Groot verschil mannen en vrouwendepressie

Groot verschil mannen- en vrouwendepressie
Volkskrant, april 2008
AMSTERDAM - Depressieve mannen hebben ruim elf keer meer urocortine in hun brein dan depressieve
vrouwen, waardoor hun hersenen flink van elkaar verschillen.
Dat wijst onderzoek van Nijmeegse wetenschappers verbonden aan het Donders Centre for Neurosciene uit. Tachtig procent van
het peptide urocortine komt voor in de Edinger-Westphal-kern (EW-kern), een gebiedje in de hersenen van een paar kubieke
millimeter groot. Het is samen met de hypothalamus-hypofyse-bijnieras verantwoordelijk voor de stressregulatie.
Onder leiding van de Hongaarse onderzoeker Tamás Kozicz werden metingen gedaan op de hersenen van zeven mannen en vier
vrouwen die de Hersenbank van de Semmelweis Universiteit in Boedapest ter beschikking had gesteld. Allen pleegden zelfmoord
na een zware depressie.
In de hersenen van depressieve mensen zit meer CRF, een stof die de primaire reactie op stress regelt, en minder BDNF, een
eiwit dat de zenuwcellen helpt gezond te blijven. ‘We weten dat receptoren voor CRF zeer gevoelig zijn voor urocortine,’ legt
professor Eric Roubos uit, onder wie het onderzoek ressorteert. ‘Het urocortine regisseert als het ware het CRF. Gaat er iets mis
in een van de twee systemen, dan raken ze uit balans.’
Dat lijkt bij depressieve mannen en vrouwen het geval.
Roubos benadrukt dat er een samenhang is gevonden tussen urocortine-niveau en (zware) depressie, maar nog geen oorzakelijk
verband. ‘Er zijn veel stoffen betrokken bij de stressregulatie in de hersenen, denk bijvoorbeeld aan serotonine. Het urocortine
en BDNF die in de EW-kern worden aangemaakt, worden afgegeven in de raphe-kern, een gebied dat betrokken is bij de
regulering van gedrag en gemoedstoestanden. In die kern wordt veel serotonine aangemaakt. Daarom is de farmeceutische
industrie in dat gebiedje geïnteresseerd.’
De onderzoeksresultaten zijn in zekere zin een tegenvaller voor de industrie, zegt Roubos. ‘Die hoopt één medicijn te maken dat
voor iedereen werkt. Maar we zien de laatste paar jaar wel vaker dat de geslachtsverschillen tussen mannen- en
vrouwenhersenen zodanig zijn dat één medicijn niet kan voldoen.’
Het duurt volgens de onderzoekers nog jaren voordat dit onderzoek uitmondt in een nieuw antidepressivum.