Vietnam

Profielschets en standpunt
Vietnam
Algemene informatie
Vietnam ligt op het Indochinese schiereiland en heeft een kustlijn van maar liefst 3444 km. Vietnam was lange tijd een
kolonie van Frankrijk. Het land heeft na 1945 zeer veel ernstige conflicten gekend waarbij het werd verdeeld in een
noordelijk en zuidelijk deel. Berucht is de Vietnamoorlog van de jaren ‘60 en ‘70 van de vorige eeuw met een belangrijke rol
voor de Verenigde Staten die de veronderstelde opmars van het communisme wilden stoppen. In 1973 werd een
vredesakkoord gesloten. Twee jaar later veroverde Noord-Vietnam alsnog Zuid-Vietnam en werd het land herenigd onder
communistische heerschappij. Ondanks de vrede groeide de economie het daaropvolgende decennium maar traag, mede
door het internationale isolement waarin Vietnam terecht was gekomen en door grootschalige corruptie en inefficiëntie bij
staatsbedrijven. Ook vluchtten veel succesvolle Zuid-Vietnamese handelaren in die periode naar het buitenland. De
armoede onder de bevolking was groot. Echter, sinds de invoering van het ‘doi moi’ (het nieuwe denken) beleid in 1986,
heeft de Vietnamese regering zich toegelegd op economische liberalisering. Er zijn hervormingen doorgevoerd om de
economie te moderniseren en competitiever te maken, en de export te bevorderen. Deze hervormingen maakten de
integratie van Vietnam in de wereldeconomie mogelijk. Vanaf 1990 groeide de Vietnamese economie hierdoor gestaag. De
politieke vrijheid en vrijheid van meningsuiting zijn echter nog altijd beperkt. De overheid negeert oproepen uit het
buitenland om de mensenrechtensituatie te verbeteren. Toch zijn er regelmatig kleine protesten waarbij de bevolking vraagt
om meer politieke vrijheid, of klaagt over het gebrekkige juridische systeem. Vietnam is lid van ASEAN.
Basisgegevens
Oppervlakte:
Aantal inwoners:
Urbanisatiegraad:
Staatsvorm:
Staatshoofd:
Religie:
Economie:
331.210 km² (iets kleiner dan Duitsland)
92.477.857 (juli 2013)
30% (2010)
Volksrepubliek
President Truong Tan Sang
Geen: ruim 80%. Boeddhist 9%, Rooms-Katholiek 7%.
Vietnam is een dichtbevolkt land dat sinds 1986 haar rigide centrale planeconomie aan het hervormen en liberaliseren is. De
landbouw is nog steeds erg belangrijk, ook voor de export. Daarnaast dragen staatsbedrijven nog altijd ongeveer 40% bij aan het
BNP. Dankzij de economische groei is de armoede in Vietnam de afgelopen jaren behoorlijk afgenomen. Momenteel ligt het
percentage van de bevolking dat van minder dan $ 1,- per dag leeft onder dat van landen als China en India. Ook probeert de
1
Profielschets en standpunt
Gemiddeld inkomen:
Samenstelling BNP:
Militaire uitgaven:
overheid genoeg banen te creëren voor de ruim 1 miljoen Vietnamezen die jaarlijks tot de arbeidsmarkt toetreden. De wereldwijde
financiële crisis van 2008 raakte de op export gerichte Vietnamese economie wel. Vietnam heeft één van de meest open
economieën van Azië. In 2012 groeide de economie met maar 5%, het laagste percentage sinds 1999. Vietnam is een relatief nieuwe
producent van olie, en de op twee na grootste in Zuidoost-Azië.
$ 3.500,- (2012)
Landbouw 22%, Industrie 40,3%, Diensten 37,7% (2011)
2,5% van het BNP (2005)
Claims Vietnam
De claims van Vietnam zijn historisch gegroeid en gebaseerd op het continentaal-plat
principe. De Fransen claimden de Spratly- en Paraceleilanden al in de jaren ’30 namens hun
kolonie Vietnam. Vandaag de dag claimt Vietnam de Spratly-eilanden als een aflandig district
van de provincie Khanh Hoa en bezet het 21 eilanden. Daarnaast claimt Vietnam ook de
Paraceleilanden, die voor de Vietnamese kust liggen, maar in 1976 door de Chinezen zijn
ingepikt tijdens een militaire confrontatie.
Belangen en standpunt Vietnam
Voor Vietnam spelen er grote strategische belangen in de Zuid-Chinese Zee. Het beschouwt
de alsmaar groeiende maritieme expansie van China in diezelfde zee dan ook als een grote
bedreiging. De lange, maar smalle en veelal onbeschermde kuststrook, maakt Vietnam
kwetsbaar voor dreiging vanaf zee. Daarnaast is de Zuid-Chinese Zee van groot economisch
belang voor Vietnam. Maritieme activiteiten dragen voor meer dan de helft bij aan het BNP.
De export van ruwe olie leverde Vietnam in 2010 bijvoorbeeld $ 5 miljard op, en vormde
daarmee een zeer belangrijk exportproduct. Bovendien kan Vietnam met de opbrengst de
volledige import van benodigde geraffineerde olieproducten bekostigen. De huidige olie- en
gasvelden naderen echter hun uitputting, en zonder de mogelijkheid voor het aanboren van
nieuwe gas- en olievelden in de Zuid-Chinese Zee, zal Vietnam op korte termijn een nettoimporteur van olie worden. Echter, China verhindert alle pogingen van Vietnam hiertoe. Het
kunnen aanboren van nieuwe olie- en gasvelden is van groot belang voor de politieke
stabiliteit in Vietnam. De toekomst van de niet-democratisch gekozen communistische
regering is – net als die in China – in grote mate afhankelijk van economische vooruitgang en
toename van welvaart in het land. Daarnaast dragen de opbrengsten uit visserij ook in
2
Profielschets en standpunt
belangrijke mate bij aan het BNP. In 2010 exporteerde Vietnam voor $ 3,6 miljard aan zeedieren, waarvan meer dan de helft uit garnalen uit de Zuid-Chinese
Zee bestond. In de visindustrie zijn 4 à 5 miljoen Vietnamezen werkzaam. Vietnam was lange tijd één van de meest mondige tegenstanders van de Chinese
territoriale claims, en ook het best in staat en bereid om openlijk de confrontatie met China aan te gaan over de claims. In het verleden kwam het al twee
maal tot een militaire confrontatie tussen de landen, in 1976 en 1988. Vietnam en China zijn van oudsher vijanden. Dit heeft te maken met de invasie van
China van Noord-Vietnam in 1979, als reactie op de interventie van Vietnam in Cambodja. Officieel zijn de relaties tussen de landen sinds 1991
genormaliseerd, maar de relaties blijven desalniettemin gespannen. Ondanks drastische verhogingen van het defensiebudget, stelt het Vietnamese leger
weinig voor in vergelijking met dat van China, en ook de economie van Vietnam is in verhouding klein. Daarom heeft Vietnam als strategie het sluiten van
externe en regionale verdragen. Een voorbeeld is samenwerking met de voormalig vijand, de Verenigde Staten. Daarnaast breidt Vietnam haar marine in
snel tempo uit met behulp van leveranties uit Rusland. Ook India is een nieuwe partner van Vietnam. De landen voeren gezamenlijke oefeningen en
trainingen uit. Vietnam probeert zo een buffer tegen China te creëren om zichzelf zo goed mogelijk te beschermen.
3
Profielschets en standpunt
WAT IS JE OPDRACHT?



Verdiep je in het standpunt van Vietnam;
Maak een creatieve samenvatting van je standpunt op het postervel dat je hebt gekregen waarmee je binnen drie minuten je standpunt aan anderen
kunt duidelijk maken;
Maak tenslotte gebruik van de onderstaande kaart om je claim op de zeebodem duidelijk te maken.
4