nieuwsbrief januari 2017 van de provinciale kerk

NIEUWSBRIEF JANUARI 2017
VAN DE PROVINCIALE KERK EN ISRAËL-WERKGROEP
OVERIJSSEL-FLEVOLAND
Beste ontvanger van onze nieuwsbrief!
In deze Nieuwsbrief vraag ik je aandacht voor Kerk & Israël-activiteiten die in het voorjaar van 2017 in
Overijssel en Flevoland zullen plaatsvinden. Maar ook voor een korte terugblik op de jaarlijkse
Ontmoetingsdag in Kampen, voor het Symposium over 'Jezus en Paulus als Joodse hervormers', en
voor de Overijsselse manifestatie van '500 jaar protestant' die op op 7 januari 2017 in Deventer zal
plaatsvinden. Maar eerst iets over de Holocaust Memorial Day van 27 januari 2017.
Holocaust Memorial Day – 27 januari
Al enige jaren zijn we gewend om u een tekst aan te bieden om te gebruiken in één van de kerkdiensten
op de zondagen vóór of na de Holocaust Memorial Day, dus op de 3e of 4e zondag na Epifanie. Het
gaat ditmaal om een tekst ter inleiding van de dank- en voorbeden. Maar eerst even een
geheugensteuntje:
Op 27 januari 1945 werd het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau in het door
Duitsland bezette Polen bevrijd. Op 1 november 2005 riep Kofi Annan, toenmalig secretarisgeneraal van de Verenigde Naties, de bevrijdingsdatum van Auschwitz uit tot een dag van
herdenking: The Holocaust Memorial Day. De VN heeft de dag ingesteld ter herinnering aan de
Holocaust toen niet alleen Joden, maar ook Sinti en Roma werden vervolgd, op transport gezet en
vergast of anderszins vermoord. Wereldwijd worden de slachtoffers herdacht van de Holocaust en
andere genociden zoals die in Cambodja, Rwanda, Srebrenica en Darfur. Auschwitz is uitgegroeid
tot universeel symbool voor de massavernietiging van onschuldige burgers.
De Nationale Auschwitz Herdenking wordt in ons land georganiseerd door het Auschwitz Comité en
is sinds 2006 uitgebreid met de Holocaust Memorial Day. De Herdenking vindt plaats bij het
Spiegelmonument Nooit Meer Auschwitz van Jan Wolkers in het Wertheimpark te Amsterdam. In
2017 is het 72 jaar geleden dat Auschwitz en Birkenau op 27 januari 1945 werden bevrijd.
Het moderamen van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland is jaarlijks
aanwezig bij de Nationale Holocaustherdenking.
Voorbeeldtekst
Het staat u vrij om de tekst aan uw situatie aan te passen, ze is bedoeld als aanzet tot eigen
vormgeving. Na het geheugensteuntje van hierboven (al dan niet ingekort) kunt u
als volgt verder gaan:
1
Dat deze herdenking geen overbodige luxe is maar bittere noodzaak, komt tot uitdrukking in de
speech1 die Jonathan Sacks, voormalig opperrabbijn in Groot-Britannië, op 27 september j.l. hield in
het Europese Parlement. Het gaat in die speech over de toekomst van de Joodse
gemeeenschappen in Europa. Rabbijn Sacks vroeg onder meer:
'Zou je in een land willen blijven waar je politiebescherming nodig hebt terwijl je bidt? Zou je in
een land willen blijven waar je kinderen bewaking nodig hebben om veilig naar school te gaan?
Waar, als je in het openbaar een symbool van je geloof draagt, je het risico loopt om beschimpt
of aangevallen te worden? (…) Dit gebeurt in het Europa van vandaag. In elk Europees land,
geen enkel uitgezonderd, zijn Joden bang voor hun toekomst en dat van hun kinderen'.
Sprekend over nieuwe vormen van antisemitisme eindigde Sacks met een oproep aan de leiders
van Europa, – en via hen dus ook aan ons:
'De toekomst ligt in uw handen. Als u niets doet, zullen Joden vertrekken, de Europese vrijheid
zal verdwijnen en er zal een morele schandvlek op Europa liggen die zelfs de eeuwigheid niet
zal kunnen uitwissen. Stop het nu, nu het nog kan'.
Ook al staan wijzelf niet in het voetlicht van de geschiedenis, toch zien en horen wij als gemeente
van Christus Jezus wat er in de wereld om ons heen gebeurt. Ook al is onze invloed op het
wereldgebeuren nog minder dan gering en de stem van de Protestantse Kerk in Nederland,
waarvan wij deel uitmaken, nauwelijks hoorbaar. Toch willen wij de Joodse gemeenschappen in
Overijssel en Flevoland laten weten dat wij de woorden van rabbijn Sacks in het Europees
parlement hebben gehoord, en dat wij er alles aan zullen doen om op de plek waar wij wonen een
veilig klimaat te scheppen voor alle mensen van goede wil, voor Joden en Palestijnen, Sinti en
Roma, voor alle Turken, Marokanen en Polen die hier werken, en voor alle vluchtelingen uit Syrië,
Afghanistan, Irak, Iran, Somalië en uit welk land dan ook.
– Op een door uzelf te bepalen plek in de dank- en voorbeden:
Voor u God, belijden wij onze onmacht
om in vrede met elkaar op aarde te leven.
Gij ziet en hoort hoe mensen elkaar bejegenen,
elkaar verachten en minachten, –
maar ook – hoe velen gehoor geven
aan de roep van een Joods mensenkind
dat de wereld wilde redden van haar teloorgang
van haar hebzucht, haat en geweld.
Om hem heen hangt nóg een waas
van 'vrede op aarde' en 'ere zij God',
omdat hij sprak over 'uw Rijk dat komende is', maar dat nog alttijd op zich wachten laat.
1
Te beluisteren op: https://www.youtube.com/watch?v=uwN1WuDwIf0.
2
In déze tijd tussen hoop en wanhoop
houden wij ons vast aan zijn gebod
U lief te hebben én de naaste
die is als wijzelf.
Terugblik op de XVIIe Provinciale Ontmoetingsdag in Kampen
Helaas kon ik zelf niet aanwezig zijn. Maar de reacties waren positief. De Kamper historicus Jaap van
Gelderen nam de deelnemers bij de hand en wandelde, ook letterlijk, door de plaatselijk geschiedenis
van de Joden in Kampen. Dat hij boeiend vertelt en daarbij de tijd vergeet, maakte hem tot een
'onvergetelijk verteller', – althans dat begreep ik uit de enthousiaste verhalen die mij bereikten.
Hoe goed moet je zijn?
Het loopt tegen het nieuwe jaar. Of beter gezegd, we zitten midden in het jubileumjaar 2016-2017,
waarin we de betekenis van 500 jaar Protestantisme naar waarde proberen te schatten.
In de landelijke campagne-estafette kreeg de Protestantse Kerk in Overijssel de maand januari als
actiemaand toebedeeld. Onder het motto 'Hoe goed moet je zijn' vindt de start plaats op zaterdag 7
januari aan de oevers van de IJssel in Deventer. Karin van den Broeke (preses van de generale synode)
zal er de Veluwse reformator Anastatius Veluanus (1520-1570) in levende lijve begroeten. De rest van
de manifestatie speelt zich af in en om de Lebuïnuskerk. Eén van de vijf workshops is toevertrouwd aan
de Vocalgroep Choral. Zij spelen 'Etty Hillesum'. Zie voor meer informatie:
http://www.protestant500overijssel.nl
Studiemateriaal Symposium 'Jezus en Paulus, Joodse hervormers'
De herdenking van de Reformatie was voor de Protestantse Raad voor Kerk & Israël aanleiding om een
symposium te organiseren over 'Jezus en Paulus als Joodse hervormers', – zie onze vorige
Nieuwsbrief. Het symposium vond plaats op 7/8 november in Congrescentrum 'De Werelt' te Lunteren,
en wilde een bijdrage zijn aan het jubileumjaar. Tevens was het een inhaalslag op eigen terrein.
Referenten uit USA maakten duidelijk dat de Joods-christelijke dialoog aan gene zijde van de oceaan
een andere toonzetting kent dan in Nederland (en Europa). Kenmerkend voor de USA is het
onderzoeksveld waarin het 'Rabbijnse Jodendom' én het 'Apostolische Jodendom' (de latere kerk)
beschouwd worden als voortkomend uit dezelfde veelkleurige Joodse wereld van de Tweede Tempel
periode. 'Beiden zijn kinderen van dezelfde ouders', zei Gabriele Boccaccini (Universiteit van Michigan,
USA), 'en ze zijn aan elkaar groot geworden'. Voor de inleidingen en referaten die tijdens het symposium
gehouden werden kunt u terecht op http://www.joods-christelijke-dialoog.nl– een bezoek aan deze
website kan ik u sowieso van harte aanbevelen.
Met een vriendelijk groet, en graag tot ziens op één van de hieronder vermelde bijeenkomsten.
Reinier Gosker (Voorzitter KIOF)
Activiteiten in deze regio:
10 januari 2017
Almelo
Bijbels Hebreeuws door dr. Otto Mulder Lees verder
Data:
van september t/m juni op dinsdag van 10.30 - 16.30 uur.
Plaats:
De Schouw, Kerkplein 3, Almelo .
Kosten: 150,- € p.j., inclusief koffie en studiemateriaal.
Info:
dr. Otto Mulder, tel. 0546-813376 e-mail: [email protected]
3
19 januari 2017
Dedemsvaart
Ds. IJ. Buurma spreken over de Frans-Russisch-Joodse kunstschilder Marc Chagall en zijn kleurrijke en
diepzinnige vormgeving van het Bijbelse verhaal onder het thema: ‘Hij laat de kleuren dansen’
Lees verder
Datum: donderdag 19 januari 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
19 januari 2017
Kampen
‘Ontwikkelingen in het Midden-Oosten door het oog van de profeten.’ Lezing door Ton Stier. Lees verder
Datum: donderdag 18 januari 2017
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
29 januari 2016
Kampen
‘Leerdiensten Tora en Evangelie’ Lees verder
Data: 29 januari, 26 februari, 26 maart 30 april, 28 mei en 25 juni
Locatie: het Open Hof, Lelystraat 49
Aanvang: 19.00 uur
Informatie: Ad de Hoop [email protected]
14 februari 2017
Kampen
‘Visie op Israël, hoe heeft de kerk zich gehouden, geen twee wegen en ook geen vervangingstheologie’.
Leren van Joodse geloofsbeleving’. Lezing door dr. M.C. Mulder. Lees verder
Datum: dinsdag 14 februari 2017
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
16 februari 2017
Haaksbergen
‘De profeet Jesaja, met nadruk op de hofdstukken 40-66’. Lees verder
Data: donderdag16 februari en 2 maart 2017
Locatie: Synagoge, Ruisschenborg 1
Aanvang: 20.00 uur
Kosten: € 5 inclusief materiaal en koffie/thee
Informatie: D. Daniëls tel. 0573 253415 e-mail: [email protected]
20 februari 2017
Zwartsluis
‘Over het Godsbeeld van de Tora’. Cursus van 3 avonden door Peter van ’t Riet. Lees verder
Data: 20 februari, 13 en 27 maart 2017
Locatie: De Poort, Het Singel 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Alie Kisjes-Everts tel. 0383866221 [email protected]
2 maart 2017
Kampen
‘Uw koninkrijk kome’ Lezing door ds. T. Niemeijer. Lees verder
Datum: donderdag 2 maart 2017
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
4
21 maart 2017
Dedemsvaart
Israël ‘Staat ter discussie’. Lezing door dhr. Henk Dijkema. Lees verder
Datum: maandag 21 maart 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
30 maart
Diepenheim
‘Seideravond vieren’. Voordracht door hr. Bert Oude Engberink Lees verder
Datum: donderdag 30 maart 2017
Locatie: Johanneskerk, Grotestraat 1
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Kees den Breejen tel. 053 4304565
4 april
Enschede
‘Seideravond vieren’. Voordracht door hr. Bert Oude Engberink. Lees verder
Datum: dinsdag 4 april 2017
Locatie: Ontmoetingskerk, Varviksingel 139
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Kees den Breejen tel. 053 4304565
3 mei 2017
Dedemsvaart
‘Geschiedenis en erfgoed van de 10 stammen binnen het geheel van het volk Israël’. Lezing door dhr.
Aryel Tsion uit Be’er Sheva. Lees verder
Datum: woensdag 3 mei 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
23 mei 2017
Haaksbergen
‘Vijftig jaar bevrijding van Jeruzalem’ Avonddienst voor Jom Jeroesjalajim met aansluitend een
voordracht van Bert Oude Engberink over het religieuze belang van Jeruzalem. Lees verder
Datum: dinsdag 23 mei 2017
Locatie: Synagoge, Ruisschenborg1
Aanvang: 19.30 uur
Toegang: kleine bijdrage
Informatie: D. Daniëls e-mail: [email protected]
Zwolle:
Stichting Judaica Zwolle
In de synagoge aan de Samuel Hirschstraat worden diverse leerhuizen en cursussen gegeven. Ook
lessen in Bijbels Hebreeus staan op het programma. De cursussen staan open voor belangstellenden,
die met het jodendom willen kennismaken, of die hun kennis ervan willen verdiepen. Van de cursisten
wordt geen speciale vooropleiding verlangd. Het hele programma van de Stichting staat online:
http://www.judaica-zwolle.nl Ook kunt u informatie vragen via e-mail: mailto:[email protected].
5
Drs. J.A. Antonides
Boshoek 45
7681 GT Vroomshoop 0546 646629
[email protected]
Ds. Antonides kan ook in uw gemeente een avond verzorgen over ‘De verzoenende functie van barmhartigheid in het jodendom’. Lees verder
Op de website van kerk & Israël Groningen – Drenthe http://kerkenisraelgroningendrenthe.nl/
kunt u een sprekerslijst vinden waarin ook namen uit deze regio zijn opgenomen.
Meer informatie over de diverse activiteiten
10 januari 2017 Almelo
Bijbels Hebreeuws
Taal, leren lezen en grammatica aan de hand van voorbeelden. Individuele ondersteuning uitgaande van
het eigen niveau. Daarna proza lezen van de verhalen en de psalmen van de schepping in Genesis,
Psalmen en Job en de poëzie in Sirach 44-51
19 januari Dedemsvaart
Hij laat de kleuren dansen
Chagall wordt in1887 in het Russische Vitebsk geboren, een Joodse ‘stettl’ waar de helft van de bewoners een Joodse achtergrond had. Hier wordt hij ondergedompeld in het Joods chassidische geloof,
waaraan hij de herinneringen altijd in zijn werken zal bewaren. Chagall ontwikkelt zich als schilder in
Parijs en gedurende WO II in New York om na de Sjoa weer in Frankrijk terug te keren.
Zijn schilderkunst is op een natuurlijke wijze verbonden met het Joodse geloof. Hij gebruikt betoverende
kleuren en beeldt niet zozeer af wat hij ziet, maar wat hij voelt. Hij zegt: ‘Ik zag een visioen van werelden
van gevoelens die wij ons niet bewust zijn. Wij hebben oogkleppen voor die we moeten laten vallen. De
schilder wil ons van die oogkleppen ontdoen’.
Wie Chagall’s schilderijen bekijkt ziet dat alles zweeft, wentelt, hangt, balanceert, danst en speelt. Het
zijn uitingen van de chassidische wereld waarin alles met elkaar verbonden is – het menselijke en het
goddelijke -, en waarin de vrolijkheid, het dromerige en de vreugde, ondanks de grauwe werkelijkheid,
op de voorgrond treden.
De Bijbel neemt in zijn leven een centrale plaats in. Ambroise Vollard heeft Chagall aangemoedigd de
Bijbel te illustreren al was hij daartoe al geïnspireerd na een reis die hij in 1931 naar Palestina had gemaakt.
Chagall is zeer creatief omgegaan met het Bijbelse verbod om mensen en vooral God af te beelden. Hij
houdt zich daar ten dele aan en schildert uiteindelijk wel menselijke personages, maar God niet. Chagall
sterft op 28 maart 1985 in zijn woonplaats Saint Paul de Vence. Tijdens deze avond zal er een inleiding
zijn over het leven van Marc Chagall en zullen we aan de hand van zijn schilderkunst zijn werken over
de Bijbel bekijken.
IJbo Buurma is predikant in de PKN gemeente in Zuidhorn.
19 januari Kampen
Ontwikkelingen in het Midden-Oosten door het oog van de profeten.
Ton Stier, spreker in dienst van de stichting Israël en de Bijbel. Schrijver van boeken en Bijbelstudies. De
stichting Israël en de Bijbel wil de Joodse mensen hun Bijbel terug geven. Het is immers hun Erfgoed.
De door de stichting gebruikte paralleledities bevatten op de ene pagina de Hebreeuwse teksten op de
tegenoverliggende pagina de landstaal. Het O.T. is in zes en het N.T. in 13 verschillende talen
uitgegeven.
Naast de verspreiding en onderwijs van het woord wil Israël en de Bijbel niet voorbij gaan aan de grote
materiële nood waarin veel Joodse mensen in Oost Europa verkeren.
Ton Stier is in dienst van deze stichting en is spreker en schrijver van boeken en Bijbelstudies.
6
29 januari Kampen
Leerdienst Tora en Evangelie
De woorden van het Nieuwe Testament verstaan we alleen dan goed, als we die vanuit de Hebreeuwse
Bijbel lezen en als we daarbij geholpen worden door de ingangen die de rabbijnen in hun uitleg aan de
Bijbeltekst ons bieden.
Het is belangrijk om goed thuis te zijn in de Tenach omdat Jezus van de woorden uit deze geschriften
leefde en omdat Hij op zijn wijze de geschriften van Mozes en de profeten en de andere geschriften
heeft vervuld. Net als de eerste heidenchristenen lezen we via het getuigenis van Jezus het Oude
Testament. Maar alleen als we thuis zijn in de Tenach weten we wat Jezus door wat hij heeft gezegd en
gedaan, heeft vervuld. De joodse uitleg die we in de geschriften van rabbijnen vinden, helpt ons bij het
beter thuis raken in de Hebreeuwse Bijbel.
Dat is een lastige oefening voor ons, omdat we dat al eeuwen niet meer deden. Maar wie zich eraan
waagt en met de rabbijnen meeleest, komt tot verrassende resultaten. We vragen ons dus niet alleen af
wat er in het Hebreeuws staat, maar ook hoe de rabbijnen met dit Schriftgedeelte omgaan.
We richten ons in elke dienst op een deel van het Bijbelgedeelte dat in de synagoge op sabbat voor de
zondag aan de orde was (de zogenaamde sidra, meervoud: sidrot).
We hopen dat de Schriften hierdoor ook voor ons op een nieuwe manier gaan spreken en zo het hoofd
en hart dichter brengen bij de kennis van de Tora (de wet), de Messias en JHWH.
Wegens predikantsvacature zijn de voorgangers not niet bekend.
14 februari Kampen
Visie op Israël, hoe heeft de kerk zich gehouden, geen twee wegen en ook geen vervaningstheologie.
Leren van Joodse geloofsbeleving
Dr. M.C. Mulder, is directeur van de stichting voor Israël studies, en heeft de dagelijkse leiding.
In juni 2016 is Mulder benoemd aan de Theologische Universiteit in Apeldoorn als hoofddocent op de
post Nieuwe Testament.
Het Centrum voor Israël studies wil de Joods-Christelijke ontmoeting bevorderen, zowel in
Nederland als in Israël. Deze doelstelling wordt bereikt op het gebied van studies bezinning
en onderwijs, alsmede door het stimuleren van de daadwerkelijke ontmoeting tussen Israël en de kerk.
Het karakter van de Joods christelijke ontmoeting zoals het C.I.S. deze nastreeft, wordt gekenmerkt door
de kernwoorden: luisteren, dienen, getuigen.
16 februari 2017 Haaksbergen
De profeet Jesaja, met nadruk op de hofdstukken 40-66
De profeet Jesjajahoe, beter bekend met zijn vernederlandste naam Jesaja, is qua lengte de grootste
profeet uit de Bijbel. Hij heeft een enorme invloed gehad op het Joodse denken. Daarbij is hij ook voor
het Christelijke denken erg bepalend geweest. We zullen kijken naar de tijd waarin hij leefde en naar zijn
profetieën. Wanneer u een bijbel heeft, neemt u die dan mee.
20 februari Zwartsluis
Over het Godsbeeld van de Tora
Over het godsbeeld van de Tora (de vijf boeken van Mozes) zijn dikke boekwerken vol geschreven. Maar
volgens de docent is God vanzelfsprekend in de Tora en is de mens het werkelijke probleem. Vandaar
de vraag naar het mensbeeld van de Tora. En die vraag kan alleen beantwoord worden als we de Tora
lezen in het licht van de oude joods-rabbijnse traditie die qua taal en gedachtegoed het meest met de
Hebreeuwse Bijbel verwant is.
Peter van 't Riet studeerde wiskunde en psychologie en promoveerde op een onderwijspsychologisch
onderwerp. Daarnaast bestudeert hij sinds vele jaren het jodendom, het joodse karakter van de Bijbel en
speciaal dat van het Nieuwe Testament. Daarover publiceerde hij een tiental boeken en vele brochures.
Hij geeft regelmatig lezingen en cursussen voor alle gezindten. Meer informatie vindt u op zijn
website: www.petervantriet.nl.
7
2 maart 2017 Kampen
Uw koninkrijk kome
Ds. Th. Niemeijer is Baptistenpredikant in Enschede Zuid, een grote, bloeiende gemeente, waar hij dit
jaar alweer 16 jaar aan verbonden is. 30 jaar is ds. Niemeijer verbonden aan het Zoeklicht. De
Maranathabeweging Het Zoeklicht ontstond in 1919, het jaar waarin voor het eerst het gelijknamige
tijdschrift verscheen. In dit blad wordt met name onderzoek gedaan naar de tekenen der tijden en op de
spoedige wederkomst van Christus gewezen. Wekelijks verzorgt ds. Niemeijer seminars door heel
Nederland waarin hij over allerlei onderwerpen spreekt die met de tekenen der tijden te maken hebben
en de daarmee verbonden spoedige wederkomst van Christus.
21 maart 2017 Dedemsvaart
Israël ‘Staat ter discussie’
Voor de pauze behandelen we in vogelvlucht de geschiedenis van de laatste 2000 jaar van land en volk.
Na de pauze behandelen we de actuele situatie in en rond Israël waarbij de volgende onderwerpen in
ieder geval aan bod komen.:
- Hoe zit het nou eigenlijk met die ‘bezette Westoever’?
- Hoe zit het nou met dat Palestijnse volk?
- Negeert Israël niet voortdurend de resoluties van de Verenigde Naties?
- Wat is de rol van de Islam in dit conflict?
- Is Jeruzalem niet een stad waar drie godsdiensten gelijke rechten moeten hebben?
Henk Dijkema is geboren Groninger maar woont alweer twaalf jaar in Duitsland. Samen met zijn vrouw
Aartje zijn zij betrokken bij het werk van de stichting Yad l’Ami in Israël die zich onder meer inzet voor
ondersteuning aan overlevenden van de Shoa. Samen proberen zij door het geven van lezingen Israëls
positie ten opzichte van de kerk en die te midden van de volkerengemeenschap te duiden. De uitkomst
daarvan staat geregeld haaks op datgene wat vandaag de dag voor menigeen, binnen en buiten de
kerk, als vaststaand wordt aangenomen.
30 maart en 4april 2017
Seideravond vieren. Hr. B.Oude Engberink. Hij is de voorganger van de Liberaal Joodse Gemeente te
Haaksbergen. Deze synagoge heeft vooral een streekfunctie. Het is een kleine, maar zeer actieve
gemeente, waar bv ook veel lezingen worden georganiseerd.
Seideravond is de vooravond van het Joodse Paasfeest. Het is het feest vooral van de gedachtenis aan
de bevrijding uit de slavernij in Egypte.
Van oorsprong is het - zoals vele joodse feesten - ook een oogstfeest. Het woord "Seider" betekent
eigenlijk "orde". Dit slaat op de heel bijzondere liturgie van de Seideravond, zoals beschreven o.a. in het
boek Exodus. Aan het begin vraagt het jongste kind "Waarom is deze avond anders dan andere
avonden?", waarna het verhaal van de uittocht uit Egypte wordt verteld. Gezongen worden o.a.de zgn.
Hallelpsalmen (113 t/m 118).
Het Avonmaal is door Jezus ingesteld op de Seideravond, die hij met zijn discipelen vierde (zie o.a. het
Johannesevangelie).
De heer Olde Engbrink zal uitgebreid ingaan op de rijke betekenis van de Seideravond voor het joodse
volk en zal een toelichting geven op de verschillende gerechten, die tijdens de maaltijd zullen worden
gebruikt.
3 mei 2017 Dedemsvaart
‘Geschiedenis en erfgoed van de 10 stammen binnen het geheel van het volk Israël’. Dhr. Aryel Tsion
zal ons mee nemen in de geschiedenis van de 10 Noordelijke stammen van het volk Israël en ingaan op
de volgende vragen: waar woonden ze, wat was hun erfgebied? Hoe ziet het gebied er vandaag uit?
Waarom gingen ze in ballingschap? Waar zijn ze heen getrokken?
Wat gebeurde er met ze tijdens de tweede Tempel periode? Wat is de Bijbelse belofte voor hun terugkeer? Weten we waar de 10 stammen nu zijn? Zijn er stammen reeds ontdekt en hoe zullen de
8
stammen terugkeren? Wat wordt er vanuit Israël aan gedaan? Het is een onderwerp wat volop in beweging is en waarbij telkens nieuwe aanwijzingen opduiken.
De heer Tsion is Joods. Hij is geboren in Nederland en woont sinds 9 jaar in Israël even ten Noorden
van Be'er Sheva, de stad die in de Negev woestijn ligt. Sinds vier jaar werkt hij als International Relations Manager bij Beit Moriah, een grote non-profit organisatie in Be'er Sheva met 250 werknemers die
zich er op toelegt de levensstandaard in achterstandswijken in de stad te verbeteren. Dagelijks maken
zo'n 15000 inwoners van Be'er Sheva op de een of andere manier gebruik van de diensten van Beit Moriah
23 mei Haaksbergen
Vijftig jaar bevrijding van Jeruzalem. Vijftig jaar geleden, op 7 juni 1967, dat was 28 iyar op de
Hebreeuwse kalender, tijdens de Zesdaagse Oorlog, werd de historische stad van Jeruzalem door Israël
heroverd na een lange periode van 1897 jaar van vreemde bezettingen. Romeinen, Byzantijnen,
Omajjaden, Abbassieden, Kruisvaarders, Mammelukken, Ottomanen, Britten en Jordaniërs heersten
allen vanuit hun verre hoofdsteden over Jeruzalem. Sinds koning David is Jeruzalem de spirituele
hoofdstad van het Jodendom en sinds 1948 is Jeruzalem weer de hoofdstad van de staat Israël, vanaf
1967 weer als verenigde hoofdstad.
We beginnen met een avonddienst voor Jom Jeroesjalajim, waarna Bert Oude Engberink een
voordracht over het religieuze belang van Jeruzalem voor het Jodendom zal houden.
Drs. J.A. Antonides
De verzoenende functie van barmhartigheid in het jodendom
Globale schets van het kader van het onderwerp:
Het jodendom, dat een hoofdzakelijke omgeving is van het Nieuwe Testament, kent in geloof en uit de
wet twee opmerkelijke middelen van berouw: het offer en de barmhartigheid, opdat er verzoening mogelijk is met de Heer van het verbond en met de naaste. Tijdens de beide tempels verloor het offer langzamerhand terrein ten gunste van de barmhartigheid; en tussen en na de tijd van de tempels en dus in
de verstrooiing wordt het offer vervangen door de barmhartigheid. En in plaats van het offer komt het
gebed zoals in de synagogen, en de taal van het offer wordt gebruikt binnen het kader van de barmhartigheid. Zo verschuift er dus nogal wat, en is er een vergeestelijking. Dat weten we uit latere rabbijnse
teksten, gebaseerd op Farizeese bronnen. Het middel van de barmhartigheid heeft verzoenende kracht.
Ondertussen zijn soms oerchristelijke teksten over Jezus en barmhartigheid natuurlijk niet zonder raakvlak met deze tradities. En ook in het Nieuwe Testament wordt de taal van de tempel, priester, offer vergeestelijkt ten bate van de verkondiging van: het Evangelie. In de verstrooiing ontplooide zich de barmhartigheid verder, en er kwamen nog meer zoenmiddelen. Ook op Grote Verzoendag zien we het gebed
in plaats van het offer. De middelen beogen vrede en gemeenschap voor de toekomst. Op onze avond
zullen we met name bij de verzoenende functie van genoemde barmhartigheid bepaald worden.
9