Actua Jaaroverzicht 2011 Januari * 7 maanden na verkiezingen: Vande Lanotte neemt ontslag (België) * Tunesië: dood jonge straatverkoper -> ° commotie => 14 januari: president Ben Ali vlucht (krijgt volksopstand niet meer onder controle) * Betoging SHAME-beweging: Tegen Vlaanderen zonder regering Februari * Volksprotest Egypte (grootste protest) -> begin nieuwe trend Arabische lente: willen dictatoriaal systeem verdrijven -> impact is veel groter * Didier Reynders wordt informateur * Egyptisch protest leidt tot geweld * Moebarak wil niet vertrekken -> treedt af (volk overwint de 30-jarige dictatuur) * Libië in opstand tegen Khaddafi Maart * Wouter Beke wordt koninklijk onderhandelaar * Onploffing kerncentrale Japan door aardbeving * Khaddafi’s leger bedreigt opstandelingen April * Ruzie in Koninklijke familie: Laurent gaat zonder toestemming naar Congo, spreekt met politici uit Libië * 600 000 euro bonus voor Dexia-topman Mariani * Strijd tussen oude en nieuwe president Ivoorkust * Volksopstand Syrië -> harde repressie Mei * Osama Binladen vermoord na vuurgevecht * Di Rupo wordt formateur Juni * Mishandeld kind wordt symbool van opstand in Syrië * Crisis Griekenland: protest door opgelegde bezuinigingen -> bedreigt hele eurozone Juli * Di Rupo heeft onderhandelingsnota klaar * Betaalcrisis in VS -> Amerika op de rand van een faillissement * Euronoodfonds: steunpakket voor Griekenland Augustus * Crisis Eurozone(Italië en Spanje) * Europese beurzen met winst geopend maar ondertussen weer gedaald * Rating VS wordt verlaagd * Libische rebellen bevrijden Tripoli September * Politieke crisis: Di Rupo doet oproep naar 8 partijen om hun verantwoordelijkheid op te nemen * Akkoord over financieringswet Oktober * Redding Dexia: gekocht door de Belgische staat voor 4 mlrd euro, akkoord met Frankrijk en Luxemburg Week van 30 maart 2012: - Bonus voor 600 000 euro per jaar - Europa: geld waarvoor de Belgische staat heeft gezegd ‘het is in orde’ is niet orde - Nieuw boek van iemand die 20 jaar bij Dexia werkt: ‘De tijdbom Dexia’ -> Dexia maakt 20 mlrd euro verlies per jaar - 3 Dexia’s: - Dexia bank België (nu Belfius) is gered - Dexia Verzekeringen en Dexia Frankrijk zijn de tijdbommen * Er wordt een staatshervorming gesloten * Betoging van Intignados: tegen kapitalisme * Dood Khaddafi: Waarom werd dit uitgezonden? -> Waarschuwing voor andere dictators Waarom werd de dood van Binladen niet uitgezonden? -> Vrees dat zijn aanhangers gingen reageren * Eurozone probeert plan te bedenken op speculatie tegen te gaan * Akkoord over hoe Europa Griekenland gaat helpen uit de crisis: helft van de schulden wordt door Duitsland betaalt Hoe komen we van een Griekse crisis naar een eurocrisis? Banken failliet -> andere landen moeten deze gaan komen -> staatsschulden stijgen -> euro in gevaar November * Crisis eurozone: zware extra besparingen * Top G20: aandacht leggen op Italië -> volgend land dat in gevaar komt * Berlusconi stapt op * Dexia-aandeelhouder Arco stapt op * Ontslag Di Rupo * Politieke impasse doet rente stijgen: ‘Standard & Pear’s’ verlaagt kredietwaardigheid België -> hierdoor stijgt rente -> paniek bij politici * Regeringsonderhandelingen worden hervat -> Begrotingsakkoord is rond December * Betogingen tegen besparingen regeringsakkoord * Halvering pensioenen in Italië * Eedaflegging regering Di Rupo * Herverkozen president Kabilah -> opstanden in Congo en Brussel * Ook Moody’s verlaagt Belgische rating Belangrijke punten: Dexia * 2 miljard euro verlies per jaar * De Belgische staat betaalt het verlies * Bonuspremie van 600 000 euro voor Dexia Belfius is een van de 3 delen van Dexia die gered zijn. De 2 andere delen zijn Dexia Verzekeringen en Dexia Frankrijk Een bank kan NIET failliet gaan behalve als ze een speculant (iemand die op de beurs speculeert) zijn. Er is winst als het aandeel stijgt en verlies als het aandeel daalt. Dexia is beursgenoteerd. Trends Generaties 1. Babyboomers * Na de Tweede Wereldoorlog waren er heel veel mensen geboren in het Westen * ‘Ik-generatie’ * Kenden economische vooruitgang 2. Generatie X * X = symbool voor anoniem -> Men vroeg zich af wat hun idealen waren, of ze iets gingen bereiken * Stagnatie, jeugdwerkloosheid 3. Generatie Y * Materieel verwend -> economie gaat goed * Opgegroeid met GSM maar herinnert zich nog zonder * Alles kan en mag * Pessimistisch (Vb. Zou kanker binnen 10 jaar opgelost kunnen worden? Y denkt van niet, Z denkt van wel) 4. Generatie Z * Korte aandachtsboog (hoelang je aandachtig kan zijn) door internet * Second life: nieuwe identiteit creëren op internet * Wereld van overvloed: ouders of overheid vangen tegenslagen op * ‘Digital natives’ <-> Y: Digital immigrants * Social media Andere Westerse wereld * Vergrijzing * Vergroent (‘groentjes’) -> meer kinderen, niet genoeg kinderopvang, scholen bijbouwen... * Verstedelijkt * Steeds meer diversiteit Informatica – economie * Informatie is onbetrouwbaarder -> iedereen kan vanalles publiceren Omgaan met globalisering * Wereldeconomie groeit maar de Westerse economie niet * Multiculturaliteit (Vb. Sarkozy) België Belgische politiek * Veel van de macht van de huidige minister is weg * Linkst staat voor ongelijkheid en rechts voor totale gelijkheid * Systeem: - Partijen (zie schema) -> partijvoorzitters zijn zeer machtig, zij beslissen wie minister wordt -> veel naamsveranderingen van partijen in België Partijen Afkorting PvdA Sp.A Groen! CD&V Open VLD NVA VB PS Ecolo CDH MR FDF FN Vlaamse partijen Naam Partij van de Arbeid Sociaal progressief alternatief Christen-Democratisch en Vlaams Vlaamse Liberalen en Democraten Nieuw Vlaamse Alliantie Vlaams Blok Parti Socialste Centre Démocrate Humaniste Mouvement réformateur Front des Francophones Front National => Al deze partijen (ook Franse) bepalen de Belgische politiek Voorzitter Peter Mertens Bruno Toback Wouter van Bezien Wouter Beke Alexander De Croo Bart De Wever Bruno Valckeniers Thierry Giet Olivier Deleuze Benoit Lutgem Charles Michel Olivier Mingaen Marine le Pen Hoe zien buitenlanders België? VLAANDEREN = Brussel volgens de buitenlanders. Brussel ligt niet op de taalgrens, maar in Vlaanderen. WALL. 3 gewesten * Vlaanderen * Brussel * Wallonië -> Vb. De Lijn mag Brussel niet binnen want Brussel heeft een eigen busmaatschappij 3 gemeenschappen * Vlaamse * Franse * Duitse => Waarom gaan Franse gemeenschap en Waals gewest niet samen? Franstalige Brusselaars willen geen ‘Waal’ genoemd worden, ze beschouwen dit als een belediging 4 taalgebieden * Duits * Nederlands * Frans * Tweetalig 6 regeringen * Belgische regering * Vlaamse regering * Brusselse regering * Franse regering * Waalse regering * Duitse regering * CD&V * PS * CDH * MR * SP.A * Open VLD Grote coalitie * NVA (tegen Belgische regering) * CD&V * SP.A Het vlinderakkoord * Akkoord dat gaat over: - BHV - Brussel zelf - Financieringswet - Nieuwe bevoegdheden Eerste luik van de staatshervorming: Splitsing BHV * 1963: ° taalgrens => ° probleem BHV Problemen gaan over: 1) Verkiezingen 2 Het gerecht 1) Probleem is NIET Wallonië maar wel de Franstaligen in de streek rond Brussel (in HalleVilvoorde) -> De Franstaligen in HV mogen wel op Franstaligen stemmen Probleem: Franstaligen uit Vlaanderen die op Franstalige partijen kunnen gaan stemmen op de lijst van Brussel (=uitzondering op de normale regel) Waarom moet dit nu ineens worden opgelost? Als Nederlandstalige Limburger kan je niet stemmen op iemand uit Antwerpen Sinds 2003: Provinciale kieskringen maar uitzondering BHV Na 2003: 3 partijen vinden dit discriminatie -> Overal is een provinciale kieskring behalve in Vlaams-Brabant want daar is de kieskring BHV Oplossing: BHV wordt gesplitst in: - Brussel - Halle-Vilvoorde => 2 aparte kieskringen MAAR uitzondering op splitsing: De Fransen uit faciliteitengemeenten mogen kiezen waar ze gaan stemmen In ruil voor de splitsing van BHV vroegen de Franstaligen om een deel van het Vlaams grondgebied te laten overgaan naar Franstalig grondgebied Tweede luik van de staatshervorming: Brussel * Probleem: Organisatie van Brussel is complex Gewest (met ministers in Brussels parlement en Brusselse regering) Vlaamse, Franstalige en Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie voor ziekenhuizen, scholen en cultuurhuizen -> Kritiek dat Brussel te veel geld kost en dit geld verspilt aan de complexe organisatie; Brussel krijgt meer geld als ze kunnen aantonen dat ze efficiënter gaan werken * Beslissingen: - Aantal socialehuisvestingsmaatschappijen wordt gehalveerd - Nieuwe afspraken voor openbare netheid - 6 politiezones moeten gaan samenwerken Derde luik van de staatshervorming: Financieringswet * Probleem: De federale overheid heeft het geld niet om alle pensioenen uit te betalen -> herverdeling van het geld organiseren. De inkomsten van Vlaanderen zijn hoger, maar als dat herverdeeld wordt, ligt het lager dan die van Wallonië. * Oplossing: 1) Brussel krijgt meer geld 2) Belgisch niveau krijgt meer geld (zodat ze pensioenen beter kunnen betalen) 3) Werkloosheid tegengaan -> activeringsbeleid, hoe meer mensen je aan het werk krijgt, hoe meer geld je krijgt * Kritiek: Brussel krijgt veel geld en moet weinig doen Vierde luik van de staatshervorming: Nieuwe bevoegdheden voor de deelstaten * Probleem: - Justitie en leger = NIET gesplitst - Kinderbijslag = gesplitst (wordt uitbetaald door Vlaanderen en Wallonië) -> Vlaanderen kan meer kinderbijslag geven, want Wallonië zit krap bij kas * Oplossing: - Arbeidsmarkt: - Regels horend tot arbeidsrecht en sociale zekerheid blijven federaal - Gewesten mogen controleren of werklozen beschikbaar zijn voor arbeidsmarkt - Gewesten worden bevoegd voor arbeidsmarktbemiddeling - Gewesten worden bevoegd voor economische migratie - Gezondheidszorg: - Gemeenschappen worden bevoegd voor normen waaraan ziekenhuizen moeten voldoen - Gemeenschappen worden bevoegd voor rusthuizen... - Alleen deelstaten mogen aan gezondheidspreventie doen - Gezinbijslag - Gemeenschappen bevoegd voor kinderbijslag - Justitie - Deelstaten krijgen positief injunctierecht - Deelstaten krijgen meer bevoegdheid in jeugdsanctierecht - Mobiliteit - Deelstaten bepalen snelheidsbeperkingen op openbare weg - Deelstaten krijgen controle op binnenscheepvaart, rijopleidingen... - Deelstaten mogen zelf budget geven aan de NMBS voor investeringen Europa Eurocrisis * Vorming regering -> ° eurocrisis -> Europa komt bovenaan te staan * 85% van de regels die wij volgen zijn Europees * Sinds 6 december is Europa het echte machtsniveau * Op 7 december zegt iedereen akkoord te zijn, iedereen zet handtekening onder het nieuwe akkoord * 30 maart -> goedkeuring begrotingspact * Een land mag maximum 3% begrotingstekort hebben. In 2012 was er 2.8% tekort in België. Nederland: Wilders stapt uit de regering, Nederland heeft 5% tekort en kan niet m meer besparen België: vanaf 2013 moet het 0% zijn -> men gaat zichzelf dwangmaatregelen opleggen * Voor 7 december moest de begroting opgemaakt zijn, en dan keurde het Belgisch parlement het goed of niet. * Vanaf 7 december wordt de begroting opgemaakt en gekeurd door de Europese Unie -> Daarom had België, voor 7 december een nieuw akkoord over de begroting. Het werd dan nog gekeurd door het Belgisch parlement. De Europese Unie had dit nooit goedgekeurd. * Na 7 december ben je dus onderworden aan Europa met al je inkomsten en uitgaven4 Verenigd Koninkrijk doet hier niet aan mee Waarom niet? -> Britten hebben nooit iets moeten hebben van Europa. Ze hebben zich altijd verzet tegen de ‘Duitse’/ Europese instelling -> Ze willen hun nationale identiteit behouden. Ze hebben een belangrijk financieel centrum in hun land: The City (hier worden de meeste financiële transacties gedaan, voor Europa is dit het belangrijkste financiële centrum) -> Ze willen niet dat Europa het te zeggen krijgt over The City, ze willen financieel onafhankelijk blijven Ook Tsjechië doet niet mee Evolutie * 1950: Kolen en staal zijn belangrijk voor wapens -> oorlog * 1990: Verdrag van Maastricht -> Begrotingstekort 3%, maximum 60% schuld BBP (= begrotingspact nu) * 2000: In 2003 was Duitsland de zieke van Europa -> veel schulden. Angela Merkel legt pact op (Ironie: Duitsland wilde het Verdrag van Maastricht eerst zelf niet volgen en nu zeggen ze dat ze het moeten volgen) * 2010: Verdrag van Maastricht = begrotingspact -> nu gaan ze het naleven Straffen in pact: per 0.1% dat een land over het tekort gaat, betaalt het 0,1% boete Waarom wou Duitsland een begrotingspact op Europees niveau? Griekenland heeft veel schulden, Duitsland heeft 50% van deze schulden betaald en de andere 25 staten betalen de andere 50%. De Duitsers willen niet Spanje, Frankrijk, Portugal... ook nog betalen en dit kan ook niet. Ze kunnen niet iedereen redden. Europa sinds 7/12/’11 Begrotingspact en Europese centrale bank geld laten lenen aan Europese private banken aan lage rente. De banken die dat geld kregen, hebben daarmee staatsobligaties gekocht. De banken hebben op die manier de schulden van de landen verlicht. Bij Duitse staatsobligaties, krijg je minder terug dan je gegeven hebt, maar mensen kopen dat wel nog = tijdelijke oplossing Echte oplossing: Euro-obligaties: Je koopt deze obligaties en dat geldt dan voor de hele EU. Dan ‘help’ je ook minder sterke landen uit de nood. Niemand gaat nu bijvoorbeeld staatsobligaties van Griekenland kopen, dus Griekenland geraakt ook niet uit de problemen. Als er een euroobligatie bestaat, zou Griekenland hier ook geld van ontvangen en zo uit de problemen geraken. => Er is iets nieuws aan het ontstaan: Federaal EU of Supranationaal (= boven lidstaten) Dit is dus bijna een land. We zijn dus provincies (België, Duitslands...) aan het creëren in een land (Europa) Verkiezingen Frankrijk * Hollande wint verkiezingen in Frankrijk Verloop van verkiezingen: Verkiezingen Griekenland Verloop: * Griekenland had systeem dat één partij het land regeerde * 1 en 3 zijn niet meer favoriet => systeemcrisis? * 2 centrumpartijen waren voor de besparingen SY -> Niet akkoord met deze besparingen 4 -> Neonazistische, extreem-nationalistische parij => In de tweede ronde verwacht met nog een grotere overwinning voor de extreem rechtse en extreem linkse partij => Griekse verkiezingsuitslag is veel belangrijker dan die van Frankrijk Wereld Arabische lente * Vond eigenlijk plaats in de winter -> Waarom lente? - begin van iets nieuws - lente gaat voorbij * Aanleiding voor Arabische lente: -> jonge marktkramer die zichzelf in brand steekt omdat hij geen vergunning meer krijgt om daar zijn goederen te verkopen (Tunesië) -> het gaat om politieke en economische vrijheid na jaren van onderdrukking * Wie pleegt de revolutie? -> facebookgeneratie => sociale media spelen een belangrijke rol maar kunnen op zich geen revolutie uitlokken! Ideologie facebookgeneratie = liberalisme * China is als de dood voor Chinese lente -> maar zij hebben middelen om sociale media tegen te gaan * Houding van het Westen tov Arabische revolutie? Dubbele houding: Ze willen dat de Arabische bevolking hetzelfde krijgt als de bevolking in het Westen maar toch steunde Amerika de dictators in de Arabische landen Oorlog in Libië * Olv Khaddafi * Sarkozy stuurt leger op om Libië te helpen -> hij was eerst goed bevriend met Khaddafi maar vond daarna dat hij te ver ging => Toerisme in Tunesië en Egypte gaat sterk achteruit, de meest revolutionaire landen zijn verarmd; het gaat niet meer om het omverwerpen van een dictatuur maar om een burgeroorlog -> Er zijn nog veel oliedictaturen over * Het westen steunt de revoluties veel minder -> Er is verarming, kans op Islamisten die aan de macht komen * Qatar: begint vaker in het nieuws te komen, begint zich overal tussen te mengen -> organiseren het wereldkampioenschap voetbal 2012 is een verkiezingsjaar * Bijna alle grootmachten hebben verkiezingen -> poltiek is vooral met zichzelf bezig en niet met de crisis Amerika * Uitdager van Obama (democraat) is Romney (republikein) -> Hij is conservatief en steenrijk -> Zwakke punt: Mormoon (geloof) - Bevindt zich binnen het Christendom maar zij zijn voor polygamie, geloven in reïncarnatie, in stambomen... Politiek punt: 0.8% van de Amerikanen behoort tot zijn geloof -> Gaan de Amerikanen op hem stemmen door zijn geloof? * Obama: Healthcare = ‘Obamacare’ -> verplichte en betaalbare ziekteverzekering voor de mensen => ° protesten en politieke partijen tegen Obama -> vrezen dat het te socialistisch gaat worden, te communistisch Amerikanen willen vrijheid, de Staat heeft niets te zeggen Partij tegen Obama: ‘Tea party’ -> tegen overheidsinmenging, de Staat moet zich niet bemoeien, ze zien dit als een aantasting van de privacy (sociale zekerheid) China * Verhouding Amerika-China: -> Hilary Clinton in Peking, waarom? Als China stopt met geld te geven aan Amerika, is Amerika failliet. Ze gaat onderhandelen over de Amerikaanse schuldpapieren, over hoeveel intrest Amerika moet betalen aan China -> grote concurrenten op vlak van olie Dubbele afhankelijkheid van -> Amerika is financieel afhankelijk van China Amerika tegenover China -> Alle landen zijn afhankelijk van olie * China heeft ook nieuwe politieke leiders -> President: Li Xinping (komt pas in het najaar aan de macht) Er heerst angst bij de machtsoverdrachten -> China is als de dood voor een Chinese lente -> Er zijn veel meer sociale onrusten in China dan wij weten door de censuur die China bezit China is aan het einde gekomen van haar gigantische economische groei -> Veel nieuwgebouwde huizen staan leeg Artikel: ‘Folteren als officieel beleid’ * Cartoon: ‘Intelligence Macht Frei’ -> CIA runt deze kampen, er zijn verschillende plaatsen in verschillende landen waar er nog gefolterd wordt Guantanamo: Geheime foltergevangenis in Cuba van de CIA * Stripverhaal Obama: Obama zei in 2009 dat hij ging stoppen met het beleid van Bush, maar NU wordt er nog meer gefolterd dan onder het beleid van Bush. Economie Kranten in week van 25/05/2012 * Grieken halen geld van de banken en plaatsen het op Zwitsere en Duitse rekeningen Cartoon crisisbeheersing (cursus) * Bankiers en landen die in elkaars zakken zitten Artikel: ‘Een gif dat het slechtste in ons naar boven haalt’ * Neo-liberalisme (vrije markt) 1) Alles is economie geworden, dit was 20 jaar geleden niet het geval 2) Het gaat niet goed met de economie, het neo-liberalisme (de vrije markt) werkt niet, is virtueel failliet -> Vb. Vroeger kon je gas, water... aankopen bij de Staat, door de vrije markt gaat dit niet meer -> Er is concurrente op domeinen die vroeger niet eens bij de economie hoorden Paul De Grauwe: ‘de vrije markt gaat niet alles oplossen’ => het kapitalisme is ontspoord * Wat is er de laatste 30 jaar misgelopen? -> Er werden meer risico’s genomen -> DEREGULERING (ontregeling, geen regels): ‘ De Staat moet zich niet moeien, de vrije markt gaat dit wel oplossen’ -> Grootste trend van de voorbije 30 jaar: neo-liberalisme De economie komt centraal te staan en dat is zich gaan uitbreiden naar alle dingen die eerst niet tot de economie hoorden (media, onderwijs...) => Als deze crisis blijft duren, kunnen we spreken van ‘the lost generation’ -> ‘iedereen voor zich’ Artikel: ‘ Crisis is van alle tijden’ * Hoe is de crisis ontstaan? * Double dip = 2 crisissen na elkaar * Waar en hoe is deze crisis ontstaan? -> Hypothecaire crisis in Amerika: Amerikanen konden hun huis niet meer terugbetalen, het begint met vastgoed, huizen in de VS Meeste 25-30 jarigen gaan een lening aan om een huis te kopen Hoe konden zoveel Amerikanen een huis kopen? Er was een zeer lage rente en dit was zeer aantrekkelijk om een lening aan te gaan 1) Maar dit was een voorwaarde: Er is een variabele rente, dus als de rente stijgt, moet je ook meer betalen 2) De huizenprijzen blijven stijgen: Als je niet kan terugbetalen legt de bank beslag op je huis en dan gaat de bank het huis terug verkopen => De waarde van het onderpand stijgt => Deze 2 voorwaarden vielen weg: De huizenprijzen konden niet blijven stijgen, op een bepaald moment werd de prijs veel te duur: De vraag daalt en het aanbod blijft gelijk, dus de prijs daalt -> Probleem voor de bank: Kan de in beslag genomen huizen niet meer verkopen want er is geen vraag meer. De banken zitten met miljoenen huizen die plots veel minder waard zijn. Leeman-Brothers en andere banken dreigen failliet te gaan -> Amerikaanse overheid grijpt in, maar laat Leeman-Brothers failliet gaan Waarom sloeg dit over naar Europa? Wat hadden Dexia en Fortis hier mee te maken? -> Rommelkredieten, leningen (subprime loans = lening waarvan de kans klein is dat hij wordt terugbetaald) 1) Link: Wat oorspronkelijk een lening was, verkoopt Amerika als beleggingsproduct aan Europa, ‘koop dit en de rente die je krijgt is aantrekkelijk’ MAAR: Het waren leningen die de Amerikanen niet konden betalen, slecht voor de Europese banken 2) Leeman-Brothers hadden veel leningen bij Europese banken, maar ze gaan failliet dus kunnen deze leningen niet terugbetalen Europese banken moeten gaan opnemen hoeveel ze gaan verliezen, maar ze hebben er geen idee van -> zetten wat ze zouden moeten terugkrijgen op nul * Vastgoedcrisis in China: China is nog groter dus deze crisis kan een nog grotere impact hebben * Fortis was grootste bank in België in 2007? Fortis wou andere bank kopen, nl. de grootste bank van Nederland ABN Amro * Amerika 1907: Bank die een andere bank wil overnemen -> overname mislukt -> vertrouwen in bank daalt -> mensen gaan geld weghalen bij de bank -> bank heeft geen geld meer => J.P. Morgan: ‘We moeten de banken run tegenhouden’ -> geld samenleggen met de andere banken * Waarom komt de staat tussen als een bank failliet gaat? Vb. Dexia (bank en verzekeraar): ging failliet -> Nu: Belfius Er zijn 3 delen: 1) Belfius (Dexiabank België, Belgische staatsbank) 2) Dexia Holding (=’the bad-bank’): hier zitten de suprime loans, de risico’s 3) Crédit locale: Frans -> verlost van alle risico’s, bank voor de gemeentes Grote aandeelhouder: de gemeentelijke holding 2de grote aandeelhouder: ARCO (arbeiderscoöperatie) -> de christelijke vakbond, mutualiteit.. Zij gaan hun geld terugkrijgen volgens Belgische Staat (maar niet volgens Europa) Dexia Holding: als suprime loans niet betaald worden en Dexia Holding crasht moet de Belgische Staat 54 miljard euro betalen => België failliet (verklaring eerste cartoon) Artikel: ‘Dexia is tijdbom onder België’ Artikel: ‘Na de BRIC’s: de Next Eleven’ * De crisis heeft het verschuiven van het evenwicht versnelt * Welk land heeft de grootste schuldgraad? 1) Japan (223% van het BBP schuld) 2) VS 3) Griekenland (140% schuld) 4) Italië * Probleem: kredietwaardigheid -> 3 Amerikaanse ratingbureau’s bepalen de kredietwaardigheid van een land -> Hoe hoger de kredietwaardigheid, hoe lager de intrest die men moet betalen Japan ontsnapt hier aan: Is een erg rijk land en ze betalen voor een groot deel hun staatsschuld, Japanners betalen zelf een groot deel van de staatsschuld * De BRIC-landen komen naar voor: Naast deze landen (Next Eleven) komen grote landen naar voor die goedkoop produceren maar ook Iran, Irak, Egypte, Nigeria... -> Veel Aziatische en Afrikaanse landen met een grote bevolking en veel grondstoffen => Dit zijn de landen van de toekomst Afrika: Hier is de laatste jaren de economische groei erg groot (ze komen van zeer ver dus kunnen ook nog veel groeien) Probleem: bevolkingsexplosie -> gevaar voor economische groei Artikel: ‘Bye bye bonus’ * Als de Staat zoveel moet betalen voor de banken, zijn bonussen een probleem Artikel: ‘Intro’ * Economen zijn allergisch voor ‘onzekerheid’ (probleem voor investeerders) 1) Exit van Griekenland wordt realistisch 2) Amerika heeft meer schulden als Europa 3) Iraan: oorlog -> olieprijzen stijgen 4) China zit op vastgoedbubbel 5) Japen niet uit het oog verliezen 6) Protectionisme Multiculturele samenleving Nieuws week 08/06/2012 * Sharia4Belgium moet weg -> Radicale moslimgroep: doen aan politiek op basis van een interpretatie van hun geloof -> Hebben een probleem met de democratie -> ‘Sharia’ = de Islamitische wet Volgens hun staat de goddelijke wet boven de menselijke (kerk en staat mogen niet gescheiden zijn) -> Conservatieve normen en waarden -> Internationaal netwerk (ook aanwezig in andere landen) -> Willen dat de Sharia ook wordt toegepast in landen waar de Islam in minderheid is => Aanleiding: voorval in Molenbeek -> Burka heeft niks te maken met Islam, is oorspronkelijk van Afghanistan (waar toen de Islam nog niet bestond) -> In Molenbeek droeg de vroeg een Nikab (zwarte doek die het hele lichaam bedekt, ook het gezicht) -> je kan de persoon dus niet identificeren en dit was het probleem * Willen Belkacem (leider) zijn Belgische identiteit afnemen en terug sturen naar Marokko Artikel: ‘ Sharia moet verboden worden’ Argumenten voor: - aanzet tot geweld - kunnen jongeren beïnvloeden die wel geweld gaan gebruiken Argumenten tegen: - hun mening gaat niet veranderen, ze gaan ondergronds werken (dan kan men hun moeilijker volgen) -> Zijn al in verschillende landen verboden: Duitsland: speciale wetgeving die dat soort bewegingen niet toelaat Artikel: ‘Het recht op discriminatie’ * Mag Hema verbieden aan werknemers om een hoofddoek te dragen? -> Ze mogen niet discrimineren Artikel: ‘De tijd maakt van ieder van ons een leugenaar’ * Artikels geschreven door een Nederlandse schrijver (in Vlaanderen wordt er niet veel gesproken over migratie) * Vandaag de dag zijn er veel meer migranten (tot 1750 waren er maar 1 miljard mensen op de wereld) * Migratie zal gaan toenemen -> Veel culturen gaan met elkaar in aanraking komen * Verschillende migratiegolven, elke golf bestaat uit 3 fasen: 1) Vermijden: vb. vragen om migranten in de mijn te laten werken en hun dan in een ghetto steken, de verschillende culturen komen dus niet in contact met elkaar (Vb. Japanse samenleving in Brussel) 2) Conflict: Ze gaan ergens anders werken, huwen met mensen van een andere cultuur... => ° conflict: normen en waarden van de ene cultuur zijn anders dan die van de andere cultuur (in deze fase bevindt de Islam zich in België) 3) Een vergelijk, overeenkomst: - assimilatie: de totale gelijkheid, aanpassen van taal en cultuur - integratie: acculturatie -> met behoud van je eigen cultuur ben je burger in het nieuwe land (Vb thuis aan tafel je eigen taal spreken maar als je buiten komt Nederlands) Hoe kom je in de derde fase? Elke migratiegolf komt in fase 3, wanneer en hoe? Vb. Italianen werden als eerste naar de mijnen gelokt (werden gezien als niet mee samen te leven) Nu blijkt dat er toch niet veel problemen waren geweest met Italianen Waarom? Door komst van Turken => Om in de derde fase terecht te komen is er een verse migratiestroom nodig Artikel: ‘Meer dan een zakcentje’ * Brain drain: hooggeschoolde mensen worden gekanaliseerd uit voornamelijk Afrika, richting rijkere landen (vooral Amerika) Andere kant vd medaille: - Remittances: verklaart de brain drain, veel hooggeschoolden sturen een deel van het verdiende geld terug op naar hun familie -> hierdoor vinden veel arme landen de brain drain niet erg -> Grootste stroom van geld van rijke naar arme landen zijn de remittances Artikel: ‘Alle mensen worden Brazilianen’ * Aangezien migratie meer dan ooit bestaat -> Binnen 300 jaar heeft iedereen ‘gemixt’ met elkaar -> Braziliaanse bevolking is al zeer gemend -> hier gaat de wereld naar toe Klimaat en energie * Hebben in principe niets met elkaar te maken Klimaatdebat is veel nieuwer dan energiedebat Energie Nieuws week 8/06/2012 * Spaarlamp is slecht voor het milieu: er zit kwik in en dit is zeer giftig Problemen * Energiebronnen die we nu gebruiken zijn stokoud * Biodiesel = slecht voor milieu, bestaat uit olie met PLANTAARDIGE olie (vaak mais) Energiekosten van het zaaien, oogsten... zorgen er voor dat biodiesel meer uitstoot heeft dan gewone diesel * Zonnepanelen zijn ook slecht voor het milieu: grondstoffen waaruit het bestaat zijn niet afbreekbaar Klimaat * Eerste grote afspraken rond het milieu zijn gemaakt in Rio De Janeiro in 1992 * 20 jaar laten (Rio +20): Opnieuw samenkomen in Rio om nieuwe afspraken te maken, vooral over CO2-uitstoot -> Kyoto-norm: CO2-uitstoot beperken, norm die afloopt in 2012 Norm werd niet gehaald, CO2-uitstoot is niet lager geworden (veel landen deden niet mee: Rusland, Amerika, China, Australië...) 30% van de CO2-uitstoot is afkomstig van het verstoken van steenkool Waarom doen landen als China niet mee aan deze norm? Vinden niet dat zij de schuldige zijn van de milieuverstoring aangezien de IR is ontstaan in Europa, Engeland. Dus zij moeten hier ook voor opdraaien Waarom was kernenergie populair? -> Er was geen CO2-uitstoot -> De populariteit sloeg om door het voorval in Fukushima (ontploffing kerncentrale) Reactie: - sluiten van kerncentrales in Duitsland - België besliste ook om kerncentrales te sluiten, al voor het voorval, tenzij er geen alternatief was Alternatief: groene energie: water, wind en zon Belgische energiemarkt: elektriciteit is duur Dit jaar: ‘Wij sluiten een steenkoolcentrale, gascentrale’ -> Productie daalt, er is te weinig elektriciteit dus de kerncentrales moeten worden open gehouden