infobrochure radiotherapie - AZ Sint

CMYK
Grijs = 0 - 0 - 0 - 45
Groen = 100 - 0 - 30 - 7
Infobrochure radiotherapie
bij hersentumoren
Campus Rooienberg
Uw welzijn verdient
onze beste zorg
In deze brochure vindt u informatie over de verschillende stappen van uw
bestralingsbehandeling. Tevens geeft het bijkomende informatie over de
mogelijke neveneffecten die u kan ervaren. Als u hier geen antwoord vindt op uw
vraag, aarzel dan niet om uitleg te vragen aan een medewerker.
INHOUD
1. Inleiding
2. Uw behandelend team
3. Uw behandelingstraject
a. Consultatie
b. Simulatie
c. Behandeling
4. Mogelijke reacties op de bestralingsbehandeling
a. Haarverlies
b. Hoofdpijn en misselijkheid
c. Vermoeidheid
5. Opvolging tijdens/na de behandeling
6. Hoe onze dienst bereiken?
7. Mijn afspraken
1. INLEIDING
Radiotherapie is een veelgebruikte methode om kanker te behandelen. Ze wordt
ook wel “bestraling” genoemd.
Meer dan de helft van alle kankerpatiënten krijgt tijdens het verloop van zijn/
haar ziekte bestralingen toegediend, vaak in combinatie met een chirurgische
ingreep, chemotherapie en/of hormoontherapie.
De bestraling is erop gericht om kwaadaardige cellen te doden of om lokaal een
betere controle te krijgen op het verloop van de ziekte.
Dankzij de technologische vooruitgang kunnen we kankercellen tegenwoordig
heel precies bestralen. Dit verhoogt de doeltreffendheid van de radiotherapie en
vermindert de bijwerkingen.
Echter bestralingen ter hoogte van hoofd
veroorzaken.
kunnen wel enkele bijwerkingen
Deze bijwerkingen zijn steeds plaatselijk. Een aantal weken na het beëindigen
van de bestralingen genezen deze bijwerkingen meestal volledig.
Sommige mensen hebben veel last van bijwerkingen, anderen merken er weinig
van.
We hopen u met deze brochure voldoende info te geven om met vertrouwen aan
uw bestralingsbehandeling te beginnen.
Als u hier geen antwoord vindt op uw vragen, stel ze dan gerust aan het team
dat u verzorgt.
2. UW behandelend team
Een team van specialisten staat voor u klaar tijdens uw behandeling:
Uw radiotherapeut-oncoloog is een arts die gespecialiseerd is in de behandeling
van kanker door bestraling. Ook al voert hij/zij uw bestraling niet persoonlijk uit,
er is wel altijd een radiotherapeut-oncoloog aanwezig op de afdeling tijdens de
uren van bestraling. Als u tijdens de behandeling problemen zou ondervinden,
vraag dan naar deze arts via uw verzorgend team.
Radiotherapeuten op onze afdeling:
dr. D. De Bal (diensthoofd)
dr. Ph. Spaas
dr. P. Barbier
dr. V. Vandeputte
dr. A. Pelgrims
Medische fysici en planningsverpleegkundigen staan in voor de controle van
de bestralingstoestellen. Ze werken uw bestralingsplan ook mee uit.
Een verzorgend team van verpleegkundigen en technologen hebben met u het
meeste contact. Zij zijn op de hoogte van uw aandoening en de details van uw
behandeling. Ze begeleiden u doorheen het hele traject en staan altijd voor u
klaar. Met elke vraag kunt u bij hen terecht.
Indien nodig kunt u ook een beroep doen op een psycholoog, sociaal
verpleegkundige, sociaal assistent, diëtist, …
3. UW behandelingstraject
a. Consultatie
Tijdens uw eerste afspraak met uw arts zal hij/zij uw medisch dossier met u bespreken
en uitleggen welke behandeling hij/zij voorstelt. Ook hoort u welke neveneffecten
kunnen optreden. Het opstarten van een bestralingsbehandeling gebeurt in overleg
met uw huisarts en andere specialisten die u opvolgen. Daarnaast leggen we tijdens
deze consultatie de nodige verdere afspraken op de bestralingsafdeling vast.
b. Simulatie
Gelieve u voor deze afspraak aan te melden aan de centrale inschrijvingen.
Intakegesprek
Tijdens dit gesprek geeft de verpleegkundige u alle praktische informatie over uw
bestralingsbehandeling:
• De afspraken voor uw behandeling worden met u overlopen.
• Informatie over de parking: tijdens de behandelingen kan u gratis gebruik maken van
onze parking welke voorbehouden is voor u. U krijgt hiervoor een toegangskaart.
• U ontvangt een persoonlijk kaartje met streepjescode. Deze brengt u steeds mee
wanneer u komt voor de bestraling.
Aan de ingang radiotherapie kan u zich aanmelden door deze streepjescode
in te scannen. Verpleegkundigen gebruiken deze streepjescode om uw
bestralingsdossier te openen.
• Er wordt een foto genomen om uw dossier te vervolledigen.
• De voorbereidende simulatie/scan wordt met u overlopen.
• U krijgt informatie over het praktisch verloop van uw bestralingsbehandeling.
• De mogelijke bijwerkingen worden overlopen, alsook praktische tips.
• Aarzel niet om uw vragen te stellen.
Maken van een masker
Om correct te kunnen bestralen is het heel belangrijk dat u tijdens de behandeling
niet beweegt.
Omdat het hoofd heel bewegelijk is kijkt wordt er een masker gemaakt van uw hoofd.
Onder dit masker kan u niet meer bewegen met uw hoofd, wat voor de nauwkeurigheid
van de behandeling heel belangrijk is.
Dit masker zal u dus ook bij elke behandeling moeten opzetten.
Het maken van dit masker is niet pijnlijk. Het voelt een beetje warm en nat aan.
Wanneer het masker gemaakt is zal u merken dat u uw hoofd niet meer kan bewegen.
Er is wel een groot gat in het masker ter hoogte van de neus/mond zodat ademen
absoluut geen probleem vormt.
Voorbereidende simulatie/scan
Elk lichaam is anders. Voor we starten met uw behandeling, wordt nauwkeurig het
te bestralen gebied bepaald. Daarom plaatsen we het masker terug op uw hoofd
zodat we met een CT scan een simulatie kunnen maken. Met stift worden er
referentiepunten aangebracht op het masker. Alle informatie van de simulatie wordt
doorgegeven aan de medische fysici van de afdeling. Zij zijn verantwoordelijk
voor de technische aspecten van de bestraling. De radiotherapeut-oncoloog en de
medische fysicus bepalen in overleg uw behandelingsplan.
c. Behandeling
• De eerste bestraling volgt meestal verschillende dagen na de simulatie. Die
tijdspanne is nodig om het plan op te stellen en de nodige berekeningen uit te
voeren.
• Elke bestraling op zich duurt slechts een aantal minuten. Het masker zal elke keer
terug opgezet worden.
• Op de eerste dag van uw behandeling worden een aantal controlefoto’s genomen
en wordt de bestralingsdosis gecontroleerd met een dosismeter die op uw huid
wordt gekleefd. Hierdoor zal uw eerste bestraling een beetje langer duren dan de
volgende.
• Het bestralingstoestel draait en maakt geluid. Probeer zo goed mogelijk te
ontspannen. Het is belangrijk niet te bewegen en niet te praten tijdens de
behandeling.
• Tijdens uw behandeling bent u alleen in de kamer, maar uw verzorgend team volgt
alles via camera en kan u horen.
• Tijdens de bestralingsreeks worden regelmatig controlefoto’s genomen om de
houding te controleren.
U krijgt een bestralingsplan dat volledig op u is afgestemd
Hebt u familie of vrienden die al eens radiotherapie hebben gekregen? Weet dan
dat elk bestralingsplan verschilt van persoon tot persoon. Er moet immers rekening
gehouden worden met verschillende factoren.
Het aantal bestralingen dat u moet ondergaan weerspiegelt in geen geval de ernst
van uw aandoening. Uw bestralingsplan is uniek en wordt speciaal voor u opgesteld
door uw behandelend team.
Vervoer
Voor een bestralingsbehandeling is een opname in het ziekenhuis meestal niet nodig.
U komt volgens afspraak en gaat na elke bestraling terug naar huis.
Bij bestralingen op de hersenen is het niet toegestaan om zelf met de wagen
te rijden. Indien u geen beroep kunt doen op familie of vrienden voor de dagelijkse
verplaatsing naar de radiotherapie kan u vervoer aanvragen via uw ziekenfonds.
Uw ziekenfonds komt steeds tussen in de vervoerskosten. De laatste dag van uw
behandeling krijgt u hiervoor een attest dat u zelf binnenbrengt bij uw ziekenfonds.
4. Mogelijke reacties op de bestralingsbehandeling
a. Haarverlies
2 à 3 weken na de start van de bestraling zal er haaruitval optreden binnen het
bestralingsgebied. De haargroei komt spontaan terug na 2 à 3 maanden.
Het gebruik van een zachte babyshampoo is aangeraden.
Als u meer informatie wilt over het aanschaffen van een pruik of het gebruik van
hoofddeksels, kan u hiervoor terecht bij onze sociale dienst, vraag ernaar bij uw
arts. Er is een beperkte tussenkomst door de mutualiteit bij de aanschaf van een
pruik. Uw arts kan u hiervoor de nodige documenten bezorgen.
b. Hoofdpijn en misselijkheid
Bestraling van de hersenen kan een verhoogde druk in de schedel veroorzaken.
U kan hierdoor klachten krijgen van hoofdpijn, misselijkheid en mogelijks zelfs
braken. Dit kan al optreden na de eerste bestralingen.
Contacteer zeker uw behandelend team indien deze problemen zich moesten
stellen.
c. Vermoeidheid
Sommige patiënten krijgen last van vermoeidheid. De wijze waarop en de mate
waarin de vermoeidheid optreedt, is voor iedereen verschillend. Uw lichaam heeft
extra energie nodig voor uw psychisch en lichamelijk herstel. Het belangrijkste is
dat u naar uw lichaam luistert. Probeer een normaal levensritme aan te houden
maar neem indien nodig korte rustpauzes.
5. Opvolging tijdens de behandeling
U kan steeds terecht bij het verzorgend team met vragen en problemen,
hoe onbelangrijk deze ook lijken. Wekelijks wordt u opgevolgd door uw arts
aansluitend op uw bestraling.
Op het einde van uw behandeling krijgt u een afspraak voor de eerstvolgende
controle bij uw verwijzend arts. U blijft onder controle om het effect van uw
behandeling verder op te volgen.
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
6. Hoe ONZE DIENST BEREIKEn?
INRIT RADIOTHERAPIE
AZ Sint-Maarten
Ingang RADIOTHERAPIE
(via trap)
Parkeerplaatsen P
RADIOTHERAPIE
AZ Sint-Maarten
RVT
Hof van Arenberg
P
P
De Luwte
Twee-Link
De Baken
Cafetaria
Centraal
magazijn
INRIT CAD
Spoorweglaan
7. MIJN AFSPRAKEN
Simulatie Dag ..................
Intakegesprek
...................
Simulatie/CT
..................
Nuchter
/
/
/
/
................... ................... ............................
u...................
u...................
 Ja
 Neen
Eerste behandeling Dag ..................
Uur
Aantal dagelijkse sessies
Uw behandelende arts

dr. D. De Bal

dr. Ph. Spaas

dr. P. Barbier

dr. V. Vandeputte

dr. A. Pelgrims
................... ................... ...........................
u...................
..................
......................
Campus Rooienberg
Rooienberg 25
2570 Duffel
Tel 015/30 31 11
Secretariaat radiotherapie
Tel 015/ 30 42 85
Campus Leopoldstraat
Leopoldstraat 2
2800 Mechelen
Campus Zwartzustersvest
Zwartzustersvest 47
2800 Mechelen
B0308AV.INDD 10-11-2015
Verantwoordelijke uitgever: dhr. Jan Ennekens - Algemeen Directeur AZ Sint-Maarten
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of
op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Algemeen Ziekenhuis Sint-Maarten