Verplicht energielabel C voor kantoren per 2023

Milieu
Milieu
28 november 2016 aan de Tweede
Kamer weten.5
Godelieve Aarts
Houthoff Buruma
Verplicht energielabel C
voor kantoren per 2023
Introductie
Sinds 1 januari 2015 dient bij een
transactiemoment (verkoop, verhuur
of oplevering) van utiliteitsgebouwen
een energielabel ter beschikking te
worden gesteld.1 Een energielabel
vermeldt de energieprestatie van een
gebouw en maakt duidelijk welke
energiebesparende maatregelen mogelijk zijn. Op 28 november 2016
maakte minister Blok bekend dat
eigenaren van kantoorpanden vanaf
1 januari 2023 verplicht zijn om ervoor te zorgen dat hun kantoorpand
minimaal een energielabel C heeft.2
Als een kantoorpand een lager energielabel (D t/m G) heeft, mag het
pand niet als kantoorgebouw worden
gebruikt. Deze maatregel wordt
hierna nader toegelicht.3
Achtergrond en inhoud
van de energielabel
C-verplichting
De invoering van de energielabel Cverplichting is een uitvloeisel van het
Energieakkoord. Een van de doelstellingen van het Energieakkoord is een
energieneutrale gebouwde omgeving
in 2050. Een tussenstap is de ambitie
dat alle gebouwen in 2030 gemiddeld
ten minste energielabel A hebben.4
Met de energielabel C-verplichting
beoogt minister Blok energiebesparing in kantoren te stimuleren. Deze
verplichting geldt in de toekomst
mogelijk ook voor overige utiliteitsgebouwen. Hiernaar zal een verkennend onderzoek worden verricht, zo
laat minister Blok in zijn brief van
20
Concreet houdt de energielabel Cverplichting in dat zowel publieke als
private gebouwen met een kantoorfunctie volgens de Basisregistraties
Adressen en Gebouwen (BAG) met
een ondergrens van 100 m2 uiterlijk
1 januari 2023 een Energie-Index van
minimaal 1,3 moeten hebben. Een
Energie-Index van minimaal 1,3 komt
overeen met een energielabel C. Deze
verplichting geldt voor het gehele gebouw. De verplichting is (vooralsnog)
niet van toepassing op Rijksmonumenten. Ook leegstaande/te transformeren/te slopen kantoorgebouwen
blijven buiten schot. Dergelijke gebouwen worden namelijk niet gebruikt, waardoor de sanctie op nietnaleving van de energielabel C-verplichting (gebruiksverbod) voor deze
gebouwen geen consequenties heeft.
Minister Blok heeft verder in samenwerking met VNO-NCW bekeken
hoe onredelijke eisen kunnen worden
voorkomen. Zo kan een beroep op
gelijkwaardigheid worden gedaan
voor gevallen waar sprake zou zijn
van onevenredig hoge kosten.6 Hoe
dit te zijner tijd precies in zijn werk
gaat, is mij nu nog niet bekend. De
energielabel C-verplichting zal in het
Bouwbesluit 2012 worden opgenomen. De hiervoor benodigde wijziging van het Bouwbesluit 2012 wordt
in de eerste helft van 2017 in procedure gebracht.7
Financiële consequenties
van de energielabel
C-verplichting
Het Economisch Instituut voor de
Bouw (EIB) heeft samen met ECN
in opdracht van het Ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoek naar de effecten
en consequenties van de energielabel
C-verplichting verricht. Volgens het
EIB wordt door deze maatregel 8,6
PJ additionele besparing gerealiseerd
in 2023.8 Met de invoering van de
energielabel C-verplichting is verder
een investering van € 860 miljoen in
2023 gemoeid. Voor individuele par-
tijen bedragen de investeringen als
gevolg van de verplichting € 5 tot € 37
per m2 voor de panden die van label
F of beter komen, afhankelijk van de
labelstap. Voor kantoren met een label G die geen dakisolatie kunnen
toepassen, bedragen de investeringen
€ 57 (naar label C) per m2. De gemiddelde jaarlijkse kosten van de maatregelen op pandniveau zijn hiermee
volgens het EIB overzichtelijk te
noemen.9
Ook de maatregelen die moeten
worden genomen om de labelstappen
te maken, noemt het EIB overzichtelijk. De benodigde maatregelen zijn
veelal installatietechnisch van aard.
Alleen vanaf label G zijn tevens
spouwmuurisolatie en HR++-glas
noodzakelijk om tot energielabel C
en verder te komen.10
Hier staat tegenover dat de energielabel C-verplichting ook financiële
besparingen tot gevolg heeft. De terugverdientijd voor de maatregelen
die nodig zijn, ligt gemiddeld tussen
de 3 en 6,5 jaar. Volgens het EIB
loont het in de meeste gevallen dan
ook om de verplichte energiebesparingsmaatregelen uit te voeren.11
Overlap met energiebesparing in het
Activiteitenbesluit
milieubeheer
De energielabel C-verplichting komt
bovenop de bestaande energiebesparingsverplichting van artikel 2.15 Activiteitenbesluit milieubeheer (Activiteitenbesluit). Op grond van deze
bepaling dienen inrichtingen (waaronder kantoren) met een energieverbruik van meer dan 50 000 kWh of
meer dan 25 000 m3 gas energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van maximaal vijf jaar te nemen. Een deel van deze maatregelen
vertoont overlap met de maatregelen
die nodig zijn om een energielabel C
te verkrijgen.12
Betere handhaving energiebesparingsverplichtingen
Tot slot heeft minister Blok bekendgemaakt dat de energiebesparingsverVastgoedrecht 2017-1
Omgevingsrecht
plichtingen voortaan beter zullen
worden gehandhaafd. Het kabinet
heeft twintig extra toezichthouders
voor de omgevingsdiensten beschikbaar gesteld om de energiebesparingsprojecten en het toezicht op energiebesparing extra kracht bij te zetten.
De twintig toezichthouders zijn vanaf
begin november 2016 actief. Daarnaast heeft de Inspectie Leefomgeving
en Transport aan alle grote beleggers
in utiliteitsgebouwen een attenderingsbrief gestuurd waarin handhaving
wordt aangekondigd voor transacties
(verkoop, verhuur of oplevering)
vanaf 1 mei 2016 waar een energielabel ontbreekt.13
Afsluiting
Energiebesparing in de gebouwde
omgeving begint steeds serieuzere
vormen aan te nemen. Het kabinet
neemt steeds verdergaande maatregelen om de doelstellingen van het
Energieakkoord te bereiken. Eigena-
Vastgoedrecht 2017-1
ren van utiliteitsgebouwen doen er
verstandig aan om de voor hen geldende energiebesparingsverplichtingen
tijdig uit te voeren. Voor potentiële
kopers van utiliteitsgebouwen is het
raadzaam in hun milieutechnisch, juridisch en financieel onderzoek naar
het pand extra aandacht aan energiebesparing te besteden. Het risico op
handhaving is gezien de recente
maatregelen van minister Blok immers reëel. Het niet voldoen aan de
energielabel C-verplichting bij een
kantoorgebouw kan zelfs leiden tot
een verbod op het gebruik van het
pand als kantoorpand. Gelukkig geldt
deze sanctie pas per 2023 en hebben
eigenaren van kantoorgebouwen dus
nog even de tijd om aan de energielabel C-verplichting te voldoen.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
1.
Artikel 2.1 Besluit energieprestatie
gebouwen.
Brief van minister Blok van 28 november
2016 aan de Voorzitter van de Tweede
Kamer, Kamerstukken II 2016/17,
30196, 485.
Deze rubriek is afgesloten op 12 december 2016.
Zie: www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2016/11/24/label-cverplichting-kantoren.
Brief van minister Blok van 28 november
2016, p. 2.
Brief van minister Blok van 28 november
2016, p. 2.
Brief van minister Blok van 28 november
2016, p. 2.
EIB, Verplicht energielabel voor
kantoren, november 2016, p. 7.
EIB, Verplicht energielabel voor
kantoren, november 2016, p. 9.
EIB, Verplicht energielabel voor
kantoren, november 2016, p. 7 en 9.
EIB, Verplicht energielabel voor
kantoren, november 2016, p. 9-10.
EIB, Verplicht energielabel voor
kantoren, november 2016, p. 9.
Brief van minister Blok van 28 november
2016, p. 2-3.
21