Baarmoederontsteking bij de hond (Pyometra) Voorkomen van

Baarmoederontsteking bij de hond (Pyometra)
Voorkomen van pyometra
Baarmoederontsteking of pyometra komt voor bij intacte teefjes (niet gesteriliseerd) onder invloed
van progesteron. Progesteron is een hormoon dat geproduceerd wordt in de eierstokken. Gedurende
de dioestrus (periode na de eisprong) is progesteron aanwezig in het bloed. Progesteron zorgt ervoor
dat de baarmoeder na bevruchting 'klaar' is voor het embryo. Een niet-drachtige baarmoeder wordt
onder invloed van progesteron gevoeliger voor bacteriën. Bacteriën kunnen de baarmoeder bereiken
van 'buiten' af via de vagina, of in veel minder gevallen via het bloed. Meestal gaat het om een E. Coli
bacterie. De invloed van progesteron kan meerdere negatieve gevolgen hebben. Zo wordt naast een
verhoogd risico op baarmoederontsteking ook het risico op kwaadaardige melkkliertumoren en
suikerziekte op latere leeftijd groter.
Vaak begint een baarmoederontsteking met wat we noemen cysteuze endometriumhyperplasie
(C.E.H.). Het endometrium is het baarmoederslijmvlies, en vormt de binnenste laag van de
baarmoeder. Bij C.E.H. treedt er een toename op van het aantal cellen van het baarmoederslijmvlies.
Ook kunnen er cysten (met vocht gevulde holtes) gevormd worden. Onder invloed van progesteron
veranderen de klieren in de baarmoeder. Pas als er een ontsteking bijkomt, spreken we van een
pyometra.
Bij honden komt baarmoederontsteking vaker voor dan bij katten. Een hond heeft een spontane
eisprong, een kat heeft pas een eisprong na stimulatie (dekking). Daardoor staat een hond vaker
onder invloed van progesteron, en is het risico op baarmoederontsteking groter. Anti-loopsheid
injecties bevatten ook progesteron. Het doel ervan is loopsheid te voorkomen, maar helaas wordt
het risico op baarmoederontstekingen, melkkliertumoren en suikerziekte groter door deze injecties.
Het gebruik van deze injecties raden wij dan ook af.
Symptomen baarmoederontsteking
Een baarmoederontsteking kan open of gesloten zijn. Bij een open baarmoederontsteking zien we
vaak etterige vaginale uitvloeiing. Bij een gesloten baarmoederontsteking kan de etter niet weg,
doordat de cervix (baarmoedermond) gesloten is. Bij deze vorm is het scheuren van de baarmoeder
een risico.
Vaak zien we de volgende symptomen:
•stinkende vaginale uitvloeiing
•slecht of niet willen eten
•koorts
•lusteloosheid
•gewichtsverlies
•braken en diarree
•meer drinken en plassen
De etterige uitvloeiing komt door een combinatie van bacteriën en witte bloedcellen. Door de
ontsteking kan koorts ontstaan. De bacteriële infectie kan ervoor zorgen dat toxines (giftige stoffen)
geproduceerd worden, die de nieren (tijdelijk) kunnen aantasten. Hierdoor ontstaat misselijkheid,
braken, slechte eetlust en veel drinken en plassen.
Diagnose
Wanneer een ongesteriliseerd teefje ongeveer een maand na de loopsheid bovenstaande
symptomen vertoont, hebben we een sterk vermoeden van een baarmoederontsteking.
Beeldvorming (echo en röntgenfoto's) kan helpen de diagnose te stellen. In het bloed zien we vaak
een verhoogd aantal witte bloedcellen (ontstekingsbeeld). Als de nieren aangetast zijn zien we
verhoogde nierwaardes in het bloed. Vaak is de urine te waterig.
Behandeling baarmoederontsteking
De behandeling van baarmoederontsteking is bij voorkeur het verwijderen van de ontstoken
baarmoeder en eierstokken, oftewel ovariohysterectomie. Ook stabiliseren door middel van infusen
en antibiotica is erg belangrijk.
Soms gaat het om een waardevolle fokteef, en wenst de eigenaar de baarmoeder te behouden. Dan
kan bij een open baarmoederontsteking, wanneer de symptomen niet ernstig zijn, een
medicamenteuze behandeling worden ingezet. Dit heeft niet de voorkeur. Ook dient er rekening mee
te worden gehouden dat de vruchtbaarheid na een baarmoederontsteking sterk afneemt. Bovendien
kan de ontsteking een volgende loopsheid terugkomen. De medicamenteuze behandeling bestaat uit
de combinatie van een antibioticum en een prostaglandine (middel dat de baarmoeder laat
samentrekken). Hieraan zitten nogal wat risico's (scheuren van de baarmoeder) en bijwerkingen
(onrust, speekselen, hijgen, diarree en braken).
In sommige gevallen wordt alleen een antibioticum ingezet. Wetende dat progesteron de
uitlokkende factor is, betekent dat alleen een antibioticum geen volledige behandeling is. Toch
kunnen omstandigheden ervoor zorgen dat we hier voor kiezen.