Politiek-juridische dimensie Thema 1: Democratie en rechtsstaat

Politiek-juridische dimensie
1

Hoofdstuk 1 - De regering

Hoofdstuk 2 - Het parlement

Hoofdstuk 3 - Politiek en maatschappij
2
Regering
• Koning(in) en ministers.
Kabinet
• Ministers en staatssecretarissen.
Ministerraad
• Ministers.
3
De koning(in) heeft in Nederland een bijzondere
positie.


De macht van de koning wordt beperkt door de
Grondwet.
De ministers zijn verantwoordelijk.
Filmfragment:
Heeft de koning politieke macht?
4
Staten-Generaal
(parlement van Nederland)
Eerste Kamer
Tweede Kamer
Indirect gekozen
Direct gekozen
75 leden
150 leden
Goedkeuren of verwerpen van
wetsvoorstellen.
Controleren van de regering
Goedkeuren of verwerpen van
wetvoorstellen
5


Fractie: De gekozen leden van een politieke partij
die in de Eerste of in de Tweede Kamer zitten.
Fractievoorzitter: De leider van de fractie.
6
Partijen in het parlement
Coalitiepartijen
Oppositiepartijen
• Partijen die deel uitmaken
van de regering.
• Partijen die geen deel
uitmaken van de regering.
7
Wetten maken
Regering controleren
Recht van initiatief
Vragenrecht
Recht van amendement
Budgetrecht
Enquêterecht
Recht van motie
8
Filmfragment:
De Tweede Kamer - wat gebeurt daar?
Filmfragment:
Het recht van amendement
9
Nederland wordt op verschillende niveaus bestuurd.
 Landelijk (regering, parlement)
 Provinciaal (provinciale staten,
Gedeputeerde staten)
 Gemeentelijk (gemeenteraad,
College van burgemeester en wethouders)
10
College van B en W
De gemeenteraad
Kiesgerechtigde inwoners van de gemeente
11
Gedeputeerde
Staten
Commissaris van de
Koningin
De Provinciale
Staten
Regering
Gedeputeerde Staten
Kiesgerechtigde
inwoners van de
provincie
12
Verschillende groepen hebben invloed op de politiek.
• Adviesorganen geven de regering raad.
• Ambtenaren helpen met hun kennis beleid vorm te geven.
• Pressiegroepen ontvangen steun van burgers en oefenen druk
uit op politici.
• Massamedia brengen onderwerpen onder de aandacht van
politici.
13
Op volgorde van verschijning:
Wikimedia (2x)
Rijksoverheid.nl
Nederlands Openluchtmuseum (Creative Commons)
14