers 3). Niemand weet wanneer en waar de regen valt. Je
oogst kan wegspoelen of verdrogen. Je moet het maar nemen zo het komt.
Bomen vallen om als het waait. Je kunt de val niet bijsturen. ’t Is maar te hopen
dat ze niets belangrijks verpletteren. De natuur heeft zo haar eigen wetten. Wij
kunnen de gang van de natuurverschijnselen niet beïnvloeden. Hoe ijverig je ook
bent, je kunt je er niet tegen verzetten. Er zijn veel zaken waarop wij geen greep
hebben, al zouden we het willen. Wij snappen ook niet hoe een kind gevormd
wordt in de moederschoot (vers 5). Nu komt de climax. Van Gods gangen weten
we ook niet zo veel. De Prediker is wel heel scherp. Dit zou wel eens de
ernstigste reden kunnen zijn om moedeloos en lui te worden. Tegen de
onbegrijpelijkheid van Gods werken valt ook niet op te boksen.
Ik zit wel eens bij bijbelstudies of gebedsgroepen. Daar hoor ik
enthousiaste jongelui over Gods weg in ons leven spreken. Ze bidden om Gods
leiding. Ik vind dat mooi om mee te maken. Toch zet de Prediker ons met beide
benen op de grond. Heel vaak zullen wij Gods leiding in ons leven niét begrijpen.
We kunnen 24 uur per dag bidden en toch blijft Gods werk ons dikwijls een
raadsel. Twee maal per zondag kunnen wij in de kerk Gods zegen mee krijgen.
Toch pakt die zegen in veel mensenlevens onvoorspelbaar anders uit. Een
weduwe zei een keer tegen mij: ‘Snapt u nog iets van God? Mijn man en ik
hielden heel veel van elkaar en toch is mijn man jong gestorven. Mijn buren
hebben al dertig jaar ruzie met elkaar en ze blijven kerngezond; zij zullen wel
gaan scheiden!’
O.K., zullen we dan nu maar bij de pakken neer gaan zitten? Nee! De
bijbelschrijver volgt twee sporen: hij zegt eerlijk dat er redenen zijn om te
stoppen met actief zijn. Vervolgens zegt hij: nou moet je je daarop niet stuk
staren. Je begrijpt niets van de regen en de wind. Daarom moet je nog niet de
hele dag teleurgesteld naar de lucht gaan zitten kijken (vers 4). Dan durf je niets
meer en doe je niets meer en gaat het zeker mis met je. Als je Gods werk niet
begrijpt, hoef je nog niet de moed te laten zakken. Het is waar, dat wij niet
weten of er zegen of tegenslag zal volgen op onze inspanningen. Wij weten niet
als wij voor A kiezen of voor B wat er gelukken zal (vers 6). Blijf echter alsjeblieft
ijverig, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Blijf betrokken op het leven en
wat daarin van je gevraagd wordt.
De Prediker spreekt ons aan op onze verantwoordelijkheid. Je kunt protesteren
tegen de wetten van de natuur. Je kunt vinden dat het leven niet eerlijk voor je
is. Je kunt God onbegrijpelijk vinden. Als je vervolgens de hele dag lusteloos op
bed gaat liggen, dan weet je zeker dat het fout gaat.
Geloven is: God vertrouwen, ook al begrijp je Hem niet altijd. Geloven is:
God gehoorzamen door Zijn geboden in praktijk te brengen. Geloven is: zeggen
dat God goed is, ook al gaat niet alles goed.
God houdt niet van luiheid. God gruwt van de leegheid van het leven en de
zondige tijdverspilling van veel moderne jongelui. Echt, Hij weet wel dat je
vragen hebt. Hij geniet ervan als je mét je vragen zelf iets van je leven durft te
maken. Wees ijverig. Studeer, als je dat kunt. Wees actief in je (bij)baan. Kijk
om naar andere mensen. Neem je plaats in in de gemeente. Blijf niet piekeren,
ook niet als daar reden toe is. Durf nieuwe dingen op te pakken. Houd ze ook
vol. Stop tijd in je relaties met familie en vrienden. Maak iets van je leven. Waag
het… met God.