15-05-2017PB-Bijenplan - Marie Christine Marghem

Persbericht
De ministers Marghem, Borsus en De Block lanceren
een ambitieus ‘Bijenplan’
10 mei 2017
Minister van Leefmilieu Marie Christine Marghem en minister van Landbouw Willy Borsus hebben
woensdag de grote lijnen onthuld van hun ‘Federaal Bijenplan’.
De sleutelrol van bestuivers voor de welvaart, de biodiversiteit en het welzijn van de menselijke
samenlevingen moet vandaag niet meer worden aangetoond. Volgens het Inra1 is 35% van de
wereldproductie, vooral fruit, groenten en oliehoudende gewassen, het resultaat van een bestuiving
door insecten, en dit grotendeels door bijen.
Daarom stelt de federale regering een ambitieus ‘Bijenplan’ voor dat een reeks zeer concrete acties
bevat. Concreet is het ‘Federaal Bijenplan 2017-2019’ het resultaat van een nauwe samenwerking
tussen drie ministers (Volksgezondheid, Leefmilieu en Landbouw), hun administraties en de sector.
Het volledige plan zal op 15 mei voorgesteld worden aan de betrokken sectoren tijdens een
nationaal colloquium in het Museum voor Natuurwetenschappen (Brussel). De ministers hebben de
voornaamste elementen van het plan al toegelicht.
Het federaal Bijenplan 2017-2019 bevat 8 luiken:
1)
Het verbeteren van de beschikbaarheid van diergeneeskundige producten die nodig zijn voor
bijenverzorging en het versterken van de rol van de dierenarts in het beheer van de
bijengezondheid, namelijk:
- de invoering van de mogelijkheid tot diergeneeskundige begeleiding bijen voor de imkers. Deze
begeleiding betreft varroase, één van de belangrijkste oorzaken van bijensterfte. Voor de imkers die
zullen instemmen met deze vrijwillige samenwerking met de dierenartsen, zal een opvolging en een
gepersonaliseerde behandeling worden voorzien voor hun bijenkolonies. Het gaat om een aanpak
gebaseerd op pragmatisme, vertrouwen en de samenwerking tussen de imker en de dierenarts voor
de diergeneeskundige begeleiding bijen. Des te meer imkers instemmen met de demarche, des te
meer de gezondheidsstatus van de bijen globaal zal verbeteren in ons land. Het is in deze context
dat de minister al een budget heeft vrijgemaakt van 100.000€ om deze diergeneeskundige
begeleiding te financieren. Concreet zal elke imker, die een overeenkomst voor bijenbegeleiding
met een dierenarts ondertekent, een bedrag van 75€ ontvangen.
- de afschaffing van de heffing voor de toelating voor het op de markt brengen van
diergeneeskundige geneesmiddelen voor bijen…
1
Het Institut national de la recherche agronomique (Nationaal Instituut voor Agronomisch onderzoek - Frankrijk)
1
2)
Ontwikkeling van instrumenten voor de verbetering van de strijd tegen bijenziekten: naast
de diergeneeskundige begeleiding die een instrument zal zijn in de strijd tegen de varroamijt,
werden er andere onderzoeksprojecten gefinancierd, waarvan de resultaten een betere bestrijding
mogelijk moeten maken van bijenziekten, zoals de projecten Bee Best Check, Varresist, en andere.
3)
Invoeren van een monitoring van de sterfte van honingbijen en het verbeteren van het
inzicht in de veronderstelde oorzaken van deze sterfte
Het FAVV heeft sinds het najaar van 2016 een bewakingsprogramma ingevoerd voor de
bijengezondheid, genaamd “Healthy Bee”, op vraag van minister Borsus. Het hoofddoel van het
programma is om de bijensterfte op objectieve wijze en over meerdere jaren in kaart te brengen.
Bovendien zullen de mogelijke verbanden tussen de sterfte van bijen en de oorzaken die het vaakst
worden aangehaald onderzocht worden. Op basis van de verkregen informatie, zal de overheid het
bijengezondheidsbeleid verder kunnen uitstippelen.
4)
Identificeren,
evalueren
en
beheren van
de
risico’s
verbonden
aan
gewasbeschermingsmiddelen
Het gaat erom een voortdurende en verscherpte aandacht te ontwikkelen ten aanzien van de risico’s
voor bestuivers in het kader van de evaluatie van gewasbeschermingsmiddelen, waaronder met
name neonicotinoïden.
5)
Voorkomen van risico’s verbonden aan de introductie van invasieve soorten of het
handelsverkeer van bijen
Het plan voorziet bewakingsprogramma’s voor de kleine bijenkastkever, preventie- en
uitroeiingsmaatregelen voor de Aziatische hoornaar (onder andere).
6)
Herziening van de reglementering inzake distels
7)
Sensibiliseren en handelingen ten voordele van de bestuivers aanmoedigen: ontwikkelen
van gerichte communicaties in deze zin.
8)
Versterken van het overleg en de nationale coherentie, in coördinatie met de gewesten.
Deze 8 luiken ondersteuen vier ambities van de regering:
- de imkers helpen;
- de wortels van het probleem van de bijensterfte beter begrijpen;
- de risico’s beter beheersen;
- alle betrokken actoren mobiliseren.
Om haar ambities waar te maken, bundelt de federale regering haar krachten in de Taskforce die
de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, het FAVV en het Federaal
Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten samenbrengt. De verschillende
hefbomen van de federale overheid – dierengezondheid, productnormen, duurzaam gebruik van de
biodiversiteit, de volksgezondheid en het wetenschappelijk onderzoek verbonden aan deze
bevoegdheden – zullen zo aangewend worden.
Minister van Leefmilieu Marie Christine Marghem preciseert: “Meer dan 75% van de voornaamste
gecultiveerde planten en meer dan 90% van de wilde planten hangen af van de bestuiving. Bijen
staan garant voor onze biodiversiteit. Op basis van deze vaststelling engageer ik me actief voor het
2
overleven van de bijen, een overleven dat een economische vraag doet rijzen. Daarom heb ik een
bijzonder budget gevraagd om de economische impact van de bestuivers in België te meten .”
Minister van Landbouw Willy Borsus zei het volgende: “Ik wens van de gelegenheid gebruik te maken
om alle actoren te bedanken die gedurende twee jaar aan dit ambitieuze plan hebben gewerkt dat
me bijzonder na aan het hart ligt. Sommige specialiteiten van bij ons zouden niet meer beschikbaar
zijn zonder de tussenkomst van de bijen. Denk maar aan de aardbeien van Hoogstraten, aan onze
honing, onze komkommers, maar ook onze talrijke appel-, peren- en kersenboomgaarden die geen
vruchten meer zouden kunnen voortbrengen zonder een kruisbestuiving. De goede gezondheid van
de bijen is voor mij dus een prioriteit. Zij dragen bij aan de rijkdom van onze teelten, alsook aan de
gezondheid en het welzijn van de mens. Dit plan is in het bijzonder gericht op de 10.000 imkers van
België opdat wij allemaal samen de bijensterfte kunnen terugdringen.”
Marie Christine MARGHEM
Minister van Energie, Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling
Contact:
Marie-Ange Dhondt
0499/97.65.47
[email protected]
Willy BORSUS
Minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s, Landbouw en Maatschappelijke Integratie
Contact:
Pauline Bievez
0477/38.45.01
[email protected]
3
4