Intramusculaire injectietechniek

onbewaakte kopie
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
Injecteren 17
Intramusculaire injectietechniek
Bij intramusculaire injecties vindt de inspuiting plaats in het spierweefsel. De naald wordt
loodrecht door de strak getrokken huid in gebracht. De vloeistof wordt sneller in de
bloedsomloop opgenomen dan na een subcutane injectie. Injecteren in een gespannen spier is
pijnlijk en vergroot de kans op nabloeden. De cliënt dient zich daarom voor het injecteren te
ontspannen.
bovenste buitenste bilkwadrant
spuit alleen in het gearceerde gedeelte
Tekeningen: gebieden voor intramusculaire injectes
Geschikte gebieden voor intramusculaire injecties zijn (zie tekening):
„
de boven/buitenkant van de bovenarm (musculus deltoideus), voor het injecteren van kleine
hoeveelheden;
„
de boven/buitenkant van (het middelste deel) het bovenbeen (musculus lateralis);
„
de boven/buitenkant van de bil (musculus gluteaus).
De resorptiesnelheid in deze gebieden is ongeveer gelijk.
In tegenstelling tot subcutane injecteren trek je na het inbrengen van de naald, bij
intramusculaire injecties, de zuiger van de spuit iets terug om na te gaan of je in een bloedvat
© Vilans 29-08-2012
Achtergrondinformatie
Intramusculaire injectietechniek: 1 (van 2)
onbewaakte kopie
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
Injecteren 18
hebt geprikt. Als er bloed terugkomt, dan is er een bloedvat aangeprikt. Verwijder dan de naald
en injecteer op een andere plaats met een nieuwe naald.
Specifieke intramusculaire technieken
Naast de loodrechttechniek bestaan er nog enkele intramusculaire injectietechnieken:
„
depotverwisselingstechniek;
„
rangeer-, Z- of Zig-zag-techniek.
Depotverwisselingstechniek
Hiermee verdeel je met één prik de te injecteren vloeistof over twee plaatsen. Gebruik deze
techniek bijvoorbeeld wanneer de totale hoeveelheid vloeistof meer dan 5 ml bedraagt.
Breng de naald loodrecht in en spuit 5 ml injectievloeistof in. Trek daarna de naald tot
halverwege terug en breng deze opnieuw invmaar dan onder een hoek van 60o.
Deze techniek is ook geschikt om twee vloeistoffen in te spuiten die niet in 1 spuit
gecombineerd mogen worden. Verwissel de spuiten voordat de naald wordt teruggetrokken.
Rangeer-, Z- of Zig-zag-techniek
De rangeer-, Z- of Zig zag-techniek 1 wordt gebruikt om het terugvloeien en irritatie van
geïnjecteerde vloeistof te voorkomen. Dit is van belang bij het toedienen van etsende en
stroperige vloeistoffen die het subcutane weefsel bij terugvloeien kunnen beschadigen of pijn
veroorzaken. De pijn ontstaat doordat de druk (het aantal deeltjes) in de toe te dienen oplossing
niet overeenkomt met de druk in de lichaamsweefsels. Dit is het geval bij middelen die niet in
fysiologisch zout (NaCl 0,9%) zijn opgelost en bij middelen die naast water, polipropyleen,
glycerol of alcohol als hulpstoffen bevatten.
Er bestaat geen lijst van dergelijke vloeistoffen. Overleg bij vragen met een apotheker.
Voorbeelden zijn cytostatica, sommige antibiotica, ijzer (CosmoFer), fenytoine, theophylline en
goudinjecties bij reuma (tauredon). Door de huid eerst zijwaarts te verschuiven, dan te
injecteren en daarna de huid weer los te laten, blijft de vloeistof geblokkeerd in de spier.
De techniek is als volgt:
Zuig bij het klaarmaken van de injectiespuit bewust 0,1 tot 0,2 ml lucht op in de spuit. Zorg
dat deze luchtbel zich vóór het injecteren bij de zuiger bevindt zodat ná het injecteren van de
vloeistof een beetje lucht wordt geïnjecteerd. De kans op terugstromen van de vloeistof naar
het subcutane weefsel is hierdoor kleiner geworden.
„
Verplaats met de ene hand de huid en subcutis van de injectieplaats 2-3 cm zijwaarts en
fixeer de huid tijdens de injectie. Dien met de andere hand de injectie toe.
„
Injecteer het medicijn en wacht 10 seconden, terwijl je de huid opzij houdt. Dit laat de spier
ontspannen en zo kan het medicijn worden geabsorbeerd 2 .
„
Laat de huid los als de naald is verwijderd. De huid (met subcutis) veert terug in de
oorspronkelijke stand en sluit het injectiekanaal af.
„
1
2
© Vilans 29-08-2012
Geeraert B. et al, Onderzoek Intramusculaire inspuiting, Verpleegkunde, 2010.
Sandra F. Smith, Donna F. Duell en Barbara C. Martin,Verpleegkundige vaardigheden deel
1, hoofdstuk 10, 2011.
Achtergrondinformatie
Intramusculaire injectietechniek: 2 (van 2)