Presentatie Wet natuurbescherming Niels Jeurink

Wet natuurbescherming
Niels Jeurink
Inhoud
• Gebiedenbescherming: Natura 2000, beschermde
natuurmonumenten, NNN
• Soortenbescherming: om welke soorten gaat het?
• soorten die beschermd zijn en dat ook blijven
• soorten waarvan de bescherming vervalt
• soorten die (weer) beschermd gaan worden
• Wat kan je met de nieuwe wet?
•
•
•
•
meedenken over bescherming
Introductie van soorten
Monitoring
Handhaving, bezwaar- en beroepsprocedures
Gebiedenbescherming
• Natura 2000-gebieden (speciale beschermingszones),
natuurparels
• Ecologische hoofdstructuur (EHS)
• Kerngebieden
• Natuurontwikkelingsgebieden
• Ecologische verbindingszones
• Beschermde natuurmonumenten (voorheen ook
staatsnatuurmonumenten)
• Vanaf medio 2016: Natuur Netwerk Nederland (NNN)
Natura 2000-gebieden:
Springendal & Dal van de Mosbeek
Natura 2000-gebieden:
Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht
Natura 2000-gebieden:
Wierdense veld
Beschermde natuurmonumenten
•
•
•
•
Veel natuurmonumenten nu in Natura 2000
Oostermaet bij Deventer
Weldam bij Goor
Heideterreinen Twickel
Soortenbescherming
• soorten die beschermd zijn en dat ook blijven:
• Vogels “van nature in het wild levende vogels, art.1 Vrl”
• Soorten die in Habitatrichtlijn worden genoemd
• ‘Nieuw’: ± 10 Soorten Conventies Bern/ Bonn
• soorten waarvan de bescherming vervalt (± 200):
• De meeste orchideeën, jeneverbes (82 planten)
• Heideblauwtje (14 dagvlinders)
• Kleine modderkruiper, bittervoorn, veel (89) zeevissen
• soorten die (weer) beschermd gaan worden:
• ernstig bedreigde soorten (94): bijlage A (dieren) en B (planten)
• ‘tabel 1’ soorten: ook opgenomen in bijlage A en B
• opvallend: niet van elke groep is een soortenlijst gemaakt
Soorten die (weer) beschermd worden (1)
• 94 soorten die beschermd worden in de Wnb
maar in de Ffw ontbreken.
Apollovlinder
Boszandoog
• 10 soorten vanwege internationale
Teunisbloempijlstaart
Mercuurwaterjuffer
verplichtingen
Oeveraas
Wolf
• verder ‘landelijk’ beschermde soorten Geel schorpioenmos
Kleine vlotvaren
Liggende raket
• Diverse (59) planten
Tonghaarmuts
• een aantal vlinders (14) en libellen (8)
• kwabaal
• molmuis
Soorten die (weer) beschermd worden (2)
Soorten die (weer) beschermd worden (3)
Vogelsoorten
• Verbod op:
-
opzettelijk doden of vangen
opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen
of eieren van vogels
opzettelijk storen van vogels (tenzij dit niet van wezenlijke
invloed is op de staat van instandhouding)
• Ontheffing of vrijstelling mogelijk:
-
bij ontbreken alternatieven
vanwege volksgezondheid, openbare veiligheid, belangrijke
schade, e.d.
kleine hoeveelheden
geen verslechtering van de SvI
Soorten Habitatrichtlijn en Conventies
• Verbod op:
-
opzettelijk doden of vangen
opzettelijk verstoren (geen tenzij)
beschadigen of vernielen van voortplantings- of rustplaatsen
(geen opzetvereiste) of eieren
opzettelijk plukken, verzamelen etc. van planten
• Ontheffing of vrijstelling mogelijk:
-
bij ontbreken alternatieven
vanwege volksgezondheid, openbare veiligheid, belangrijke
schade, e.d., of andere redenen van groot openbaar belang
geen afbreuk aan het streven de populatie in zijn natuurlijke
verspreidingsgebied in een gunstige SvI te laten voortbestaan
Andere soorten (bijlagen A en B)
• Verbod op:
-
opzettelijk doden of vangen
opzettelijk beschadigen of vernielen van vaste voortplantings- of
rustplaatsen
(geen verstoringsverbod)
opzettelijk plukken, verzamelen etc. van planten
• Ontheffing of vrijstelling mogelijk:
-
Naast eerder genoemde ook voor:
- ruimtelijke ontwikkeling
- bestrijding schade, beperking populatieomvang
- bestendig beheer of onderhoud in landbouw, aan
vaarwegen, bermen etc.
- het algemeen belang
Wat kan je met de nieuwe wet?
1.
2.
3.
4.
meedenken over bescherming
Introductie van soorten
Monitoring, soortgericht onderzoek
Handhaving, bezwaar- en beroepsprocedures
Wat kan je met de nieuwe wet?
Meedenken over bescherming (1)
Meedenken over natuurbeleid
• provinciale natuurvisie
Meedenken over soortenbescherming
• Resultaat van de bescherming van soorten? Veldkennis!
• Ervaringen met faunabeheer
• Speciale stimuleringsregelingen: grutto als voorbeeld
• Gedragscodes
Wat kan je met de nieuwe wet?
Meedenken over bescherming (2)
Meedenken over gebiedenbescherming:
• Bescherming van ‘bijzondere nationale
natuurgebieden’
• Lokale gebiedskennis Natura 2000-gebieden is enorm
belangrijk.
• Begrenzing NNN. Regelgeving in
omgevingsverordening van de provincie
Tip: samen bereik je meer!
Wat kan je met de nieuwe wet?
Introductie van soorten
Wnb: Repopulatie en herintroductie
zijn gronden voor ontheffing
Voorbeelden: otter, bever,
knoflookpad, muurbloem in
Deventer
Tip: Zoek de samenwerking!
Wat kan je met de nieuwe wet?
Monitoring, soortgericht onderzoek
Hoe gaat het met soorten en gebieden?
• Periodieke rapportages Europees beschermde
soorten
• PAS: ‘achteruitgang voorkomen’, maar hoe kom je
daar achter?
• Kaderrichtlijn Water: ‘gezonde watersystemen’,
beoordelen aan maatlatten
Groeiende behoefte aan kennis, maar ook een steeds
dalend aantal professionele krachten
Wat kan je met de nieuwe wet?
Monitoring, soortgericht onderzoek
Tips:
• Sluit je aan bij ‘soortbeschermende organisaties’
• Houd contact met de terreinbeherende organisaties
(belang voor hen: kennis, draagvlak, of als
voorwaarde voor fondsen)
Trends:
• Meer professionaliteit
• Betere ondersteuning lokale groepen (met kennis en
connecties)
• Gezamenlijk heb je meer kans op financiering
Wat kan je met de nieuwe wet?
Handhaving, procedures
• Besluiten zijn ‘appellabel’
• ontheffingen (van verbodsbepalingen)
• vergunningen (projecten, faunabeheer)
• vrijstellingen
• Handhavingsverzoeken
• Handhaving van de wet door, door de minister of
door GS aangewezen, ambtenaren
• Voor een verzoek moet je belanghebbende zijn
• Tip: werk samen met organisaties die veel
juridische kennis in huis hebben
Dank voor uw aandacht!