MOS-Ingroeitaak Voeding Duurzaam koken

Duurzame voeding
Laura Schwind
Integrale opdracht
Ingroeitaak Voeding-Verzorging.
Kennis maken met duurzame voeding!
We starten het lessenpakket met een kookles. We maken een vruchtensalade en een
vleesgerecht.
Na het bereiden van de gerechten krijgen de leerlingen een opdracht, de groep die de
vruchtensalade maakte neemt opdracht 1 voor zijn rekening, wie het vleesbroodje maakte
bereid opdracht 2 voor.
Opdracht 1: Daarna wordt dit klassikaal besproken. De leerlingen komen per groepje naar
voor en duiden het land van herkomst aan op de wereldkaart. Daarna stippelen ze ook de
route uit die het fruit afgelegd heeft. Ze vermelden ook hoeveel kilometers het fruit
afgelegd heeft. Dit is te vergelijken met …. (dit mogen de leerlingen zelf invullen)
Opdracht 2: De leerlingen die de tweede opdracht maakten, overlopen de opdracht met de
leerlingen die de opdracht niet gedaan hebben. Ze krijgen per groepje 2 vragen die ze
moeten toelichten.
Daarna wordt de klas weer in groepen verdeeld. De leerlingen die recept 1 maakten zullen
een duurzaam dessert zoeken, de leerlingen die recept 2 klaargemaakt hebben zoeken een
duurzaam hoofdgerecht. Ze leggen hun gerecht voor aan de leerkracht voor een
goedkeuring en erna gaan ze volledig zelfstandig aan de slag. Ook de boodschappen worden
op school gedaan. Na het maken zullen de leerlingen hun gerecht voorstellen aan de klas op
een aantrekkelijke manier.
Opdrachtenbrief 1
Duurzame voeding
Opdracht
 Deelopdracht 1: klassikaal bereiden van twee
gerechten.
 Deelopdracht 2: Opdracht uitvoeren die bij het
recept hoort + voorstelling
Hoe ga ik te werk?
 Deelopdracht 1:
 Bereid per twee het gerecht die je
toegewezen krijgt. (Zie bijlage)

Presenteer dit gerecht aan je
klasgenoten.
 Deelopdracht 2: Lees aandachtig de
opdrachten en voer die uit. (Zie bijlage)
Tijd
 Deelopdracht 1: 3 lesuren
 Deelopdracht 2: 1 lesuren
Materiaal
 Deelopdracht 1: Zie receptenfiche
 Deelopdracht 2:
 Reclamefolders
 Atlas
 Rekentoestel
 Computer
Budget
Groepsindeling
/
 Deelopdracht 1: Per twee
 Deelopdracht 2: Per twee
Evaluatie
Zie evaluatiefiche (2-1-0)
Bijlage opdrachtenbrief 1
Receptenfiche: Exotische fruitsla
Materiaal
½ mango
¼ ananas
1 bananen
2 kiwi's
2 passievruchten
Methode
Reinig en versnijd
1 limoen
1 el honing
Scheutje water
Pers uit
Voeg honing toe
Meng alles goed
4 takjes verse munt
Snipper fijn
Voeg alles bij elkaar (ook fruit)
Middel
Afvalbekken
Bord
Vergiet+bekken
Groentenplank
Aardappelmesje
Beslagkom
Citruspers
Eetlepel
Beslagkom
Glas
Schaar
Receptenfiche: Vleesbrood
Materiaal
Methode
Verwarm de over op 180°
1 ui
1 knoflookteentje
Versnipper de ui en look
½ kilogram kalfsgehakt
Meng gehakt, ui, look, ei, chapelure, peper
en zout
50 gram paneermeel
Kneed alles tot een broodje
peper en zout naar smaak
Zet een pan op het vuur en bak het broodje
aan twee kanten
1 ei
hoeveboter
Wrijf een ovenschotel in met boter en leg het
broodje er in.
Laat het broodje garen in de oven. (25 min.)
Middel
Oven
Weegschaal
Afvalbekken
Aardappelmesje
Groentenplank
Beslagkom
Lepel
Braadpan
Spatel
Ovenschotel
Opdracht recept 1
1.
2.
3.
Welke 2 voedingsmiddelen bespreken jullie?

_______________________________________

_______________________________________
Waar kan je de herkomst van je voedingsmiddelen terugvinden?

---------------------------------------------

-------------------------------------------------

---------------------------------------------

-------------------------------------------------
Duid het land van herkomst aan op de kaart.
4. Met welk(e) vervoersmiddel(len) is dit product in de supermarkt terecht gekomen?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. Bereken nu de afgelegde weg van deze voedingsmiddelen.
Voedingsmiddel
Land van herkomst
Aantal cm op de kaart
Gegevens:
Gevraagd:
Bereken:
Voedingsmiddel
Ik schat … km.
Ik bereken.
Antwoord: De afstand is te vergelijken met ….
Voedingsmiddel
Land van herkomst
Afgelegde afstand
6. Waarom hebben deze voedingsmiddelen een invloed op de klimaatopwarming?
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Opdracht recept 2
1. Aan welke 5 criteria moet een gerecht of voedingsmiddel voldoen om duurzaam te
zijn?

---------------------------------------

-----------------------------------------

---------------------------------------

-----------------------------------------

---------------------------------------
2. Waarom is dit gerecht geen duurzaam gerecht? (M.a.w aan welke criteria voldoet het
niet?)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------3. Waarom is dit een probleem? (denk aan de klimaatopwarming)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4. Waarvoor staan volgende logo’s? Geef ook telkens wat uitleg.
5. Zoek 4 vleesvervangende producten op.

---------------------------------------

-----------------------------------------

---------------------------------------

-----------------------------------------
6. Waarom moet vlees vervangen worden? Welke voedingsstoffen zijn hier belangrijk?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------7. Wat is de DAH van deze voedingsstof?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------8. Bekijk de verpakking van 1 vlees vervangend product. Waaruit bestaat dit product?
Hoe zie je dat dit een vegetarisch product is?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------9. Zoek de prijs op van dit product. -------------------------------------------------------------------10. Zou jij zelf vlees vervangende producten kopen of eten? Waarom wel/niet?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Opdrachtenbrief 2
Duurzame voeding
Opdracht
 Deelopdracht 1: Verdeel de klas in groepen per
twee. De leerlingen die de vruchtensalade
maakten, kiezen voor een duurzaam dessert. De
leerlingen die het vleesbrood maakten, kiezen een
hartig gerecht.
 Deelopdracht 2: Bereidt de presentatie van
volgende week voor.
Hoe ga ik te werk?
 Deelopdracht 1:
 Zoek in tijdschriften, kookboeken en
internet naar recepten.
 Kies seizoen producten of streekproducten
 Bekijk de herkomst van de ingrediënten.
 Deelopdracht 2:
 Stel een eigen werkmodel samen.
 Maak een kostenraming van dit recept.
(Bijlage) (Denk aan welke producten je
gebruikt)
 Maak een boodschappenlijstje. (bijlage)
 Ga na in welke winkels je je duurzame
producten kan terugvinden.
 Denk na over de presentatie van dit
gerecht.
 Schrijf een korte tekst over je recept die
je zal voorlezen tijdens de presentatie.
(Bijlage)
Tijd
 Deelopdracht 1: 1 lesuur
 Deelopdracht 2: 1 lesuur
Materiaal
 Deelopdracht 1: Eigen lectuur (Kookboeken,
tijdschriften) + Internet
 Deelopdracht 2: Laptop, rekentoestel, blanco
bestelbon
Budget
Groepsindeling
Evaluatie
Max € 5 per persoon
Per twee
Zie evaluatiefiche (2-1-0)
Bijlage opdrachtbrief 2
Kostenraming gerecht
Ingrediënt
Totaal
Boodschappenlijst
Kostprijs
=€
Presentatie gerecht
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Opdrachtenbrief 3
Duurzame voeding
Opdracht
 Deelopdracht 1: Ga naar de winkel (eventueel
markt) en zoek jullie ingrediënten van het recept.
 Deelopdracht 2: Maak jullie gerecht volgens eigen
werkmodel.
 Deelopdracht 3: Presenteer jullie gerecht aan je
medestudenten.
Hoe ga ik te werk?
 Deelopdracht 1:
 Neem je boodschappenlijstje
 Ga naar de buurtwinkel of de markt.
 Zoek je duurzame ingrediënten
 Deelopdracht 2:
 Maak je klaar voor de kookles
 Volg de stappen van je werkmodel
 Deelopdracht 3:
 Presenteer jullie gerecht op een aantrekkelijke
manier aan de leerlingen
 Breng jullie presentatie
Tijd
 Deelopdracht 1: 1 lesuur
 Deelopdracht 2 en 3: 3 lesuren
Materiaal
 Deelopdracht 1: zelfgemaakt boodschappenlijstje,
 Deelopdracht 2: zie werkmodel
 Deelopdracht 3: voorbereiding presentatie
Budget
Max € 5 per persoon
 Deelopdracht 1, 2 en 3: Per twee
Groepsindeling
Evaluatie
Zie evaluatiefiche (2-1-0)
Opdrachtenbrief 1 Deelopdracht 1 (2-1-0)
De leerling volgt het recept.
De leerling fluistert wanneer er iets gezegd moet worden met
medestudent.
De leerling presenteert het gerecht op een aantrekkelijke manier.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/6
Opdrachtenbrief 1 Deelopdracht 2 (2-1-0)
De leerling werkt per 2.
De leerling overlegt in stilte met medestudent.
De leerlingen zoeken op een efficiënte manier informatie op.
De leerling stelt het voedingsmiddel voor volgens de opgelegde
criteria.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/8
Opdrachtenbrief 2 Deelopdracht 1 (2-1-0)
De leerling werkt in groep.
De leerling werkt efficiënt.
De leerling kiest seizoensgebonden- of streekproducten.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/6
Opdrachtenbrief 2 Deelopdracht 2 (2-1-0)
De leerling maakt een overzichtelijk werkmodel.
De leerlingen voorziet een kostenraming.
De leerling zoekt meer informatie over de duurzame ingrediënten.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/6
Opdrachtenbrief 3 Deelopdracht 1 (2-1-0)
De leerling werkt in groep.
De leerling is beleefd in de winkel.
De leerling houdt zich bezig met de opdracht.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/6
Opdrachtenbrief 3 Deelopdracht 2 (2-1-0)
De leerling werkt in groep.
De leerling werkt efficiënt.
De leerling volgt de stappen van het werkmodel.
De leerlingen fluisteren met elkaar tijdens het klaarmaken van
recept.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/8
Opdrachtenbrief 3 Deelopdracht 3 (2-1-0)
De leerling presenteert het gerecht op een aantrekkelijke manier.
De leerling spreekt AN tijdens de presentatie.
De leerling geeft bondig een uitleg over het gerecht.
Beide leerlingen komen aan het woord tijdens de presentatie.
Ik geef mezelf voor deze opdracht
/8
Handige info voor leerkrachten
Een overzicht van de leerplandoelstellingen waar aan gewerkt wordt tijdens deze opdracht.
In TSO: leerplan D/2012/7841/080
Component Voeding:
5. Een passend product, gerecht, bereidingswijze en bewaarmethode en deze keuze
verantwoorden
 Informatiebronnen voor productkeuze raadplegen
 Kostprijsbewust zijn
6. Bestaande recepten aanpassen: in keuze van ingrediënten
9. Gerechten volgens criteria presenteren en deze keuze verantwoorden.
In BSO: leerplan D/2013/7841/061
AD 1: Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen
 Milieubewust handelen
1. Beperkt (en sorteert) afval
2. Kiest of koopt materialen en benodigdheden aan die zo weinig mogelijk negatieve
effecten hebben voor het milieu
3. Doseert het energie- en waterverbruik
Vakoverschrijdende eindtermen (= VOET)
Vooral Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling
2. Herkennen in duurzaamheidsvraagstukken de verwevenheid tussen economische, sociale
en ecologische aspecten en herkennen de invloed van techniek en beleid;
3. Zoeken naar mogelijkheden om zelf duurzaam gebruik te maken van ruimte, grondstoffen,
goederen, energie en vervoermiddelen;
4 Zoeken naar duurzame oplossingen om de lokale en globale leefomgeving te beïnvloeden
en te verbeteren;
Bronnen:
http://www.piethuysentruyt.com/gehaktbrood/ [Geraadpleegd op 20151111]
http://www.solo.be/nl/recepten/exotische-fruitsla-in-een-vers-gebakken-tulp-koekje-meteen-sausje-van-munt/ [Geraadpleegd op 20151111]
http://www.klimaat.be/nl-be/dagelijkse-acties/thuis/koken [Geraadpleegd op 20151106]
http://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/Documents/Professionals%20%20Duurzaamheid/Volwassenen-duurzaametenendrinkenfeitenencijfers.pdf [Geraadpleegd
op 20151106]
http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/CO2labeling%20van%20voeding.pdf[Geraadpleegd op 20151106]
http://www.verlicht.be.vs08077.virtualserver.priorweb.be/files/NL_syllabus_vorming_labels
_def.pdf[Geraadpleegd op 20151106]
Leerplannen
Vakoverschrijdende eindtermen