(oerknal) en drempel 2 (sterren en elementen)

Drempel 1 (oerknal) en drempel 2 (sterren en elementen)
Essenties
Linken/verwijzingen
Het ‘NIETS’
Het ‘NIETS’, donker? Geluid?
Alles is uit NIETS ontstaan
Verschil oerknal en leegte na de oerknal
Het mysterie; het niet weten
prof. dr. Ralph Wijers:
http://www.universiteitvannederland.nl/college/hoe-weten-we-zo-zeker-dat-er-een-oerknal-was/
Sommige zaken zijn niet voor te stellen:
oneindigheid van het heelal
Feit/mening
Feit/mening
Kennis is voortdurend in ontwikkeling
Niets is zeker: we gaan uit van aannames
(Start) ruimte en tijd
Ontstaan
‘Jeugdfoto’ heelal (achtergrondstraling)
http://map.gsfc.nasa.gov/media/121238/ilc_9yr_moll4096.png
Ontstaan van de kosmos nagespeeld als film:
http://www.npowetenschap.nl/site/artikel/De-kosmos-nagespeeld/5531
Oorsprong (hoe denken verschillende culturen
over de oorsprong?)
Oneindig klein, singulariteit (van singulariteit naar
ruimte en tijd)
Lichtsnelheid
Licht heeft ook een snelheid
Als je naar een ster kijkt, kijk je naar het verleden
‘Deep space’ foto’s (het verst terugkijken in de tijd tot wel 13 miljard jaar)
http://www.space.com/24195-hubble-frontier-fields-photos-aas223.html
Oudste licht: 13,2 miljard jaar
http://www.scientias.nl/verste-sterrenstelsel-ooit-ontdekt-licht-is-al-1323-miljard-jaar-onderweg/
http://www.scientias.nl/verste-sterrenstelsel-ooit-ontdekt-licht-is-al-1323-miljard-jaar-onderweg/
Drempel 1 (oerknal) en drempel 2 (sterren en elementen)
Essenties
Linken/verwijzingen
Wat is 14 miljard jaar?


Ruimte: afstanden, groottes
Hoe ver is het reizen naar…..
Boek: Tijdlijn – Peter Goes (kijkplaten van oerknal tot heden)
De lijnen van het leven
Gratis downloaden van www.DeArend.nl
Grootte gerelateerd aan grootte aarde en maan:
https://www.youtube.com/watch?v=7XhtXdspRaw
Idem, fraai vormgegeven
https://youtu.be/Fj_PjkQqrDo
Tijd: geschiedenis, heden, toekomst
Heden en verleden
Terugkijken in het verleden
Altijd wetenschappelijke benaderingen geweest
Natuurkundige/scheikundige aspecten
Energie en massa is inwisselbaar; Einstein: E=mc2
Kernkrachten (zwak, sterk, zwaartekracht,
elektromagnetisch)
(Kern)fusie
Temperatuur
Aggregatietoestand (vast-vloeibaar-gas)
Dichtheid
Deeltjes (atomen, elementen, materie, neutronen,
protonen, helium, licht)
98% van alle materie is geproduceerd
Kwantummechanica
Relativiteit
snaartheorie
‘Zwaarte’energie – donkere materie
Sterren
Soorten sterren

https://www.chromeexperiments.com/experiment/100000-stars
(100.000 Stars is een interactieve visualisatie van de stellaire omgeving gecreëerd voor de Google Chrome
browser. Het toont de locatie van 119.617 nabije sterren. Inzoomen onthult 87 individueel geïdentificeerde
sterren en ons zonnestelsel.
Drempel 1 (oerknal) en drempel 2 (sterren en elementen)
Essenties
Linken/verwijzingen

Levensloop ster
Sterrenstelsel NGC-4414, sterk gelijkend op ons Melkwegstelsel (fraai voorbeeld dus)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg
Arendnevel (Eagle Nebula), geboorteplaats van sterren
http://www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/image_feature_2153.html
Collage planeten:
http://photojournal.jpl.nasa.gov/jpeg/PIA03153.jpg
Simulatie ontstaan sterrenstelsels:
https://www.youtube.com/watch?v=7pMe64Reito
Wij zijn sterrenstof
Ontstaan nieuwe elementen na 1e generatie ster;
zon is 2e generatie)
Bijzondere eigenschappen
Ingrediënten (Goudlokje, complexiteit)
Universum wordt steeds complexer: Goldilocks en
ingrediënten
Zwarte gaten
Algemeen/bijzonder/filosofie
Alles heeft met alles te maken: alles is belangrijk
Je bent niet alleen op de wereld
Wetenschappers houden van mysteries
Falsificatie i.p.v. verificatie
Het ontstaan van Hot Spots
Nederlandstalige interactieve tabel van Mendeljev:
http://www.ptable.com/?lang=nl
Drempel 1 (oerknal) en drempel 2 (sterren en elementen)
Essenties
Linken/verwijzingen