Vijf specifieke gevallen van mishandeling Er kan sprake zijn van

Vijf specifieke gevallen van mishandeling
Er kan sprake zijn van mishandeling of van verwaarlozing, lichamelijk of geestelijk gericht. We
behandelen hier de vier typen en seksuele mishandeling.
1.
Lichamelijke mishandeling
Bij lichamelijke mishandeling wordt een kind regelmatig letsel toegebracht. Het `per ongeluk'
een klap geven is geen mishandeling. Als het slaan een vast onderdeel van de opvoeding is,
is er sprake van mishandeling. Enkele vormen van mishandeling zijn: slaan, schoppen,
bijten, peuken op het lichaam uitdrukken, de keel dicht knijpen, van de trap gooien,
vastbinden, braaksel of uitwerpselen laten eten en teveel onnodige medicijnen toedienen.
Signalen van het kind:






2.
het heeft veel blauwe plekken (vaak op vreemde plaatsen, zoals rug en billen)
het heeft onverklaarbare kneuzingen, striemen, schaafwonden en blauwe plekken
het heeft vaak botbreuken
het heeft brandwonden met een speciale vorm het heeft veel littekens
het is vaak afwezig wegens ziekte
het reageert angstig op gehuil van andere kinderen het is bang voor de opvoeders en andere
verzorgers het is angstig en afkerig van contact met volwassenen het verwacht snel straf (het
kind duikt bijvoorbeeld weg, als je het wilt aaien).
Lichamelijke verwaarlozing
Bij lichamelijke verwaarlozing wordt het kind regelmatig onvoldoende verzorgd.
Voorbeelden daarvan zijn: een tekort aan voeding, vaak vieze kleren of niet aan de
temperatuur
aangepaste kleren, kapotte of niet passende schoenen, een tekort aan slaap, een slechte
hygiëne en onvoldoende medische verzorging.






Signalen van het kind:
het heeft vaak huidinfecties of bijvoorbeeld luizen
het ziet er slecht verzorgd uit, heeft een vale huid en het stinkt het ziet er moe uit, is bleek
en vaak lusteloos
het is mager door een tekort aan voeding of juist heel dik door een eenzijdige vette en zoete
voeding
verwondingen zijn niet goed verzorgd
het huilt nooit: dit zijn de zogenaamde harde kinderen
het gaat weinig of nooit naar de dokter, is onvoldoende ingeënt en is vaak niet tegen
ziektekosten verzekerd.
3.
Geestelijke mishandeling
Bij geestelijke mishandeling wordt het kind vaak wel goed verzorgd maar het staat
regelmatig bloot aan geestelijke kwellingen. Geestelijke mishandeling is moeilijk op te
sporen omdat de lichamelijke verschijnselen vaak ontbreken. Voorbeelden van geestelijke
mishandeling zijn: expres bang maken, uitschelden, kleineren, te hoge eisen stellen (zoals
te vroeg en onder dwang zindelijk maken), opsluiten, nooit bij de eigen naam noemen,
geliefd speelgoed vernielen of verstoppen, bedreigen en isoleren.
Signalen van het kind:








het kind huilt helemaal niet (bij jongens) of huilt overdreven veel (bij meisjes) het kind
klaagt veel over buikpijn en spuugt veel
het kind is heel angstig bij harde geluiden
het kind wil niet naar huis, schrikt als de opvoeder binnenkomt het imiteert vaak
volwassenen, vooral in het taalgebruik
het is extreem zenuwachtig of gespannen het is overbeweeglijk
het heeft eet- en slaapproblemen
het is lusteloos of juist agressief en destructief
het kind is extreem teruggetrokken of vraagt juist extreem veel aandacht het heeft
wisselende stemmingen
het heeft faalangst en het gevoel dat het niets kan het
heeft last van depressiviteit.
4. Geestelijke verwaarlozing
Voorbeelden zijn: nooit troosten, nooit knuffelen, negeren en afwijzen, alleen laten zonder toezicht,
niet mee praten, niet mogen huilen of lachen en nooit samen spelen.
Signalen van het kind:









het kind heeft spraakproblemen of een geestelijke ontwikkelingsachterstand
is overdreven kusserig of aanhalig of wil dit juist helemaal niet
is overbeweeglijk en vertoont destructief gedrag vraagt heel veel aandacht,
vertoont eisend gedrag is extreem passief en klaagt veel
is een echt allemansvriendje,
is nooit eenkennig maar durft geen echte relatie aan te gaan
loopt vaak weg
heeft een negatieve zelfwaardering
heeft het gevoel alleen te staan.
5. Seksuele mishandeling/seksueel misbruik
Seksueel misbruik kan zowel door vreemden aangedaan worden (bijvoorbeeld door
kinderporno en pedofilie), als door familie of bekenden (zelfs ook binnen het school). Als een
kind seksueel misbruikt wordt door een van de ouders of een ander familielid, spreken we van
incest. Seksueel misbruik kan variëren van eenvoudige aanrakingen tot verkrachting. Het
betreft seksuele spelletjes of handelingen die een kind moet verrichten dan wel toestaan. Bij
seksueel misbruik is er altijd sprake van machtsmisbruik van een volwassene ten opzichte van
een kind. Leeftijden van slachtoffers van seksueel misbruik kunnen variëren vanaf babyleeftijd.
Lichamelijke kenmerken:










blauwe plekken en vingerafdrukken op de bovenbenen
een geïrriteerde vagina en schaamlippen of vaginale infecties
het kind heeft vaak buikpijn of pijn in de bovenbenen (door het langdurige tegen
elkaar aanklemmen van de benen of het geforceerd openhouden tijdens misbruik)
het kind plast vaak in de broek, heeft vaak blaasontsteking en pijn bij het plassen
het kind (vaak een jongen) heeft ontlastingsproblemen, zowel broekpoepen als
langdurig ophouden/obstipatie bedplassen
het kind ruikt erg sterk in de onderlichaamstreek
eet- en slikproblemen
slaapproblemen
merkwaardig looppatroon
oververmoeidheid.
eetproblemen
Gedragskenmerken
















bang voor lichamelijk contact in het algemeen en schrikreacties bij aanraken van
bovenbenen, billen en buik
boosheid op en schaamte over het eigen lichaam,
negatief zelfbeeld bang voor uitkleden of verkleden
negatieve zelfwaardering, niet geloven in eigen kunnen
het kind laat de geslachtsdelen vaak zien
het kind vertoont een openlijke en dwangmatige drang tot zelfbevrediging, 'rijen' en
hangen
opvallend seksueel en lichamelijk vermijdend gedrag of heeft juist een te grote kennis
van seksuele zaken
het is heel teruggetrokken of juist heel druk
plotselinge veranderingen in gedrag en vriendschappen plotselinge terugval in prestaties
ouwelijk gedrag
niet geliefd bij andere kinderen zelfvernietigings drang, zelfbeschadiging bang zijn in het
donker
bang om op de rug te liggen, soms vinden ze het al erg als een ander kind op de rug ligt
het kind beweegt zich niet spontaan; lijkt niet geïnteresseerd in huppelen, springen,
fietsen en steppen
het kind heeft een vreemd looppatroon: de billen en de bovenbenen worden stijf tegen
elkaar geperst en de voeten schuiven als die van een opwindmannetje onder het
lichaam
het kind loopt vaak weg
het kind is angstig voor mannen of vrouwen, is vaak ook wantrouwend naar volwassenen toe
het kind is apathisch en trekt zich vaak terug in een fantasiewereld.