IFRS IFRS - KDB Financial Services

BE-GAAP versus IFRS
BE-GAAP versus IFRS
1. Inleiding
KDB Financial Services | Page
2
Vergelijking jaarrekening: XBRL en IFRS Inleiding
De jaarrekening wordt in de Belgische wetgeving (artikel 22 van het KB van 30 januari 2001) omschreven als:
“De jaarrekening omvat de balans, de resultatenrekening en de toelichting, deze documenten vormen een geheel.”
Van een echte definitie is er dus geen sprake.
Sinds 2005 zijn de beursgenoteerde vennootschappen verplicht om hun jaarrekening op te stellen volgens de
IFRS-normen. IFRS staat voor International Financial Reporting Standards. De term verwijst naar een coherent
geheel van boekhoudregels die internationaal aanvaard en toegepast worden.
De jaarrekening van een onderneming moet aan bepaalde vereisten voldoen, zo moet de jaarrekening transparant zijn
en een getrouw beeld geven van de economische en financiële situatie van de onderneming. Deze vereisten zijn
verschillend onder IFRS en onder de Belgische boekhoudwetgeving.
De inhoud van een IFRS-jaarrekening verschilt niet in grote mate van een gewone Belgische jaarrekening. De IFRSjaarrekening bevat een balans, een resultatenrekening, een toelichting en een sociale balans net zoals de Belgische
jaarrekening. Maar daarnaast omvat een IFRS-jaarrekening ook een cash flow statement en een staat van wijzigingen
in het eigen vermogen.
De boekhoudprincipes die worden toegepast onder IFRS zijn zo veel mogelijk op fair value gebaseerd. Fair
value wil zeggen dat de reële waarde van de activa en passiva moeten worden weergegeven op het moment dat de
balans wordt opgemaakt.
De Belgische boekhoudwetgeving is op een heel ander principe gebaseerd, namelijk het voorzichtigheidsprincipe.
Het verschil tussen fair value (IFRS) en het voorzichtigheidsprincipe (Belgische boekhoudwetgeving) is vrij groot. De
waarde die in de IFRS-jaarrekening wordt weergegeven is de reële waarde. Hieruit kunnen we afleiden dat de
jaarrekening een correcte weergave is van de realiteit. De historische kostprijs, waarop de Belgische jaarrekening is
gebaseerd, geeft een veel minder correcte waarde weer. De historische kostprijs is namelijk bijna nooit de huidige
kostprijs, en bedrijfseconomische gezien is de historische kostprijs niet echt relevant.
KDB Financial Services | Page
3
De algemene principes
De Belgische jaarrekening
De Belgische boekhoudwetgeving kent geen framework. De Belgische algemeen aanvaarde boekhoudprincipes
worden bepaald door de boekhoud- en vennootschapswetgeving, en worden aangevuld met de niet-verplicht na te
leven adviezen van de Commissie Boekhoudkundige Normen (CBN).
De jaarrekening omvat als geheel de balans, de resultatenrekening, de toelichting en de sociale balans.
Onder de Belgische boekhoudwetgeving is de belangrijkste vereiste van de jaarrekening dat deze een getrouw
beeld geeft van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap.
Bovendien moet de Belgische jaarrekening alle voorzienbare risico’s, kosten en verliezen vermelden. Indien men de
exacte waarde niet kan bepalen moet men in de toelichting van de jaarrekening de nodige verduidelijkingen
opnemen.
De Belgische jaarrekening wordt voornamelijk gestuurd door belastingoverwegingen, het is met andere woorden
een fiscale jaarrekening.
De meeste Belgische ondernemingen gaan, omwille van fiscale redenen het resultaat van hun jaarrekening
proberen te beïnvloeden. Zo worden de waarderingsregels vaak gekozen in functie van de fiscale gevolgen, en dat
is niet onlogisch vermits het fiscale resultaat afgeleid wordt uit de jaarrekening. Dit vormt in tegenstelling tot IFRS,
een belangrijke hinderpaal voor het presenteren van een jaarrekening die de bedrijfseconomische realiteit moet
weergeven.
De waardering van de activa gebeurt onder de Belgische boekhoudwetgeving aan de hand van het historisch
kostprijsprincipe. Dit wil zeggen dat de prijs die ooit betaald is, in de boekhouding blijft staan. Dit is
bedrijfseconomisch in de meeste gevallen niet juist.
Ook schenkt de Belgische jaarrekening veel aandacht aan het voorzichtigheidsbeginsel.
KDB Financial Services | Page
4
De algemene principes
IFRS jaarrekening
De IFRS jaarrekening bestaat uit een balans, een resultatenrekening, een cash flow statement, een staat van
wijzigingen in het eigen vermogen en een toelichting.
Voor deze jaarrekening bestaat er geen standaard formaat, en ze is niet verplicht jaarlijks te publiceren volgens de
IASB normen.
Anders dan bij de Belgische jaarrekening worden de kwaliteitskenmerken voor de IFRS jaarrekening wel
gedefinieerd, dit gebeurt in het framework van de IFRS. De 4 belangrijkste kwaliteitskenmerken zijn begrijpbaarheid,
relevantie, betrouwbaarheid en vergelijkbaarheid.
De IFRS jaarrekening zelf bevat bedrijfseconomisch correcte cijfers.
De waardering van de goederen gebeurt op twee manieren onder IFRS, namelijk tegen historische kostprijs en
tegen reële waarde. Het is de bedoeling in de jaarrekening de bedrijfseconomisch meest correcte waarde weer te
geven.
Het voorzichtigheidsprincipe komt veel minder aan bod dan in de Belgische jaarrekening, omdat de IFRS
jaarrekening in eerste instantie wordt opgesteld voor de investeerders en in bijkomende plaats voor de schuldeisers.
De IFRS jaarrekening wordt opgesteld vóór de resultaatverwerking, waardoor enkel de winst van het boekjaar
duidelijk wordt, de resultaatverwerking is niet zichtbaar.
In de resultatenrekening van een IFRS jaarrekening kunnen de kosten naar aard of naar functie worden ingedeeld.
Dit wel zeggen dat ze kunnen ingedeeld worden als bedrijfskosten en –opbrengsten en financiële kosten en
opbrengsten (uitzonderlijke kosten en opbrengsten zijn niet toegestaan) of als productiekosten, verkoopkosten,
administratieve kosten, …
KDB Financial Services | Page
5
Inhoud van de jaarrekening
De Belgische jaarrekening bestaat uit een balans, een resultatenrekening en een toelichting. De Belgische jaarrekening
moet worden opgemaakt volgens een standaard formaat, namelijk het XBRL-formaat.
De IFRS jaarrekening bestaat uit een balans, een resultatenrekening, een cash flow statement, een staat van
wijzigingen in het eigen vermogen en een toelichting.
Voor deze jaarrekening bestaat er geen standaard formaat, de onderneming zal zelf de jaarrekening moeten
ontwerpen. Men kan eventueel wel gebruik maken van modeljaarrekeningen die door de onderneming kunnen worden
teruggevonden op de website van de Nationale Bank van België
http://www.nbb.be/DOC/BA/IFRS/IFRS_Model_2010.pdf
KDB Financial Services | Page
6
Inleiding
In wat volgt gaan de verschilpunten en de gelijkenissen
tussen de Belgische jaarrekening en de IFRS jaarrekening
besproken.
 Balans
 Resultatenrekening
 Toelichting
 Sociale balans
7
KDB Financial Services | Page
7
BE-GAAP versus IFRS
2. De balans
KDB Financial Services | Page
8
De balans
KDB Financial Services | Page
9
De balans
KDB Financial Services | Page 10
De balans
KDB Financial Services | Page 11
De balans
KDB Financial Services | Page 12
De balans
Activa
Vaste activa
• Oprichtingskosten
• Immateriële vaste activa
• Materiële vaste activa
• Financiële vaste activa
• Vorderingen op meer dan één jaar
KDB Financial Services | Page 13
De balans
Activa
Vlottende activa
• Vorderingen op ten hoogste één jaar
• Voorraden en bestellingen in uitvoering
• Geldbeleggingen
• Liquide middelen
• Overlopende rekeningen
KDB Financial Services | Page 14
Oprichtingskosten
Inhoud van de rubriek (art. 95)
• Kosten van oprichting en kosten van kapitaalverhoging
• Kosten bij uitgifte van leningen
• Herstructureringskosten (art. 58)
• Belastingen en kosten m.b.t. de inbreng (art. 39)
Waardering
• Aanschaffingswaarde indien niet ten laste genomen in
boekjaar
• Afschrijving over max 5 jaar – kosten bij uitgifte leningen
over de looptijd
• Volledig afschrijven bij stopzetting
KDB Financial Services | Page 15
Oprichtingskosten
Aandachtspunten
• Fictieve VA!
• Activering indien kosten niet ten laste worden genomen
gedurende het boekjaar (art. 58)
• Herstructureringskosten (toelichting)
• Activering van herstructureringskosten: subjectiviteit
IFRS: begrip oprichtingskosten niet gekend
• Kosten van oprichting en kapitaalverhoging in mindering van
kapitaal
• Kosten bij uitgifte van leningen in mindering van ontvangen
bedrag
• Overige oprichtingskosten onmiddellijk ten laste van boekjaar
• Herstructureringskosten/herlokalisatiekosten niet activeren
KDB Financial Services | Page 16
Immateriële vaste activa
Inhoud van de rubriek
• Kosten van onderzoek en ontwikkeling
• Concessies, octrooien, licenties, know-how, merken en andere
gelijkaardige rechten
• Goodwill
• Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa
Waardering BE-GAAP
• Aanschaffingswaarde
• Afschrijvingen voor immateriële vaste activa met beperkte
gebruiksduur (kosten onderzoek en ontwikkeling en goodwill over
max 5 jaar)
• Waardeverminderingen voor andere ingeval van duurzame
minderwaarde of ontwaarding
KDB Financial Services | Page 17
Immateriële vaste activa
Aandachtspunten
• Subjectiviteit waardering!
• Geen herwaardering mogelijk
• Soms ook niet uitgedrukte immateriële
vaste activa aanwezig
• Kosten van onderzoek en ontwikkeling
KDB Financial Services | Page 18
Immateriële vaste activa
IFRS
• Onderzoekskosten komen altijd in resultatenrekening, ontwikkelingskosten kunnen
onder bepaalde voorwaarden geactiveerd worden. Opstartkosten en
reorganisatiekosten worden verplicht opgenomen in de resultatenrekening.
• Onder IFRS kunnen de oprichtingskosten niet geactiveerd worden, ze moeten
onmiddellijk in de kosten worden opgenomen. De oprichtingskosten zullen volgens het
IASB waarschijnlijk geen toekomstige opbrengsten genereren, daarom mogen ze niet
geactiveerd worden
• Goodwill wordt niet afgeschreven onder IFRS, omdat de levensduur onbepaald is. Wel
volgt er een jaarlijkse impairment test. Dit wil zeggen dat er een test wordt uitgevoerd
door de onderneming om na te gaan of de waarde in de boekhouding nog steeds een
getrouw beeld geeft van de werkelijke waarde
• De immateriële vaste activa kunnen onder IFRS geherwaardeerd worden indien er
een marktwaarde bestaat in een actieve markt, die hoger ligt dan de boekwaarde.
• Afschrijven op immateriële vaste activa is mogelijk indien het gaat om activa met een
beperkte levensduur, indien dit niet het geval is, kunnen er wel waardeverminderingen
geboekt worden op het actief.
• IAS-normen 23 en 38 zijn van toepassing op deze rubriek
KDB Financial Services | Page 19
Materiële vaste activa
Inhoud
• Terreinen en gebouwen
• Installaties, machines en uitrusting
• Meubilair en rollend materieel
• Leasing en soortgelijke rechten
• Overige materiële vaste activa
• Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
20
KDB Financial Services | Page 20
Materiële vaste activa
Waardering BE-GAAP
• De materiële vaste activa worden in de Belgische boekhoudwetgeving
onder de activa opgenomen tegen aankoopprijs vermeerderd met de
bijkomende kosten.
• Afschrijvingen voor materiële vaste activa met beperkte gebruiksduur
• Herwaarderingen kunnen gebeuren, maar zijn in de Belgische
boekhouding eerder uitzonderlijk.
• afschrijvingen op de materiële vaste activa kunnen op verschillende
methodes (meestal lineair of degressief) gebeuren, de Belgische
ondernemingen gaan meestal zoeken naar een fiscaal toegelaten en
interessante afschrijvingsmethode.
• Criterium financiële leasing: aankoopoptie op einde van huurtermijn
aan maximum percentage
KDB Financial Services | Page 21
Materiële vaste activa
IFRS
• Materiële vaste activa worden onder IFRS opgenomen
onder de gelijknamige balansrubriek.
• De eerste waardering van een materieel vast actief
gebeurt tegen aanschaffingswaarde.
• IAS-normen 16, 17, 23, 40 en 41
• Criterium financiële leasing:
 de overdracht aan de leasingnemer van de quasitotaliteit van de risico’s en de voordelen inherent aan
het actief (substance over form)
 geen maximumpercentage voor de aankoopoptie
22
KDB Financial Services | Page 22
Materiële vaste activa – IFRS – 1ste waardering
Volgende elementen worden mee geactiveerd:
•
Wettelijke honoraria, honoraria van makelaars, invoerrechten
en niet terugbetaalbare omzetbelastingen
• De direct toe te rekenen uitgaven om het actief geschikt te
maken voor het beoogde gebruik
• De geraamde kostprijs van de ontmanteling en verwijdering
van het actief en het herstel van het terrein
• Handelskortingen en andere kortingen worden van de
kostprijs afgetrokken
KDB Financial Services | Page 23
Materiële vaste activa – IFRS – waardering
De waardering na de eerste opname kan op twee verschillende manieren gebeuren.
Men kan het cost model of het revaluation model volgen.
Het cost model wil zeggen dat het materieel vast actief wordt opgenomen tegen kostprijs, verminderd met de
gecumuleerde afschrijvingen en de gecumuleerde waardeverminderingen.
Het revaluation model wil zeggen dat men de geherwaardeerde actuele waarde neemt als waarde van het
materiële vast actief.
Volgende elementen moeten onder IFRS in de resultatenrekening worden opgenomen:
- Kosten om een nieuwe faciliteit te openen
- Kosten om een nieuw product of dienst te introduceren
- Kosten om een activiteit uit te voeren
- Administratie- en andere algemene overheadkosten
Volgende elementen worden onder IFRS als materieel vast actief geactiveerd:
- Professionele honoraria
- Personeelskosten voor de constructie of aankoop van het actief
- Kosten van de voorbereiding van het terrein
- Eerste leverings- en afhandelingskosten
- Installatiekosten
- Netto-kosten voor het testen of het actief naar behoren werkt
KDB Financial Services | Page 24
Materiële vaste activa – IFRS – waardering
Onder IFRS is een systematische herwaardering van de materiële vaste
activa mogelijk. Voor waardeverminderingen bestaan er wel
gedetailleerde regels.
De afschrijvingen zijn gebaseerd op een schema van toekomstige
economische voordelen van het actief. Hier kan gekozen worden voor de
lineaire methode, de degressieve methode of de methode op basis van
verbruikte werkeenheden.
Het is de bedoeling de bedrijfseconomisch meest juiste methode te kiezen
voor de afschrijvingen van de materiële vaste activa.
KDB Financial Services | Page 25
Materiële vaste activa – IFRS – voorbeelden
Een machine die gebruikt wordt voor speciale bestellingen en maar een
bepaald aantal eenheden kan vervaardigen voor ze aan vervanging toe is,
zal dus best op basis van het aantal verbruikte werkeenheden worden
afgeschreven. Een machine die, daarentegen, dag en nacht in gebruik is
en waarvan men weet dat ze ongeveer 5 jaar zal meegaan, gaan we
lineair afschrijven.
De rekening “terreinen en gebouwen” kan als een illustratie dienen om
aan te tonen dat er een waardeverschil kan zijn tussen de materiële vaste
activa op de Belgische jaarrekening en op de IFRS jaarrekening.
Een stuk bouwgrond aangekocht in 2006 voor een bedrag van €100.000
zal in 2007 op een Belgische jaarrekening waarschijnlijk nog steeds voor
€100.000 voorkomen.
Onder IFRS zal hier een moeten herwaardering gebeurd zijn. Aangezien
in 2007 de waarde van de bouwgronden met ongeveer 8% zijn
toegenomen zal dit terrein op de IFRS jaarrekening voor een bedrag van
€108.000 voorkomen.
KDB Financial Services | Page 26
KDB Financial Services | Page 27
KDB Financial Services | Page 28
Financiële vaste activa
Financiële vaste activa zijn kapitaalgoederen zoals deelnemingen in andere
maatschappijen, aandelen en andere financiële vorderingen. Deelnemingen zijn
bedoeld om zo mogelijk invloed uit te oefenen in andere bedrijven. Toch worden ook
aandelen die langdurig in de onderneming - om strategische redenen - worden
aangehouden, zonder de bedoeling of zonder de mogelijkheid om invloed uit te
oefenen, ook onder de financiële vaste activa geboekt.
Volgens de Belgische boekhoudwetgeving moeten financiële vaste activa in de
boekhouding worden gebracht door de aanschaffingswaarde te boeken op de
actiefrekening “financiële vaste activa”.
Een eventuele waardevermindering of meerwaarde zal berekend worden door de
aanschaffingswaarde te vergelijken met de actuele waarde. Men mag slechts tot het
boeken van een waardevermindering overgaan in geval de waardevermindering een
blijvend karakter heeft. Voor het boeken van een meerwaarde geldt hetzelfde.
De financiële vaste activa worden onder IFRS tegen de reële waarde opgenomen op
de balans. Deze reële waarde is de marktwaarde van de financiële vaste activa.
KDB Financial Services | Page 29
Financiële vaste activa
Waardering BE GAAP
• Vorderingen aan nominale waarde
• Deelnemingen, aandelen en vastrentende effecten aan
aanschaffingswaarde
• Bijkomende kosten bij aanschaffing mogen onmiddellijk ten laste
genomen worden
• Waardeverminderingen:
 Op deelnemingen en aandelen bij duurzame minderwaarde of
ontwaarding
 Op vorderingen bij onzekerheid over betaling op vervaldag
• Herwaardering mogelijk
Aandachtspunten
• Ook continuïteit dochterondernemingen is belangrijk
• Geconsolideerde gegevens kunnen meer duiding geven
KDB Financial Services | Page 30
Financiële vaste activa
IFRS
• Geen onderscheid korte termijn en lange termijn, enkel een verdeling
volgens kwalificatie.
• Waardering volgens kostprijs of reële waarde
 KT-investeringen: kostprijs of reële waarde
 LT-investeringen: kostprijs, geherwaardeerde waarde of reële
waarde
• De bijkomende kosten maken deel uit van de aanschaffingsprijs
• Geen opname tegen conventionele waarde mogelijk
• IAS-normen 27, 28, 31, 32 en 39 en IFRS 3
KDB Financial Services | Page 31
Vorderingen op meer dan één jaar
Inhoud
• De vorderingen met een contractuele looptijd van meer dan één jaar
(alleen het gedeelte dat nog niet binnen het boekjaar komt te
vervallen)
A.
Handelsvorderingen
B.
Overige vorderingen
KDB Financial Services | Page 32
Vorderingen op meer dan één jaar
Waardering BE Gaap
• Vorderingen aan nominale waarde
• de vlottende activa komen te staan.
• Vastrentende effecten aan aanschaffingswaarde
• Waardeverminderingen bij onzekerheid over de betaling op de vervaldag en wanneer de realisatiewaarde
op datum van jaarafsluiting lager is dan de boekwaarde
• Volgens de Belgische wetgeving moeten enkel de uitgestelde belastingverplichtingen opgenomen
worden die betrekking hebben op overheidssubsidies en op gespreide meerwaarden. Onder IFRS
moeten zoals vermeld alle belastinglatenties op winsten die waarschijnlijk een belastingvoordeel zullen
genieten, worden opgenomen.
IFRS
• IAS/IFRS-normen 17, 32 en 39
• Volgens de Belgische wetgeving moeten de vorderingen op meer dan één jaar bij de vlottende activa
komen te staan. Aangezien dit bedrijfseconomisch niet de realiteit weergeeft staan deze in de IFRS
jaarrekening bij de vaste activa.
• Op gebied van de uitgestelde belastingen is er wel een verschil tussen IFRS en de Belgische wetgeving.
Onder de Belgische wetgeving komen enkel de uitgestelde belastingen voor in jaarrekening, dit op het
passief. Onder IFRS komen ook de uitgestelde belastingvorderingen voor op de balans, dit onder de
vaste activa. De uitgestelde belastingvorderingen worden opgenomen als het waarschijnlijk is dat
belastbare winsten beschikbaar zullen zijn om het belastingvoordeel te kunnen genieten.
KDB Financial Services | Page 33
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Inhoud
• Voorraden
• Bestellingen in uitvoering:
 Onderhanden werk dat voor rekening van een derde op
bestelling wordt uitgevoerd en waarvoor nog geen
oplevering is geschied
 Goederen in bewerking die voor rekening van een derde
op bestelling worden gemaakt en die nog niet werden
geleverd, tenzij het gaat om seriewerk
 Dienstprestaties die voor rekening van een derde op
bestelling worden uitgevoerd en die nog niet werden
geleverd, tenzij het gaat om een standaardtype van
dienstprestaties
KDB Financial Services | Page 34
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Waardering Be-Gaap
• Aanschaffingswaarde of marktwaarde op balansdatum als die
lager is
• Volgens de Belgische boekhoudwetgeving mogen de voorraden
gewaardeerd worden volgens drie methodes: LIFO (last in first
out), FIFO (first in first out) of het gewogen gemiddelde.
• Bestellingen in uitvoeringen zijn werken die worden uitgevoerd en
goederen die worden geproduceerd op bestelling. Het Belgisch
boekhoudrecht voorziet twee verschillende waarderingsmethodes
voor deze bestellingen in uitvoering.
 “percentage of completion method (POC)”. Dit wil zeggen dat de
toerekening van de winst naar rato van werkvooruitgang zal
gebeuren.
 “completed contract method (CCM)”. Hier zal de winst worden
toegerekend aan de periode waarin de bestelling wordt afgewerkt.
KDB Financial Services | Page 35
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Voorbeeld waardering bestellingen in uitvoering
Een bedrijf werkt gedurende 2 jaren aan de bouw van een treinstel. De totale vervaardigingsprijs wordt
berekend op 100 miljoen EUR, de vermoedelijke verkoopprijs bedraagt 120 miljoen EUR. De werkzaamheden
zijn gelijkmatig gespreid over 2 boekjaren.
‘Completed contract method’
Jaar 1:
50 miljoen EUR wordt in de kosten opgenomen
370 Bestellingen in uitvoering
@ 717 Wijzigingen in bestellingen in uitvoering
50.000.000
50.000.000
Effect in het resultaat = 0
Jaar 2: jaar van oplevering
50 miljoen EUR wordt in de kosten opgenomen
120 miljoen EUR wordt als omzet geboekt (rek 700, credit)
717 Wijzigingen in bestellingen in uitvoering
@ 370 Bestellingen in uitvoering
50.000.000
50.000.000
Effect in het resultaat: 20 miljoen EUR winst
KDB Financial Services | Page 36
Voorraden en bestellingen in uitvoering
‘Percentage of completion method’
Jaar 1:
50 miljoen EUR wordt in de kosten opgenomen
370 Bestellingen in uitvoering
60.000.000
@ 717 Wijzigingen in bestellingen in uitvoering
60.000.000
Effect in het resultaat = 10 miljoen EUR winst
Jaar 2: jaar van oplevering
50 miljoen EUR wordt in de kosten opgenomen
120 miljoen EUR wordt als omzet geboekt (rek 700, credit)
717 Wijzigingen in bestellingen in uitvoering
@ 370 Bestellingen in uitvoering
Effect in het resultaat: 10 miljoen EUR winst
60.000.000
60.000.000
Bij deze methode is de winst dus gelijkmatig gespreid over de 2 boekjaren
KDB Financial Services | Page 37
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Waardering IFRS
•
Onder IFRS wordt voor de waardering van de voorraden en bestellingen in uitvoeringen dit
onderdeel van de balans in twee groepen gesplitst. De “voorraden” en de “construction
contracts”.
Voorraden worden omschreven als actiefbestanddelen:
 aangehouden voor verkoop binnen de gewone bedrijfsactiviteit,
 die in productie zijn en nog niet volledig zijn afgewerkt,
 onder de vorm van grond- en hulpstoffen aanwezig zijn
 en verwerkt zullen worden binnen het productieproces.
We spreken van construction contracts als de onderneming contracten afsluit met andere
ondernemingen voor de bouw van activa. de construction contracts wordt toegepast
wanneer de onderneming deproductie start na ontvangst van een bestelling en de
productie op balansdatum nog niet voltooid is.
•
Voorraden kunnen op twee manieren worden gewaardeerd, de ondernemingen moeten de
waarde van de voorraden op beide manieren berekenen, en de laagstewaarde opnemen in
de boekhouding. De ene manier is kostprijs, de andere is denetto directe
opbrengstwaarde.
KDB Financial Services | Page 38
Voorraden en bestellingen in uitvoering
IFRS verschillen
• Totale waarde voorraden onder ‘Inventories’, een
verdere onderverdeling is niet vereist
• De waardering steeds op basis van de volledige
kosten (zowel directe als indirecte kosten)
• LIFO is niet toegelaten
• Bestellingen in uitvoering altijd ‘percentage of
completion method’
• Enkel integrale kostprijscalculatie (full costing)
toegestaan.
KDB Financial Services | Page 39
Vorderingen op ten hoogste één jaar
Inhoud
• De vorderingen die binnen het jaar vervallen
 Ook vorderingen met een oorspronkelijk langere looptijd > 1 jaar, maar
die in de komende 12 maanden vervallen
 Opsplitsing in:
 Handelsvorderingen
 Overige vorderingen
IFRS
Net zoals de vorderingen op meer dan één jaar, worden ook de vorderingen
op ten hoogste één jaar zowel onder de Belgian GAAP als onder IFRS
tegen nominale waarde geboekt. (historische waarde)
KDB Financial Services | Page 40
Geldbeleggingen
Inhoud
• Eigen aandelen
• Overige beleggingen
• Vorderingen op kredietinstellingen en termijndeposito‘s
• Effecten die niet het kenmerk hebben van financiële vaste
activa
• Aandelen in verbonden ondernemingen of in
ondernemingen in deelnemingsverhouding, die zijn
verkregen of waarop is ingeschreven met het oog op de
wederafstand daarvan of die bestemd zijn om binnen
twaalf maanden te worden gerealiseerd.
KDB Financial Services | Page 41
Geldbeleggingen
Waardering Be-Gaap
Volgens het Belgisch boekhoudrecht moeten beleggingen
die gedaan werden met het oog op kortetermijnrendement, zoals geldbeleggingen, in de
boekhouding aan hun aanschaffingswaarde worden
gewaardeerd.
Men kan die waarde herzien, door een
waardevermindering te boeken, maar men kan
geldbeleggingen niet herwaarderen.
Liquide middelen worden tegen nominale waarde
gewaardeerd in de Belgische boekhouding.
KDB Financial Services | Page 42
Geldbeleggingen
IFRS
• Geen onderscheid tussen financiële activa op korte en op
lange termijn
• Onder de IFRS worden de geldbeleggingen en liquide
middelen opgenomen tegen reële waarde (fair value). Dit
wil zeggen de marktwaarde. Men zal de minderwaarden
en de meerwaarden boeken via de resultatenrekening.
KDB Financial Services | Page 43
Overlopende rekeningen
Inhoud
• Over te dragen kosten
• Verkregen opbrengsten
• Rente begrepen in de nominale waarde van een schuld,
verschil tussen aanschaffingswaarde en nominale waarde
van een schuld, disconto bij renteloze schulden of schulden
tegen een abnormaal lage rente en niet-gelopen rente bij
schulden met afbetalingen in termijnen en met
renteberekening op het oorspronkelijk bedrag
(art. 27bis § 4).
IFRS
• Geen bijzondere bepalingen
KDB Financial Services | Page 44
De balans
Passiva
Eigen vermogen
• Kapitaal
• Uitgiftepremies
• Herwaarderingsmeerwaarden
• Reserves
• Overgedragen winst/(overgedragen verlies)
• Kapitaalsubsidies
• Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het
•
netto-actief
KDB Financial Services | Page 45
De balans
Passiva
Vreemd vermogen
• Voorzieningen en uitgestelde belastingen
• Schulden op meer dan één jaar
• Schulden op ten hoogste één jaar
• Overlopende rekeningen
KDB Financial Services | Page 46
Kapitaal
Inhoud
• Is het eigen vermogen dat door de initiatiefnemer(s) bij oorsprong of bij
latere kapitaalverhoging op bestendige wijze aan de onderneming is
toegekend
 door inbreng in natura
 door inbreng in speciën
• Het geplaatst kapitaal is het door de aandeelhouders aan de
onderneming definitief toegezegde kapitaal (= het onderschreven
kapitaal)
• Het niet-opgevraagde kapitaal is het onderschreven kapitaal dat nog
niet in het bezit van de onderneming is.
Het bedrag dat op deze post van het passiva staat, is steeds tegen nominale waarde
gewaardeerd, zowel onder de Belgische wetgeving als onder IFRS.
KDB Financial Services | Page 47
Kapitaal
Aandachtspunten IFRS
• Kosten van kapitaalverhoging worden direct afgetrokken
van het kapitaal
• De eigen aandelen worden afgetrokken van het kapitaal en
de realisatie ervan wordt rechtstreeks ten laste gelegd van
het eigen vermogen
• Vermogensmutatietabel: wijzigingen in het eigen vermogen
KDB Financial Services | Page 48
Uitgiftepremies
Inhoud
• Ontstaan indien in het kader van een kapitaalverhoging aandelen uitgegeven
worden tegen een hogere prijs dan de nominale waarde (het verschil tussen de
uitgifteprijs en de nominale waarde wordt uitgiftepremie genoemd)
• Dit bedrag mag niet op de rekening “kapitaal” komen te staan, omdat het
kapitaal tegen nominale waarde wordt gewaardeerd
• Ook uitgiftepremies komen tegen werkelijke waarde op de balans van de
onderneming te staan, zowel onder de Belgische wetgeving als onder IFRS
IFRS
• Geen afzonderlijke rubriek onder IFRS
KDB Financial Services | Page 49
Herwaarderingsmeerwaarden
Inhoud – Be-Gaap
• Een herwaarderingsmeerwaarde is een niet-gerealiseerde, expliciet uitgedrukte
meerwaarde. Herwaarderingsmeerwaarden zijn een specifiek begrip in de Belgische
boekhoudwetgeving. Het is een interne vermogensbron, dit wil zeggen dat er geen enkele
geldstroom aan te pas komt.
• Herwaarderingsmeerwaarden worden geboekt omdat de jaarrekening een correct beeld
moet geven van de economische realiteit, en omdat activa soms een grotere waarde
hebben dan opgenomen is in de boekhouding.
• Herwaarderingsmeerwaarden moeten steeds op de passief zijde van de balans worden
geboekt, en mogen bij latere minderwaarde worden afgeboekt.
• Immateriële vaste activa kunnen nooit worden geherwaardeerd. Materiële en financiële
vaste activa kunnen worden geherwaardeerd onder bepaalde voorwaarden.
Materiële vaste activa en financiële vaste activa mogen worden geherwaardeerd wanneer
de waarde van deze activa op een vaststaande en duurzame wijze de boekwaarde
overtreft.
Wanneer de herwaardering is geboekt op een materieel vast actief met beperkte
levensduur moet de geherwaardeerde waarde worden afgeschreven over de
vermoedelijke resterende levensduur van het activa.
KDB Financial Services | Page 50
Herwaarderingsmeerwaarden
IFRS
Onder IFRS zijn er verschillende mogelijkheden in verband met de
herwaarderingen.
Herwaarderingen op materiële vaste activa zijn slechts mogelijk indien de
onderneming heeft gekozen voor het revaluation model. In dat geval moet er
regelmatig een herwaardering plaatsvinden.
Een stijging in de waarde van een actief dient direct in het eigen vermogen van de
onderneming te worden verwerkt als een herwaarderingsreserve. Voor zover de
stijging in waarde een daling in waarde compenseert, dient deze te worden
opgenomen in de resultatenrekening.
Waardeveranderingen in financiële vaste activa worden onder IFRS gecorrigeerd
via de resultatenrekening, en komen niet op de balans.
KDB Financial Services | Page 51
Reserves
Inhoud
• Door de onderneming via haar werking rechtstreeks gerealiseerde winsten
waarover de algemene vergadering beslist heeft ze bestendig binnen de
onderneming te houden
 Wettelijke: 5 % van de jaarlijkse winst tot 10 % van het geplaatst kapitaal
 Onbeschikbare reserves incl. reserves voor eigen aandelen
 Belastingvrije reserves
 Beschikbare reserves
Onder IFRS worden de reserves niet opgesplitst en nooit verplicht aan te
leggen, zij kunnen dit doen, maar moeten dit niet. Als een vennootschap
overgaat tot het aanleggen van reserves, blijven deze ook steeds beschikbaar.
KDB Financial Services | Page 52
Kapitaalsubsidies
Inhoud – BE-Gaap
• Kapitaalsubsidies die van overheidswege werden
verkregen met het oog op investeringen in vaste activa
met eigen vermogen, na aftrek van de uitgestelde
belastingen op deze subsidies
• Kapitaalsubsidies worden geboekt op het ogenblik dat ze
aan de onderneming worden toegekend, en niet op het
ogenblik van betaling.
• Geleidelijk in resultaat, volgens hetzelfde ritme als de
afschrijvingen
• Volledige afboeking bij realisatie of buitengebruikstelling
KDB Financial Services | Page 53
Kapitaalsubsidies
Aandachtspunten
• Subsidies die losstaan van investeringen in VA worden direct in
resultaat genomen
IFRS (IAS 20)
• Kapitaalsubsidies zijn uitgestelde opbrengsten en geen afzonderlijke
rubriek van het eigen vermogen
• Ofwel worden ze afgetrokken van de waarde van het aangekochte
actief, ofwel worden ze ondergebracht bij de uitgestelde baten om zo
geleidelijk in de resultatenrekening te worden opgenomen. De
uitgestelde baten zijn een onderdeel van de passief-zijde van de
balans. Het is een deel van de schulden op lange en op korte termijn.
KDB Financial Services | Page 54
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
Inhoud - Be-Gaap
• Deze rubriek omvat de voorzieningen ter dekking van duidelijk
omschreven verliezen of kosten die op balansdatum waarschijnlijk of
zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat.
 Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
 Belastingen
 Grote herstellings- en onderhoudswerken
 Overige risico’s en kosten
• De rubriek omvat eveneens de uitgestelde belastingen.
 Dit zijn belastingen op meerwaarden, gerealiseerd bij de verkoop
van immateriële en materiële vaste activa
 De rubriek omvat tevens de uitgestelde belasting op
kapitaalsubsidies
KDB Financial Services | Page 55
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
IFRS
• De voorwaarde is het bestaan van een verplichting waarvan het bedrag
op een betrouwbare wijze beoordeeld kan worden (enger)
• Geen voorzieningen voor groot onderhoud en herstellingen
• Voorzieningen voor herstructurering zijn mogelijk
 indien een gedetailleerd formeel plan werd aangekondigd of de
implementatie effectief is aangevat.
• Tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde en de fiscale waarde van
activa of passiva geven aanleiding tot uitgestelde belastingen met een
passieve (toekomstige belastingschuld) en actieve (toekomstige
belastingvordering) belastinglatentie tot gevolg
• gewaardeerd tegen netto present value waarbij rekening wordt
gehouden met de tijdswaarde van het geld.
KDB Financial Services | Page 56
Vreemd vermogen
Het vreemd vermogen van een onderneming bestaat uit de
verplichtingen en de schulden die een onderneming heeft.
BE-Gaap:
• Onder het Belgisch boekhoudrecht wordt het vreemd vermogen
gesplitst in het vreemd vermogen op lange termijn (bijvoorbeeld:
obligatieleningen, hypotheken, converteerbare leningen, …) en het
vreemd vermogen op korte termijn (bijvoorbeeld: leveranciers, nog te
betalen kosten, kortlopend krediet, …). Binnen deze rubrieken wordt
er een onderscheid gemaakt tussen de financiële schulden, de
handelsschulden en de overige schulden.
• De schulden worden onder het Belgische boekhoudrecht opgenomen
tegen nominale waarde.
KDB Financial Services | Page 57
Vreemd vermogen
IFRS
•
Onder IFRS worden de schulden ook ingedeeld volgens de looptijd. Er
wordt een onderscheid gemaakt tussen schulden op meer dan één jaar, en
schulden op minder dan één jaar.
•
De handelsschulden op korte en op lange termijn die voorkomen op de
balans moeten tegen hun reële waarde vermeld worden
•
De schulden met betrekking tot de financiële leasing komen op de passiva
van de balans te staan. De schuld wordt gewaardeerd tegen fair value, dit is
de laagste marktconforme waarde. De leasebetalingen worden gesplitst in
rente en terugbetaling van de kost zodat er een constante intrestlast wordt
erkend op de openstaande schuld.
•
Onder de schulden moeten ook de toegezegde pensioenregelingen worden
opgenomen onder IFRS.
•
Dit zijn de verplichtingen van de onderneming om de overeengekomen
vergoedingen te verschaffen aan huidige en voormalige werknemers,
dikwijls op basis van het loop op het einde van de loopbaan. Het
financieringsrisico van deze toegezegde pensioenregelingen ligt ten laste
van de onderneming.
KDB Financial Services | Page 58
Overlopende rekeningen
Inhoud
•Toe te rekenen kosten
•Over te dragen opbrengsten
IFRS
•Geen specifieke IAS/IFRS-normen
KDB Financial Services | Page 59
De resultatenrekening
KDB Financial Services | Page 60
De resultatenrekening
KDB Financial Services | Page 61
De resultatenrekening
KDB Financial Services | Page 62
De resultatenrekening
KDB Financial Services | Page 63
De resultaatbestemming
KDB Financial Services | Page 64
Bedrijfsopbrengsten
Inhoud
• Omzet
• Wijzigingen in voorraad goederen in bewerking en bestellingen in
uitvoering
• (toename +, afname –)
• Geproduceerde vaste activa
• Andere bedrijfsopbrengsten
Aandachtspunten
• Verkort schema:bedrijfsopbrengsten zijn facultatieve vermelding – wel
brutomarge
• Grens tussen andere bedrijfsopbrengsten en uitzonderlijke
opbrengsten is soms vaag
KDB Financial Services | Page 65
Bedrijfsopbrengsten
Definitie
Onder IFRS geldt het toerekeningspincipe. Dit wil zeggen dat alle kosten en
opbrengsten moeten worden opgenomen in de periode waarop ze betrekking
hebben. De periode waarin de betaling plaatsvindt is hierbij van geen belang.
Dit principe komt dus overeen met de Belgische boekhoudwetgeving.
Hieruit blijkt dus duidelijk dat het moment van betaling of inning van geen
belang is bij de opname van de kosten en opbrengsten in de jaarrekening.
KDB Financial Services | Page
Bedrijfskosten
Inhoud
• Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
• Diensten en diverse goederen
• Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
• Afschrijvingen en waardeverminderingen op
oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa
• Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in
uitvoering en handelsvorderingen
• Voorzieningen voor risico’s en kosten
• Andere bedrijfskosten
• Als herstructureringskosten geactiveerde bedrijfskosten
KDB Financial Services | Page 67
Bedrijfskosten
• Voorzieningen voor risico’s en kosten zijn veel beperkter onder IFRS als onder de
Belgische boekhoudwetgeving zoals eveneens reeds besproken.
• De diensten en diverse goederen moeten zowel onder IFRS als onder de Belgische
boekhoudwetgeving opgenomen tegen werkelijke waarde. Net zoals de bezoldigingen en
sociale lasten.
• voorraden van de handelsgoederen (zie voorraad en bestellingen in uitvoering)
• afschrijvingen en waardeverminderingen (zie vast activa)
• De kosten van schulden worden zowel onder IFRS als onder de Belgische
boekhoudwetgeving opgenomen tegen hun werkelijke waarde.
• De waardeverminderingen op vlottende activa worden rechtstreeks opgenomen in de
resultatenrekening.
• Onder IFRS bestaan de uitzonderlijke kosten/opbrengsten niet. De kosten die onder deze
rubriek zouden worden geboekt onder de Belgische boekhoudwetgeving, komen op de
rubrieken “bedrijfskosten” en “financiële kosten”. (tenzij in “extreme” omstandigheden)
KDB Financial Services | Page 68
Opbrengsten
Definitie
IFRS definieert opbrengsten als de bruto-instroom van economische voordelen die tijdens
een periode ontstaan door de uitvoering van de normale bedrijfsactiviteiten van een
onderneming, en die leidt tot een toename van het eigen vermogen, zonder dat die
toenames verband houden met bijdragen van deelhebbers in het eigen vermogen.
Onder IFRS worden volgende elementen opgenomen onder de bedrijfsopbrengsten:
=> De verkoop van goederen
=> Het verrichten van diensten
=> Het gebruik door anderen van activa van de entiteit die rente, royalty’s en dividenden opbrengen
De waardering van de opbrengsten gebeurt aan reële waarde. Meestal is deze gelijk aan het nominale
(te) ontvangen bedrag, behalve er uitstel van betaling wordt verleend aan de klanten op langere termijn.
Op dat ogenblik zal de onderneming rekening moeten houden met de tijdswaarde van het geld en de
opbrengsten dan ook op die manier opnemen in de boekhouding. Het verschil tussen de reële waarde
en de nominale waarde zal worden opgenomen onder de financiële opbrengsten worden opgenomen.
Ook hier wordt duidelijk dat er onder IFRS veel aandacht wordt geschonken aan fair value.
KDB Financial Services | Page 69
Financiële opbrengsten
Inhoud
• Opbrengsten uit financiële vaste activa
• Opbrengsten uit vlottende activa
• Andere financiële opbrengsten
Onder de financiële opbrengsten worden de opbrengsten uit financiële vaste activa, de opbrengsten uit
vlottende activa en de andere financiële opbrengsten opgenomen.
Deze worden zowel onder de Belgische boekhoudwetgeving als onder IFRS opgenomen tegen hun
werkelijke waarde.
KDB Financial Services | Page 70
IFRS
IFRS 1 : Eerste toepassing van IFRS
IFRS 2 : Op aandelen gebaseerde betalingen
IFRS 3 : Bedrijfscombinaties
IFRS 4 : Verzekeringscontracten
IFRS 5 : Vaste activa aangehouden voor
verkoop en beëindiging bedrijfsactiviteiten
KDB Financial Services | Page 71
Cash flow statement
3. Cash flow statement
KDB Financial Services | Page
Cash flow statement
- De cash flow statement of het kasstroomoverzicht is een verplicht onderdeel van de jaarrekening onder IFRS.
Dit is een onderdeel dat niet bestaat onder de Belgische boekhoudwetgeving.
- overzicht van de feitelijke geldstromen die in een organisatie in de loop van een boekjaar binnenkomen en
uitgaan.
- Het kasstroomoverzicht wordt in drie categorieën onderverdeeld:
=> De nettokasstromen die betrekking hebben op de bedrijfsactiviteiten. Deze geldstromen bevatten de
betalingen aan leveranciers, de betalingen van klanten, uitbetaling van de salarissen, … Met andere woorden
alle geldstromen van de bedrijfskosten en bedrijfsopbrengsten.
=> De nettokasstromen die betrekking hebben op investeringsactiviteiten worden in de tweede categorie van
het kasstroomoverzicht opgenomen.
=> De derde categorie zijn de nettokasstromen die betrekking hebben op de financieringsactiviteiten die
voortvloeien uit de wijziging in de omvang en de samenstelling van het ingebrachte kapitaal en de aangegane
leningen van de onderneming
- Bij het opstellen van een kasstroomoverzicht kan een onderneming kiezen tussen twee manieren van
voorstelling.
De directe voorstelling is een voorstelling waarbij men de voornaamste groepen van ontvangsten en uitgaven
voorstelt.
De indirecte voorstelling gaat uit van het resultaat. Dit wordt gecorrigeerd met alle niet-kaskosten.
KDB Financial Services | Page
Staat van wijzigingen in het eigen vermogen
3. Staat Van Wijzigingen
eigen vermogen
KDB Financial Services | Page
Staat van wijzigingen in het eigen vermogen
de staat van wijziging in het eigen vermogen is een specifieke rubriek van de jaarrekening onder IFRS. Ook
deze rubriek komt niet voor in de Belgische boekhoudwetgeving.
In deze tabel worden de wijzigingen van de netto-activa van de onderneming vastgesteld
De staat van wijzigingen in het eigen vermogen geeft een overzicht van de begintoestand van het kapitaal, de
uitgiftepremies en de reserves.
alle wijzigingen in het eigen vermogen van het boekjaar worden weergegeven.
Deze bevatten:
=> De uitgifte van aandelen
=> De kapitaalsverminderingen
=> De ingekochte eigen aandelen
=> De dividenden
=> De winst / verlies van het boekjaar
=> De winst of verlies die niet in de resultatenrekening worden opgenomen:
=> Herwaarderingsmeerwaarden op activa
=> Wisselkoerswijzigingen
=> Herwaardering van financiële activa
KDB Financial Services | Page
IAS
IAS 1 : Presentatie van de jaarrekening
IAS 2 : Voorraden
IAS 7 : Het kasstroomoverzicht
IAS 8 : Nettowinst of verlies over de periode, fundamentele fouten en wijzigingen in grondslagen voor de financiële
verslaggeving
IAS 10 : Gebeurtenissen na balansdatum
IAS 11 : Onderhanden projecten in opdrachten van derden
IAS 12 : Winstbelastingen
IAS 14 : Gesegmenteerde informatie
IAS 16 : Materiële vaste activa
IAS 17 : Lease-overeenkomsten
IAS 18 : Opbrengsten
IAS 19 : Personeelsbeloningen
IAS 20 : Administratieve verwerking van overheidssubsidies en informatieverschaffing over overheidssteun
IAS 21 : De gevolgen van wisselkoerswijzigingen
IAS 23 : Financieringskosten
IAS 24 : Informatieverschaffing over verbonden partijen
IAS 26 : Administratieve verwerking en verslaggeving door pensioenregelingen
IAS 28 : Investeringen in geassocieerde deelnemingen
IAS 29 : Financiële verslaggeving in economieën met hyperinflatie
IAS 30 : Informatieverschaffing in de jaarrekening van banken en soortgelijke financiële instellingen
IAS 31 : Belangen in joint ventures
IAS 32 : Financiële instrumenten: informatieverschaffing en presentatie
IAS 33 : Winst per aandeel
IAS 34 : Tussentijdse financiële verslaggeving
IAS 36 : Bijzondere waardevermindering van activa
IAS 37 : Voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen en voorwaardelijke activa
IAS 38 : Immateriële vaste activa
IAS 39 : Financiële instrumenten: opname en waardering
IAS 40 : Vastgoedbeleggingen
IAS 41 : Landbouw
KDB Financial Services | Page 76
EINDE
KDB Financial Services | Page 77