De ontdekking van de aarde – een wetenschappelijke visie

De ontdekking van de aarde –
een wetenschappelijke visie
Docent: Prof. dr. P. Westbroek, emeritus hoogleraar
Geofysiologie, Gorlaeus Laboratoria, LIC, Universiteit Leiden
6 dinsdagen, 9 maart t/m 13 april, 15.00-16.45 uur
Haarlem, Teylers Museum
€ 161,- (inclusief reader, koffie/ thee)
Werkvorm: hoorcolleges met gelegenheid voor vragen
Zelfstudie: ca. 2 uur per week. NB De reader is in het Engels.
Er is een groeiende onzekerheid over de complexe veranderingen
die de Aarde ondergaat (opwarming, uitputting van grondstoffen,
overbevolking, globalisatie, etc.). Van al die bedreigingen is
misschien de sluipende epidemie van angst voor de planeet het
meest bedreigend. Het Global Change onderzoek maakt die angst
alleen maar groter, juist vanwege de korte tijdschaal en het
beleidsgerichte karakter. Wat we hier nodig hebben is houding
van verlichte distantie en daarin voorziet de fundamentele
geologie. Het is een verademing als je de gedachtewereld van
Global Change verlaat en de huidige – mondiale – geologie
binnenkomt. Terwijl Global Change zich beperkt tot de schaal
van een eeuw, omvat de geologie de volledige 45 miljoen eeuwen
die de Aarde heeft doorgemaakt. We kunnen dan alle problemen
die ons naar de keel grijpen rustig laten zwemmen en ons
verlustigen in de unieke positie van onze wonderplaneet in het
zonnestelsel. We ontwaren de onvoorstelbaar lange en
dramatische geschiedenis waaruit we zelf zijn voortgekomen en
ontdekken de grote beloften die het menszijn in zich bergt. Alleen
vanuit dit perspectief kunnen we de problemen goed onder ogen
zien en komt het Global Change onderzoek tot z’n recht.
De nieuwe geologie vat onze planeet op als een interactief en
zeer dynamisch geheel. Het zal blijken dat de aarde een unieke
ontwikkeling heeft doorgemaakt die vergeleken kan worden met
een leerproces. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar de
accumulatie van het giftige zuurstof gedurende 4 miljard jaar,
naar de onderdrukking van ongebreidelde kalkvorming in de
oceaan, en naar de positie en ontwikkeling van de mensheid in
het aardse systeem. Tenslotte zal ik de mogelijkheid bespreken
een samenhangende theorie die de dynamiek van de aarde moet
beschrijven.