hoortoestellen Belemmeringen bij de aanschaf van hoortoestellen onderzocht Onderzoekers Ingrid Wendel (Mrs. Slocombe) en Thamar Verhaar (Welldesign) gingen op zoek naar inspiratie en nieuwe inzichten om de drempel voor het aanschaffen van een hoortoestel te verlagen. Ze vroegen in opdracht van GAIN, de vereniging voor fabrikanten van hoortoestellen, zes mensen met een hoorprobleem, met en zonder hoortoestel in de leeftijd van 54 tot 73 jaar naar hun ervaringen. Harde conclusies kunnen aan deze sessie niet worden verbonden, maar de uitkomsten zijn wel een belangrijk signaal voor de audicienbranche en andere zorgverleners. tekst Astrid van den Hoek | beeld Ingrid Wendel, Alex Sievers I ngrid Wendel: “Ik vond het geweldig leuk om dit onderzoek uit te voeren. Het gaat in dit soort kwalitatieve onderzoek niet om gemiddeldes, cijfers, grafieken, maar juist om empathie en inspiratie te krijgen voor de situatie van mensen. Als je zorg wilt verlenen of producten wilt aanbieden die aansluiten bij de behoefte van de mensen die dit nodig hebben, is het te beperkt om alleen naar het ene zorgmoment te kijken, bijvoorbeeld een intake bij de audicien, of alleen naar het gebruik van het product, bijvoorbeeld het hoortoestel. Er spelen bij de beleving van deze zorg of dit product nog veel meer aspecten die te maken hebben met de context van iemand: wat is iemands ervaring, sociale en culturele achtergrond, fysieke omgeving, maar ook doelen, behoeften en emoties van iemand.” Brainstorm De deelnemers kregen vooraf een dagboekje met opdrachten om de gedachten te ordenen. 24 De deelnemers kregen vooraf een dagboekje met opdrachten om de gedachten te ordenen en vervolgens werd in een creatief en inspirerend proces gezocht naar de diepere, onbewuste dromen en wensen. In die brainstorm kwamen ook de commercials van de diverse audiciens aan bod. Die blijken niet altijd het gewenste effect te hebben, namelijk: mensen naar de audicien krijgen. Grapjes, BN-ers, de sfeer van commercie; geen zaken die mensen vertellen wat voor invloed hun hoorprobleem op hun persoonlijke leven heeft. Want het onderzoek leert dat mensen pas hulp zoeken bij een persoonlijke belemmering in de communicatie. Het is dan uitermate HOREN juni / juli 2012 belangrijk dat die hulpverlener goed aansluit bij de belevingswereld van de cliënt. En daar blijkt nog wel een slag te winnen voor de audiciens, kno-artsen, Audiologische Centra en andere zorgverleners. In de tussentijd “Het feit dat het vijf tot zeven jaar duurt vanaf het moment dat iemand weet dat hij of zij slechthorend is tot het moment dat men een hoortoestel aanschaft, maakt mij ook heel gedreven om erachter te komen wat er dan zo allemaal gebeurt in die tijd”, reageert Wendel. Wie op zoek is naar een hoortoestel, moet meestal eerst al enkele drempels nemen voordat hij of zij daadwerkelijk naar een audicien gaat, blijkt uit het onderzoek. Zo wordt een hoortoestel vaak geassocieerd met ‘oud zijn’, heeft iemand lang niet altijd last van een verminderd horen of heeft er geen weet van tot de omgeving er op attendeert en blijkt ook negatieve mond-tot-mondreclame van anderen een tegenwerkende factor te zijn. Als mensen dan uiteindelijk bij de audicien komen, willen ze wel gezien worden als een volwassen en mondig mens. Ze willen een audicien die vakmanschap uitstraalt en aandacht heeft voor service, kwaliteit en de persoonlijke situatie van de cliënt. Mensen zoeken transparantie en willen weten waar ze het best terecht kunnen en hoe het proces vervolgens verloopt. Ze bereiden zich voor via Internet maar vinden het moeilijk om uit te vinden wat huisarts, kno-arts, AC of audicien precies doet. Advies Sommige uitkomsten van het onderzoek verbaasden Wendel. “Bijvoorbeeld dat er twee drempels zijn voordat je daadwerkelijk een hoortoestel aanschaft: je persoonlijke drempel en de drempels die de zorgverleners opwerpen door bijvoorbeeld slechte service. Die tweede drempel zou toch echt omlaag kunnen! En wat me verder opviel, is dat degenen die al een hoortoestel hadden hier zeer tevreden over waren. Ze vonden echt dat de kwaliteit van leven enorm verbeterd was en vonden achteraf dat ze veel eerder een hoortoestel hadden moeten gaan gebruiken. Maar vooraf hebben ze geen idee wat een hoortoestel hen gaat opleveren. Ze horen alleen de nadelen (duur, onhandig, werkt niet goed), maar niet de voordelen voor hun eigen leven; dat ze bijvoorbeeld weer kunnen kletsen met hun kleinkinderen.” Op basis van het onderzoek adviseert Ingrid Wendel de audiciens zich veel meer in te leven in hun klanten en op basis hiervan hun dienstverlening te verbeteren. “Uit dit onder- HOREN juni / juli 2012 Onderzoeker Ingrid Wendel: ‘Dat het vijf tot zeven jaar duurt voordat iemand die weet dat hij slechthorend is een hoortoestel aanschaft, maakt mij heel gedreven om erachter te komen wat er dan allemaal gebeurt in die tijd’. zoek blijkt dat dit op allerlei facetten kan: deskundigheid, uitstraling, informatievoorziening, wat levert het je op in je kwaliteit van leven. Reclame heeft naar mijn idee geen zin, dit genereert vooral naamsbekendheid. Investeer in tevreden klanten die ambassadeurs worden en dit doorvertellen. De mensen in het onderzoek gingen uiteindelijk naar een audicien waarover ze gehoord hadden van een vriend of kennis. Dat is veel waardevoller dan een ludieke reclame waarin ze zich niet herkennen. Ga naar je klant en betrek ze bij je dienstverlening. Ook realiseer ik me nu dat de essentie van tevredenheid over je hoortoestel zit in een juiste afstelling, die past bij je persoonlijke leefsituatie. Dus zorg dat je dáár goed in bent en daar tijd aan besteed als audicien.” De inzichten uit het onderzoek hebben niet alleen betrekking op audiciens, maar ook op andere partijen in de hoorbranche als kno-artsen, Audiologische Centra en andere zorgverleners. Wendel: “Ik zou deze partijen adviseren meer samen te werken. Optimale dienstverlening aan slechthorenden bereik je ook door de hele ‘reis’ die een klant aflegt om een hooroplossing te krijgen optimaal op elkaar af te stemmen.” ‘Reclame heeft naar mijn idee geen zin. Investeer liever in tevreden klanten die ambassadeurs worden’ 25